Tuyển Việt Nam học được gì từ thất bại của Trung Quốc?

Muốn giành kết quả tốt ở trận tối nay, tuyển Việt Nam phải rút ra bài học từ thất bại 0-3 của Trung Quốc trước Australia trong lượt đấu mở màn vòng loại thứ ba World Cup 2022.

Đối thủ của tuyển Việt Nam ở trận đấu tối nay là Australia, đội bóng đè bẹp Trung Quốc 3 bàn không gỡ ở lượt trận mở màn vòng loại thứ ba World Cup 2022. Tuyển Trung Quốc đã khởi đầu khá tốt trước Australia nhưng thua tan nát chung cuộc bởi chiến thuật bất hợp lý và đánh giá sai về thực lực đối thủ. Tuyển Việt Nam phải nhìn vào trận thua của Trung Quốc để tránh lặp lại sai lầm này trước Australia.

Tuyển Trung Quốc thua chóng vánh trước Australia bởi không giữ được cự ly đội hình và đánh giá sai năng lực đối thủ. Ảnh: Sina Sports.

Tại sao tuyển Trung Quốc thua Australia?

“Tôi ngạc nhiên với cách Australia dễ dàng đánh bại Trung Quốc”, cựu HLV Steve Darby của đội tuyển nữ Việt Nam chia sẻ với Zing sau khi chứng kiến Australia thắng dễ 3 bàn ở trận ra quân. Tuyển Trung Quốc đang có chuỗi 5 chiến thắng liên tiếp. Đội bóng của HLV Li Tie cũng bổ sung 4 cầu thủ nhập tịch, 2 trong số này được xếp đá chính ở trận gặp Australia ( Tyias Browning và Elkeson). Wu Lei, ngôi sao vừa có trận thứ 100 chơi cho CLB Espanyol, cũng ra sân từ đầu.

Tuy nhiên, đội hình của Li Tie đổ vỡ hoàn toàn trước áp lực của Australia, mà nguyên nhân chủ yếu đến từ khâu đánh giá đối thủ.

Theo Sohu, đội tuyển Trung Quốc đã quá lạc quan vào chiến thắng và đánh giá không đúng năng lực của Australia. Trước trận, HLV Li Tie và các cầu thủ như Wu Lei, Zhang Xizhe đều khẳng định Trung Quốc có thể thắng trận. Đội bóng của đất nước tỷ dân tin rằng nếu đẩy cao đội hình, chơi pressing quyết liệt ở tuyến tiền đạo và tấn công mạnh vào trung lộ, họ sẽ buộc Australia mắc sai lầm.

Do tự tin vào khả năng, tuyển Trung Quốc nhập cuộc với đội hình 4-4-1-1 dâng cao. Bộ đôi tiền đạo Elkeson và Zhang Xizhe áp sát bộ đôi trung vệ Australia. Hàng tiền vệ Trung Quốc cũng đẩy quá vạch giữa sân để gây áp lực. Theo thống kê của Liên đoàn Bóng đá Châu Á (AFC), trong 5 phút đầu, có tới 53,8% thời lượng bóng lăn trên một phần ba phần sân của Australia. 15 phút sau, con số giảm xuống 38,6%, nhưng vẫn cho thấy tuyển Trung Quốc muốn đẩy cao lực lượng để vây ráp đối thủ.

Theo Sina Sports, tuyển Trung Quốc dâng cao pressing bởi đây là lối chơi từng giúp thầy trò HLV Li Tie thắng Syria ở lượt trận cuối vòng loại thứ hai. Tuy nhiên, Australia không phải Syria. Với 21 tuyển thủ đang chơi tại châu Âu, Australia có hai điểm mạnh đủ sức đánh sập kế hoạch của Trung Quốc. Đó là khả năng thoát pressing và chuyển đổi trạng thái.

