Trước thềm Đại hội XIII: Ý kiến đóng góp của Phó Chủ tịch Bắc Giang
“Cần có bước đột phá cán bộ ở các cấp chứ không chỉ đột phá ở cấp chiến lược”, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Bắc Giang Lê Ánh Dương kỳ vọng ở Đại hội XIII.
Một góc thành phố Bắc Giang.
Muốn đất nước phát triển, phải kiểm soát quyền lực và quy trách nhiệm người đứng đầu. Đây là ý tưởng sống còn, là nguyện vọng mong muốn của toàn dân Việt Nam.
Điều này được thể hiện rất rõ trong bài viết của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng về chuẩn bị Đại hội lần thứ XIII của Đảng. Trong đó, những bài học kinh nghiệm và phương hướng, nhiệm vụ trong nhiệm kỳ tới được nêu cụ thể, chi tiết.
Ông Lê Ánh Dương, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Bắc Giang, bày tỏ: “Trong bài viết của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước, điều tôi và nhiều Đảng viên tâm đắc nhất là: Làm thế nào để kiểm soát được quyền lực, đừng để Đảng viên tha hóa, lạm dụng quyền lực, làm cho nhân dân mất niềm tin. Điều này không chỉ Tổng Bí thư mà toàn dân cũng mong muốn như vậy”.
Trải qua nhiều kỳ ĐH Đảng, người dân luôn mong muốn mỗi kỳ ĐH đánh dấu một sự đổi mới. Không những đổi mới về nhân sự mà cả về phương hướng mục tiêu xây dựng đất nước. Điều quan trọng hơn cả là trách nhiệm người đứng đầu. Ở mỗi cấp, đơn vị cụ thể, trách nhiệm người đứng đầu là quan trọng nhất, vì đây là yếu tố quyết định”.
“Ở đâu người đứng đầu dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, ở đó mọi công việc sẽ suôn sẻ, tốt đẹp. Ở đâu người đứng đầu hẹp hòi, cục bộ, ích kỷ, không dám nghĩ, không dám làm, việc gì cũng mang ra để dựa dẫm vào tập thể, cuối cùng đổ lỗi chung cho tập thể, thì công việc chắc chắn sẽ không tốt, thậm chí trì trệ. Cần phải xác định, với cương vị người đứng đầu là đương nhiên phải chịu áp lực, phải biết trước những áp lực đó”, ông Dương nêu ý kiến.
Video đang HOT
Về nội dung Tổng Bí thư, Chủ tịch nước nêu: “Phải hết sức chú trọng xây dựng và làm trong sạch đội ngũ cán bộ, nhất là xây dựng đội ngũ cán bộ cấp chiến lược đủ phẩm chất, năng lực và uy tín, ngang tầm nhiệm vụ; phát huy trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên; chức vụ càng cao càng phải gương mẫu”; ông Dương bày tỏ: “Muốn đất nước phát triển phải có những bước đột phá, làm tốt khâu đột phá. Trước kia chúng ta cứ xác định đột phá thể chế, đột phá về hạ tầng, nguồn nhân lực nhưng cuối cùng vẫn là vai trò lãnh đạo của Đảng là chính và đó chính là tổng hợp, sự lãnh đạo của từng Đảng viên được giao trọng trách. Cho nên, cần có bước đột phá về công tác cán bộ ở các cấp”.
“Trong lãnh đạo, điều hành, tổ chức thực hiện, phải có quyết tâm rất cao, nỗ lực rất lớn, thật sự năng động, sáng tạo, chú trọng tạo đột phá để phát triển; coi trọng chất lượng, hiệu quả thực tế của công việc và đề cao trách nhiệm người đứng đầu. Khắc phục bằng được sự yếu kém, chậm trễ trong công tác lãnh đạo, điều hành, tổ chức thực hiện chủ trương, chính sách”.
“ Giữ vững kỷ luật, kỷ cương trong tổ chức thực hiện luật pháp, chính sách, thực thi công vụ; đồng thời phải bảo vệ những cán bộ, đảng viên có ý chí chiến đấu cao, gương mẫu thực hiện nguyên tắc, kỷ luật của Đảng và pháp luật của Nhà nước, dám đổi mới sáng tạo, dám nghĩ, dám nói, dám làm, dám chịu trách nhiệm, dám đương đầu với khó khăn, thử thách và quyết liệt trong hành động”.
Nhận thức mới về "đức" và "tài" trong xây dựng cán bộ
Trong bất cứ giai đoạn nào, cán bộ cũng đóng vai trò quyết định sự thành bại của cách mạng bởi theo Chủ tịch Hồ Chí Minh "cán bộ là cái gốc của mọi công việc" và "muôn việc thành công hoặc thất bại đều do cán bộ tốt hoặc kém.
