Tuyền Lâm – Di sản thiên nhiên độc đáo
Nằm về phía Bắc núi Phượng Hoàng, thắng cảnh quốc gia hồ Tuyền Lâm, cùng với thiền viện Trúc Lâm đã tạo nên quần thể danh thắng đẹp nổi tiếng – một trong những điểm đến hấp dẫn khi tới xứ sở ngàn hoa.
Nắng mai trên hồ Tuyền Lâm. Ảnh: Võ Trang
Hồ Tuyền Lâm cách trung tâm TP Đà Lạt chừng 6 km về phía Nam, bên phải đèo Prenn dọc theo Quốc lộ 20, hướng Đà Lạt – TP Hồ Chí Minh. Hồ trước đây nguyên là dòng Suối Tía, thượng nguồn của sông Đạ Tam bắt nguồn từ ngọn Núi Voi hùng vĩ. Hồ Tuyền Lâm được tạo thành bởi một đ.ập nước chắn ngang Suối Tía do Ty Thủy lợi Lâm Đồng được Bộ Thủy lợi đầu tư xây dựng hoàn thành vào năm 1987, nhằm phục vụ việc tưới tiêu cho những cánh đồng lúa và hoa màu ở vùng hạ lưu thuộc huyện Đức Trọng.
Cũng từ đây, dưới tác động của bàn tay con người, sự kết hợp hài hòa giữa dòng nước đầu nguồn và rừng cây đã tạo nên một bức tranh thiên nhiên tuyệt tác với vẻ đẹp hấp dẫn quyến rũ đến lạ kỳ. Chắc cũng chính vì lẽ đó mà hồ được đặt tên là “Tuyền Lâm”, một cái tên khá lãng mạn đúng với sự tác hợp này (“Tuyền” có nghĩa là “suối” và “Lâm” có nghĩa là “rừng”). Một hồ nước mênh mông, quanh năm trong xanh; lưu vực trên 32 km2, lòng hồ có nhiều ốc đảo, và nhiều nhánh ăn sâu vào đất liền, có chỗ sâu đến hơn 30 m, xung quanh được bao bọc bởi một vùng núi non hùng vĩ. Cảnh quan cũng thật đa dạng, nơi này là đồi thông, nơi kia là rừng già xanh thẳm với đỉnh cao chót vót; nơi đồi trọc thoai thoải với những trảng cỏ chạy dài buông nhẹ tới mép hồ. Tất cả cùng hòa quyện với mây trời soi bóng xuống mặt hồ phẳng lặng, tạo nên một khung cảnh huyền ảo làm cho ta có cảm giác lâng lâng, tâm hồn phiêu lãng như đang lạc vào chốn thiên thai trong cổ tích.
Không chỉ có môi trường cảnh quan thiên nhiên đa dạng mà nơi đây còn là chiến khu cách mạng của quân và dân Lâm Đồng nói chung và Đà Lạt nói riêng trong 2 cuộc kháng chiến vệ quốc vĩ đại của dân tộc chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ.
Quả thật vậy, nhất là những lúc thả bộ thơ thẩn dưới tán thông xanh vi vút gió ngàn, hoặc ngồi ngắm cảnh sắc hồ thay đổi như bức tranh thủy mặc. Buổi sáng sương giăng phủ trắng mặt hồ, không gian thật tĩnh lặng với một bầu không khí trong lành thanh khiết. Buổi trưa, mặt hồ sáng bừng lấp lánh như thủy tinh với những làn sóng xô lăn tăn khi có cơn gió nhè nhẹ thổi đủ lay ngọn thông rì rào. Chiều đến, mặt hồ lại chuyển dần sang màu xanh biếc, gió se lạnh và khi bóng hoàng hôn buông xuống, khung cảnh nơi đây lại mờ ảo, huyền hoặc, hư hư, thực thực, lãng mạn vô cùng. Những đêm trăng sáng như dát bạc lên mặt nước và cảnh vật xung quanh, ngồi ven hồ vãn cảnh, câu cá hoặc tản bộ cùng người yêu thì không thú nào bằng.
