Từ chuyện Công ty CP Bình Hà nuôi bò thất bại: Chỉ có 2 nơi lý tưởng
Theo chuyên gia nông nghiệp Hoàng Trọng Thủy, chỉ khi một doanh nghiệp đóng vai trò hạt nhân liên kết, tạo động lực cho nông dân phát triển theo hướng hiện đại, bền vững thì dự án đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn mới được đ.ánh giá đạt hiệu quả đúng nghĩa.
Trở lại với câu chuyện của Công ty CP Chăn nuôi Bình Hà đã thất bại chỉ sau vài năm triển khai, theo ông đâu là nơi lý tưởng nhất để triển khai các dự án chăn nuôi bò?
- Theo tôi, chỉ có cao nguyên Đà Lạt (Lâm Đồng) và Mộc Châu (Sơn La) là đảm bảo đầy đủ điều kiện lý tưởng nhất để phát triển các dự án chăn nuôi bò. Bởi nơi đây có diện tích đồng cỏ rộng, đảm bảo nguồn thức ăn thô xanh cho bò; khí hậu mát mẻ, thuận lợi cho bò phát triển, hạn chế được các loại dịch bệnh.Còn các vùng khác, nhất là ở đồng bằng, diện tích đất hẹp không phải là nơi phù hợp để triển khai các dự án nuôi bò.
Chuyên gia nông nghiệp Hoàng Trọng Thủy. Ảnh: p.v
Hiện nay, làn sóng đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn đang trở nên mạnh mẽ. Ý kiến của ông về các hình thức đầu tư này như thế nào?
- Có thể thấy đang có 3 xu hướng đầu tư vào nông nghiệp, một là các dự án đầu tư của các tập đoàn lớn như Hoàng Anh Gia Lai, TH true milk, Vingroup,… tập trung vào các lĩnh vực trồng cây công nghiệp, chăn nuôi, trồng mía, chuối,… Nhiều dự án đã khẳng định được hiệu quả, có sản phẩm cụ thể được thị trường đón nhận.
Nhưng tôi vẫn có một thắc mắc ở một số dự án là cho đến nay vẫn chưa có đ.ánh giá hiệu quả đồng vốn bỏ ra, giá trị sinh lời bao nhiêu hay chỉ là một cách chuyển năng lực tài chính để nhận lại một diện tích đất đai lớn.
Video đang HOT
Bên cạnh đó, một số dự án trồng cao su ở một số tỉnh Tây Bắc cho đến nay vẫn chưa có đ.ánh giá cụ thể về hiệu quả, tác động đến kinh tế, xã hội, môi trường và đời sống dân sinh như thế nào?
- Xu hướng thứ hai là nhiều doanh nghiệp nhỏ và vừa liên kết với nông dân sản xuất, tuy nhiên những đơn vị này chưa có công nghệ chế biến sâu, chủ yếu trồng và bán sản phẩm tươi ra thị trường nên khi thị trường biến động rất dễ dẫn đến tình trạng “bỏ của chạy lấy người”. Đã có rất nhiều vụ việc nông dân kêu cứu do doanh nghiệp không thu mua sản phẩm, điển hình như vụ liên kết sản xuất trồng ớt ở một số tỉnh miền Trung trong thời gian qua.
Bên cạnh đó, có một số nông dân cũng mạnh dạn đầu tư đổi mới sản xuất, áp dụng công nghệ, tuy nhiên, những dự án này chưa nhiều.
Theo ông, những dự án đầu tư của các doanh nghiệp lớn đã đạt được mục đích tạo ra động lực giúp nông dân đổi mới sản xuất chưa?
- Với những doanh nghiệp lớn, trước khi đầu tư sản xuất, họ đã đo được những cơn sóng thị trường, tức là ngay khi sản xuất họ đã nhìn thấy những thị trường tiềm năng, quy trình của họ cũng thực sự khép kín, hiện đại nên để đạt được mục tiêu là hạt nhân phát triển, kéo nông dân cùng đi lên thì chưa.
