Từ vụ MH17: Có thể bảo vệ máy bay khỏi tấn công tên lửa?
Cả thế giới bàng hoàng trước hung tin chiếc máy bay chở khách của hãng hàng không Malaysia Airlines mang số hiệu MH17 vừa rơi ở miền đông Ukraine. Trước giả thiết MH17 bị trúng tên lửa, câu hỏi đặt ra là có thể bảo vệ được các chuyến bay chở khách khỏi các vụ tấn công tên lửa không? Đáp: Có, nhưng tốn kém!
Air Force One – chuyên cơ chở tổng thống Mỹ là một trong số ít máy bay được bảo vệ bởi thiết bị làm nhiễu các loại tên lửa đất đối không, mà một trong đó có thể đã b.ắn hạ chiếc máy MH17 của hãng hàng không Malaysia Airlines rạng sáng nay theo giờ Việt Nam.
Câu hỏi được đặt ra là tại sao không trang bị cho các máy bay thương mại một hệ thống hữu ích như vậy?
Trên thực tế, đây là một cuộc tranh luận dai dẳng kể từ khi các tên lửa phòng không di động vác vai chống máy bay như U.S. Stinger của Mỹ phát triển mạnh mẽ gần 35 năm trước, và hơn hết là nỗi lo sợ những hệ lụy xấu mà loại vũ khí này có thể mang lại khi rơi vào tay kẻ xấu.
Mặc dù việc áp dụng một hệ thống như vậy có thể khiến ngành hàng không tiêu tốn hàng tỷ đô la, nhưng các quan chức Lầu Năm Góc đã đề cập đến nhu cầu phòng thủ này vào năm 2002, sau khi một chiếc máy bay mang số hiệu Israeli 757 cất cánh từ thành phố Kenya của Mombassa với 271 hành khách và phi hành đoàn “suýt” b.ị b.ắn hạ bởi hai quả tên lửa vác vai Strela-2 do Nga chế tạo. Tuy nhiên trong trường hợp của MH17, chiếc máy bay này có thể đã b.ị b.ắn rơi bởi một quả tên lửa đất đối không tầm xa, có radar dẫn đường từ hệ thống tên lửa Buk, khi mà các tên lửa phòng không tên lửa tầm nhiệt không thể vươn tới độ cao của máy bay vào thời điểm đó.
Đường bay của MH17 trước khi gặp nạn
Video đang HOT
Phòng thủ tên lửa cũng là một vấn đề khiến các quan chức Lầu Năm Góc đau đầu trong một thời gian dài. Năm 1999, Bộ Quốc phòng Mỹ đã đề cập tới các loại tên lửa vác vai, như vụ ở Mombassa, như một mối đe dọa lớn nhất đối với các loại máy bay vận tải quân sự. Năm 2002, Lầu Năm Góc đã quyết định chi 23 triệu USD để trang bị cho bốn chiếc máy bay vận tải Air Force C-17 của lực lượng không quân với các thiết bị tinh vi để bảo vệ chúng khỏi Stingers, SA-7 và các loại tên lửa tầm nhiệt cầm tay “ưa thích” của những kẻ k.hủng b.ố.
“Sẽ phải tiêu tốn hơn 5 triệu USD cho mỗi chiếc máy bay”, một sĩ quan không quân Mỹ cho biết vào thời điểm đó. “Một khi có một chiếc máy bay thương mại nào đó của Mỹ b.ị b.ắn hạ, các hãng hàng không Mỹ vội vàng lắp đặt các hệ thống như vậy trên máy bay của họ, thì chi phí sẽ giảm xuống còn 2 đến 3 triệu USD cho mỗi máy bay”.
Một cái giá như vậy chưa hẳn đã là rẻ, nhưng một số quan chức quốc phòng Mỹ từ lâu đã tin rằng các hệ thống như vậy sẽ trở thành thiết bị tiêu chuẩn trên những chiếc máy bay chở khách của Mỹ trong tương lai. Một trong những hệ thống như vậy đã được sản xuất vào năm 2002, đó là một phiên bản nâng cấp của hệ thống AN/AAQ-24 (V) Nemesis, có khả năng bảo vệ những chiếc máy bay vận tải cỡ lớn (trừ Air Force One) và cả máy bay trực thăng quân sự. Được chế tạo bởi Northrop Grumman Corp, hệ thống có tên gọi Large Aircraft Infrared Countermeasures (LAIRCM) này đã được kế hoạch để trang bị cho hàng trăm máy bay chở hàng và tàu chở dầu đang hoạt động của Không quân Mỹ.
