Tử tù chờ… thuố.c chết!

Ngôi nhà dùng để thi hành án t.ử hìn.h bằng tiê.m thuố.c độ.c ở trường bắ.n Cầu Ngà (Hà Nội) đã hoàn thành, nhưng chưa hoạt động dù nghị định về việc thi hành có hiệu lực từ ngày 1/11/ 2011. Hơn 500 tử tù đang chờ chế.t.

Hơn 500 tử tội vẫn phải chờ

Năm ngoái vào độ tháng 3 tôi đến trường bắ.n Cầu Ngà – Hà Nội khi công trình xây để t.ử hìn.h bằng tiê.m thuố.c độ.c sắp hoàn thành. Phòng được xây lên giữa khu trường bắ.n, vẻ lạ lẫm.

Căn phòng được thiết kế gồm 3 phần: Một phần dành cho thẩm phán, cán bộ trại giam, kiểm sát viên, ủy viên Hội đồng thi hành án, bác sĩ pháp y,… ngồi theo dõi việc tiê.m thuố.c độ.c một phần để dành cho các bác sĩ chuẩn bị thuố.c và các công việc cần thiết để thi hành án phần chính để một giường dạng ghế nằm.

Đại uý Lê Quý Long – người đã hơn 30 năm gắn bó với công việc áp giải và thi hành án t.ử hìn.h, mừng ra mặt, nói với tôi: “Sắp tới t.ử hìn.h bằng thuố.c độc, công việc của anh em ở đây cũng nhẹ hẳn và bớt ám ảnh nhiều lắm”.

Đại uý Long bấm đốt ngón tay, rồi thở dài: “Có thể Nguyễn Đức Nghĩa, kẻ gây ra vụ án xá.c chế.t không đầu, sẽ phải “khai trương”. Nghĩa đang nằm trong khám tử tù ở đây, chờ t.ử hìn.h bằng thuố.c độc”.

Bên trong phòng tiê.m thuố.c độ.c ở Mỹ. Ảnh: Lynchburg Times

Một năm đã trôi qua, khi tôi quay trở lại Cầu Ngà, phòng dành cho t.ử hìn.h bằng tiê.m thuố.c độ.c đã hoàn thành, nhưng chưa “đi vào hoạt động” và dĩ nhiên chưa có tử tù nào “khai trương” cả.

Vì sao lại chậm như vậy trong khi Nghị định số 82/2011/NĐ-CP Quy định về thi hành án t.ử hìn.h bằng hình thức tiê.m thuố.c độ.c, có hiệu lực thi hành kể từ ngày 1/11/2011? Đại úy Lê Quý Long nói: “Tôi không biết vì sao lại thế. Ở đây mọi thiết bị cho việc thi hành án t.ử hìn.h đã lắp đặt xong từ lâu”.

Ngay cả Thượng tá Bùi Ngọc Bình – giám thị trường bắ.n Cầu Ngà cũng chỉ có thể nói: “Tôi cũng không rõ vì sao lại chậm như vậy. Cái này có lẽ anh phải hỏi bên Quốc hội”.

Câu chuyện chậm thi hành án t.ử hìn.h bằng thuố.c độc cũng nóng trên diễn đàn Quốc hội mới đây. Trả lời chất vấn của các đại biểu Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Hà Hùng Cường cho hay: “Mọi công việc chuẩn bị để áp dụng tiê.m thuố.c độ.c cơ bản đã xong, từ xây cơ sở cho đến trang thiết bị, đào tạo, chỉ thiếu mỗi thuố.c”.

Theo ông Cường, Nghị định của Chính phủ ghi rõ tên thuố.c, mà đều là loại thuố.c chưa sản xuất được ở trong nước, phải nhập. Và lại phải nhập từ EU, trong khi liên minh này đang yêu cầu Việt Nam bỏ án t.ử hìn.h.

Chính vì chưa có thuố.c, nên đến nay cả nước còn hơn 500 người bị kết án t.ử hìn.h, án đã có hiệu lực vẫn không thi hành được. Có người viết đơn xin được thi hành án do tâm lý căng thẳng. Ngành kiểm sát thừa nhận sự chậm trễ này đã gây áp lực lên hai phía, phía cơ quan giam giữ và phía tử tội.

Đại biểu Nguyễn Thanh Bình, tỉnh Hòa Bình gay gắt trước QH rằng: Không có gì khổ bằng chờ chế.t. Hiện nay 500 tử tù đang ngồi chờ vì một quyết định còn chưa mang nhiều tính thực tế của chúng ta.

