Tục mai táng kỳ bí của người Mông trên đỉnh Hồng Ngài (Kỳ 1)
Hàng ngày, người ta khiêng người chết ra sân, đặt ngửa lên tấm ván đã chuẩn bị sẵn, để người chết được “ngắm” mặt trời.
Nghi thức cúng ma của người Mông
Hồng Ngài cách thị trấn Bắc Yên ( huyện Bắc Yên, tỉnh Sơn La) khoảng 10km. Đường đi uốn lượn vòng quanh qua mấy quả đồi. Tuy cách thị trấn không xa, nhưng bản làng người Mông ở đây vẫn mang đậm nét hoang sơ vốn có.
Đây là vùng đất nguyên mẫu của hai nhân vật chính trong tác phẩm “Vợ chồng A Phủ” của nhà văn Tô Hoài. Không những thế, ở đó còn tồn tại một lời đồn về chuyện mai táng người chết đầy chất ma mị, rùng rợn mà người dân quanh vùng ai cũng biết.
Cái lạnh của mùa đông như được nhân lên gấp bội khi chúng tôi tìm lên đến bản, bắt tay vào hành trình giải mã lời đồn về những phong tục tập quán kỳ lạ của người Mông sinh sống tại đây.
Nếu có người thân mất đi, xác chết sẽ được treo theo chiều dựng đứng cạnh bàn thờ
Giữa đêm khuya heo hút, bên bếp lửa hồng, sau khi đã uống cạn mấy chai rượu ngô, ông Giàng A Lếnh, trưởng bản Hồng Ngài đập tay bồm bộp vào những tấm gỗ dựng bên vách núi kể chuyện. Ông cho biết, người Mông nơi đây vẫn còn những quan niệm và tục lệ mai táng tồn tại hàng thế kỷ nay, ai nghe qua cũng phải rùng mình.
Khi một người trong gia đình mất đi, người thân của họ xem như còn sống nên vẫn giữ lối sinh hoạt thường ngày, buộc người chết lên giá đỡ dựng bên cạnh bàn thờ. Đến bữa ăn, người ta vẫn đút cơm, nước vào miệng người chết.
Kinh dị hơn, hàng ngày, người sống còn khiêng người chết ra sân, đặt ngửa lên tấm ván đã chuẩn bị sẵn, để người chết được “ngắm” mặt trời. Dù mưa to hay nắng cháy thì phải đến khi mặt trời khuất bóng mới được khiêng người chết vào nhà.
Kể từ lúc chết cho đến khi thầy cúng xem được ngày tốt, người nhà sẽ treo người chết từng đó ngày rồi mới được mang đi chôn cất.
Ông Giàng A Lếnh, trưởng bản Hồng Ngài
Một góc bản Hồng Ngài
Video đang HOT
“Nếu như trước đây, tùy vào người chết có bao nhiêu con, người nhà sẽ đem “phơi nắng” người chết từng đó ngày, bây giờ người ta không “phơi nắng” theo ngày tương ứng với số người con nữa, nhưng cũng chẳng bao giờ ít hơn một ngày. Có nhà đến bảy người con, mấy chục đứa cháu, nhưng vì đã được Nhà nước tuyên truyền trước đó nên họ chỉ đem ra “phơi nắng” có hai ngày. Thời gian còn lại họ vẫn treo người chết trong nhà!”, ông Lếnh khẳng định.
Những người H’Mông sống trên đỉnh Hồng Ngài rất coi trọng việc tang ma, bởi họ cho rằng lo tang ma cho người chết tốt hay không sẽ có ảnh hưởng hưởng tới những người đang sống.
Cha ông họ quan niệm, nếu lo tang ma không chu đáo thì gia đình, dòng họ, thậm chí cả bản làng phải gánh chịu hậu quả tai ương, lụi bại. Bao đời nay, những thủ tục của người Mông không có nhiều thay đổi.
Việc chọn ngày tốt để chôn cất người chết cũng tốn không ít thời gian. Chẳng thế mà theo nhiều người trong bản, có trường hợp người chết cả tháng mới được mai táng. Xung quanh đó, cũng xảy ra không ít câu chuyện kinh dị.
