Tượng Phật từng sang Nhật Bản cầu an sóng thần
Sở hữu hàng trăm cổ vật quý, nhưng lần đầu tiên hòa thượng ở chùa Quán Thế Âm (Đà Nẵng) nhìn thấy pho tượng Bồ tát Quan Âm cưỡi trên đầu rồng một sừng, mình cá. Pho tượng sau đó được đưa sang Nhật Bản để làm mẫu tượng cầu an sóng thần.
Hòa thượng Thích Huệ Hưng, người sống lâu năm ở chùa Quán Thế Âm ( quận Ngũ Hành Sơn, Đà Nẵng) tiết lộ, trong số 200 báu vật của Bảo tàng văn hóa Phật giáo đầu tiên ở Việt Nam sắp “trình làng”, tượng Bồ tát Quan Âm ngự trên con long ngư (đầu rồng mình cá) thuộc hàng “chưa từng xuất hiện ở đâu”. Pho tượng được trưng bày cùng kệ với báu vật cầu con cái trong cung vua Nguyễn.
Tượng cao gần 50 cm, nặng khoảng 7 kg bằng chất liệu đồng đúc, niên đại khoảng đầu thế kỷ 20, thể hiện con rồng một sừng, mình cá đang nhả ra cơn sóng dữ, phía dưới là sóng biển cuộn trào. Ngự phía trên là Bồ tát Quan Âm cầm viên ngọc Định hải châu (viên ngọc làm cho sóng yên biển lặng) chế ngự.
Pho tượng Bồ tát Quan âm cưỡi long ngư đang được trưng bày tại Bảo tàng văn hóa Phật giáo ở chùa Quán Thế Âm. Ảnh: Nguyễn Đông.
Thầy Hưng kể, vài năm trước một người dân tình cờ đào được pho tượng đã đưa đến hiến tặng nhà chùa. Quá bất ngờ trước hình dáng khác lạ của tượng, các nhà sư quyết tâm nghiên cứu và tra được thông tin liên quan trong kinh Phẩm Phổ Môn: Long ngư chư quỷ nạn/ Niệm bỉ Quán âm lực/ Ba lãng bất năng một (tạm dịch: ở nơi biển lớn có con cá rồng làm thành sóng dữ thì niệm cho thấu Quan âm sẽ được phù hộ cho lặng sóng).
“Tượng Bồ tát Quan Âm ngự trên rồng tôi đã bắt gặp nhiều, nhưng đầu rồng mà mình cá thì đúng là lần đầu tiên nhìn thấy, khác hẳn với bộ tứ linh long, ly, quy phụng của nhiều nước phương Đông. Nói đến sóng to gió lớn ở biển cả thì Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc hay Việt Nam thường hay gặp phải thiên tai này. Hình ảnh đức Quan Âm ngự là tượng trưng cho sự che chở”, thầy Hưng cho hay.
Không chỉ các nhà sư mà giới nghiên cứu khi vào chùa Quán Thế Âm giám định các cổ vật đều phải thốt lên ngạc nhiên khi lần đầu bắt gặp một pho tượng lạ mắt. “Bức tượng quý hiếm chính ở kiểu dáng, nhưng vẫn đậm nét thẩm mỹ”, ông Huỳnh Đình Quốc Thiện, Phó giám đốc Bảo tàng Đà Nẵng, nói.
Đầu năm 2015, một thượng nghị sĩ Nhật Bản đến thăm chùa Quán Thế Âm, khi nước này đang xây dựng Trung tâm văn hóa Việt – Nhật tại ngọn núi Kim Sơn (quận Ngũ Hành Sơn). Thượng tọa Thích Huệ Vinh khi đó đã giới thiệu về pho tượng Bồ tát cưỡi long ngư và cho biết ý định sẽ làm một pho tượng tương tự cao khoảng 2-3 m để tặng cho một ngôi chùa ở Nhật Bản.
Video đang HOT
Phía sau pho tượng đã được đánh mã số. Ảnh: Nguyễn Đông.