Đứng trước thực tế hàng trăm tử tội phải “dồn toa” chờ được thi hành án, nhiều đại biểu QH tha thiết đề nghị Bộ Y tế phải trả lời dứt khoát liệu có mua được thuố.c hay nguyên liệu sản xuất thuố.c, hoặc có thể bào chế ngay trong nước hay không.

Đại úy Long kể về những lần thi hành án t.ử hìn.h

Thậm chí, nếu cần thiết phải đặt hàng các nhà khoa học và xem đây là việc trọng điểm quốc gia trong năm 2013. Đồng thời phải quản lý chặt tử tội, tránh việc bỏ trốn hoặc t.ự sá.t.

“Việc trọng điểm quốc gia” của năm 2013 cho đến nay vẫn chưa rõ kết quả thế nào, nhưng theo Bộ trưởng Bộ Công an Trần Đại Quang khi phát biểu trước Thường vụ Quốc hội mới đây cho biết cả nước đã lắp đặt xong 5 cơ sở cho việc thi hành án t.ử hìn.h bằng tiê.m thuố.c độ.c. Có 532 án t.ử hìn.h đang chờ bổ sung sửa đổi Nghị định 82 theo hướng sử dụng thuố.c độc sản xuất trong nước mới có thể x.ử t.ử theo hình thức mới.

Muốn “xong sớm nghỉ sớm”

Một năm nay, trường bắ.n Cầu Ngà không vang lên tiếng sún.g và chưa có án t.ử hìn.h nào được thi hành. Án t.ử hìn.h vẫn buộc phải tuyên và những trại giam, trường bắ.n như Cầu Ngà có vẻ như quá tải. Quá tải bởi tử tội phải chờ thi hành án bằng thuố.c độc. Sự chờ đợi cái chế.t có khi còn đáng sợ hơn cái chế.t.

Tôi đã đi nhiều khám tử tù, chứng kiến những tử tội từng giế.t ngườ.i không ghê tay, thần kinh gang thép nhưng ngồi trong phòng biệt giam chờ dựa cột đã trở nên mềm nhũn, trở nên “mong manh dễ vỡ” thậm chí điên loạn.

Em không sợ chế.t, chỉ sợ chờ chế.t… Thôi thà cứ xong sớm nghỉ sớm.

Tử tù Tuấn

Tuấn- một tử tội ở trại giam Nghi Kim, Nghệ An, tâm sự với tôi: “Em không sợ chế.t, chỉ sợ chờ chế.t. Chế.t, đòm cái là xong. Đằng này đêm nào cũng không ngủ được, nghe tiếng bước chân đi, tiếng mở khóa là người run lẩy bẩy. Thôi cứ thà “xong sớm nghỉ sớm”.

Tâm lý “xong sớm nghỉ sớm” của nhiều tử tù đã trở thành một áp lực khi phải chờ đợi cái chế.t quá lâu, cho dù đó là một cái chế.t “êm” hơn, không phải dựa cột, đổ má.u. Theo số liệu của ngành tư pháp, trong thời gian chờ thi hành án t.ử hìn.h bằng thuố.c độc, có 3 tử tội đã t.ự t.ử vì quá căng thẳng. 3 tử tội khác chế.t vì bệnh tật.

Bao nhiều lần dẫn giải tử tội ra pháp trường, đại úy Long nghiệm thấy ít có kẻ nào chân không run. Ông trùm m.a tú.y Vũ Xuân Trường thì qụy hẳn xuống, đại úy Long phải dìu. Có kẻ ra pháp trường còn đùa với đại úy Long: “Hôm nay ngày em chế.t, bác đán.h co.n đề chắc trúng”. Nhưng khi phải dựa cột thì miệng méo xệch, đái ra quần.

Phòng để thi hành án tử tù bằng tiê.m thuố.c độ.c ở Cầu Ngà

Sau những lần thi hành án, đại úy Long lại bị ám ảnh, mất ngủ bởi má.u và những thân người gục xuống đa.u đớ.n, dù đó là ông trùm m.a tú.y Vũ Xuân Trường, đại ca giang hồ Khánh “trắng” hay kẻ gây ra vụ án nổi tiếng ở cầu Chương Dương – Nguyễn Tùng Dương.