Anh Sồng A Giơ, một thanh niên trẻ tuổi mà chúng tôi đã gặp ở bản Hồng Ngài không giấu giếm khi được hỏi chuyện. Anh cho biết, mỗi khi có ai đó mất đi, thường thì người chết sẽ được buộc vào giá đỡ, treo lên cả tuần.
Có những trường hợp treo lâu quá, xác trở nên xanh lè, mới được khiêng đi chôn cất.
Đến bữa ăn, người nhà sẽ thay nhau đút cơm, nước vào miệng người chết. Trên giá đỡ cũng có treo thêm một quả bầu khô ở ngay cạnh đầu người chết. Bón cơm không được, người ta lại cho hết vào quả bầu.
Qua 2, 3 ngày, xác chết bắt đầu phân hủy. Mùi thối rữa trộn lẫn với mùi thiu chua của cơm canh trong quả bầu khô bốc lên thành một hỗn hợp khó có thể tả nổi.
Cũng có những trường hợp tử thi bị phù nề khi treo lên giá, nước chảy ra lênh láng trên sàn, người nhà lấy tro bếp rắc lên cũng không thể hết.
Có những người dân tộc khác khi đến viếng tang, nhìn thấy những cảnh tượng hãi hùng như thế, họ kinh hoàng ốm nằm liệt giường cả tuần lễ.
Thổi khèn, đánh trống trong một đám ma của người Mông
Treo xác chết cúng ma ở Suối Tọ (Phù Yên, Sơn La). Ảnh Phạm Ngọc Dương
Anh Phàn Văn Nú, một người dân tộc Dao đã sinh sống ở bản Hồng Ngài từ thưở bé, vẫn nhớ rõ mồn một về sự việc rùng rợn mà anh đã được chứng kiến cách đây gần 2 năm.
Hôm đó, anh đi thăm người thân ở bên huyện Phù Yên. Về đến bản Hồng Ngài, Nú nhìn thấy một đám đông người Mông đang nhốn nháo. Biết là có tang ma và mọi người đang đưa người chết đi chôn cất, nhưng điều kỳ lạ là đám đông không hề đi mà vẫn đứng yên một chỗ, trong khi mấy thanh niên Mông lại nhảy ào cả xuống sườn núi tìm kiếm.
Tò mò tiến lại gần, Nú phát hoảng khi nhìn thấy một xác chết tím đen buộc trên giá, bốc mùi nồng nặc. Tuy nhiên, xác chết… không có đầu.
Hỏi ra thì Nú mới được biết, do chờ đến ngày tốt, xác chết bị treo lâu quá nên phân hủy mạnh. Trên đường khênh đi chôn cất, cái đầu đã rụng ra và lăn lông lốc vào khu rừng cây rậm rạp dưới chân núi.
Phải gần tiếng sau, cái đầu mới được tìm thấy, ráp nối lại với cơ thể ở trên giá đỡ, đám đông mới tiếp tục di chuyển.
Những hình ảnh đó đã ám ảnh Nú khiến anh đến bữa không cầm nổi bát cơm, mất ngủ suốt mấy ngày.
Còn nữa…
Theo Xahoi
Những hủ tục ma chay "rùng rợn" chỉ có ở Việt Nam
Đó là những hủ tục lạ lùng của người Việt trong chuyện ma chay, ví như tục đút cơm cho xác chết và đem tử thi ra "ngắm" mặt trời...
Hủ tục rùng rợn của người Mông đã tồn tại hàng thế kỷ
Hủ tục mẹ chết, con bị chôn sống
"Dọ-tơm-amí" là hủ tục của tộc người Bana và Jrai ở Tây Nguyên. Theo tục lệ này, nếu người mẹ chẳng may chết khi vượt cạn thì trẻ sơ sinh phải chết theo. Ngay cả những đứa trẻ đang bú sữa mẹ mà mẹ chết, thì đứa trẻ cũng bị kết tội "dọ-tơm-amí", hoặc sẽ bị chôn sống theo mẹ, hoặc sẽ bị mang bỏ mặc giữa rừng ma. Khi đó, đứa trẻ sẽ chết vì kiệt sức hoặc không thì cũng chết vì rắn độc cắn hoặc thú dữ ăn.
