UNESCO công bố ấn bản đầu tiên của Báo cáo Tình trạng Đại dương

Thanh Phương06:54 02/07/2022

Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên hợp quốc ( UNESCO) ngày 1/7 đã công bố một báo cáo quan trọng về tình trạng hiện nay của các đại dương trên thế giới.

Các loài cá tại vùng biển ngoài khơi Mayotte, Pháp. Ảnh minh họa: AFP/TTXVN

Ấn bản đầu tiên “Báo cáo Tình trạng Đại dương” (StOR) đã được UNESCO đưa ra tại Hội nghị Đại dương của Liên hợp quốc (LHQ) năm 2022, được tổ chức tại Lisbon (Bồ Đào Nha) từ ngày 27/6 đến ngày 1/7.

Ông Vladimir Ryabinin – Thư ký điều hành của Ủy ban Hải dương học Liên chính phủ thuộc UNESCO (IOC-UNESCO) nêu rõ: “Báo cáo sẽ giúp theo dõi một cách hiệu quả tiến trình Thập kỷ Đại dương LHQ, và rất kịp thời, có thể trở thành một ấn phẩm được mong đợi trên toàn thế giới, góp phần đáng kể vào việc thúc đẩy xã hội toàn cầu hành động hướng tới mục tiêu tạo lập ‘đại dương mà chúng ta cần, cho tương lai mà chúng ta mong muốn”.

IOC-UNESCO là cơ quan chủ chốt của LHQ về điều phối các hoạt động quốc tế trong lĩnh vực khoa học đại dương, nhằm cải thiện việc quản lý các đại dương, bờ biển và tài nguyên biển trên thế giới.

Video đang HOT

Ủy ban này là cầu nối để 150 quốc gia thành viên cùng hợp tác, bằng cách phối hợp các chương trình phát triển năng lực, quan sát đại dương và dịch vụ liên quan đại dương, khoa học đại dương và cảnh báo sóng thần, cũng như các vấn đề kinh tế và xã hội.

Báo cáo Tình trạng Đại dương của UNESCO sẽ tổng hợp những kiến thức cập nhật nhất về tình trạng của các đại dương trên thế giới, trong đó bao gồm cả mức độ ô nhiễm hay sự đa dạng sinh học…, nhằm hỗ trợ các nhà hoạch định chính sách chủ chốt đưa ra các quyết định sáng suốt về bảo vệ đại dương và quy hoạch bền vững.

Theo UNESCO, ấn bản đầu tiên của báo cáo có sự đóng góp của trên 100 chuyên gia nổi tiếng trong tất cả các lĩnh vực khoa học đại dương. Trong các ấn bản tiếp theo, UNESCO cũng sẽ mời các cơ quan khác của LHQ cùng đóng góp xây dựng báo cáo.

Dự kiến, Báo cáo Tình trạng Đại dương sẽ được UNESCO công bố thường niên vào Ngày Đại dương thế giới (8/6).

Lực đẩy cho hành động bảo vệ đại dương

"Cam kết Brest về đại dương" (Brest Commitments for the Oceans), văn kiện 13 điểm để thực hiện các cách thức bảo vệ sự đa dạng sinh học, tài nguyên và việc khai thác các đại dương trên khắp hành tinh, đã được thông tại Hội nghị thượng đỉnh quốc tế về đại dương do Pháp đăng cai tổ chức vừa kết thúc tại thành phố Brest.

Các loài cá tại vùng biển ngoài khơi Mayotte, Pháp. Ảnh minh họa: AFP/TTXVN

Việc các nhà lãnh đạo của hơn 40 quốc gia cùng đại diện nhiều tổ chức trên thế giới đưa ra các cam kết hành động xoay quanh 4 chủ đề chính: bảo vệ đa dạng sinh học và tài nguyên của các đại dương, chung sức cùng đại dương ứng phó với biến đổi khí hậu, chấm dứt ô nhiễm do rác thải nhựa trên các đại dương và đặt đại dương vào trung tâm của chương trình nghị sự quốc tế, có thể coi là kết quả tích cực, tạo lực đẩy cho nỗ lực bảo vệ đại dương trên toàn cầu.

