Trước thềm cuộc tranh luận ’sống còn’, vì sao bà Harris nỗ lực rời xa Bidenomics
Cơ hội của bà Harris vào tháng 11 phụ thuộc một phần vào thành công của bà trong việc xây dựng hình ảnh bản thân như một lựa chọn mới cho cử tri và xóa tan mọi quan niệm rằng bà chỉ là “bản sao” của tổng thống đương nhiệm Joe Biden.
Ứng cử viên tổng thống đảng Dân chủ Kamala Harris trong chặng dừng chân tại Throwback Brewery, North Hampton, bang New Hampshire ngày 4/9/2024. Ảnh: Getty Images
Tại nông trại bia Throwback Brewery, Phó Tổng thống Kamala Harris đã đ.ánh dấu sự chuyển hướng quan trọng, tách ra khỏi chính sách kinh tế của Tổng thống Biden (Bidenomics) trong nỗ lực thể hiện mình là một ứng cử viên có những sửa đổi so với chính quyền đương nhiệm.
Phó tổng thống Mỹ đã dừng chân tại New Hampshire – nơi có 4 phiếu đại cử tri quý giá – vào ngày 4/9, trước khi đến trại tranh luận ở Pittsburgh tham gia cuộc “đụng độ” trên truyền hình với cựu tổng thống Donald Trump vào tuần tới, sự kiện có thể định hình kết cục của cuộc bầu cử.
Động lực chính trị và cơ hội của bà Harris vào tháng 11 phụ thuộc một phần vào thành công của bà trong việc xây dựng hình ảnh bản thân như một lựa chọn mới cho cử tri và xóa tan mọi quan niệm bà chỉ đi theo con đường của tổng thống đương nhiệm Joe Biden. Điều này củng cố nỗ lực của bà nhằm thu hút cử tri Mỹ vốn đang bức bối về giá thực phẩm, lạm phát cao, bị “loại khỏi” thị trường nhà ở, cũng như nhằm tiếp cận những người ôn hòa ở vùng ngoại ô và cử tri trung lưu ở các tiểu bang dao động.
Trước đó, Phó tổng thống Harris đã cam kết sẽ ngăn chặn tình trạng tăng giá quá mức của các siêu thị lớn và hứa sẽ cấp 25.000 USD cho những người mua nhà lần đầu có thu nhập thấp để thanh toán trước.
Hôm 4/9, bà đã chuyển hướng sang chính trị trung dung với cam kết sẽ “nuôi dưỡng” 25 triệu doanh nghiệp nhỏ mới trong nhiệm kỳ đầu tiên của mình với khoản khấu trừ thuế 50.000 USD cho các công ty khởi nghiệp. Bà kêu gọi mức thuế thu nhập từ đầu tư vốn thấp hơn đáng kể so với mức mà Tổng thống Biden đề xuất, để thúc đẩy đầu tư và đổi mới.
“Tôi tin rằng các doanh nghiệp nhỏ của Mỹ là nền tảng thiết yếu cho toàn bộ nền kinh tế của chúng ta. Các doanh nghiệp nhỏ sử dụng một nửa số lao động trong khu vực tư nhân”, bà Harris phát biểu tại một nhà máy bia do hai nữ doanh nhân thành lập tại nơi có nguồn nguyên liệu địa phương.
Trong khi đó, cựu tổng thống Trump có thể sẽ cố gắng đáp trả các động thái kinh tế gần đây của bà Harris khi ông có bài phát biểu tại Câu lạc bộ Kinh tế New York trong ngày 5/9 (theo giờ địa phương).
Sự khởi đầu của Harrisomics?
Video đang HOT
Yếu tố chính trị đằng sau chiến lược của bà Harris rất rõ ràng. Chẳng hạn, về biện pháp đ.ánh thuế thu nhập từ đầu tư vốn, Harris đã từ bỏ cách tiếp cận quyết liệt hơn của Tổng thống Biden khi bà kêu gọi mức thuế 28% đối với những người kiếm được 1 triệu USD trở lên thay vì mức thuế 39,6% mà ông Biden đã đưa vào ngân sách cho năm tài chính 2025. Cử chỉ này cho phép Harris chứng tỏ rằng bà không phải là “con tin” của các chính sách Bidenomics, bác bỏ tuyên bố của đối thủ Trump rằng bà là người thừa kế một di sản kinh tế thất bại. Đề xuất này cũng có thể không gây chú ý với các nhà tài trợ Dân chủ giàu có, có thu nhập chính từ đầu tư – những người đã giúp bà gây quỹ được nửa tỷ USD t.iền mặt cho chiến dịch.
Việc bà Harris ủng hộ mạnh mẽ “huyền thoại” về các doanh nghiệp nhỏ của Mỹ thúc đẩy sự thịnh vượng và nền kinh tế phát triển rộng lớn hơn dường như cũng được thiết kế để chống lại các nỗ lực của ông Trump nhằm chỉ trích nữ đảng viên Dân chủ California là một “người theo chủ nghĩa tự do San Francisco” cực đoan, một “người cộng sản” và một “người Bolshevik”.