Những phẩm chất nhân cách cần có của người cán bộ đã được Người khái quát ngắn gọn, súc tích và sâu sắc trong hai chữ "đức" và "tài" và trở thành giá trị cơ bản để mỗi người phấn đấu, rèn luyện và cũng là tiêu chuẩn cơ bản để xem xét, đánh giá, lựa chọn, đào tạo, bồi dưỡng và sử dụng cán bộ.
Hai mặt của nhân cách người cán bộ
Trong tư tưởng Chủ tịch Hồ Chí Minh, "đức" và "tài" của người cán bộ luôn có sự thống nhất, gắn bó chặt chẽ với nhau, là hai mặt quan trọng trong nhân cách của người cán bộ. Người đã chỉ rõ: "Đảng yêu cầu cán bộ và đảng viên chẳng những thạo về chính trị mà còn phải giỏi về chuyên môn, không thể lãnh đạo chung chung". Trong hai mặt "đức' và "tài" của người cán bộ thì Người luôn coi "đức" là "gốc": "Người cách mạng phải có đạo đức cách mạng làm nền tảng, mới hoàn thành được nhiệm vụ cách mạng vẻ vang". Trong khi coi "đức" là "gốc", Người đặt ra yêu cầu người cán bộ phải thường xuyên quan tâm đến việc học tập, tu dưỡng, rèn luyện để nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ theo cương vị, chức trách, nhiệm vụ được giao, theo lĩnh vực chuyên môn mà mình hoạt động. Người khẳng định: "Có tài mà không có đức... thì chẳng những không làm được gì ích lợi cho xã hội, mà còn có hại cho xã hội nữa. Nếu có đức mà không có tài, ví như ông bụt không làm hại gì, nhưng cũng không có lợi gì cho loài người".
Trong tư tưởng Chủ tịch Hồ Chí Minh, "đức" và "tài" của người cán bộ luôn có sự thống nhất, gắn bó chặt chẽ với nhau.
Những tiêu chuẩn cụ thể về "đức" và "tài" thể hiện hai mặt phẩm chất và năng lực của người cán bộ có mối quan hệ chặt chẽ. Để hoàn thiện hai mặt này thì cần một quá trình tích cực, chủ động, bền bỉ và gian khổ: "Đạo đức cách mạng không phải từ trên trời sa xuống. Nó do đấu tranh rèn luyện bền bỉ hàng ngày mà phát triển và củng cố, cũng như ngọc càng mài càng sáng, vàng càng luyện càng trong" và "Năng lực của người ta không phải hoàn toàn do tự nhiên mà một phần lớn do công tác, do tập luyện mà có". Đây cũng là công việc thường xuyên của cấp ủy, tổ chức đảng, của lãnh đạo, chỉ huy và của mọi cán bộ. Tuy nhiên, việc xem xét, đánh giá, lựa chọn, đào tạo, bồi dưỡng, rèn luyện và sử dụng đội ngũ cán bộ trong mỗi thời kỳ lịch sử có những biểu hiện cụ thể khác nhau nên phải được tiến hành với những yêu cầu, nội dung và biện pháp cụ thể khác nhau.
Bối cảnh hiện nay đang đặt ra những vấn đề rất mới trong quan niệm về "đức" và "tài" của đội ngũ cán bộ, từ khâu tạo nguồn, tuyển chọn, quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng đến sử dụng đội ngũ cán bộ. Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư đang phát triển như vũ bão, cùng với những biến đổi của tình hình kinh tế, chính trị, xã hội, quân sự, an ninh của thế giới và khu vực; việc thực hiện nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở nước ta với quá trình mở cửa, hội nhập quốc tế và khu vực; sự chống phá ngày càng tinh vi, thâm độc của các thế lực thù địch bằng chiến lược "diễn biến hoà bình" để thúc đẩy quá trình "tự diễn biến", "tự chuyển hoá" từ bên trong; những biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống của một bộ phận cán bộ, đảng viên... đang và sẽ đặt ra những đòi hỏi mới trong việc xây dựng đội ngũ cán bộ về "đức" và "tài" theo tư tưởng Hồ Chí Minh.