Trên các đồi núi ở trong khu vực thắng cảnh hồ Tuyền Lâm và những vùng lân cận như Núi Voi, Hòn Bù hiện nay vẫn còn lưu giữ gần như đầy đủ các hầm hào nơi đóng quân của các đơn vị thuộc Khu ủy Khu 6 và Thị ủy Đà Lạt. Ở khu vực rừng già Gia Lâm dọc theo bờ suối Đầu Voi thuộc địa phận xã Hiệp Thạnh, huyện Đức Trọng còn là nơi phát hiện dấu tích về một di chỉ khảo cổ thời t.iền sử từ thời kỳ đồ đá cũ cách đây tới 3-4 vạn năm. Khu vực này có nhiều hốc đá, tảng đá lớn với nhiều hình thù kỳ bí, kéo dài hàng trăm mét lên hướng thượng nguồn nơi tiếp giáp với khu căn cứ cách mạng. “Ở đây có những bãi cuội chạy dọc theo triền suối hẳn đó là nguồn nguyên liệu phong phú để những người xưa chế tác công cụ. Ven suối có những ghềnh đá đồ sộ lẫn những ngách sâu, hốc lớn, cũng có thể là nơi cư trú tạm thời qua ngày của người xưa khi gặp mưa” (theo nhận định của các tiến sĩ khảo cổ học Nguyễn Khắc Sử và Võ Quý – Viện Khảo cổ học Việt Nam). Qua các đợt khảo sát của các nhà khảo cổ học, Bảo tàng Lâm Đồng, Trường Đại học Đà Lạt đã thu được nhiều di vật có dấu hiệu của thời kỳ đồ đá. Những di vật này hiện nay đang được lưu giữ để nghiên cứu xác định chính xác giá trị về lịch sử văn hóa.
Ở sâu trong khu vực trung tâm của khu căn cứ cách mạng (khu rừng già Gia Lâm), khu núi đá (Núi Voi) còn có những trảng rừng nguyên sinh, có suối nước trong, bãi đá cuội, thác nước với sự đa dạng sinh học của rừng nhiệt đới với nhiều loài động, thực vật quý hiếm, đặc biệt là thông đỏ và một số chim, thú, lan rừng,… Đặc biệt là đường lên núi có nhiều vách đá dựng rất hiểm trở len giữa tán cây rừng nguyên sinh, dây leo, với nhiều loài lan rừng, quang cảnh đẹp hoang dã và rất lãng mạn. Đỉnh Núi Voi cao 1.814.5 m so với mực nước biển, ở đây ta có thể quan sát được cả phía Đông TP Đà Lạt và một phần của huyện Đức Trọng và Đơn Dương. Sinh sống quanh khu vực này còn có buôn làng bà con dân tộc K’Ho với những phong tục, lễ hội rất độc đáo.
Có thể nói, hiếm thấy một di sản văn hóa thiên nhiên hội đủ các giá trị sinh thái, môi trường, lịch sử văn hóa như Tuyền Lâm. Hồ Tuyền Lâm (bao gồm cả thiền viện Trúc Lâm) đã được công nhận là Di tích lịch sử văn hóa cấp quốc gia (thuộc loại Danh lam thắng cảnh) theo Quyết định số 1811 của Bộ Văn hóa ngày 30/8/1998. Từ khi được công nhận, chính quyền địa phương đã quan tâm bảo tồn, tôn tạo cảnh quan và định hướng quy hoạch phát triển du lịch. Đồng thời, cùng các doanh nghiệp kinh doanh du lịch tại đây đầu tư xây dựng, tạo ra nhiều sản phẩm du lịch đáp ứng các tiêu chí theo quy định khu du lịch chất lượng cao, đáp ứng nhu cầu phục vụ du khách tham quan nghỉ dưỡng. Ngày 15/02/2017 Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 205 công nhận Khu du lịch Hồ Tuyền Lâm là khu du lịch quốc gia đầu tiên của cả nước trong 47 khu du lịch được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt trong chiến lược phát triển du lịch Việt Nam đến năm 2020 và tầm nhìn đến năm 2030.