Đại dương chiếm tới 70% bề mặt Trái Đất nhưng lại thường bị lãng quên trong các sự kiện quốc tế lớn về khí hậu và đa dạng sinh học. Đại dương giúp cân bằng môi trường và khí hậu, cung cấp các nguồn tài nguyên và là yếu tố quan trọng giúp thúc đẩy thương mại, kết nối giữa các quốc gia và các cộng đồng dân cư. Thế nhưng, đại dương lại đang bị đe dọa nghiêm trọng bởi biến đổi khí hậu, ô nhiễm và tình trạng khai thác quá mức các nguồn tài nguyên biển.

Theo các nhà khoa học, sinh vật biển đang bị đe dọa do Trái Đất ấm lên trong khi hệ sinh thái dưới nước đang phải vật lộn để thích nghi với các điều kiện mới. Cách các bãi biển của Brest không xa, khi thủy triều xuống là lúc những con chim biển tìm kiếm thức ăn trên bờ cát. Tuy nhiên, biến đổi khí hậu đang làm cho đại dương ấm lên, khiến nước biển dâng cao hơn, len lỏi sâu hơn vào đất liền, làm không gian tìm kiếm thức ăn của loài chim bị thu hẹp dần. Chuyên gia Virginie Antoine, nhà đại dương học thuộc Tổ chức phi chính phủ Bretagne cho hay: "Nếu mực nước biển và quá trình nhiễm mặn tăng sẽ phá vỡ chuỗi thức ăn, gây ra tình trạng gián đoạn chuỗi thức ăn. Những con chim biển này cũng sẽ bay đi nơi khác để kiếm ăn". Thậm chí, theo Ủy ban liên chính phủ về biến đổi khí hậu của Liên hợp quốc (LHQ), nếu mực nước biển vẫn tăng không kiểm soát thì đến năm 2100, ước tính khoảng 2-3 tỷ người trên thế giới sẽ bị nhấn chìm. Như tuyên bố của Đặc phái viên Mỹ về biến đổi khí hậu John Kerry: "Đại dương tạo ra sự sống, tạo ra hơn một nửa lượng oxy mà chúng ta hít thở, nhưng điều đó lại đang bị đe dọa".

Đại dương hấp thụ khoảng 25% lượng khí CO2 do con người tạo ra. Khí CO2 kết hợp với nước biển sẽ dẫn tới tình trạng axit hóa đại dương. Nhà đại dương học thuộc Nền tảng Đại dương và Khí hậu Franoise Gaill cảnh báo độ axit của đại dương đã tăng lên 30% trong hơn 2 thế kỷ rưỡi qua và hiện tượng này tiếp tục tăng lên, đe dọa trực tiếp đến các loài sinh vật biển.

Theo Quỹ Thiên nhiên Thế giới (WWF), mỗi năm đại dương còn phải hứng chịu khoảng 19-23 triệu tấn nhựa đổ ra biển. Số lượng rác thải nhựa dùng một lần đang chiếm tới 60% lượng rác gây ô nhiễm đại dương. Ước tính sản phẩm nhựa trên thế giới sẽ tăng gấp đôi vào năm 2040, đồng nghĩa ô nhiễm đại dương do rác thải nhựa sẽ tăng gấp 3 lần so với hiện tại.

Nhận thức được tầm quan trọng phải hành động ngay lập tức để tránh những hậu quả khôn lường, Hội nghị quốc tế về đại dương đã được tổ chức dưới sự chủ trì của Tổng thống Pháp Emmanuel Macron với mục tiêu chính là "thành lập được một số liên minh" bảo vệ đại dương, tạo đà cho các cuộc đàm phán về đại dương trong năm 2022. Tổng thống Macron khẳng định: "2022 sẽ là năm quyết định cho việc thực hiện các cam kết và đảm bảo bảo vệ hệ sinh thái biển, chống lại ô nhiễm và rác thải nhựa".
Bên cạnh "Cam kết Brest về đại dương" được thông qua, đáng chú ý, hội nghị đã kêu gọi thêm 30 quốc gia cùng tham gia Liên minh tham vọng cao (HAC) vì thiên nhiên và con người được thành lập tại Hội nghị thượng đỉnh quốc tế về hành tinh diễn ra tháng 1/2021, nâng số quốc gia tham gia HAC lên 84 với mục tiêu "30 30", tức là bảo vệ 30% diện tích đất và biển trên thế giới đến năm 2030.
27 nước thành viên Liên minh châu Âu (EU) cùng 16 quốc gia khác đã thúc đẩy tiến trình đàm phán một văn kiện pháp lý mới về bảo tồn và sử dụng bền vững đa dạng sinh học tại các khu vực nằm ngoài phạm vi tài phán quốc gia (BBNJ). Văn kiện này nằm trong khuôn khổ Công ước LHQ về Luật Biển 1982 (UNCLOS) để điều chỉnh các hình thức hoạt động mới ở biển cả và đáy đại dương, hướng tới bảo tồn và sử dụng bền vững tài nguyên chung của nhân loại. Dự kiến, vòng đàm phán thứ tư sẽ diễn ra vào tháng 3 tới. Việt Nam cũng tham gia tiến trình đàm phán về BBNJ.