Ở bàn mở tỷ số của tiền đạo Awer Mabil, trung vệ Trent Sainsbury đã thoải mái cầm bóng ở vạch giữa sân trước khi tung đường chuyền loại bỏ cả hàng thủ Trung Quốc để Mabil băng xuống đối mặt thủ môn. Tiền đạo Australia không dứt điểm thành công ở pha đối mặt, nhưng kịp thời sửa sai sau đó với pha rướn chân sút cận thành.

Trong bàn nhân đôi cách biệt, kết cấu đội hình lỏng lẻo của Trung Quốc một lần nữa bị trừng phạt. Lần này, người ghi bàn là Martin Boyle. Chân sút của Australia thoải mái đi bóng trước mặt hàng thủ Trung Quốc để dứt điểm. Các hậu vệ lùi về quá thấp còn các tiền vệ dâng lên quá cao, tạo điều kiện cho Boyle thoải mái sút bóng.

Pressing đang là xu hướng của bóng đá thế giới. Tuyển Trung Quốc không sai khi lựa chọn chiến thuật này và thực tế Australia có khoảng thời gian đầu trận bối rối. Dù vậy, để pressing đều đặn trong cả trận đòi hỏi cầu thủ Trung Quốc phải có nền tảng thể lực cực tốt. Ngoài ra, các học trò của HLV Li Tie cần kết cấu đội hình ổn định, các tuyến giữ vị trí hợp lý để không bị đối thủ vượt mặt. Cả hai yếu tố này, tuyển Trung Quốc đều không có, dẫn đến kế hoạch pressing phá sản.

Ở chiều ngược lại, Australia có nhiều cầu thủ chuyển trạng thái cực giỏi, có thể xé toang hàng thủ đối phương chỉ bằng một đường chuyền như Tom Rogic, Ajdin Hrustic, Jackson Irvine hay Awer Mabil. Rogic là ngôi sao số một của Australia, cũng là cái tên được HLV Graham Arnold giao nhiệm vụ tạo khác biệt nhờ nhãn quan chiến thuật cùng cái chân trái điêu luyện.

Theo chuyên gia Steve Darby, Rogic đủ khả năng chơi bóng ở Ngoại hạng Anh. Khi tuyển Trung Quốc để lỏng một cầu thủ như thế, thủng lưới là chuyện tất yếu. Rogic là tác giả của đường chuyền cho Mabil đối mặt thủ môn Trung Quốc ở bàn thứ ba. Cú sút của Mabil không đi vào lưới nhưng Mitchell Duke đã xuất hiện đúng lúc để đá bồi.

“Trước khả năng chuyển đổi trạng thái và phản công nhanh của Australia, các cầu thủ non kinh nghiệm, chỉ đá giải trong nước của tuyển Trung Quốc không có khả năng đối phó. Các cầu thủ Trung Quốc hiếm khi phải đối đầu với đội bóng chơi như Australia ở giải quốc nội. Hậu quả là lối chơi của toàn đội bị cắt đứt từ hàng tiền vệ đến hậu vệ. Chúng ta không thể tổ chức tấn công bài bản để chống đỡ”, Sohu nhận xét.

Australia có nhiều chân chuyền đẳng cấp đang chơi bóng tại châu Âu như Tom Rogic (số 23), Hrustic, Irvine. Ảnh: Getty.

Bài học cho tuyển Việt Nam

Tuyển Australia có thể hình lý tưởng. Các cầu thủ của HLV Arnold cũng chơi ở những giải đấu hàng đầu châu Âu. Tuy nhiên, đừng lầm tưởng Australia chỉ chơi bóng dài hay tạt cánh đánh đầu.

Ngược lại, Australia là tập thể chơi đa dạng bậc nhất châu Á hiện tại. Ba bàn vào lưới Trung Quốc đến từ ba kịch bản: phản công, chuyển trạng thái và phối hợp trung lộ. Hai trong số đó được ghi từ những tình huống bóng sệt. Australia mạnh ở những tình huống không chiến không có nghĩa “Socceroos” chỉ biết chơi bóng bổng.