Video đang HOT
Đặc biệt, gần đây, Khu du lịch quốc gia Hồ Tuyền Lâm vừa được vinh danh là “Khu du lịch tiêu biểu châu Á – Thái Bình Dương” vào ngày 3/8/2023 tại thủ đô New Delli, Ấn Độ trong chương trình diễn đàn “Giao lưu văn hóa và kinh tế Việt Nam – Ấn Độ”. Đây là niềm vinh dự, tự hào và cũng là cơ hội để danh thắng quốc gia hồ Tuyền Lâm – Khu du lịch quốc gia Hồ Tuyền Lâm quảng bá hình ảnh, thương hiệu du lịch, dịch vụ du lịch nghỉ dưỡng chất lượng cao đến với bạn bè, du khách trong nước và quốc tế. Góp phần nâng tầm thương hiệu du lịch Đà Lạt – Lâm Đồng nói chung và Khu du lịch quốc gia Hồ Tuyền Lâm nói riêng. Từ đây, Khu du lịch quốc gia Hồ Tuyền Lâm sẽ được sánh ngang với các khu du lịch nổi tiếng ở Đông Nam Á và trên thế giới, xứng đáng là điểm đến hấp dẫn du khách toàn cầu.
Được biết trong thời gian tới, Khu du lịch quốc gia Hồ Tuyền Lâm sẽ được tiếp tục điều chỉnh quy hoạch, xây dựng nâng tầm đáp ứng được tiêu chí khu du lịch quốc gia chất lượng cao; cùng với đó là mở rộng bổ sung quy hoạch khu vực Núi Voi vào quy hoạch chung nhằm hỗ trợ cho sự phát triển của Khu du lịch Hồ Tuyền Lâm góp phần tạo ra chuỗi hoạt động du lịch đặc sắc, thu hút ngày càng nhiều du khách trong và ngoài nước tới tham quan, nghỉ dưỡng.
Tà Puồng tỏa sáng giữa đại ngàn
Quần thể danh thắng Tà Puồng thuộc xã Hướng Việt, huyện miền núi Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị.
Dưới màu xanh của rừng nguyên sinh đông dãy Trường Sơn, thác Tà Puồng hiện ra ngoạn mục như một bảo tàng thiên nhiên về "nước" và "đá", đưa du khách lãng du vào thế giới tự nhiên hấp dẫn với xúc cảm hiếm có...
Khách du lịch trải nghiệm tại thác Tà Puồng 3.
Từ thành phố Đông Hà - thủ phủ tỉnh Quảng Trị - đi lên phía tây theo Quốc lộ 9 khoảng 60km sẽ đến thị trấn Khe Sanh, huyện lỵ của huyện miền núi Hướng Hóa. Từ đây, tiếp tục đi theo đường Hồ Chí Minh (nhánh tây) chưa đầy 60km nữa sẽ đến xã Hướng Việt-nơi có danh thắng thiên nhiên Tà Puồng. Cung đường từ Khe Sanh lên Tà Puồng cũng đi qua nhiều địa điểm được du khách ưa khám phá dãy Trường Sơn hùng vĩ rất yêu thích, như: sân bay Tà Cơn, thác Chênh Vênh, đèo Sa Mù...
Bảo tàng của "nước" và "đá"
Không hề ngoa ngôn khi nói danh thắng Tà Puồng là một bảo tàng thiên nhiên trưng bày kiến trúc của "nước" và "đá". Tà Puồng lưu giữ những gì tinh túy nhất của tạo tác thiên nhiên, của trời-đất, hòa quyện nhau một cách quyến rũ khó giải thích. Khi chiêm ngưỡng thác nước hùng vĩ, hang động với nhũ đá tuyệt tác và trải nghiệm tắm thác ở đây, du khách đều thấy mình chợt có cảm xúc thăng hoa cùng núi rừng miền tây Quảng Trị! Khu danh thắng Tà Puồng có một hang động và ba thác nước mà cư dân bản địa đặt tên là: động Tà Puồng; thác Tà Puồng 1, Tà Puồng 2 và Tà Puồng 3. "Tà Puồng" trong tiếng Bru-Vân Kiều có nghĩa là "Nơi có dòng thác từ núi cao đổ xuống".