Người dân nơi đây thừa nhận hủ tục "dọ-tơm-amí" có thật chứ không phải lời đồn, nhưng hủ tục có tự bao giờ thì không ai biết. Đây là hủ tục truyền đời nên dù gia đình không muốn thì trẻ sơ sinh vẫn bị chôn theo mẹ. Áp lực từ phía dân làng, dòng họ khiến cha của đứa bé không dám đấu tranh bảo vệ con.
Một góc rừng ma ở Tây Nguyên. Ảnh minh họa.
Những người già từng chứng kiến tục "dọ-tơm-amí" giải thích, nguyên nhân của hủ tục này là do cuộc sống nơi núi rừng xưa kia có nhiều khó khăn, khắc nghiệt. Nếu mẹ chết, con không được bú mẹ rồi cũng sẽ chết đói và người ta tin rằng, chôn đứa bé về thế giới ma sẽ được mẹ chăm sóc tốt hơn. Chỉ vì suy nghĩ đơn giản, lạc hậu ấy mà trước đây, nhiều trẻ em bị chết oan. Còn những người từng chứng kiến cảnh hủ tục được thi hành thì không khỏi rùng mình sợ hãi.
Hủ tục kinh hoàng này cũng được tộc người Ma Coong sống dọc dãy Trường Sơn ở miền Tây Quảng Bình lưu giữ ngàn đời nay. Hủ tục ấy bắt đầu bị xoá bỏ khi anh Nguyễn Diệu-một người dân tộc Kinh đến bản Cà Roòng, xã Thượng Trạch, huyện Bố Trạch lập thân.
Nếu sinh đôi, sẽ giết người sinh sau
Người J'rai ở Gia Lai quan niệm, chỉ có người phụ nữ bị ma ám, bị trời phạt mới đẻ sinh đôi. Nếu "chẳng may" sinh ba thì quả thật đó là một sự ghê rợn, là nỗi kinh hoàng với người dân trong làng. Vì thế, những đứa trẻ thấy mặt trời sau (em song sinh) sống sẽ là mầm mống gây tai họa cho cha mẹ và bà con. Để diệt trừ "tai họa" đó, anh em họ hàng và người dân trong làng sẽ kéo đến mang đứa bé vào rừng chôn sống để "con ma" không còn biết đường quay về làng gây họa.
Cách đây hơn chục năm, chị Rơ Châm Thon ở làng Klă vừa hạ sinh 2 đứa con trai thì người dân trong làng kéo đến đòi đem đứa bé sinh sau mang vào rừng chôn sống. Già H'Blâm liền chạy đến báo với ông Ksor Hoài - Trưởng công an xã lúc bấy giờ, đến can ngăn. Khi đó, hai người tới nơi thì may mắn, đứa bé vô tội vẫn còn khóc ré trong bàn tay người mẹ, dân làng chưa kịp lấy đi.
Chị Siu Klơng (thôn Dơ Bang, xã Ia Bang, Chư Prông) cũng suýt mất một cô con gái song sinh vì hủ tục lạc hậu.
Bằng mọi cách, già H'Blâm và ông Hoài đã thuyết phục và tuyên truyền cho hàng trăm con người đang "nung nấu" ý định chôn sống đứa bé, để họ từ bỏ việc làm sai trái của mình. Sau cả buổi nói chuyện, dân làng đã chịu ra về và để cho đứa bé sống.
Cặp song sinh này được vợ chồng chị Thon đặt tên là Rơ Châm Phót và cậu em suýt mất mạng là Rơ Châm Phét. Hiện cả hai đang sống rất khỏe mạnh, ngoan ngoãn, đang học lớp 6, trường THCS Nguyễn Văn Trỗi (xã Ia Mơr). Hai cậu bé Phót và Phét may mắn được cứu sống cũng chính là người "chặt đứt" hủ tục của người dân nơi đây.