“Về tâm linh, việc làm pho tượng theo hình mẫu này là ước mong hóa giải, ngăn ngừa sóng thần ở Nhật Bản để người dân bớt khổ trước thiên tai”, thượng tọa Thích Huệ Vinh nói và cho hay chùa Quan Thế Âm đã làm lễ cầu nguyện sau thảm họa sóng thần ở Nhật Bản năm 2011, quyên góp tiền để chia sẻ phần nào khó khăn của người dân đất nước mặt trời mọc.
Sáng hôm sau, ngài thượng nghị sĩ trở lại chùa, cùng đi có đại diện Sở Ngoại vụ Đà Nẵng. “Ngài ấy nói ở Nhật Bản đã đi sưu tầm khắp nơi nhưng không tìm được pho tượng tương tự như Bồ tát Quan Âm cưỡi long ngư, rồi bày tỏ nguyện vọng muốn thỉnh tượng về Nhật Bản thờ cầu an sóng thần”, thầy Hưng kể.
Nhà chùa đồng ý và làm các thủ tục cho ngài thượng nghị sĩ mượn tượng về Nhật Bản một tháng. Về nước, ngài thượng nghị sĩ cho đúc tượng theo mẫu Bồ tát Quan âm cưỡi long ngư đặt tại các chùa ven biển ở Nhật Bản để người dân đến cầu nguyện và có thêm niềm tin sẽ được đức Phật che chở khỏi nạn sóng thần.
Đến lễ kỷ niệm 70 năm sau thảm họa bom nguyên tử ở tỉnh Nagasaki (Nhật Bản), chính ngài thượng nghị sĩ đã trở lại, cùng với lãnh đạo tỉnh này đem theo 3 cây long não (loài cây sống sót sau thảm họa) trồng tại Trung tâm văn hóa Việt – Nhật. Câu chuyện về pho tượng quý một lần nữa được nhắc đến như một nhân duyên cho mối giao lưu văn hóa Việt – Nhật.
Nguyễn Đông
Theo VNE
Tượng Phật bằng bạch ngọc cầu con cái trong cung vua Nguyễn
Pho tượng độc đáo không chỉ ở chất liệu, nguồn gốc mà còn là tác phẩm nghệ thuật điêu khắc đỉnh cao, được xem là cổ vật quý nhất trong bộ sưu tập hiện tại của chùa Quán Thế Âm (Đà Nẵng).
Đặt chung cùng 200 cổ vật tại Bảo tàng văn hóa Phật giáo đầu tiên ở Việt Nam (nằm trong chùa Quán Thế Âm dưới chân núi Ngũ Hành Sơn, Đà Nẵng), pho tượng Quan Âm tống tử đặc biệt hơn cả bởi được làm từ bạch ngọc nguyên khối quý hiếm. Tượng cao 29 cm, rộng 16,5 cm, nặng khoảng 5 kg.
Pho tượng điêu khắc hình Quan Âm tống tử ngồi trên tòa sen, hai tay nâng em bé, đầu đội mũ Quan âm, trên ngực và hai gối chạm bông sen nổi. Y pháp nhiều nếp, diềm y có trang trí hoa dày, cổ đeo dây An Lạc. Quanh tượng trước đây còn được thếp vàng nhưng theo thời gian nay chỉ còn dấu tích.
Pho tượng Quan Âm tống tử làm bằng bạch ngọc đang thuộc sở hữu của chùa Quán Thế Âm Đà Nẵng. Ảnh: Nguyễn Đông.
Thượng tọa Thích Huệ Vinh, trụ trì chùa Quán Thế Âm, cho biết pho tượng được một người dân hiến tặng khi biết nhà chùa sưu tầm cổ vật để mở bảo tàng. Ý nghĩa tượng Quan Âm tống tử là thờ để cầu con cái. Người dân hiến tặng tình cờ tìm được pho tượng này dưới giếng trong Hoàng thành Huế.
"Bức tượng từng được các bà Hoàng thờ để cầu tự con cái. Tương truyền là có hoàng hậu thờ để cầu thái tử. Thời thế loạn lạc, có thể tượng được cất giấu dưới giếng, rồi theo nhân duyên về với nhà chùa", thượng tọa nói.
