Ukraine kiên quyết chấm dứt thỏa thuận vận chuyển khí đốt của Nga bất chấp sự thuyết phục từ Slovakia
Ukraine khẳng định quyết định này nhằm mục tiêu trừng phạt Nga, ngăn chặn nguồn thu từ khí đốt tài trợ cho xung đột.
Tuy nhiên, Slovakia, phụ thuộc lớn vào nguồn khí đốt của Nga, lo ngại về tác động tới an ninh năng lượng.
Thủ tướng Slovakia Robert Fico (trái) và Thủ tướng Ukraine Denys Shmyhal trong một cuộc họp báo ngày 7/10/2024. Ảnh: Thủ tướng Denys Shmyhal/Telegram
Tờ Kiev Independent ngày 8/10 dẫn tuyên bố của Thủ tướng Ukraine Denys Shmyhal trong cuộc họp báo chung với Thủ tướng Slovakia Robert Fico, khẳng định Kiev sẽ không gia hạn thỏa thuận vận chuyển khí đốt với Nga sau khi thỏa thuận hiện tại hết hạn.
Quyết định này phù hợp với mục tiêu chiến lược của Ukraine là “áp đặt lệnh trừng phạt” đối với khí đốt của Nga và tước đi nguồn thu từ hydrocarbon của Điện Kremlin được sử dụng để tài trợ cho cuộc xung đột đang diễn ra.
Tuy nhiên, Slovakia là một trong những quốc gia phụ thuộc vào hành lang trung chuyển khí đốt của Ukraine. Việc chấm dứt đột ngột thỏa thuận đó có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự ổn định năng lượng của Slovakia và làm tăng gánh nặng chi phí cho nền kinh tế và người dân của nước này.
Video đang HOT
Thỏa thuận trung chuyển khí đốt giữa Ukraine và Nga được ký vào năm 2019 và sẽ hết hạn vào tháng 12 năm nay. Nga đã cắt giảm phần lớn lượng khí đốt vận chuyển qua đường ống tới châu Âu vào năm 2022, nhưng các quốc gia như Áo, Hungary và Slovakia vẫn phụ thuộc rất nhiều vào nguồn nhập khẩu của Nga.
Thủ tướng Shmyhal cũng nhấn mạnh cam kết của đất nước trong việc thực hiện các nghĩa vụ theo Hiệp định liên kết với Liên minh châu Âu và Hiệp ước Hiến chương năng lượng, đồng thời kêu gọi các quốc gia châu Âu loại bỏ hoàn toàn việc nhập khẩu dầu khí của Nga.
Nhưng ông Shmyha thừa nhận những thách thức mà điều này đặt ra cho các quốc gia phụ thuộc nhiều vào năng lượng của Nga, như Slovakia và Hungary, đồng thời bày tỏ hy vọng về sự đa dạng hóa nguồn cung dần dần.
“Chúng tôi hiểu sự phụ thuộc sâu sắc của một số quốc gia, đặc biệt là Slovakia, vào nguồn nhiên liệu này. Nhưng chúng tôi đang trông đợi vào sự đa dạng hóa dần dần nguồn cung”, ông Shmyhal nói.
Trước cuộc họp báo, Thủ tướng Fico đã bày tỏ ý định thuyết phục Ukraine duy trì hoạt động vận chuyển khí đốt và dầu khí của Nga tới châu Âu thông qua lãnh thổ của mình. Vào tháng 6 năm nay, Ukraine đã tăng cường lệnh trừng phạt đối với Lukoil, một trong những công ty dầu khí tư nhân lớn nhất ở Nga, cấm công ty này sử dụng lãnh thổ Ukraine làm tuyến trung chuyển.
Quyết định này đã có tác động ngay lập tức khi các chuyến hàng dầu tới Slovakia và Hungary bị dừng lại kể từ ngày 18/7. Bất chấp việc ngừng cung cấp dầu cho Lukoil, Transpetrol của Slovakia xác nhận rằng hoạt động giao dầu từ các nhà cung cấp khác của Nga không bị ảnh hưởng.
Cả Hungary và Slovakia đều kháng cáo lên Ủy ban châu Âu, lập luận rằng quyết định của Ukraine vi phạm Thỏa thuận liên kết với EU. Tuy nhiên, tờ Financial Times của Anh đưa tin rằng Ủy ban châu Âu đã từ chối yêu cầu can thiệp của họ.
Tranh chấp đã leo thang bao gồm cả các mối đ.e dọ.a trả đũa. Tổng thống Slovakia Peter Pellegrini đã cảnh báo về các “biện pháp đối phó” tiềm tàng để đáp trả lệnh cấm, trong khi Hungary đ.e dọ.a sẽ chặn một gói viện trợ đáng kể của EU cho Ukraine nếu lệnh cấm không được dỡ bỏ.