Trong khi đó, 14 quốc gia tham dự hội nghị cũng đã cam kết đẩy mạnh cuộc chiến chống đánh bắt cá trái phép, vốn chiếm tới 1/5 sản lượng khai thác toàn cầu, ảnh hưởng tới các nỗ lực quản lý nguồn cá bền vững.

Nhiều tổ chức tài chính như Ngân hàng Tái thiết và Phát triển châu Âu (EBRD) , Ngân hàng Đầu tư châu Âu (EIB) và các ngân hàng phát triển của Pháp (AFD), Đức (KfW), Italy (CDP) và Tây Ban Nha (ICO) đã nhất trí tăng gấp đôi tài trợ, lên mức 4 tỷ euro (khoảng 4,5 tỷ USD) vào năm 2025 cho "Sáng kiến Đại dương sạch" để giảm ô nhiễm đại dương do rác thải nhựa.

Thế giới đã bước vào năm thứ hai của Thập kỷ khoa học đại dương vì sự phát triển bền vững do LHQ phát động (giai đoạn 2021-2030), với mục tiêu bảo vệ đại dương bền vững. Năm 2022 được đánh giá là một năm bản lề của hoạt động bảo vệ đại dương với một loạt các sự kiện liên quan đến biển và đại dương. Những cam kết mạnh mẽ đạt được tại Hội nghị thượng đỉnh quốc tế về đại dương 2022 ở Brest đã tạo tiền đề và lực đẩy cho hoạt động toàn cầu bảo vệ đại dương, hướng tới mục tiêu vì một "đại dương an toàn", "đại dương thấu hiểu" và "đại dương tường minh" mà LHQ đề ra cho Thập kỷ khoa học đại dương vì sự phát triển bền vững.

Nhiều kỳ vọng được chờ đợi ở Hội nghị quốc tế về đại dương tại Pháp Hội nghị thượng đỉnh quốc tế về đại dương "One Ocean Summit" đã khai mạc ngày 9/2 tại thành phố biển Brest ở miền Tây nước Pháp. Đây là sự kiện quốc tế quan trọng đầu tiên về đại dương diễn ra năm nay với một trong các mục tiêu chính là "thành lập được một số liên minh" bảo vệ đại dương,...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Thực hư tin Campuchia điều binh sĩ tới biên giới với Thái Lan sau vụ đối đầu08:43

Đòn giáng của ông Trump vào Ukraine trước ngưỡng cửa đàm phán với Nga09:07

Xung đột Nga - Ukraine trước bước ngoặt08:59

Vụ trộm bồn cầu làm bằng 98 kg vàng: nghi phạm ra tay trong 5 phút09:08

Báo Mỹ: Ông Trump "khó chịu" vì trang phục của ông Zelensky01:28

Lãnh đạo Mỹ - Ukraine khẩu chiến kịch liệt08:41

'Ông Trump rất thất vọng về ông Zelensky, muốn Ukraine thỏa thuận khoáng sản 500 tỉ USD'09:08

Ông Trump sẽ đích thân kiểm kê kho vàng trị giá 425 tỉ USD của Mỹ09:43

Ông Trump khen ông Zelensky dũng cảm, không cam kết hỗ trợ lực lượng châu Âu tại Ukraine08:00

Phát sốt đoạn phim ông Trump, ông Netanyahu nhâm nhi cocktail ở bãi biển Gaza08:01

Không chỉ Mỹ, Pháp cũng đàm phán về khoáng sản quan trọng với Ukraine09:14

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Phương pháp mới điều trị tắc nghẽn động mạch an toàn, hiệu quả

16:49:27 04/03/2025

Các giải pháp hiện có để thông tắc mạch máu như phẫu thuật mở động mạch và làm sạch mảng bám, hoặc đặt stent... có thời gian phục hồi lâu, đôi khi lại dẫn đến các biến chứng.