Ba con thác hùng vĩ (cao hơn 35m), ào ạt xối những dòng nước trắng xóa từ đỉnh xuống khiến du khách ai cũng phải trầm trồ trước vẻ đẹp lộng lẫy của rừng đại ngàn Trường Sơn. Đi qua, chiêm ngưỡng từng thác nước Tà Puồng với những vách đá dựng đứng rêu phong, dường như có cảm giác đang đi qua hàng ngàn năm lịch sử để chạm được vào, để kết nối với quá khứ...
Động Tà Puồng có cửa rộng khoảng 10m ăn sâu hơn 200m vào lòng núi. Hang động chia làm hai phần, một bên là dòng suối trong veo, bên còn lại cát bồi thành bãi rộng. Con suối đoạn rộng nhất 4-5m, nông sâu khác nhau. Thiên nhiên ưu ái kiến tạo lòng động với nhiều hình thù của thạch nhũ rất đặc sắc, độc đáo; vòm động cao và rộng như cung điện. Để di chuyển sâu vào bên trong động thông thường phải mang theo đèn pin mới quan sát kỹ được vẻ đẹp các thạch nhũ. Người dân địa phương kể rằng hang động này dài hàng cây số. Trong chiến tranh hang động là nơi trú ẩn của người dân địa phương và các đơn vị bộ đội.
Chưa hết bỡ ngỡ với vẻ đẹp được thiên nhiên kiến tạo, tiếp tục đi bộ khoảng hơn 200m để chiêm ngưỡng thác Tà Puồng 1 đổ nước theo một vách đá dựng đứng cao hơn 35m đổ xuống hồ ở chân thác. Dòng thác tuôn chảy qua các ghềnh đá tựa như suối tóc mây của nàng tiên nữ xõa buông giữa đại ngàn Trường Sơn xanh thẳm. Lội suối và đi bộ qua con đường mòn hiểm trở hơn 200m nữa là chạm vào thác Tà Puồng 2. Con thác ẩn mình trong rừng rậm nguyên sinh, với nguyên vẹn sự hoang sơ như từ thuở hồng hoang, chẳng khác gì chốn "bồng lai tiên cảnh"!
Du khách từ Hà Nội đến thác Tà Puồng 3, họ cảm thấy thú vị với khoảng cách đi bộ gần 1km đường rừng trước khi vào thác.
Cách thác Tà Puồng 2 hơn 200m theo đường chim bay về phía bắc là thác Tà Puồng 3. Con thác hiện có đường vào thuận lợi nhất trong hệ thống danh thắng Tà Puồng. Gửi ô-tô, xe máy tại bãi trông xe ở Khu tái định cư thôn Trăng Tà Puồng, du khách đi bộ giữa rừng men theo con đường rừng rộng 50cm song song với dòng suối A Xóc một đoạn dài gần 1km là đến được thác Tà Puồng 3.
Trên đỉnh thác là những khối đá nhấp nhô nằm ngang khiến dòng suối khi chảy đến đây bị cản lại và chia thành nhiều dòng thác nhỏ đổ xuống hồ nước xanh như ngọc. Thanh âm thác đổ nghe như tiếng đàn đá giữa đại ngàn hòa với tiếng chim rừng thánh thót ngân vang thành một bản hòa tấu thiên nhiên quyến rũ đến khó tả. Tà Puồng 3 là con thác đẹp và thơ mộng nhất, từ xa nhìn giống một dải lụa bạc mềm mại nổi bật trên nền rừng xanh thẳm. Mặt hồ nơi chân thác phẳng lặng, nước xanh trong và mát rượi, khiến du khách đặt chân đến đây không thể không bơi, lặn hoặc sử dụng phao tre nứa làm bè dạo hồ. Khu vực chân thác có bãi đá khá bằng phẳng, đủ chỗ cho hơn 500 du khách đến thưởng ngoạn, cắm trại nghỉ ngơi.
Sự quyến rũ của thiên nhiên hoang sơ...
