Tuyên Quang có đặc sản gì hấp dẫn?
Tuyên Quang không chỉ sở hữu phong cảnh núi non hùng vĩ, dòng sông Lô uốn lượn chảy trôi đêm ngày mà còn là quê hương của nhiều loại đặc sản nổi tiếng, đã vươn xa khỏi ranh giới tỉnh miền Đông Bắc này đến với đồng bào cả nước.
Chỉ cần một nhấp rượu ngô Na Hang, bạn có thể cảm nhận được hương thơm vị mát lan tỏa khắp cơ thể. Nó ngấm vào từng đường gân, thớ thịt mà lần sau chỉ cần nghe đến tên thôi, bạn đã thấy khao khát được thưởng thức.
Để chưng cất được loại rượu có một không hai này, ngoài nguyên liệu chính là ngô thì chất gây men không thể thiếu là lá rừng. Men lá được pha chế từ hơn 20 loại thảo dược quý có tác dụng chữa lành vết thương, phong thấp, thấp khớp…
Cam sành đã được trồng từ rất lâu đời trên đất Hàm Yên và đã trở thành thương hiệu nổi tiếng của huyện. Cam được trồng trên núi cao, khí hậu mát mẻ, cho vị ngọt mát. Đây là loại cam có giá trị dinh dưỡng cao: hàm lượng đường trên 10%; hàm lượng vitamin C từ 40 – 90 mg/100g cam tươi. Ngoài ra, cam sành Hàm Yên còn có thành phần axit hữu cơ, axit có hoạt tính sinh học cao, các chất khoáng và dầu thơm tốt cho sức khỏe con người.
3. Cơm lam
Được làm từ gạo nếp, nước gừng hoặc nước cốt dừa. Gạo nếp và nước được cho vào ống tre gai bánh tẻ, dùng chuối bịt kín lại rồi đốt. Cơm chín, gọt bỏ lớp tre cháy đen bên ngoài cho đến khi phần bao bọc ruột cơm chỉ còn lại một lớp mỏng. Khi ăn chỉ cần bóc bỏ lớp vỏ tre bên ngoài, giữ cả lớp màng ruột tre và chấm với vừng đen. Mùi nếp thơm quyện với nước cốt dừa, mùi ống tre bánh tẻ và vừng đen, cho cảm giác bùi, ngậy, thơm… Ở những vùng đồng bào dân tộc, ống tre được thay thế bằng ống giang, nứa; nước cốt dừa thay bằng nước gừng để tạo hương thơm.
4. Thịt trâu khô
Thịt trâu ở vùng núi Tuyên Quang nổi tiếng là sạch và ngọt thịt. Khi trâu được mổ, lấy nguyên thịt nạc, dần cho mềm và ướp với tỏi, ớt, gừng, sả và những gia vị khác, sấy trên than củi hoặc hun khói trên gác bếp. Khi ăn, có thể cuốn thịt trâu khô với lá rau cải, chấm thêm với nước tương, mù tạt, uống với bia.
Video đang HOT
5. Xôi ngũ sắc
Xôi ngũ sắc (5 màu, gồm trắng, xanh, đen, đỏ, vàng) được làm để dâng tế thần linh. Theo quan niệm của đồng bào dân tộc Tày, đây là biểu tượng của “ngũ hành”, tượng trưng cho kim, mộc, thủy, hỏa, thổ – 5 yếu tố vật chất tạo ra sự sống. Thưởng thức món xôi ngũ sắc, du khách không chỉ cảm nhận được hương vị thơm ngon mà còn được chiêm nghiệm những triết lý sâu xa về thuyết ngũ hành trong tín ngưỡng của đồng bào dân tộc Tày.