Trong khi đó, như Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng đánh giá "đội ngũ cán bộ nước ta có lập trường tư tưởng, bản lĩnh chính trị vững vàng, có đạo đức, lối sống giản dị, gương mẫu, có ý thức tổ chức kỷ luật, luôn tu dưỡng, rèn luyện; trình độ, năng lực được nâng lên, phấn đấu hoàn thành nhiệm vụ được giao... Tuy nhiên, năng lực của cán bộ chưa toàn diện, có mặt còn hạn chế, yếu kém... Một bộ phận cán bộ phai nhạt lý tưởng, giảm sút ý chí, làm việc hời hợt, ngại khó, ngại khổ, thậm chí có người suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, có biểu hiện "tự diễn biến", "tự chuyển hóa". Chính vì vậy, vấn đề xây dựng, nâng cao phẩm chất, năng lực của đội ngũ cán bộ theo tư tưởng Hồ Chí Minh về "đức" và "tài" càng được đặt ra một cách cấp thiết hơn. Song, như Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng khẳng định: Phải lấy phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống, trình độ các mặt, uy tín và hiệu quả công tác làm căn cứ và tiêu chí cơ bản để đánh giá, lựa chọn, bố trí cán bộ phù hợp với công việc. Chống các biểu hiện cơ hội, tham vọng quyền lực, vận động cá nhân, cục bộ, phe cánh, lợi ích nhóm...
Cần nhận thức mới về "đức" và "tài"
Hiện nay, để nâng cao phẩm chất và năng lực của đội ngũ cán bộ, xây dựng đội ngũ cán bộ phù hợp với yêu cầu của cách mạng và nhiệm vụ xây dựng, bảo vệ Tổ quốc trong điều kiện mới, đòi hỏi phải có nhận thức mới và nội dung, biện pháp xây dựng đội ngũ cán bộ đảm bảo cả hai tiêu chí "đức", "tài" phù hợp điều kiện mới.
Việc xây dựng đội ngũ cán bộ hiện nay theo tư tưởng Hồ Chí Minh về "đức" và "tài" bao gồm những nội dung cụ thể. Một là, xây dựng, bồi dưỡng bản lĩnh chính trị, quan điểm, lập trường, thái độ chính trị, tuyệt đối trung thành với mục tiêu, lý tưởng cách mạng của Đảng là độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, phấn đấu xây dựng xã hội dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh. Bồi dưỡng lòng nhiệt tình cách mạng, tính gương mẫu, tinh thần trách nhiệm, ý thức tổ chức kỷ luật tự giác, nghiêm minh. Bồi dưỡng lối sống trong sạch, lành mạnh, cần, kiệm, liêm, chính, chí công, vô tư. Thường xuyên nâng cao tinh thần đoàn kết, thống nhất trên cơ sở lợi ích của nhân dân, của Tổ quốc, của dân tộc. Hai là, nâng cao trình độ, nắm vững những quan điểm cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, quan điểm của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước. Nắm vững những kiến thức về kinh tế, chính trị, văn hoá, xã hội, quốc phòng, an ninh, đối ngoại. Vừa có kiến thức lý luận, vừa có năng lực tổng kết thực tiễn, để rút ra những bài học kinh nghiệm tiếp tục vận dụng vào điều kiện mới. Nâng cao trình độ nghiệp vụ, sự thành thạo của chuyên môn mình đảm nhiệm, có kỹ năng ngoại ngữ, biết ứng dụng khoa học - kỹ thuật trong công tác chuyên môn để đáp ứng yêu cầu của bối cảnh hiện nay.
Như vậy, xây dựng đội ngũ cán bộ hiện nay theo tư tưởng Hồ Chí Minh là một quá trình hoạt động tự giác của các chủ thể, các lực lượng thông qua công tác giáo dục, bồi dưỡng của các tổ chức và tự giáo dục, tự bồi dưỡng của mỗi cán bộ; đồng thời, thông qua thực tiễn để tuyển chọn, quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng và sử dụng đúng cán bộ trên cả hai mặt "đức" và "tài. Tiêu chí để Người lựa chọn cán bộ là những phẩm chất cần, kiệm, liêm, chính, chí công, vô tư; nêu cao tính tiên phong, gương mẫu, gần dân, hiểu dân, trọng dân, có trách nhiệm với dân. Nói ngắn gọn, tư tưởng thông suốt và nhất quán của Hồ Chí Minh về "đức" và "tài" chính là lựa chọn cán bộ có tài năng, có tinh thần vì dân, vì nước.
Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng cũng đặt yêu cầu rất cao về đức và tài, cả về tiêu chuẩn lẫn phương pháp lựa chọn. Phương pháp lựa chọn là phải căn cứ vào hành động thực tế, vào việc làm, vào hiệu quả, vào uy tín trong dân, trong Đảng chứ không phải căn cứ vào tự đánh giá, càng không căn cứ vào bằng cấp.
Để xây dựng đội ngũ cán bộ hiện nay theo tư tưởng Hồ Chí Minh về "đức" và "tài" cần thực hiện một số biện pháp sau:
Thứ nhất, tăng cường giáo dục nâng cao nhận thức, trách nhiệm cho các cấp uỷ, tổ chức đảng, cho đội ngũ cán bộ về vị trí, vai trò, tầm quan trọng của việc xây dựng đội ngũ cán bộ, từ khâu tạo nguồn, tuyển chọn, quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng đến sử dụng đội ngũ cán bộ hiện nay theo tư tưởng Hồ Chí Minh về "đức" và "tài".