Theo báo giới Trung Quốc, đội bóng của HLV Li Tie bại trận bởi chỉ tính toán phương án bóng bổng của Australia. Việc phòng ngự khu vực, giữ cự ly, kiểm soát nhịp độ trận đấu… hoàn toàn không được đề cao, dẫn tới vỡ trận. Đây là bài học cho thầy trò HLV Park Hang-seo ở trận tối nay.

Trong trận thua 1-3 trên sân Saudi Arabia, tuyển Việt Nam chơi với sơ đồ 5-4-1 và giữ cự ly đội hình phòng ngự rất ổn định trong 55 phút đầu tiên. Hàng phòng ngự cùng tuyến tiền vệ chơi ăn ý, tập trung, khiến Saudi Arabia chỉ có 2 cơ hội đáng kể trong hiệp 1.

Tuyển Việt Nam cần lùi sâu đội hình và duy trì cự ly hợp lý, tránh để đối thủ xuyên thủng bằng những đường chuyền vượt tuyến. Ảnh: AFC.

Có thể tin tuyển Việt Nam sẽ không vội vã tràn lên tấn công và nếm trái đắng như tuyển Trung Quốc. Đội hình phòng ngự lùi sâu, bám chắc phần sân nhà sẽ giúp đội chủ nhà tránh những đường chuyền vượt tuyến như ở bàn mở tỷ số Australia ghi vào lưới Trung Quốc.

Dù vậy, tuyển Việt Nam vẫn phải đề phòng khả năng chuyển trạng thái từ phòng ngự sang tấn công của Australia. Ở trận gặp Saudi Arabia, những cầu thủ tấn công như Salman Al-Faraj, Fahad Al-Muwallad hay Salem Al-Dawsari đã chọn vị trí ở khoảng trống giữa hàng tiền vệ và tiền đạo Việt Nam. Khi các tiền vệ trung tâm đưa bóng vượt qua hàng tiền vệ, tuyến tấn công Saudi Arabia di chuyển thành hàng ngang, đồng loạt băng xuống để khoan thủng hàng thủ Việt Nam với quân số áp đảo.

Đó là cách chơi Australia có thể áp dụng, thậm chí ở đẳng cấp cao hơn khi Hrustic, Irvine hay Rogic đều là những bậc thầy luân chuyển bóng tốc độ cao ở không gian hẹp. Vì vậy, việc giữ cự ly, thu hẹp khoảng trống và tập trung phòng ngự khu vực thật tốt là “thượng sách” để tuyển Việt Nam tránh mắc sai lầm.

“Trong trận gặp Australia tối nay, hy vọng là ngoài việc bịt chặt trung lộ, hàng thủ Việt Nam cũng đứng vững trước những pha đổi cánh bất ngờ, di chuyển nhằm tạo xáo trộn đội hình của đối thủ. Chúng ta cần phòng ngự khu vực rất tốt mới có cơ hội khép chặt các khoảng trống rồi chờ những tình huống chuyển đổi trạng thái để tổ chức phản công”, BLV Vũ Quang Huy chia sẻ.

Chuyên gia Steve Darby cũng nhấn mạnh “kỷ luật phòng ngự” là chìa khóa để tuyển Việt Nam đứng vững. Mọi sự khinh suất, chủ quan như tuyển Trung Quốc ở trận đầu tiên có thể đổi lấy cái giá rất đắt.

“Tuyển Việt Nam cần chơi bóng theo cách đã đưa họ lên tới đẳng cấp này. Hãy phòng ngự kỷ luật với sơ đồ 5-4-1 và tận dụng tốt những tình huống phản công nhanh, đồng thời hạn chế cho đối thủ được hưởng đá phạt”, Darby nhấn mạnh.

Cựu trợ lý Beckham: Coi nhẹ Việt Nam, Australia sẽ nhận cú sốc Andy Bernal, cựu tuyển thủ Australia từng làm trợ lý cá nhân cho David Beckham, chia sẻ với Zing trước trận đấu giữa “Socceroos” và tuyển Việt Nam ở vòng loại World Cup ngày 7/9.