6. Mắm cá ruộng
Để làm được mắm ngon, đồng bào dân tộc phải chọn loại cá chép nuôi ở ruộng. Gạo nếp được xôi lên, để nguội, trộn đều với men rượu, ủ kín. Khi xôi nếp đã lên men thơm thì trộn đều với cá, riềng, lá trầu không, lá cơm đỏ, muối cho vào hũ, cho thêm nước rồi đậy kín vài tháng. Mắm cá ruộng ngon phải có màu đỏ tía, dậy mùi thơm của cơm nếp, men rượu, riềng, lá trầu, lá cơm đỏ. Mắm cá ruộng dậy mùi hấp dẫn, dùng để chấm với thịt luộc, rau luộc, rau sống…
7. Măng
Là món quà núi rừng dành tặng riêng đồng bào các dân tộc miền núi. Từ măng nứa, măng tre, măng mai… có thể chế biến thành nhiều món như măng xào, măng cuốn, măng nhồi thịt, măng đắng luộc chấm mẻ… Món nào cũng có hương vị riêng, đậm đà, khó quên. Măng còn để ngâm chua, xào cùng thịt trâu, một món ăn rất đặc biệt của đồng bào dân tộc vùng núi cao.
8. Bánh gai Chiêm Hóa
Đến huyện Chiêm Hóa, du khách sẽ không thể quên món bánh gai. Bánh gai được làm từ lá gai, gạo nếp, đỗ xanh, dừa tươi, mứt bí, hạt sen, dầu chuối, mỡ lợn. Muốn có chiếc bánh thơm ngon, phải chọn gạo nếp cái hoa vàng, đãi sạch rồi ngâm với nước lạnh qua đêm, sau đó để ráo nước và xay thành bột. Lá gai phơi khô tước bỏ hết gân, thái nhỏ, đem luộc rồi vắt kiệt nước, xay nhuyễn, trộn với bột và mật mía làm vỏ bánh. Hương vị của lá gai quyện vào mùi thơm của gạo nếp với lá chuối khô, tạo nên hương vị rất đặc trưng.
Nguồn: Cẩm nang du lịch iVIVU – The0 VietQ
Những món quà của núi cao Tam Đảo
Đến với Tam Đảo, bạn không chỉ được tận hưởng những giây phút nghỉ ngơi thực sự mà còn được thưởng thức những đặc sản riêng có của núi rừng.
Tam Đảo cách Hà Nội hơn 80km, phù hợp cho những chuyến du lịch cuối tuần, những kỳ nghỉ ngắn ngày hay đơn giản chỉ để "chạy trốn" những công việc và bộn bề lo toan trong cuộc sống. Nằm ở độ cao hơn 1.000m so với mặt nước biển, Tam Đảo sở hữu bầu không khí trong lành, khoáng đạt với sương mây bao phủ núi đồi. Du khách yêu mến Tam Đảo không chỉ bởi cảnh quan thiên nhiên mà còn vì nơi đây có những thức quà đậm chất núi cao, rất tốt cho sức khỏe.
Rượu sâu chít
Con sâu chít chỉ to bằng nửa ngón tay út, dài độ hai đốt tay, thân mình trắng sữa, nằm ủ mình trong ngọn chít, ăn hết nõn cây để sống, vì thế càng những ngọn chít héo thì bên trong sẽ có con sâu to béo đẫy đà, giàu dinh dưỡng.
Vào những tháng mưa, khi trứng bướm ở trong ngọn chít hóa thành sâu, người dân Tam Đảo thường vào rừng tìm những ngọn héo trong bụi chít ven các khe suối để bắt con sâu ấy về ngâm rượu.
Sâu chít đem về có thể thả ngay vào chai hoặc rang qua rồi mới ngâm rượu, thứ rượu cay nồng của người dân tộc. Khoảng một tháng sau sẽ trở thành thứ rượu quý mà theo quan niệm của đồng bào vùng cao thì thức này rất tốt cho những người đàn ông bị "bất lực". Với người mới ốm dậy, trẻ nhỏ suy dinh dưỡng hay người già, sâu chít hấp cách thủy cùng lòng đỏ trứng gà ăn vào sẽ giúp nhanh lại sức.
Măng rừng
Măng Tam Đảo chủ yếu là măng sặt và măng nứa, thân nhỏ. Măng chặt về, bóc nõn, bỏ hết vỏ rồi ngâm nước muối, trần qua nước sôi đem bỏ vào bình, thêm giấm, tỏi, ớt là có thể để lâu ngày. Ngoài ra, củ măng tươi khi luộc lên, chấm mắm tôm, chanh ớt, khi ăn cầm trực tiếp bằng tay mới thấy hết cái thú ăn chơi của người vùng núi.
Măng muối chua, đậm vị, thơm hương mà ăn cùng thịt vịt, thịt ngan dưới xuôi thì ngon không gì bằng.