Tiến sĩ Nguyễn Đình Chiến, ủy viên Hội đồng giám định cổ vật (Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch) khi vào chùa Quán Thế Âm làm việc đã rất bất ngờ khi được cầm trên tay pho tượng cổ làm bằng bạch ngọc nguyên khối.
Đi sâu tìm hiểu, tiến sĩ Chiến cho biết, tượng Quan Âm tống tử thể hiện sự bao dung của đức Phật, thường được làm bằng nhiều chất liệu như đồng, gỗ, sứ... Pho tượng bằng bạch ngọc là đặc biệt quý hiếm, chỉ có thể có nguồn gốc từ chốn cung đình xưa, chứ dân không có bạch ngọc.
Câu hỏi đặt ra cho nhà giám định này là ở Việt Nam có bạch ngọc hay không? Qua nghiên cứu sử liệu, tiến sĩ Chiến cho biết thời nhà Nguyễn người dân đã tìm thấy bạch ngọc ở núi Hòa Điền (Quảng Nam) và dâng lên cho vua làm ngọc tỷ vào năm 1835. Có thể nhà vua đã cho dùng khối bạch ngọc để tạc tượng.
Một giả thiết khác bạch ngọc du nhập vào cung đình Việt Nam từ Myanmar hoặc Trung Quốc. Nhưng dù xuất phát từ đâu thì pho tượng độc đáo không chỉ ở chất liệu mà còn là tác phẩm nghệ thuật điêu khắc đỉnh cao, được xem là cổ vật quý nhất trong bộ sưu tập hiện tại của chùa Quán Thế Âm.
Ông Huỳnh Đình Quốc Thiện cho biết, dù đã tiếp cận với nhiều cổ vật nhưng đây là lần đầu tiên được cầm trên tay pho tượng bằng bạch ngọc. Ảnh: Nguyễn Đông.
Hòa thượng Thích Huệ Hưng, người sống lâu năm ở chùa Quán Thế Âm, cho hay chuyện cầu Quan Âm tống tử để xin con cái là có thật. "Riêng pho tượng bạch ngọc này nhà chùa trưng bày trong bảo tàng nhằm quảng bá văn hóa Phật giáo chứ không phục vụ tâm linh", thầy Hưng nói.
Để bảo vệ báu vật, nhà chùa đã làm mã số cho từng pho tượng đặt ở bảo tàng, lắp đặt camera, còi báo động và cắt cử người bảo vệ nghiêm ngặt, đề phòng kẻ gian đột nhập lấy cắp.
Ông Huỳnh Đình Quốc Thiện, Phó giám đốc Bảo tàng Đà Nẵng, cho biết sau lễ khánh thành Bảo tàng văn hóa Phật giáo ở chùa Quán Thế Âm vào ngày 24/12 sắp tới, Đà Nẵng sẽ tổ chức hội thảo khoa học mang tầm quốc gia về văn hóa Phật giáo, trong đó sẽ định danh về ý nghĩa của từng bảo vật.
"Chúng tôi sẽ cùng nhà chùa đưa ra một số cổ vật cho các chuyên gia đánh giá, trong đó có pho tượng bằng bạch ngọc. Trên cơ sở đó lập hồ sơ để trình các cấp đưa vào danh sách bảo vật quốc gia", ông Thiện nói và cho biết việc nhà chùa mở bảo tàng là sản phẩm du lịch mới góp phần đưa khách đến với với khu danh thắng Ngũ Hành Sơn.
Nguyễn Đông
Theo VNE
Kho báu cổ vật trong bảo tàng Phật giáo đầu tiên ở Việt Nam Hơn 500 cổ vật Phật giáo, trong đó có hiện vật được đánh giá ngang tầm bảo vật quốc gia, đang được trưng bày tại Bảo tàng văn hóa Phật giáo ở Đà Nẵng. Bảo tàng văn hóa Phật giáo đặt tại chùa Quán Thế Âm (quận Ngũ Hành Sơn, TP Đà Nẵng) được UBND TP Đà Nẵng cấp phép thành lập cuối...