LAIRCM có khả năng tự động phát hiện, theo dõi và làm nhiễu các tên lửa dẫn hướng hồng ngoại, “b.ắn” đi một chùm tia laser cường độ cao vào đầu dò mục tiêu của tên lửa để phá vỡ hệ thống dẫn đường của nó. Với hệ thống này, phi công không cần thực hiện hành động phòng vệ nào mà chỉ đơn giản thông báo về mối đe dọa từ quả tên lửa mà radar máy bay phát hiện được.
Trở lại với vụ máy bay xấu số MH17, theo những thông tin ban đầu được cung cấp từ Ukraine thì chiếc máy bay này có thể đã b.ị b.ắn hạ bởi hệ thống tên lửa Buk, một loại khí tài quân sự do Nga sản xuất. Độ cao của chiếc máy bay vào thời điểm vụ việc xảy ra là khoảng 33.000 feet (10 km), vượt ra ngoài phạm vi công kích của hầu hết các loại tên lửa vác vai. Tên lửa Buk sử dụng radar để truy tìm mục tiêu, không giống như loại Stinger tầm nhiệt. Để đối phó với loại tên lửa này, máy bay sẽ phải sử dụng các thiết bị làm nhiễu điện tử khác nhau và thả các đám sợi kim loại giống như trấu nhằm gây nhiễu radar, đ.ánh lạc hướng mục tiêu của tên lửa.
Một cuộc nghiên cứu của FAA (Cục hàng không Liên bang Mỹ) về các cuộc tấn công mà mục tiêu là các máy bay của Mỹ vào năm 1993 đã cho thấy một chiếc máy bay có càng đông hành khách và nhiều hành lý, thì khả năng bị tấn công bởi tên lửa sẽ tăng lên. Mối quan tâm này của chính phủ Mỹ xuất phát từ khi Chiến tranh Lạnh nổ ra, khi đó Mỹ cùng nhiều nước phương Tây đã tài trợ cho Mujahideen, một tổ chức nổi dậy đa quốc gia, chiến đấu với Liên Xô ở Afghanistan, đồng thời t.iêu d.iệt trùm k.hủng b.ố Osama bin Laden và các phần tử al-Qaeda. Khoảng hơn 1.000 tên lửa Stinger tại khu vực này trong những năm 1980. Các quan chức Lầu Năm Góc đã rất tin tưởng vào hiệu quả của Stinger khi loại khí tài này đã giúp b.ắn rơi 250 máy bay của Liên Xô.
Tuy nhiên, việc FBI phát hiện ra một ống tên lửa Strela-2 (hay SA-7 theo cách gọi của NATO) gần một căn cứ quân sự Ả Rập Saudi được sử dụng bởi máy bay chiến đấu Mỹ vào năm 2001, đã làm dấy lên mối lo ngại rằng những kẻ k.hủng b.ố đã lên kế hoạch cho các cuộc tấn công sử dụng tên lửa vác vai. Mặc dù tên lửa được tìm thấy tại Ả Rập Saudi vẫn còn nguyên vẹn, nhưng các dấu vết để lại cho thấy những tên k.hủng b.ố có thể đã cố gắng để kích hoạt nó.
Theo NTD/TIME
Chuyên gia vũ khí phân tích về tên lửa BUK đã b.ắn hạ MH17
Tơ Telegraph của Anh ngày 17/7 dân lơi cac chuyên gia cho biêt xe phong tên lưa di đông do Nga san xuât (nhưng không rõ do phe nào nắm giữ) co thê đa băn ha chiêc Boeing 777 mang sô hiêu MH17 cua hang Malaysia Airlines ở miền Đông Ukraine. Các chuyên gia cho răng xe tên lưa mang tên BUK hoan toan co kha năng băn muc tiêu bay cao tơi 24.000 mét.
Dàn tên lửa tầm trung BUK do Nga sản xuất. Cả quân đội Ukraine lẫn phe ly khai đều sở hữu loại vũ khí tối tân này (Nguồn: RIA Novosti)
BUK con la cai tên dung đê goi ca môt hê thông tên lưa phong không hoan chinh san xuât dươi thơi Liên Xô, vơi môi tên lưa đươc lăp cac đâu đan năng 70kg. Hê thông nay chiu trach nhiêm băn ha tên lưa hanh trinh, may bay va may bay không ngươi lai cac loai. Thương đươc găn trên xe banh xich, hê thông đươc sư dung rông rai ơ ca Nga va Ukraine.
