“Từng bước, từng ngày tạo và nâng cao niềm tin về BHXH”

Chia sẻ với PV Báo Thanh tra, Phó Tổng Giám đốc Bảo hiểm xã hội (BHXH) Việt Nam Đào Việt Ánh cho hay, năm 2019, ngành BHXH sẽ quyết tâm cao, nỗ lực lớn, hành động quyết liệt, để “từng bước, từng ngày tạo và nâng cao niềm tin về cơ quan BHXH cũng như chính sách, pháp luật BHXH của Đảng, Nhà nước, vì mục tiêu bảo đảm an sinh xã hội bền vững”.

Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Đào Việt Ánh

Tạo cơ hội chăm sóc y tế cho hàng triệu người mắc bệnh nan y

Năm 2018 khép lại với nhiều điểm sáng của ngành BHXH, góp phần quan trọng bảo đảm an sinh xã hội. Xin ông chia sẻ về những điều này?

- Có thể nói, năm 2018, ngành BHXH đạt được nhiều kết quả quan trọng nhằm từng bước hiện thực hóa mục tiêu “BHXH, bảo hiểm y tế (BHYT) toàn dân”.

Chúng tôi đã triển khai nhiều giải pháp để phát triển đối tượng, giảm nợ đọng BHXH, BHYT; đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính (TTHC), ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT). Cùng với đó, minh bạch, công khai và tăng cường quản lý các hoạt động khám, chữa bệnh BHYT để hạn chế, ngăn chặn tình trạng trục lợi BHYT…

Ước tính đến hết năm 2018, toàn quốc có hơn 14,6 triệu người tham gia BHXH, đạt 30,2% so với lực lượng lao động trong độ tuổi lao động; số người tham gia bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) khoảng hơn 12,5 triệu người, đạt 25,9% so với lực lượng lao động trong độ tuổi lao động. Số người tham gia BHYT cũng khoảng hơn 82,3 triệu người, đạt tỷ lệ 87,7% dân số (vượt 2,31% so với chỉ tiêu Thủ tướng giao).

Quỹ BHYT cũng không ngừng gia tăng với tổng số thu ước trên 329.000 tỷ đồng. Quyền lợi của người tham gia BHXH, BHYT được bảo đảm với gần 180 triệu lượt người được trả chi phí khám, chữa bệnh BHYT; trên 10 triệu lượt người được hưởng các chế độ BHXH, BHTN với tổng số tiền chi trả lên tới gần 300.000 tỷ đồng.

Đặc biệt, chính sách BHXH, BHYT đã bảo đảm cuộc sống cho gần 3 triệu người nghỉ hưu, cũng như tạo cơ hội được chăm sóc y tế cho hàng triệu người mắc các bệnh nan y với mức chi phí điều trị y tế của mỗi người lên tới hàng trăm triệu đồng, thậm chí là hàng tỷ đồng mỗi năm.

BHXH Việt Nam đã đặt thêm nhiều dấu ấn về ứng dụng công nghệ thông tin. Thông qua Tổ Công tác của Thủ tướng, người đứng đầu Chính phủ cũng dành lời khen về “tư tưởng, biện pháp, hiệu quả cải cách”. Vậy, hiệu quả của nó tác động tới người dân, doanh nghiệp như thế nào, thưa ông?

- BHXH Việt Nam luôn xác định mục tiêu xây dựng ngành BHXH hiện đại, chuyên nghiệp, hướng tới sự hài lòng của người dân và doanh nghiệp. Đây là một trong những chủ đề trọng tâm và xuyên suốt trong hành động của chúng tôi.

Nếu năm 2011, toàn ngành có 263 thủ tục hành chính, thì đến nay chỉ còn 28 thủ tục. Rất nhiều thủ tục hành chính đã được rút ngắn thời gian giải quyết, như thời hạn cấp sổ BHXH từ 20 ngày, cấp thẻ BHYT từ 7 ngày xuống còn 5 ngày.

