Từ vụ đổ tưởng ở Đồng Nai, cảnh báo gì?

Đất nước phát triển, công nghiệp hóa, đô thị hóa mạnh mẽ, lĩnh vực đầu tư xây dựng, khai thác tài nguyên rầm rộ khắp nơi. Thực tế đó cũng đồng nghĩa và tỉ lệ thuận với sự gia tăng tai nạn lao động.

Theo thống kê của Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội, hàng năm cả nước xảy ra bình quân từ hơn 7.000 đến gần 10.000 vụ như năm 2018 có tới 8.950 vụ, làm chết 926 người và hàng nghìn người khác bị thương. Về kinh tế, thiệt hại hàng trăm tỉ đồng về tài sản và bồi thường cho nạn nhân.

Hiện trường vụ sập tường ở Đồng Nai.

Vụ đổ tường tại công trường xây dựng nhà xưởng ở Khu công nghiệp Giang Điền, huyện Trảng Bom, tỉnh Đồng Nai ngày 14/5/2020 làm chết 10 người, 14 người khác bị thương là một vụ tai nạn lao động hết sức nghiêm trọng, gây nỗi kinh hoàng cho doanh nghiệp, người lao động và nhân dân địa phương. Công trình này thuộc Dự án đầu tư nước ngoài (FDI), chủ đầu tư là Công ty AV Healthcare (Hàn Quốc) làm nhà xưởng để sản xuất băng vệ sinh, tã lót, bình sữa… 59 công nhân đang hối hả thi công thì toàn bộ bức tường dài 100m, cao hơn 5m bỗng đổ sập gây nên thảm khốc, điêu linh. Đây là một vụ tai nạn nặng nề nhất trong hàng trăm vụ xảy ra mấy tháng đầu năm.

Tai nạn lao động đang là mối lo thường trực và bất khả kháng trên các công trình xây dựng, trong khai thác khoáng sản, vận hành thiết bị công nghiệp. Các địa bàn xảy ra nhiều nhất là Thành phố Hồ Chí Minh, Đà Nẵng, Hà Nội, Hải Phòng, các tỉnh Bình Dương, Đồng Nai, Quảng Ninh, Hà Tĩnh, Thanh Hóa, Bắc Ninh… nhiều vụ chết người rất thương tâm và oan uổng, gây thiệt hại lớn về tài sản, tài chính. Năm nào, ngành Công an cũng khởi tố hàng chục vụ án hình sự do để xảy ra tai nạn lao động.

Nguyên nhân của tai nạn lao động có nhiều nhưng tựu trung 50% đến 75 % do trách nhiệm của người sử dụng lao động. Hầu hết các vụ việc nghiêm trọng đều bộc lộ bởi không thực hiện các quy trình, quy phạm, không làm công tác bảo hộ, ít tuyên truyền, phổ biến, tập huấn kỹ năng cho người lao động, không trang bị quần áo, giày, mũ, thiết bị an toàn trong quá trình thi công. Việc thanh tra, kiểm tra chuyên ngành buông lỏng, thông thường vụ việc xảy ra rồi mới biết, mới kiểm tra, kết luận.

Mặt khác, trong các vụ tai nạn, hầu hết thường là sử dụng lao động tự do, lao động thời vụ, không ký hợp đồng, không đóng bảo hiểm xã hội nên khi xảy ra giải quyết chế độ, chính sách rất lúng túng, khó khăn (Vụ đổ tường ở Đồng Nai trong số 24 lao động thương vong đều mới vào làm việc từ 10 ngày đến 3 tháng).

Đó là sự cảnh báo một thực trạng về lĩnh vực quản lý lao động, sử dụng lao động, bảo đảm an toàn lao động không phù hợp pháp luật trong cơ chế kinh tế thị trường hiện nay.