Đầu tư vào nông nghiệp trong thời gian tới nên đi theo hướng nào để đảm bảo hiệu quả, thưa ông?
- Theo tôi, chúng ta nên chọn đầu tư vào những trục sản phẩm xuất khẩu có lợi thế, tạo liên kết hiệu quả giữa doanh nghiệp và nông dân, kết hợp với hoàn thiện hệ thống hạ tầng, kho bãi, bảo quản. Bên cạnh đó, cần tiếp tục cải tạo giống, áp dụng công nghệ vào chế biến sâu.
Cũng cần nhắc lại, đã có nhiều bài học về sự thất bại trong đầu tư vào nông nghiệp vì đây là lĩnh vực ẩn chứa nhiều rủi ro. Chính vì vậy, khi quyết định đầu tư, việc tính đến nhu cầu thị trường, sự phù hợp với thổ nhưỡng, khí hậu phải được xem xét một cách kỹ lưỡng.
Xin cảm ơn ông!
Theo Danviet
Đất và vốn “cản đường” doanh nghiệp làm nông
Một trong những thành quả ấn tượng nhất của Đề án tái cơ cấu ngành nông nghiệp là thu hút số lượng lớn doanh nghiệp (DN) đầu tư vào nông nghiệp, tăng tới 2,5 lần so với năm 2012. Tuy nhiên, con số này được đ.ánh giá chưa đạt được như kỳ vọng.
Tăng giá trị xuất khẩu
Điều hành DN sản xuất, kinh doanh và xuất khẩu (XK) gạo, ông Phạm Thái Bình - Tổng Giám đốc Công ty CP Nông nghiệp công nghệ cao Trung An (Cần Thơ) - chia sẻ, trước năm 2012, do chúng ta mới chú trọng đến số lượng mà chưa để ý đến chất lượng nên dù luôn là quốc gia đứng thứ 2 về XK gạo nhưng giá trị XK rất thấp, không có tính cạnh tranh trên thị trường thế giới.
Cần tháo gỡ "điểm nghẽn" đất và vốn để thu hút doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp. Ảnh: T.H
Ghi nhận và đ.ánh giá cao hiệu quả của đề án tái cơ cấu ngành nông nghiệp mang lại cho ngành nông nghiệp nói chung và DN ngành gạo nói riêng, ông Phạm Thái Bình nhận định: Ngành gạo đã có những bước chuyển về chất khi hiện nay có 80% sản phẩm gạo của Việt Nam đạt tiêu chuẩn chất lượng cao, cạnh tranh được với thị trường gạo thế giới, giá trị ngành gạo cũng tăng rất cao.
"Chỉ tính riêng Trung An, nếu như năm 2016, kim ngạch XK gạo mới đạt 26 triệu USD thì bước sang năm 2017, nhờ tác động của quá trình tái cơ cấu ngành nông nghiệp với sự xoay trục linh hoạt, ưu tiên cho những sản phẩm gạo có phẩm cấp cao, kim ngạch XK gạo của DN đã đạt 53 triệu USD (tăng tới 105% so với cùng kỳ năm 2016). 10 tháng năm 2018, XK gạo của Trung An đã đạt hơn 50 triệu USD và tiếp tục tăng" - ông Bình cho biết.
Cùng với sự gia tăng về chất, giá trị XK của các DN cũng như ngành nông nghiệp ngày càng tăng cao. Chưa bao giờ làn sóng DN tìm đường về nông nghiệp lại mạnh mẽ đến thế, hầu hết các tập đoàn lớn đều có những dự án "khủng" dành cho nông nghiệp.