Doanh nghiệp có thể nộp hồ sơ 24 giờ/ngày, 7 ngày/tuần qua giao dịch điện tử hay qua dịch vụ bưu chính công ích mà không phải trả phí. Đến nay, có trên 90% đơn vị, doanh nghiệp đã thực hiện giao dịch hồ sơ điện tử; 63/63 tỉnh, thành phố đã triển khai hồ sơ qua dịch vụ bưu chính công ích. Qua đó, đã giúp tiết kiệm thời gian, chi phí đi lại, tạo điều kiện thuận lợi tối đa cho doanh nghiệp và người dân…

Hệ thống thông tin giám định BHYT của ngành cũng kết nối tới hơn 12.000 cơ sở khám, chữa bệnh BHYT từ tuyến xã đến Trung ương trên phạm vi toàn quốc. Từ đó, đã tiếp nhận hồ sơ khám, chữa bệnh điện tử đề nghị thanh toán của hàng triệu lượt người khám, chữa bệnh BHYT với tỷ lệ liên thông dữ liệu hàng tháng đạt trên 95%.

Với những kết quả đã đạt được, qua Tổ Công tác của Thủ tướng, Bộ trưởng – Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng đã chuyển lời khen ngợi của Thủ tướng, ghi nhận BHXH là một trong những đơn vị cải cách sớm nhất, sớm đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về BHXH, chia sẻ thông tin, giám sát việc thanh toán, chi trả BHXH, BHYT.

Trong khi cơ sở giữ liệu về dân cư chưa có, ngành BHXH đã xây dựng được cơ sở giữ liệu quốc gia về bảo hiểm, quản lý thông tin của hơn 94 triệu người dân với 6 thông tin cơ bản, trong đó có 82 triệu hồ sơ của người tham gia BHYT.

Quan trọng nhất, ngành BHXH đã tạo minh bạch, rõ ràng trong quản lý điều hành, đặc biệt là mang tính chất phục vụ với người dân, người tham gia các chính sách BHXH, kiểm soát cơ sở khám, chữa bệnh để chống những kẽ hở có thể lợi dụng trong thanh toán chi phí khám, chữa bệnh BHYT.

Theo xếp hạng sẵn sàng về ứng dụng công nghệ thông tin của Bộ Thông tin và Truyền thông, ngành BHXH đang đứng thứ 2, riêng hạ tầng kỹ thuật đứng thứ nhất. Đánh giá của Ngân hàng Thế giới trong bảng xếp hạng môi trường kinh doanh của Việt Nam, BHXH là lĩnh vực thăng hạng nhiều nhất, tới 81 bậc, đạt vị trí 86/190 nền kinh tế trong năm 2018.

“Cần có những bước chuyển mạnh mẽ hơn”

Cùng với cải cách để phục vụ người dân, doanh nghiệp Việt Nam được tốt hơn, ông đánh giá như thế nào về vai trò, vị trí của BHXH Việt Nam trong Hiệp hội An sinh xã hội khu vực?

- Năm qua, chúng tôi đã tổ chức thành công hội nghị Ban Chấp hành Hiệp hội An sinh xã hội ASEAN lần thứ 35 (ASSA 35), đánh dấu bước trưởng thành của BHXH Việt Nam trong hội nhập và hợp tác quốc tế, góp phần cụ thể hóa chủ trương, đường lối của Đảng và Nhà nước về nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác đối ngoại đa phương, chuyển từ “tham gia tích cực” sang “chủ động hội nhập, đề xuất sáng kiến hợp tác”.

Chủ đề hội nghị do BHXH Việt Nam đề xuất “Cơ hội, thách thức của hệ thống an sinh xã hội khu vực ASEAN trong bối cảnh cách mạng công nghiệp 4.0 và tự do dịch chuyển lao động” nhận được sự hưởng ứng tích cực của các tổ chức thành viên ASSA, được đánh giá là phù hợp với xu thế phát triển chung của khu vực và thế giới.