Giờ đây, đại úy Long cảm thấy như được cất một gánh nặng: “Tôi biết theo quy định của nghị định 82, thuố.c tiêm được sử dụng gồm: gây mê làm tê liệt hệ thần kinh, cơ bắp và ngừng hoạt động tim. 3 loại tân dược này do Bộ Y tế cấp theo đề nghị của Bộ Công an, Bộ Quốc phòng. Trước khi bị tiê.m thuố.c độ.c bằng máy tự động, tử tù được viết thư, ghi âm lời nói cuối cùng… T.ử hìn.h, vẫn là cái chế.t, nhưng không còn dựa cột, không còn má.u, chỉ như một giấc ngủ”.

Những đợt mưa xuân làm cho bãi cỏ ở trường bắ.n Cầu Ngà tươi tốt hơn, che khuất cả nhiều bia mộ của tử tù. Những chiến sỹ công an ở đây vẫn thường cắt cỏ thắp hương cho những ngôi mộ ấy vào ngày rằm hay mùng một âm lịch. Còn có cả một cái miếu nhỏ ở dưới gốc đa trong trường bắ.n. Ở đây mọi linh hồn đều được đưa tiễn.

Đại úy Lê Quý Long trầm tư: “Tử tù ở đây đã phải lấy cái chế.t để đền tội, khi chế.t là hết tội, nên chúng tôi coi những nấm mộ của họ như của những người bình thường, không hề phân biệt. Sắp tới, t.ử hìn.h bằng thuố.c độc thì người nhà của tử tội có thể làm đơn xin t.ử th.i về mai táng sau khi thi hành án”.

Luật thi hành án hình sự với những quy định lần đầu tiên xuất hiện trong quá trình thi hành án hình sự tại Việt Nam được Quốc hội thông qua năm 2010. Trước khi bị đưa ra thi hành án t.ử hìn.h, người chấp hành án được ăn, uống, viết thư, ghi âm lời nói gửi lại thân nhân.

Quốc hội đán.h giá việc t.ử hìn.h bằng tiê.m thuố.c độ.c ít gây đa.u đớ.n cho người bị thi hành án. Tiê.m thuố.c độ.c đảm bảo t.ử th.i còn nguyên vẹn, ít tốn kém và giảm áp lực tâm lý cho người trực tiếp thi hành án. Kinh nghiệm các nước đã áp dụng hình thức này cho thấy, công nghệ sử dụng việc tiê.m thuố.c độ.c cũng đơn giản, dễ thực hiện. Hơn 30/80 nước trên thế giới đã áp dụng t.ử hìn.h bằng tiê.m thuố.c độ.c.

Trình tự tiê.m thuố.c độ.c cho tử tù ở Mỹ

Thuố.c gây mê Sodium thiopental (tên thương mại là Pentothal) khiến tử tù ngủ sâu. Đây là loại thuố.c a.n thầ.n, phát huy tác dụng trong vòng 30 giây. Khi hành quyết, tù nhân có thể được tiêm 5.000 mg, nên bản thân liều lượng này cũng có thể gây t.ử von.g. Sau khi được tiêm thuố.c này, tù nhân không còn cảm thấy gì.

Thi hành án t.ử hìn.h bằng tiê.m thuố.c độ.c ở Mỹ. Ảnh: Ozzie news

- Dung dịch nước muối được bơm vào.

- Chất làm liệt Pancuronium bromide, hay Pavulon, là loại thuố.c gây ngừng thở vì làm liệt màng chắn và phổi. Thông thường, thuố.c này có tác dụng sau khi bơm 3 phút. Ở nhiều bang, Pavulon được bơm với liều lượng lên tới 100 mg, cao hơn nhiều so với liều lượng dùng trong phẫu thuật y học. Những hóa chất khác cũng có thể được sử dụng với vai trò chất làm liệt, bao gồm tubocurarine chloride, succinylcholine chloride.

- Dung dịch nước muối được bơm vào.

- Chất độc (không phải bang nào cũng sử dụng): Potassium chloride được bơm với liều lượng chế.t người để tác động khiến tim ngừng hoạt động.

Trong vòng 1 hoặc 2 phút sau khi liều thuố.c cuối cùng được bơm vào, bác sĩ hay chuyên gia y tế tuyên bố tù nhân đã chế.t. Thời gian từ khi tù nhân rời buồng giam tới khi tuyên bố cái chế.t chỉ khoảng 30 phút. Tù nhân thường chế.t trong 5-18 phút sau khi lệnh t.ử hìn.h được đưa ra. Sau khi hoàn thành, xác tử tù được đặt vào túi đựng xác và đưa đến cho chuyên gia y tế kiểm tra, có thể bằng cách khám nghiệm t.ử th.i.

Theo 24h