Ông Hà Công Tuấn - Thứ trưởng Bộ NNPTNT - cho hay: Số lượng DN sau 5 năm tái cơ cấu ngành gia tăng đáng kể. Năm 2017, đã có 1.955 DN thành lập mới, tăng 20% so với bình quân 3 năm giai đoạn 2014 - 2016. Nếu tính tất cả các DN tham gia trong chuỗi giá trị nông sản thì đến tháng 9.2018, cả nước có trên 49.600 DN, chiếm 8% tổng DN cả nước, trong đó có 8.635 DN trực tiếp sản xuất trong lĩnh vực nông, lâm, thủy sản (chiếm hơn 1%), gấp 2,5 lần so với năm 2012.
Tháo gỡ "điểm nghẽn" vốn và đất
Dù đã đạt được nhiều thành tựu nhưng theo ông Phạm Thái Bình, nông sản Việt Nam nói chung và hạt gạo Việt vẫn chủ yếu đang gia công và bán cho các tập đoàn lớn ở nước ngoài, giá trị thu về không đúng với giá trị thật.
Ông Ngô Mạnh Ngọc - Phó Giám đốc Sở NNPTNT tỉnh Hà Nam cũng thừa nhận, quá trình tích tụ ruộng đất để liên kết sản xuất với DN gặp nhiều khó khăn do diện tích đất manh mún, nhỏ lẻ. Đơn cử như tại Hà Nam, bình quân diện tích đất trên đầu người chỉ khoảng 500m2/khẩu. Dù đã qua 2 lần dồn điền đổi thửa để tập trung đất đai phục vụ cho cơ giới hoá, nhưng trung bình đến nay, mỗi hộ vẫn sở hữu 1,7 thửa. "Để thu gom được 180ha đất giao cho một DN, chúng tôi phải đi vận động, thuyết phục hơn 2.000 hộ dân" - ông Ngọc nêu dẫn chứng.
Chuyên gia nông nghiệp ông Đặng Kim Sơn nhận định: Mặc dù trong những năm gần đây, mức độ đầu tư của DN vào nông nghiệp đã tăng lên nhiều, nhưng mục tiêu đạt được DN hóa, thương mại hóa nông nghiệp vẫn còn rất xa, do DN đầu tư vào chế biến còn rất ít, DN đầu tư vào thương mại chưa nhiều, giá trị gia tăng cho nông nghiệp chưa mạnh... Đáng chú ý, vốn đầu tư vào nông nghiệp chưa xứng với tiềm năng. Do đó, cần thêm các nguồn vốn, nhất là đầu tư công, đầu tư nước ngoài để tạo đột phá, tạo thành chất xúc tác cho thu hút đầu tư vào nông nghiệp.
Ông Sơn nhận định, hiện rất nhiều DN muốn đầu tư vào nông nghiệp. Tuy nhiên, đất đai, thể chế đang là những rào cản lớn. Do đó, muốn DN đầu tư vào nông nghiệp thì việc đầu tiên phải xử lý là vấn đề quỹ đất, cần có các chính sách để đất của người dân không được sử dụng hiệu quả có thể được thuê, được liên doanh, liên kết với DN. Thứ hai, DN cần có cơ sở hạ tầng giao thông. Thứ ba, DN không thể liên kết với nông dân nhỏ lẻ được, mà nông dân phải liên kết với nhau theo HTX, tổ hợp tác, do đó, việc cải cách, tổ chức lại thể chế ở nông thôn là hết sức quan trọng.
Theo Danviet
Việt kiều Mỹ tiết lộ sự thật đáng kinh ngạc về nông nghiệp thông minh Hàng chục chuyên gia nông nghiệp là tiến sĩ, giáo sư Việt kiều đã chỉ ra một sự thật đáng kinh ngạc về công nghệ trong nông nghiệp thông minh. Chia sẻ tại Hội thảo Tầm nhìn và giải pháp ứng dụng khoa học công nghệ trong phát triển nông nghiệp thông minh bền vững tổ chức ở Hà Nội ngày 21/8, chuyên...