Vá đập tràn trên sông Lam

Hơn 46 m đập tràn bị nước cuốn trôi được vá bằng bê tông, đá hộc, và sẽ hoàn thành trong đêm nay.

Chiều 8/6, 5 máy múc cấp tập chuyển các khối bê tông, đá hộc xuống hiện trường tại địa phận huyện Đô Lương – nơi hơn 46 m đập tràn bara Đô Lương bị cuốn trôi trên sông Lam. Ở vòng ngoài, hàng chục xe tải vận chuyển vật liệu tới.

Từ đêm qua, hàng chục công nhân cùng máy móc đã thi công xuyên đêm. 3.000 tấn bê tông, 5.000 khối đá hộc đã được sử dụng.

“Còn hơn 10 m sát bờ, dòng chảy khá mạnh, đá hộc vứt xuống sẽ bị trôi. Chúng tôi dùng các khối bê tông đúc sẵn (mỗi khối 5 tấn) thả xuống, hôm nay sẽ làm xuyên đêm để hoàn thành công việc”, ông Phạm Đình Hạnh, Giám đốc Công ty TNHH Hòa Hiệp, đơn vị khắc phục sự cố, nói.

Khu vực xảy ra sự cố, chụp sáng 8/6. Ảnh: Nguyễn Hải.

Sau khi “vá”, đơn vị thi công sẽ đóng cọc cừ phía trên để thi công đoạn này. Vật liệu dùng ngăn dòng sẽ được múc đi. Nước từ thượng lưu đổ về sẽ được điều tiết qua hai cửa xả cát hoặc đoạn tràn tự do đã thi công xong.

Chiều 8/6, hơn 30 m đập tràn cũ được vá nên lưu lượng nước đổ về sông Đào tăng. Mực nước trên sông này tăng nửa mét so với hôm qua. Tuy nhiên, một số trạm bơm dọc sông chưa thể hoạt động.

“19.000 ha lúa vừa cấy và gieo. Tuy nhiên, dự kiến vài ngày tới nước đổ về nên không ảnh hưởng nhiều”, ông Nguyễn Trường Thành, Chi cục trưởng Thủy lợi Nghệ An nói.

Hôm qua, tỉnh Nghệ An chỉ đạo đơn vị thi công phải làm việc xuyên đêm để khắc phục sự cố, quyết tâm đưa nước về sông Đào bình thường sau 3-4 ngày.

Chiều 8/6, hơn 10 m đập (ngoài cùng bên phải) đang được thi công để khắc phục. Ảnh: Nguyễn Hải.

Ông Hoàng Nghĩa Hiếu, Phó Chủ tịch tỉnh Nghệ An cho biết, sự cố vỡ đập tràn này không phải lỗi đơn vị thi công. Công trình đã có thời gian sử dụng 83 năm nên bê tông bị mủn, sắt hoen gỉ.

Hơn một năm trước, dự án nâng cấp đập bara Đô Lương (thuộc dự án sửa chữa, nâng cấp hệ thống Thủy lợi Bắc Nghệ An) được đầu tư hơn 300 tỷ đồng, chủ yếu từ vốn JICA (Nhật Bản). Đêm 6/6, 46 m trong tổng số 102 m tràn cũ chưa dỡ bỏ bất ngờ bị nước cuốn trôi. Hạ du không có ảnh hưởng, song mực nước trên sông Đào thấp hơn một mét. Hơn 7.800 hộ dân bị mất nước nửa ngày do trạm bơm không thể hoạt động…

Đập tràn cũ có thiết kế, mực nước ở cao trình khi qua tràn là 10,5 m (so với mực nước biển). Trong lịch sử, khi xảy ra lũ thì tràn này từng ghi nhận mực nước ở cao trình 17 m (so với mực nước biển).

“Thời điểm xảy ra sự cố, mực nước ở cao trình khi qua tràn này chỉ 10 m, do đó không thể nói đơn vị thi công tính toán sai khiến áp lực nước mạnh làm vỡ”, ông Hiếu cũng khẳng định trong hôm nay đơn vị thi công sẽ ngăn thành công dòng chảy tại hiện trường.

Tỉnh Nghệ An, xác định sự cố không phải do nhà thầu, do đó không yêu cầu điều tra nguyên nhân. Hiện, toàn bộ kinh phí khắc phục do đơn vị thi công bỏ ra.

Một trạm bơm phục vụ nông nghiệp trên sông Đào đã không thể hoạt động sau sự cố vỡ đập tràn. Ảnh: Nguyễn Hải.

Hiện, Trạm cấp nước Đô Lương ở thượng nguồn sông Đào vẫn phải dùng bơm dã chiến đưa lên bể lóng với công suất 220 m3/h (tương đương 70% so với hút trực tiếp). Từ 20h ngày 7/6, hơn 7.800 hộ dân của một thị trấn và 7 xã đã có nước sử dụng.

Nước trên sông Đào cao thêm 40 cm nữa thì máy sẽ hoạt động để đưa nước trực tiếp với công suất 4.800 m3 mỗi ngày.

Được Pháp xây dựng từ năm 1933 đến 1937, đập Bara Đô Lương dài hơn 340 m, có nhiệm vụ ngăn dòng chảy sông Lam, làm nước dâng lên, đổ vào sông Đào phục vụ tưới tiêu cho 4 huyện Đô Lương, Yên Thành, Diễn Châu và Quỳnh Lưu.

Theo thiết kế, trung bình lưu lượng nước đổ về sông Đào đạt 43 m3/s.

Hiện trường vụ vỡ đập tràn. Video: Nguyễn Hải.