Tuyên bố của Campuchia khi Thái Lan đình chỉ thỏa thuận hòa bình

Campuchia tái khẳng định cam kết đối với thỏa thuận hòa bình, mặc dù Thái Lan đã tuyên bố đình chỉ việc thực thi thỏa thuận.

Từ trái qua phải: Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim , Thủ tướng Campuchia Hun Manet , Thủ tướng Thái Lan Anutin Charnvirakul và Tổng thống Mỹ Donald Trump giơ cao các văn bản trong lễ ký kết thỏa thuận ngừng bắn giữa Campuchia và Thái Lan bên lề Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 47 tại Kuala Lumpur , Malaysia ngày 26/10 (Ảnh: Reuters).

Hôm nay 10/11, Trung tướng Rath Dararoth, Quốc vụ khanh Bộ Quốc phòng Campuchia, đã thông báo cho các thành viên của Đoàn Tùy viên Quân sự Phnom Penh về tiến trình thực hiện thỏa thuận hòa bình được ký kết giữa Thái Lan và Campuchia.

Ông Rath cho biết thỏa thuận hòa bình là nền tảng cho việc xây dựng lại lòng tin và thúc đẩy hòa bình, hợp tác, tôn trọng lẫn nhau về chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ và độc lập giữa Campuchia và Thái Lan.

Trung tướng Rath cũng nhắc lại một số cam kết chính theo thỏa thuận, bao gồm việc trả tự do cho binh sĩ Campuchia bị bắt, rút ​​vũ khí hạng nặng, rà phá bom mìn, giải quyết hòa bình các vấn đề biên giới, nỗ lực chung chống tội phạm xuyên quốc gia và bình thường hóa quan hệ ngoại giao.

Ông cho biết Campuchia vẫn chân thành cam kết “thực hiện các nghĩa vụ của mình và bày tỏ sự sẵn sàng hợp tác chặt chẽ với Thái Lan vì lợi ích chung của cả hai quốc gia và nhân dân hai nước”.

Ông cũng nhấn mạnh sự cảm kích của Campuchia đối với Malaysia, Chủ tịch ASEAN, cũng như Mỹ, Trung Quốc và tất cả bạn bè và đối tác vì sự hỗ trợ mang tính xây dựng của họ trong việc đạt được lệnh ngừng bắn và hiện thực hóa Tuyên bố chung Kuala Lumpur.

Trung tướng Rath tái khẳng định quyết tâm của Campuchia trong việc biến biên giới thành “khu vực hòa bình, hữu nghị và hợp tác” trên cơ sở tôn trọng đầy đủ luật pháp quốc tế và các nguyên tắc của ASEAN.

Tuyên bố của quan chức Campuchia được đưa ra cùng ngày Thủ tướng Thái Lan Anutin Charnvirakul thông báo Thái Lan sẽ đóng băng mọi hoạt động theo các thỏa thuận hòa bình với Campuchia, hay còn gọi là thỏa thuận Kuala Lumpur, một thỏa thuận do Mỹ và Malaysia làm trung gian ký vào cuối tháng 10, bao gồm cả kế hoạch trả tự do cho 18 binh sĩ Campuchia.

Việc đình chỉ được đưa ra sau khi 4 binh sĩ Thái Lan bị thương bởi một quả mìn trong lúc tuần tra biên giới tại tỉnh Si Sa Ket. Một trong các binh sĩ Thái Lan bị mất bàn chân phải trong vụ nổ vào khoảng 9h30 hôm nay 10/11. 3 người còn lại bị thương nhẹ hơn.

Bộ trưởng Quốc phòng Thái Lan Nattapon Narkphanit cho biết quả mìn nhiều khả năng vừa mới được đặt gần đây vì vụ nổ xảy ra trên một con đường mà binh sĩ Thái thường xuyên tuần tra.

Thủ tướng Charnvirakul đã chỉ đạo Bộ Ngoại giao và Bộ Quốc phòng Thái Lan gửi đơn khiếu nại đến nhóm quan sát gồm các sĩ quan quân đội Đông Nam Á đang giám sát tiến trình hòa bình.

Ông Anutin cho biết ông đồng ý với khuyến nghị của Bộ Quốc phòng và lực lượng vũ trang về việc tạm ngừng thực thi thỏa thuận hòa bình.

Quyết định đình chỉ thỏa thuận diễn ra trong bối cảnh 2 bên đang chuẩn bị rút vũ khí hạng nặng khỏi các khu vực biên giới và bắt đầu chiến dịch rà phá bom mìn chung trong khoảng từ tháng 11 đến tháng 12.

Biên giới Thái Lan – Campuchia từ lâu đã là điểm nóng , đặc biệt là khu vực gần ngôi đền cổ Preah Vihear.

Căng thẳng leo thang vào tháng 7, khi một loạt các cuộc đấu pháo xuyên biên giới khiến hàng chục người thiệt mạng và hàng nghìn người phải sơ tán, đánh dấu một trong những cuộc đối đầu tồi tệ nhất trong hơn một thập niên.

Thỏa thuận hòa bình Kuala Lumpur từng được ca ngợi là một đột phá nhằm khôi phục ổn định và cải thiện hợp tác quân sự giữa 2 quốc gia láng giềng Đông Nam Á. Tuy nhiên, vụ nổ mìn mới nhất đã làm dấy lên hoài nghi về khả năng duy trì thỏa thuận đình chiến mong manh này.