Gà đồi
Gà Tam Đảo chủ yếu là gà tre, gà ri, thả trên núi, vì thời tiết lạnh nên số lượng không nhiều. Vì thế nếu không tinh ý, du khách dễ ăn phải món gà mềm, bở được nhập mua dưới xuôi thường bán ngoài chợ. Gà Tam Đảo rất dai và thơm, được chế thành nhiều món ngon như luộc, hấp, quay, bọc đất nướng... Phổ biến nhất là gà bọc đất nướng và gà nướng mật ong.
Trong tiết trời lạnh giá của màn đêm phố núi, được thưởng thức chú gà nướng dai giòn vừa mới xèo xèo tỏa hương trên bếp than hoa và nhâm nhi ly rượu chít cay thơm thì không gì kể xiết. Giá 250 - 300.000đồng/con.
Lợn rừng
Bất kỳ du khách nào khi ghé qua Tam Đảo đều bị hấp dẫn bởi món thịt lợn rừng nướng xiên được bày bán khắp nơi trong khu chợ. Thịt ba chỉ ngon được tẩm ướp gia vị đặc trưng và cho vào xiên nướng. Ngoài ra, trong các nhà hàng, khách sạn ở đây còn chế biến nhiều món ngon khác như lòng, dồi, món thủ...
Thịt lợn rừng nướng xiên là món ăn phổ biến được bày bán khắp nơi trong thị trấn. Chỉ với giá 15.000đồng/xiên, bạn đã có thể thưởng thức món đặc sản rất ngon ở đây rồi.
Người dân ở đây nuôi lợn rừng, thả rông trên đồi và không cho ăn cám nên thịt rất săn chắc mà giá cả lại không khác dưới xuôi là bao nên nhiều bà nội trợ không quản đường xa, mua từng ký lớn về làm quà hoặc bỏ tủ ăn dần.
Ngọn su su
Su su là đặc sản gắn liền với cái tên Tam Đảo. Khí hậu, đất đai, thổ nhưỡng nơi đây thích hợp nhất để trồng cây su su. Khắp mọi nơi trên Tam Đảo, trong vườn nhà, ở bờ tường, khe suối, hay trên núi cao... bạn đều sẽ gặp hình ảnh giàn su su mọc lên thành giàn xanh tươi mướt mát. Người dân ở đây để su su mọc lên tự nhiên, không cần phun thuốc mà vẫn tươi tốt. Rau su su được trồng hái lấy ngọn là chủ yếu. Ngọn su su chỉ cần luộc chấm muối vừng hay xào không với tỏi là đã thấy ngọt mát vô cùng.
Là món rau sạch được nhiều người yêu thích, đa số khách du lịch đến đây đều muốn mua về làm quà. Giá bán hiện nay là 18 - 20.000 đồng/kg.
Cơm lam
Cơm lam Tam Đảo cũng được nhiều khách du lịch ưa thích. Gạo nếp được ngâm kỹ cho vào ống nứa nhỏ rất bắt mắt, khi nướng trên bếp than hồng sẽ tỏa ra mùi thơm của gạo nếp hòa cùng mùi ống nứa tạo nên hương vị riêng có cho món ăn.
Chỉ vài chục nghìn đồng, bạn đã có thể nhâm nhi cả tối với những món ăn giản dị, đậm chất vùng cao này.
Buổi chiều se lạnh hoặc buổi tối dạo chơi trong thị trấn, bán hãy thử vào một quán nướng ven đường và thưởng thức những món nướng đặc trưng như cơm lam, ngô, trứng gà, chim cút... chắc chắn, bạn sẽ cảm nhận được sự thi vị và khám phá được thú vui ẩm thực độc đáo của vùng núi cao Tam Đảo.
Lê Thương
Theo Ngôi Sao
Độc đáo xôi ngũ sắc Tú Lệ "Ai chẳng biết Tú Lệ nếp hương! Xôi ngũ sắc thơm vờn vách núi..." - câu hát bổng trầm của sơn nữ Thái tuổi mười tám, đôi mươi như làm trong trẻo hơn không gian rừng núi những ngày cuối hạ. Hơ tay bên bếp lửa hồng, nhìn rá xôi ngũ sắc bốc hơi nghi ngút, già bản Thào Cảnh đã chậm rãi...