Anh Hồ Giỏi, Tổ trưởng Tổ du lịch cộng đồng Trăng Tà Puồng là "linh hồn" của điểm Tà Puồng 3 cho biết, cách đây gần một năm, đại diện Ủy ban Y tế Hà Lan-Việt Nam tại Quảng Trị phối hợp địa phương chọn bốn người dân tộc thiểu số Bru-Vân Kiều ở bản đi học cách làm du lịch cộng đồng để về khai thác du lịch. Bốn người cũng được hướng dẫn cách chế biến các món ẩm thực đạt tiêu chuẩn an toàn vệ sinh thực phẩm; được hỗ trợ 65 triệu đồng làm đường đi bộ vào thác và dựng các lán, sạp phục vụ du khách.
Sau khi được học cách làm du lịch, Tổ du lịch cộng đồng ra đời gồm 18 thành viên. Họ cùng nhau phát triển con đường đi bộ vào thác Tà Puồng 3 để du khách đi lại được dễ dàng. Phần mặt bằng trước hồ nước và chung quanh được dựng 15 lán tre nứa đón khách, mỗi lán đủ rộng để khoảng 10 người nghỉ ngơi vài giờ trong thời gian trải nghiệm. Từ đó kiệt tác thiên nhiên thác Tà Puồng 3 đã trở thành điểm đến không thể thiếu được của nhiều du khách trong và ngoài tỉnh đam mê du lịch mạo hiểm, khám phá thiên nhiên.
Hồ nước dưới chân thác trong xanh được bao bọc bởi rừng già xanh thẳm mang đến cho du khách cảm giác yên bình, giúp bỏ lại những vất vả, lo toan đời thường, hòa mình vào thiên nhiên hoang sơ. Dụng cụ phục vụ trải nghiệm thác nước gồm bè làm bằng tre nứa được gắn kết kỹ càng. Các sợi dây thừng nối từ những góc thác chạy song song giữa lòng hồ để du khách lần theo sợi dây điều khiển bè theo ý muốn và luôn có cảm giác yên tâm. Trước khi xuống hồ bơi, du khách được phát áo phao, tuân thủ nghiêm ngặt an toàn bơi lội.
Thú vị nhất là ngồi trên bè nứa điều khiển đi quanh mặt hồ trên làn nước mát lạnh như đá. Khi bè đến điểm thác đổ là giây phút hồi hộp song ai cũng muốn nán lại được 5 đến 7 giây để trải nghiệm cảm giác mạnh từ nguồn suối mát đang phun trào đổ vào người. Ngoài trải nghiệm đi bè, tắm hồ, du khách còn đi bộ khám phá thảm thực vật của rừng nhiệt đới phong phú ở khu vực này. Suốt hành trình được người của Tổ du lịch cộng đồng hướng dẫn, giúp đỡ tận tình nên ai cũng cảm thấy thoải mái và an toàn.
Sau thời gian dạo chơi, du khách bắt đầu thưởng thức đặc sản ẩm thực địa phương do nhóm của anh Hồ Giỏi phục vụ. Đó là một mẹt thức ăn gồm 1 con gà nướng, xiên thịt lợn bản nướng, xiên cá rừng nướng và không thiếu món rau đoác và hoa chuối rừng, tất cả có giá 700.000 đồng; cùng với t.iền thuê sạp tre nghỉ ngơi 200.000 đồng nữa, chưa kể t.iền nước uống. Các dịch vụ bè bơi bằng tre nứa, áo phao đều được miễn phí. Thời gian trải nghiệm ở Tà Puồng 3 khoảng chừng 5 giờ đồng hồ, thông thường sau 15 giờ cuối mỗi ngày du khách bắt đầu trở về sau chuyến khám phá thú vị. Tuy nhiên, họ mang theo cảm giác đầy tiếc nuối cho một kiệt tác thiên nhiên nhưng còn hoang sơ, chưa được đầu tư, khai thác du lịch tương xứng.
Cửa hang động Tà Puồng.
