Ukraine chìa ‘cành ô liu’ cho Nga và Mỹ trong nỗ lực chấm dứt xung đột

Trong nỗ lực chấm dứt xung đột kéo dài, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky kêu gọi đàm phán hòa bình với Nga và tìm cách cải thiện quan hệ với Mỹ.

Liệu động thái này có mở ra một chương mới cho hòa bình khu vực?

Tổng thống Mỹ Donald Trump (thứ 2, trái) và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tại cuộc gặp ở Nhà Trắng, Washington, D.C., ngày 28/2/2025. Ảnh: THX/TTXVN

Theo hãng thông tấn Đức DPA ngày 5/3, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã bày tỏ thiện chí hướng tới đàm phán hòa bình với Nga, đồng thời nỗ lực cải thiện quan hệ với Tổng thống Mỹ Donald Trump sau cuộc gặp căng thẳng vào tuần trước.

Tổng thống Zelensky khẳng định hòa bình với Nga là điều có thể nếu Moskva đồng ý với một số điều kiện nhất định, vì Điện Kremlin cũng mong muốn chấm dứt giao tranh nhưng do những lý do khác nhau.

“Ukraine sẵn sàng ngồi vào bàn đàm phán sớm nhất có thể để tiến gần hơn đến hòa bình lâu dài”, ông Zelensky viết trên mạng xã hội X.

Nhà lãnh đạo Ukraine đề xuất lộ trình cụ thể với các bước đầu tiên bao gồm “thả tù nhân và ngừng bắ.n trên không – lệnh cấm tấ.n côn.g tên lửa, thiết bị bay không người lái tầm xa, bom vào lĩnh vực năng lượng và các cơ sở hạ tầng dân sự khác – và lệnh ngừng bắ.n trên biển ngay lập tức, nếu Nga cũng làm như vậy.”

Tuyên bố này được đưa ra sau khi Mỹ cáo buộc ông chưa nỗ lực đủ để chấm dứt xung đột, khiến Tổng thống Trump thậm chí phải đình chỉ viện trợ quân sự của Washington cho Kiev.

Tìm cách hàn gắn quan hệ với Mỹ

Trong nỗ lực cải thiện quan hệ với Washington, ông Zelensky bày tỏ sự biết ơn đối với Tổng thống Trump: “Chúng tôi nhớ khoảnh khắc mọi thứ thay đổi khi Tổng thống Trump cung cấp cho Ukraine tên lửa Javelin. Chúng tôi biết ơn vì điều này”.

Ông Zelensky cũng thẳng thắn thừa nhận cuộc gặp tại Nhà Trắng vào cuối tuần trước “đã không diễn ra theo kỳ vọng” và bày tỏ tiếc nuối về điều đó.

Trong thông điệp video buổi tối cùng ngày, ông Zelensky nhấn mạnh tầm quan trọng của mối quan hệ đối tác với Mỹ: “Đối với chúng tôi, mối quan hệ đối tác bình thường với Mỹ là quan trọng để thực sự chấm dứt cuộc chiến”, đồng thời cho biết Ukraine đã chuẩn bị cho việc đình chỉ viện trợ quân sự hiện tại của Mỹ và có thể tự vệ, nhưng viện trợ của Washington vẫn là “vấn đề quan trọng nhất hiện nay”.

Tổng thống Zelensky cũng khẳng định Ukraine vẫn sẵn sàng ký kết thỏa thuận trao đổi khoáng sản và an ninh với Mỹ “bất cứ lúc nào và theo bất kỳ hình thức nào thuận lợi” – điều mà ông Trump đã từ chối hoàn tất trong cuộc gặp tuần trước.

Phản ứng từ Nga và EU

Về phần mình, Điện Kremlin tỏ ra lạc quan về khả năng đạt được hòa bình sau động thái đình chỉ viện trợ quân sự của Mỹ. Theo hãng thông tấn Nga Interfax, người phát ngôn Tổng thống Nga, ông Dmitry Peskov cho biết: “Chúng tôi vẫn chưa tìm hiểu chi tiết nhưng nếu đúng như vậy thì đây là quyết định thực sự có thể thúc đẩy chính quyền tiến tới tiến trình hòa bình”.

Tuy nhiên, ông Peskov cũng nhấn mạnh Washington cần dỡ bỏ các lệnh trừng phạt đối với Nga trước khi mối quan hệ giữa hai nước có thể được khôi phục. “Chúng tôi coi chúng là bất hợp pháp”, ông Peskov nói về các biện pháp trừng phạt, một phần đã được áp đặt trong nhiệm kỳ đầu tiên của Tổng thống Trump và sau đó được mở rộng đáng kể dưới thời chính quyền Biden.

Trong khi đó, các quốc gia EU đã bày tỏ lo ngại về quyết định ngừng viện trợ của Mỹ. Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk xác nhận việc đình chỉ cung cấp viện trợ đã có hiệu lực: “Các báo cáo từ biên giới, từ trung tâm của chúng tôi ở Jasionka, đã xác nhận thông báo của phía Mỹ”.

Tìm kiếm sự hỗ trợ từ đồng minh châu Âu

Trong bối cảnh viện trợ từ Mỹ bị đình chỉ, ông Zelensky cho biết ông đã tham gia các cuộc thảo luận với nhiều nguyên thủ quốc gia châu Âu, Tổng thư ký NATO và thủ tướng tương lai của Đức Friedrich Merz, tất cả đều đã cam kết ủng hộ Ukraine.

Theo kế hoạch, các nhà lãnh đạo EU sẽ tổ chức các cuộc đàm phán khẩn cấp về Ukraine, tìm cách thích ứng với các yêu cầu an ninh mới trong tình huống không có sự hỗ trợ từ Mỹ.

Ông Zelensky nhấn mạnh sự ủng hộ của châu Âu rất quan trọng để đạt được “nền hòa bình công bằng”, vì cho đến nay Moskva vẫn chưa từ bỏ yêu cầu nhượng bộ lãnh thổ với Ukraine.

Chính quyền Trump đã khởi động các cuộc đàm phán song phương với Nga vào tháng trước để đàm phán chấm dứt xung đột, cũng như có khả năng bình thường hóa quan hệ giữa hai quốc gia vốn đã căng thẳng kể từ trước khi cuộc chiến nổ ra.

Sau 3 năm chống lại cuộc tấ.n côn.g của Nga, Ukraine đang phải đối mặt với thách thức lớn trong việc duy trì năng lực phòng thủ và đồng thời tìm kiếm cơ hội đàm phán hòa bình với điều kiện có lợi.

Trước bối cảnh này, Tổng thống Zelensky kết luận: “Bây giờ cần phải tìm sức mạnh để tiến về phía trước, tôn trọng lẫn nhau, giống như chúng tôi luôn tôn trọng Mỹ, châu Âu và tất cả các đối tác, và cùng nhau làm mọi thứ để đưa hòa bình đến gần hơn”.