Hãng tin Nga RT dẫn nguồn từ Bộ Quốc phòng Nga nói quân đội Ukraine đã triển trai ít nhất 27 xe trang bị hệ thống BUK trước khi xảy ra vụ máy bay Malaysia b.ị b.ắn hạ.
Còn Telegraph noi răng trong đêm 17/7, môt trong cac hê thông như thê đươc bao cao đa xuât hiên tai khu vưc đang năm dươi sư kiêm soat cua cac chiên binh nôi dây ơ Đông Ukraine.
Du cac tay sung ly khai ơ đây co cac hê thông phong không khac trong tay va đa sư dung chung đê băn ha 2 may bay Ukraine vao đâu tuân nay, song chi BUK mơi co đu tâm băn đê ha môt chiêc may bay chơ khach đang di chuyên ơ đô cao trên 10.000 met.
Doug Richardson, biên tâp viên chuyên viêt vê tên lưa va rocket tai tap chi IHS Janes' International Defence Review, cho Telegraph biêt răng môt hê thông BUK thương gôm ba đơn vi đôc lâp, vơi môi đơn vi đêu đăt trên xe banh xich riêng. Chung gôm môt xe radar, môt xe phong tên lưa va môt xe chi huy. Dươi cac tinh huông binh thương, hê thông quan sat ro hoat đông di chuyên trên không, hoan toan phân biêt đươc may bay đich va may bay dân sư.
Tuy nhiên xe phong trong hê thông co thê tach ra đê hoat đông đôc lâp, du radar kem theo no kem nhay cam hơn nhiêu. Nêu cac chiên binh ly khai sư dung môt xe phong như thê, co kha năng ho đa không phân biêt đươc đâu la may bay đich va đâu la may bay chơ khach dân sư.
"Môt xe phong tên lưa hoat đông đôc lâp co thê se kho phân biêt đươc liêu môt chiêc may bay chơ khach co phai ban hay không" - Richardson noi - "Hiên nhiên con qua sơm đê kêt luân tai thơi điêm nay, nhưng chuyên co kha năng xay ra như thê."
Trong ngay 17/7, cac tay sung ly khai ơ Nga đa bac bo thông tin noi ho đang sở hữu BUK. Tuy nhiên hang tin AP đưa tin răng môt trong cac phong viên cua hang đa thây môt xe phong tên lưa trông rât giông BUK gân lang Snizhne vao sơm cung ngay.
Cac tay sung ly khai thuôc Công hoa nhân dân Donetsk (DPR) chiếm đóng môt doanh trai quân đôi Ukraine trong ngay 29/6 đa tuyên bô thu đươc it nhât một hê thông vu khi như thê. Ho con tai anh vê vu khi nay lên Twitter, tuy nhiên bưc anh đa bi xoa sau khi tin may bay chơ khach bi băn rơi xuât hiên.
Mảnh vỡ của chiếc Boeing 777-200 có sơn màu đặc trưng của Malaysia Airlines (Nguồn: AFP)
Tuy nhiên, cung co kha năng chiêc may bay bi hê thông BUK cua Ukraine băn ha. Nhưng Richardson noi răng phân lơn BUK trong tay quân chinh phu đêu năm tai cac vi tri cô đinh va đa quen vơi lô trinh bay dân sư nên kho nhâm hơn.
Cac hê thông BUK cân ky thuât viên co trinh đô cao điêu khiên no va ho thương cân tơi vai thang huân luyên đê thanh thuc công viêc. Tuy nhiên Richardson noi răng co kha năng cac tay sung ly khai tưng đi nghia vu quân sư cung biêt cach điêu khiên hê thông.
Đâu đan cua BUK đươc kich hoat bơi môt radar chiu trach nhiêm xac đinh xem no đa ơ gân muc tiêu hay chưa. Tên lưa thương chi phat nô cach muc tiêu vai met hoăc vai chuc met va băn cac manh vơ chêt choc vê phia muc tiêu./.
Theo Vietnam
Liên Hợp Quốc họp khẩn, các bên đổ lỗi nhau H ội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc chính thức yêu cầu một cuộc điều tra quốc tế, đầy đủ và độc lập về vụ máy bay Malaysia b.ị b.ắn rơi ở Ukraina khiến 298 người c.hết. Ngay khi bắt đầu cuộc họp khẩn về thảm họa này hôm (18/7), các thành viên của Hội đồng đã tổ chức lễ mặc niệm một...