Tục xông nhà có “một không hai”

Tại một số vùng của tỉnh Thanh Hóa, tục xông nhà do tất cả thanh niên của làng phụ trách mà nhiều người đùa là: Cứ thấy nhà nào mở cửa là nhóm thanh niên xông vào chúc tết. Tục xông nhà này cũng gây ra chuyện dở khóc dở cười cho gia chủ.

Trong khi đó, thông thường, xông nhà hay xông đất có ý nghĩa quan trọng trong những ngày tết, nhìn người khách đầu năm mà có thể đón được cuộc sống của gia chủ trong năm mới cho nên gia chủ rất kén chọn vị khách đầu tiên bước chân vào nhà.

Tại làng Đăng Lâu, Thọ Xuân, Thanh Hóa, từ lâu gia chủ đã không còn khái niệm người đến xông nhà là người mau mắn, hợp tuổi với gia chủ, thành đạt về công danh hay trong làm ăn để mang tài lộc đến. Hoặc ăn mặc đẹp, mang theo một chút quà Tết hay loại trừ những người gia cảnh khó khăn, đạo đức không tốt hay gia đình đang có chuyện buồn thì phải kiêng cữ…Mà chuyện xông nhà do thanh niên trong làng phụ trách.

Đoàn xông nhà chúc tết một gia đình sau Giao thừa.

Anh Nguyễn Trọng Hải, tham gia đoàn xông nhà liên tiếp 3 năm hào hứng: “Đây là một trong những hoạt động vui nhất trong dịp tết của thanh niên chúng em. Ai đi làm ăn xa, đi học thì đây cũng là dịp chào tổng thể các bác, các cụ trong làng”.

Chiều tất niên, thanh niên trong làng tập trung nhau lại, chia nhóm, phân chia “địa bàn” xông nhà để sau giao thừa “hành quân”. Ngay sau giao thừa, mỗi nhóm từ 10 đến 20 thanh niên nam nữ đến gõ cửa từng nhà, hoặc thấy nhà nào điện sáng là “xông” vào. Khi những vị khách đầu tiên đến nhà dù muốn hay không gia chủ cũng phải mời khách ngồi, rót rượu, bánh mứt mời khách.

Các vị khách vừa “xông” vào nhà vẫn đảm bảo chỉ đến thăm, chúc Tết chừng năm mười phút, không ở lại lâu, trưởng nhóm đại diện cầu chúc tết gia chủ, sau đó tất cả nâng ly chúc mừng năm mới. Nếu một thành viên của gia đình có nhã hứng gia nhập đoàn xông nhà thì sẽ xuất hành theo đoàn. Cứ như thế thành viên của đoàn tăng dần lên, chúc tết khắp các nhà kéo dài đến sáng.

Chị Hà Phương, một gia chủ được đoàn xông nhà “xông” vào đầu tiên kể: “Mình vốn không phải người ở đây cho nên lần đầu được xông nhà kiểu này rất hốt hoảng. Trong miền Nam ngay cả ngày mùng 1 tết còn kiêng cử đến nhà người khác, người đến xông nhà cũng phải được “chọn mặt gửi vàng” đằng này…Nhưng mà được cái không khí rất vui. Năm mới cứ cười nói rộn ràng thế này là may mắn”.

Theo cụ Hoàng Công Khanh, một cao niên trong làng thì tục “xông” vào nhà có trên dưới 20 năm nay và một số vùng khác của Thanh Hóa, Nghệ An cũng có. Cụ Khanh kể, ngày trước bộ đội đóng quân ở làng, tết ở trong quân đội là thường sau giao thừa anh em tập trung nhau lại chúc tết nhau rồi đến chúc tết ở từng đơn vị, một nhóm chúc tết nhà dân, sau lại thành tục của làng vì ai cũng thấy vui.

Tuy nhiên, tục xông nhà kiểu “xông” vào nhà này cũng có lắm chuyện dở khóc dở cười. Anh Duy Biên, một gia chủ được xông nhà sau giao thừa sáng mùng 1 tết đã hậm hự vì đoàn xông nhà tối qua đã xin lộc toàn bộ hàng hoa cúc đại nhà anh. “Tiếc công chăm bẵm, sáng ra nhìn hàng hoa mà tiếc. Vậy còn đỡ, có năm nhiều đứa nghịch dại trà trộn vào đoàn xông nhà cũng đến chúc tết rồi bê luôn mâm ngũ quả đơm ngoài sân, sáng ra chủ nhà chỉ biết ngậm bồ hòn làm ngọt, mỉm cười đón năm mới. Nhiều lúc bực thì bực nhưng nếu sau giao thừa mà nhà nào không được đoàn này vào thì buồn trong lòng, thế nào cũng bị nói là “ăn ở làm sao cho thanh niên nó ghét, tết này không thèm vào xông nhà”.

Theo 24h