Phơi xác chết hàng chục ngày rồi mới mai táng
Khi một người trong gia đình chết, người thân của họ vẫn coi như còn sống nên vẫn giữ lối sinh hoạt như thường ngày. Theo đó, mọi người vẫn đút cơm, nước vào miệng cho người chết. Sau nhiều ngày, thức ăn lên men, thậm chí ruồi nhặng bâu đen quanh mặt người chết, họ vẫn tiếp tục đút cơm như thế. Thêm vào đó, hàng ngày, người sống còn khiêng người chết ra sân, đặt ngửa lên tấm ván đã chuẩn bị sẵn, để người chết được "ngắm" mặt trời. Dù mưa to hay nắng cháy thì phải khi mặt trời mọc mới được khiêng người chết vào nhà. Hủ tục rùng rợn đó của người Mông đã tồn tại hàng thế kỷ trên bản Lung Tang, thuộc xã Hồng Ngài, huyện Bắc Yên, tỉnh Sơn La.
Tùy vào người chết có bao nhiêu con, người nhà sẽ đem "phơi nắng" người chết từng đó ngày. Có người đưa ra một hai ngày, nhưng có người đưa ra hàng tuần trời, kể cả chân tay, đầu, tóc... rời ra thì họ vẫn phải "cúng" cho đúng ngày, đúng tục.
Gần đây, người Mông không còn còn phơi xác người chết hàng chục ngày như xưa nữa, nhưng tục này vẫn được duy trì. Theo đó, tùy theo số con, cháu đông hay ít mà người sống giữ, phơi xác người chết từ 1-3 ngày rồi sẽ mang đi mai táng.
Người Mông ở vùng rừng núi Tà Xùa (vùng giáp ranh giữa Phù Yên và Bắc Yên, Sơn La) xưa kia cũng tồn tại hủ tục tương tự. Họ thường đặt xác người chết trên giàn, treo lơ lửng vách nhà cả nửa tháng để làm ma. Sau từng ấy ngày làm ma, không hề có phương pháp bảo quản, ướp lạnh nên xác phân hủy nặng.
Ám ảnh hủ tục "ma trùng"
Ở hai thôn Xuân Thiên Thượng và Xuân Thiên Hạ, xã Vinh Xuân, huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên Huế, người dân bao đời nay còn lưu truyền một hủ tục rùng rợn, gọi là tục "ma trùng". Theo hủ tục này, khi không may trong họ tộc có người chết, trùng với thời điểm người thân đột nhiên sinh bệnh nặng, thì con cháu trong gia đình người bệnh sẽ chuẩn bị xăng dầu, cuốc xẻng đi xới tung mộ người chết để yểm bùa chú. Phải qua 49 ngày hoặc tròn một năm thì người chết mới có thể bình thản nghỉ ngơi, người sống không đổ oan cho người chết được nữa.
Việc canh chừng mồ mả vừa khiến người thân của người đã qua đời luôn lo lắng, bất an. Lực lượng công an xã và người dân phải nhiều lần phối hợp truy bắt, canh giữ nghĩa địa trước nguy cơ những người mê tín đào xới. Quan niệm lạc hậu này kéo theo hệ lụy không nhỏ, ảnh hưởng tới việc thực hiện nếp sống văn minh, văn hóa của người dân nơi đây.
Theo xahoi
Ngôi mộ phát ra năng lượng chữa bách bệnh ở Thanh Oai, Hà Nội Thời gian gần đây, thông tin về một ngôi mộ có "phép màu", phát ra năng lượng kỳ lạ có khả năng chữa bách bệnh được lan truyền khắp nơi. Hàng nghìn người đã kéo đến đây với mong muốn được hấp thu nguồn năng lượng kỳ diệu này Chỉ cần ngồi thiền cạnh mộ Từ Hà Đông (Hà Nội), xuôi theo Quốc...