Lượng khí đốt nhập khẩu từ Nga của EU vượt xa lượng khí đốt nhập khẩu từ Mỹ
EU đã nhập khẩu nhiều khí đốt từ Nga hơn Mỹ, đán.h dấu lần đầu tiên trong gần hai năm tình trạng này xảy ra.
Điều này phản ánh sự phức tạp trong cân bằng giữa nhu cầu năng lượng và cam kết chính trị của EU giữa cuộc xung đột ở Ukraine.
Mặc dù các nước như Áo, Hungary và Slovakia tiếp tục phụ thuộc vào khí đốt Nga do các hợp đồng dài hạn, nhiều tiếng nói kêu gọi EU cấm hoàn toàn khí đốt Nga. Tuy nhiên, các động thái này vẫn gặp phải thách thức về mặt chính trị trong nội bộ khối. Ảnh: TASS
Theo mạng tin châu Âu Euractiv.com, lượng khí đốt nhập khẩu từ Nga vào Liên minh châu Âu (EU) đã vượt qua con số nhập khẩu từ Mỹ trong quý 2/2024, đưa tình hình trở lại như trước khi xung đột ở Ukraine nổ ra năm 2022. Theo báo cáo từ tổ chức nghiên cứu Bruegel, EU đã nhập khẩu 12,8 tỷ mét khối (bcm) khí đốt tự nhiên từ Nga, so với 12,2 bcm từ Mỹ. Đây là lần đầu tiên sau gần 2 năm, nhập khẩu của EU từ Nga vượt qua nhập khẩu từ Mỹ, phản ánh những thay đổi đáng kể trong nguồn cung cấp khí đốt của EU.
Sau khi Nga giảm mạnh cung cấp khí đốt do các lệnh trừng phạt liên quan đến cuộc chiến tại Ukraine, Na Uy và Mỹ đã trở thành các nhà cung cấp chính cho châu Âu. Mỹ đã tăng cường cung cấp LNG để hỗ trợ EU vượt qua cuộc khủng hoảng năng lượng. Tuy nhiên, các yếu tố như nhu cầu giảm vào mùa Hè, các kho chứa khí đốt đầy ắp với mức trung bình đạt 92,4%, và sự giảm sút trong nhập khẩu từ Mỹ đã dẫn đến việc tăng nhập khẩu khí đốt từ Nga.
Ben McWilliams, chuyên gia của Bruegel, cho biết sự sụt giảm này chủ yếu do nhu cầu từ EU giảm, đặc biệt là nhu cầu mua LNG giao ngay từ Mỹ.
Đồng thời, các quốc gia như Áo, Hungary và Slovakia vẫn duy trì nhập khẩu khí đốt từ Nga theo các hợp đồng dài hạn không linh hoạt, khiến họ khó tìm nguồn cung cấp khác thay thế.
Hiện tại, hai phần ba lượng khí đốt Nga nhập vào EU thông qua đường ống trung chuyển qua Ukraine và Turkstream, cung cấp trực tiếp đến các quốc gia trong khối. Một phần ba còn lại được vận chuyển dưới dạng LNG đến các cảng Tây Ban Nha, Bỉ, và Pháp.
Ville Niinist, Nghị sĩ châu Âu từ Phần Lan, nhấn mạnh rằng việc nhập khẩu khí đốt từ Nga đồng nghĩa với việc hỗ trợ nền kinh tế của Điện Kremlin. Ông kêu gọi EU áp đặt lệnh cấm hoàn toàn đối với khí đốt của Nga và hạn chế thị trường xuất khẩu của Nga càng nhiều càng tốt.
Tuy nhiên, lệnh cấm toàn diện đối với khí đốt Nga chưa khả thi về mặt chính trị, do sự phản đối từ một số quốc gia thành viên EU. Dù vậy, từ năm 2023, các nước trong khối có thể tự đưa ra quyết định cấm nhập khẩu khí đốt từ Nga. Ví dụ, Áo đã cam kết giảm dần sự phụ thuộc vào khí đốt Nga vào năm 2027, như một phần của chiến lược an ninh quốc gia mới.
Quốc gia NATO yêu cầu EU hành động với Ukraine khi căng thẳng về dầu Nga leo thang Hungary cho rằng họ đang phải đối mặt với tình trạng mất an ninh năng lượng sau khi Ukraine áp đặt lệnh cấm một phần dầu mỏ của Nga quá cảnh qua nước này. Ngoại trưởng Hungary Peter Szijjarto. Ảnh: AA/TTXVN Theo tờ Politico, Hungary ngày 22/7 đã yêu cầu EU có hành động với Ukraine vì đã áp đặt lệnh cấm một...