Ý tưởng xây dựng "Công viên mạo hiểm"
Anh Hồ Giỏi trăn trở, tổ du lịch rất muốn đầu tư để phát triển thác Tà Puồng 3 bài bản hơn trên cơ sở tuân thủ tôn trọng tuyệt đối thiên nhiên nhưng không có kinh phí nên lực bất tòng tâm. Du khách muốn thưởng thức ẩm thực của người dân tộc thiểu số phải báo trước qua anh Hồ Giỏi để tổ chuẩn bị phục vụ chu đáo. Anh Hồ Giỏi kể, dịp 30/4 vừa rồi, cùng lúc có hơn 800 khách tìm đến thác Tà Puồng 3 trải nghiệm, vì quá đông người và không báo trước nên tổ không thể phục vụ kịp.
Rõ ràng danh thắng Tà Puồng là báu vật thiên nhiên nằm trên diện tích hàng ngàn ha chưa được đầu tư phát triển để khai thác du lịch, nhất là du lịch xanh tôn trọng thiên nhiên một cách bài bản. Giám đốc Trung tâm Xúc tiến Đầu tư và Thương mại-Du lịch tỉnh Quảng Trị Nguyễn Đức Tân trăn trở kiến giải, muốn phát huy và khai thác danh thắng Tà Puồng cần liên kết với du lịch tỉnh Quảng Bình bổ trợ nhau phát triển để kết nối tour Phong Nha-Kẻ Bàng với các điểm du lịch ở vùng phía tây Quảng Trị tạo thành vòng cung du lịch hấp dẫn.
Tại danh thắng Tà Puồng phù hợp nhất là xây dựng thành công viên mạo hiểm với 3 loại hình khai thác. Đó là khu dịch vụ đại trà thu hút khoảng 500 khách/ngày phù hợp với kích cầu du lịch cộng đồng. Loại hình thứ hai là đầu tư tuyến đi bộ trên cao với các dây đu (du lịch mạo hiểm hạn chế số lượng người) để tham quan 3 thác và động Tà Puồng. Loại hình thứ 3 là cụm nghỉ dưỡng cao cấp làm khoảng 10 nhà sàn trên cây theo kiểu lắp ghép, không có bê-tông sắt thép nhằm hạn chế tác động đến cảnh quan môi trường thiên nhiên. Trong cách làm này lưu ý có sự phối hợp chặt chẽ giữa nhà đầu tư và cộng đồng người dân địa phương để cùng nhau chia sẻ quyền lợi và giá trị bền vững.
Thực hiện được dự án này ngoài việc thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội miền núi và vùng dân tộc thiểu số, còn góp phần tạo thêm nhiều việc làm cho lao động tại địa phương. Tỉnh Quảng Trị đang tích cực tuyên truyền, quảng bá vẻ đẹp cũng như những giá trị độc đáo của danh thắng Tà Puồng để thu hút du khách.
Ông Hoàng Nam, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Trị, cho biết: Để Khu danh thắng Tà Puồng tỏa sáng rực rỡ hơn nữa, các cơ quan chức năng ở tỉnh đã hoàn thiện Quy hoạch (tỷ lệ 1/2.000) hệ thống thác Tà Puồng cùng với thác Ba Vòi, chuẩn bị trình cấp có thẩm quyền phê duyệt. Dự án đầu tư xây dựng đường giao thông, bãi đỗ xe cũng đang được triển khai. Quảng Trị kỳ vọng việc kêu gọi đầu tư, khai thác du lịch các điểm thắng cảnh thiên nhiên kể trên sẽ góp phần đ.ánh thức du lịch ở vùng miền tây; biến những tiềm năng, lợi thế thành nguồn lực thực thụ để du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn và chủ lực của địa phương trong tương lai gần.
Những điểm đến hấp dẫn tại Sóc Sơn (Hà Nội) Với vị trí thuận lợi chỉ cách trung tâm Hà Nội 30km, Sóc Sơn là một lựa chọn phù hợp cho những chuyến dã ngoại cuối tuần bởi nơi đây sở hữu rất nhiều điểm tham quan, du lịch và nghỉ ngơi với cảnh quan thiên nhiên tuyệt đẹp. Quần thể di tích đền Sóc - tượng đài Thánh Gióng Quần thể di...