Trong đó, nêu cao trách nhiệm của cấp ủy, nhất là người đứng đầu. Tư tưởng này có từ thời ông cha ta thời phong kiến. Việc chọn lựa cán bộ phải công tâm, khách quan, không vì riêng tư, không vì yêu người này ghét người kia, càng không vì phe phái, lợi ích nhóm mà đưa người hợp với mình vào bộ máy, còn người thực đức, thực tài thì bị loại ra.
Thứ hai, kết hợp chặt chẽ giữa giáo dục, bồi dưỡng, rèn luyện của tổ chức, trước hết là các cấp uỷ, tổ chức đảng, chính quyền, đoàn thể, của lãnh đạo, chỉ huy các cấp với việc thường xuyên tự giáo dục, tự bồi dưỡng, tự rèn luyện của đội ngũ cán bộ, nhất là cán bộ chủ trì, những người đứng đầu trong tổ chức Đảng, Nhà nước và các tổ chức chính trị - xã hội. Trên cơ sở những kiến thức được trang bị trong quá trình học tập tại các nhà trường, thông qua thực tiễn để mỗi cán bộ tự bồi dưỡng, tự rèn luyện theo tư tưởng Hồ Chí Minh về "đức" và "tài". Chỉ có thông qua thực tiễn hoạt động, thực tiễn kết quả, hiệu quả công việc, thì đội ngũ cán bộ mới bộc lộ đầy đủ những phẩm chất và năng lực của mình. Qua đó, các cấp uỷ, tổ chức đảng, chính quyền, đoàn thể, lãnh đạo, chỉ huy các cơ quan, đơn vị mới nắm được những mặt ưu điểm để phát huy và những mặt còn hạn chế, bất cập để tiếp tục lựa chọn, đào tạo, bồi dưỡng và sử dụng đội ngũ cán bộ cho phù hợp.
Thứ ba, phát huy sức mạnh tổng hợp của các lực lượng trong xây dựng đội ngũ cán bộ hiện nay theo đúng tư tưởng Hồ Chí Minh về "đức" và "tài". "Đức" và "tài" của đội ngũ cán bộ chỉ có thể được xây dựng, nâng cao khi biết phát huy được sức mạnh tổng hợp của các chủ thể, các lực lượng tham gia vào hoạt động xây dựng đội ngũ cán bộ, nhất là việc đánh giá, lựa chọn và sử dụng cán bộ. Mỗi chủ thể, lực lượng tham gia vào hoạt động xây dựng đội ngũ cán bộ cần xác định rõ vị trí, vai trò, trách nhiệm của mình. Trên cơ sở đó, cần nắm vững nội dung và lựa chọn các hình thức, biện pháp thích hợp để xây dựng đội ngũ cán bộ hiện nay theo tư tưởng Hồ Chí Minh về "đức" và "tài" cho phù hợp.
Mỗi biện pháp cụ thể trong xây dựng đội ngũ cán bộ hiện nay theo tư tưởng Hồ Chí Minh về "đức" và "tài" đều có vị trí, vai trò quan trọng nhất định, song giữa các biện pháp đó có quan hệ tác động qua lại, hỗ trợ lẫn nhau. Vì thế, phẩm chất và năng lực của đội ngũ cán bộ hiện nay theo tư tưởng Hồ Chí Minh về "đức" và "tài" chỉ có thể được xây dựng và không ngừng được nâng cao, đáp ứng ngày càng tốt hơn yêu cầu, nhiệm vụ của cách mạng, đảm bảo cho hoạt động xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trên các lĩnh vực của đời sống xã hội ngày càng có chất lượng, hiệu quả hơn khi chúng ta biết vận dụng tổng hợp các biện pháp đó.
Việc lựa chọn được cán bộ có thực đức, thực tài theo tư tưởng Hồ Chí Minh không chỉ là mong mỏi người đứng đầu Đảng, Nhà nước mà còn là sự trông đợi của toàn thể nhân dân Việt Nam để đưa đất nước Việt Nam đi lên, phát triển hùng cường. Và sự lựa chọn ấy phải thận trọng, tỉnh táo, tinh tường, khách quan và toàn diện.
Giám sát rộng mở, kiểm tra có trọng tâm, trọng điểm Bí thư Thành ủy Hà Nội Vương Đình Huệ đề nghị, cấp ủy và Ủy ban Kiểm tra các cấp cần tiếp tục đổi mới nội dung, phương thức kiểm tra, giám sát, kết hợp chặt chẽ giữa "xây và chống, lấy xây là chính", giám sát phải mở rộng, kiểm tra có trọng tâm, trọng điểm... Sáng 22/9, Ban Thường vụ Thành...