Và lần đầu tiên, hội nghị nhất trí thông qua kế hoạch hành động giai đoạn 2018-2019 do BHXH Việt Nam đề xuất với cương vị Chủ tịch ASSA. Cũng theo sáng kiến đề xuất của BHXH Việt Nam, các tổ chức thành viên ASSA đã thống nhất thông qua và cùng ký kết văn kiện “Tuyên bố chung” thể hiện quan điểm, nhận thức chung và đồng thuận của cả hiệp hội về mục tiêu và định hướng phát triển an sinh xã hội khu vực và trong thời gian tới.

Đây là điểm nhấn, là một trong những thành công quan trọng của ASSA 35, góp phần khẳng định rõ hơn vai trò, vị thế của ASSA nói chung và BHXH Việt Nam nói riêng trong hệ thống an sinh xã hội thế giới.

Khối lượng công việc của ngành BHXH rất lớn, để đạt được mục tiêu mà Nghị quyết 28-NQ/TW của Trung ương 7 về cải cách chính sách BHXH đề ra, vậy năm 2019, ngành BHXH sẽ tập trung những nhiệm vụ trọng tâm nào, thưa ông?

- Nghị quyết 28 đã đặt mục tiêu mở rộng diện bao phủ BHXH đến các năm 2021, 2025, 2030, tương ứng phải đạt bao phủ 35%, 45%, 60% lực lượng lao động tham gia BHXH, trong đó, yêu cầu phát triển BHXH tự nguyện phải đạt từ 1%, 2,5%, 5% lực lượng lao động trong độ tuổi.

BHTN thì phải đạt 28%, 35%, 45% lực lượng lao động tương ứng đến các năm 2021, 2025, 2030. Diện bao phủ BHYT tuy đạt được kết quả khả quan, nhưng yêu cầu duy trì sự tham gia bền vững vẫn cần có những giải pháp mới.

Trước những yêu cầu trên, công tác tổ chức thực hiện chính sách BHXH, BHYT cần có những bước chuyển mạnh mẽ hơn và năm 2019 sẽ đóng vai trò là năm bản lề, triển khai các biện pháp, từng bước đạt được mục tiêu vào năm 2021.

Cho nên, ngay cuối năm 2018, BHXH Việt Nam đã phát động phong trào thi đua thực hiện Nghị quyết 28 giai đoạn 2018 – 2030 với chủ đề “Quyết tâm cao, nỗ lực lớn, hành động quyết liệt, thực hiện hiệu quả cải cách chính sách BHXH”. Căn cứ nhiệm vụ được giao, toàn ngành xác định cụ thể nhiệm vụ, chỉ tiêu, biện pháp thực hiện phù hợp.

Công tác truyền thông phải đi trước một bước, tác động bền bỉ, dài lâu để các đối tượng hiểu, biết lợi ích của việc tham gia BHXH, từ đó tự giác chấp hành. Truyền thông cũng để cán bộ, công chức, viên chức nhận thức được trọng trách phục vụ, tránh gây phiền hà, tạo niềm tin, thu hút hướng dẫn người tham gia ngày càng đông đảo.

Song song đó, BHXH Việt Nam sẽ tiếp tục triển khai đồng bộ các mặt nhiệm vụ, giải pháp như tăng cường kiểm tra, thanh tra chuyên ngành, thanh tra đột xuất, đặc biệt là tại các đơn vị nợ đọng BHXH, BHYT; kiểm soát chi phí khám, chữa bệnh BHYT tại các cơ sở khám, chữa bệnh có biểu hiện nghi vấn; kịp thời xử lý và kiến nghị xử lý các hành vi vi phạm pháp luật BHXH, BHYT; tiếp tục đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, ứng dụng công nghệ thông tin…

Đặc biệt, từng cán bộ cơ quan BHXH phải nêu cao tinh thần trách nhiệm, tạo thuận lợi tối đa cho người dân, doanh nghiệp để từng bước, từng ngày tạo và nâng cao niềm tin về cơ quan BHXH cũng như chính sách, pháp luật BHXH của Đảng, Nhà nước, vì mục tiêu bảo đảm an sinh xã hội bền vững.

Trân trọng cảm ơn ông!

Trần Kiên (Thực hiện)

Theo Thanh tra