Vai trò của BRICS trong chính sách đối ngoại của Trung Quốc

14:40:57 04/03/2025

Định dạng này không chỉ giúp Bắc Kinh gây ảnh hưởng tại các nước đang phát triển mà còn đóng vai trò là yếu tố quan trọng trong hợp tác chiến lược với Nga và là nền tảng đối thoại với Ấn Độ.

Châu Âu đề xuất giải pháp thay thế Starlink cho Ukraine

14:38:59 04/03/2025

Tuy nhiên, Govsatcom có một hạn chế lớn: chương trình này không bao gồm việc phóng các vệ tinh chuyên dụng. Thay vào đó, nó dựa vào các vệ tinh quân sự và thương mại sẵn có của châu Âu.

Liban, Saudi Arabia nỗ lực khôi phục quan hệ song phương

14:37:04 04/03/2025

Ông hy vọng chuyến công du của mình tới Riyadh sẽ mở đường cho việc trao đổi đoàn cấp cao giữa hai nước nhằm tiến tới ký các thỏa thuận về tăng cường quan hệ song phương.

Nhiều nước châu Âu phản đối 'hồi sinh' Dòng chảy phương Bắc 2

14:33:21 04/03/2025

Cùng ngày, Ngoại trưởng Estonia Margus Tsahkna cũng cho rằng việc tái khởi động xuất khẩu khí đốt qua Nord Stream 2 là một bước đi sai hướng đối với an ninh năng lượng châu Âu.

Anh - Pháp bất đồng về kế hoạch sử dụng tài sản đóng băng của Nga

14:30:37 04/03/2025

Theo ước tính, khoảng 240 tỷ USD trong số tài sản bị đóng băng của Nga đang nằm tại EU, khoảng 28-30 tỷ USD ở Anh, phần còn lại phân bổ tại nhiều quốc gia khác.

Tác động với Ukraine khi bị Mỹ ngừng viện trợ vũ khí

14:28:59 04/03/2025

Liên minh châu Âu cũng đang phát triển một giải pháp thay thế có thể sử dụng mạng vệ tinh Govsatcom, dự kiến hoạt động đầy đủ vào cuối năm nay.

Khả năng Mỹ nới lỏng trừng phạt đối với Nga

14:27:22 04/03/2025

Trong khi đó, Nga cũng đã để ngỏ khả năng hợp tác kinh tế với Mỹ. Điện Kremlin hồi tuần trước cho biết Nga sở hữu nhiều mỏ kim loại đất hiếm và sẵn sàng thực hiện các thỏa thuận để khai thác loại khoáng sản được sử dụng...

Trung Quốc tuyên bố đáp trả thuế quan của Mỹ liên quan đến fentanyl

14:24:14 04/03/2025

Tuy nhiên, nước này cho rằng phía Mỹ đã nhiều lần sử dụng vấn đề fentanyl để đổ lỗi và áp đặt thêm thuế quan đối với hàng xuất khẩu của Trung Quốc.

Hàng loạt máy bay chuẩn bị hạ cánh tại thủ đô Mỹ nhận cảnh báo va chạm không chính xác

13:16:56 04/03/2025

Chiếc CRJ700 Bombardier chở 64 hành khách và phi hành đoàn, trong khi trên trực thăng BlackHawk có 3 quân nhân. Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 30/1 xác nhận không có người sống sót sau vụ va chạm xảy ra vào sáng sớm cùng ngày này.

Dải Gaza rơi vào vòng xoáy căng thẳng mới

13:11:11 04/03/2025

Israel và Hamas tiếp tục bất đồng sâu sắc sau khi kết thúc giai đoạn 1 của thỏa thuận ngừng bắn, với căng thẳng dẫn đến quyết định của Israel dừng mọi viện trợ vào Dải Gaza.

Khả năng Trung Quốc thay đổi chiến lược kinh tế trước chính sách thuế của Tổng thống Trump

12:43:46 04/03/2025

Một số chính sách, như việc cắt giảm lương của công chức và nhân viên ngành tài chính trong chiến dịch "thịnh vượng chung", có thể không có lợi cho việc phục hồi tiêu dùng.