Những cách tiếp cận mới của bà đã khiến các nhà kinh tế tranh luận về tính khả thi của “Harrisomics”. Liệu lệnh cấm tăng giá ở cấp độ liên bang của bà có dẫn đến tình trạng thiếu hụt hàng hóa như đã từng xảy ra trong quá khứ không? Và liệu việc đổ thêm t.iền v.ào thị trường nhà ở có gây ra lạm phát giá cả và khiến nhà ở trở nên đắt đỏ hơn không?
Phó Tổng thống Mỹ Kamala Harris phát biểu tại chiến dịch vận động tranh cử ở Las Vegas, Nevada, Mỹ. Ảnh: Kyodo/TTXVN
Lý do bà Harris phải “rời xa” Tổng thống Biden
Những câu hỏi nói trên có thể gây rắc rối trong những tuần đầu của chính quyền Harris tiềm năng. Nhưng chỉ còn chưa đầy 9 tuần nữa là đến cuộc bầu cử, bà Harris quan tâm nhiều hơn đến việc tạo ra ấn tượng chính trị nổi bật hơn là cơ chế của chính sách kinh tế. Với lợi thế thăm dò của ông Trump về nền kinh tế, một cuộc chiến sâu rộng về chính sách đối với vấn đề này với ông có lẽ sẽ không khôn ngoan. Bà Harris cần biến cuộc bầu cử thành một cuộc trưng cầu dân ý về tính cách và ứng cử viên nào có thể đóng vai trò là một thế lực chính trị mới. Do đó, ngay cả những bước đi nhỏ để thoát khỏi cái bóng của ông Biden cũng có thể quan trọng.
Nhà tư vấn chính trị James Carville đã vạch ra một chiến lược tiềm năng cho bà Harris trong một chuyên mục của tờ New York Times 2/9. Ông cho biết cuộc bầu cử năm 2024 sẽ được định nghĩa bởi “ai mới mẻ và ai đã thối nát”. Nhà chiến lược kỳ cựu của đảng Dân chủ cũng viết rằng sẽ không phải là một sự xúc phạm đối với Tổng thống Biden nếu bà Harris đi theo con đường riêng của mình – điều đó là bắt buộc đối với bản sắc chính trị của bà.
“Điều đó cho thấy rõ ràng hơn rằng bà ấy đam mê những ý tưởng của riêng mình và đại diện cho sự thay đổi chứ không phải là nhiều thứ giống nhau”, ông viết, nhắc đến khẩu hiệu đã giúp cựu Tổng thống Bill Clinton giành chiến thắng với tư cách là ứng cử viên thay đổi trước Tổng thống George H.W. Bush vào năm 1992.
Phản ứng của ứng cử viên Trump
Trong khi đó, nỗ lực thuyết phục cử tri rằng bà Harris là một làn gió mới đang khiến cựu Tổng thống Trump tức giận. Những bình luận và tuyên bố trong chiến dịch tranh cử của cựu tổng thống này tỏ ra thất vọng khi bà Harris đang có một diện mạo mới và rằng ông đã mất vai trò là tác nhân thay đổi trong cuộc đua.
Chiến dịch tranh cử của ông Trump cũng đang tìm cách dập tắt vị thế kinh tế của bà Harris bằng một chiến dịch quảng bá truyền thông. Một đoạn phim quảng bá gần đây được phát ở bang Georgia đã ghép các đoạn video đưa tin về kinh tế khó khăn. Một người dẫn chương trình truyền hình than thở về “mức tăng đột biến đáng báo động của lạm phát lên mức cao nhất trong gần 40 năm”. Giữa các đoạn video này, là hình ảnh bà Harris ca ngợi “Bidenomics” và vui vẻ nói trong các bài phát biểu rằng “Bidenomics đang phát huy tác dụng”.
Chiến dịch tranh cử của ông Trump hôm 4/9 cũng đã bác bỏ “kế hoạch kinh doanh nhỏ” của bà Harris, lập luận rằng bà sẽ đẩy thuế thu nhập cao hơn và thuế thừa kế mở rộng cùng những biện pháp khác sẽ gây tổn hại cho các công ty nhỏ và người tiêu dùng.
Trong khi đó, kế hoạch của ông Trump là tăng mạnh thuế quan đối với hàng nhập khẩu – đặc biệt là hàng nhập khẩu từ Trung Quốc – đã khiến nhiều nhà kinh tế cảnh báo rằng ông sẽ làm tăng mạnh chi phí cho người tiêu dùng và gây ra một đợt lạm phát mới.
Nhưng tại thời điểm quan trọng của một chiến dịch tranh cử gay gắt và quyết liệt này, cả hai ứng viên Harris và Trump dường như đều ít quan tâm đến các chính sách kinh tế đã được chứng minh là có hiệu quả mà quan tâm hơn đến những chính sách có thể mang lại lợi ích chính trị ngay lập tức.
Ông Obama dự định ủng hộ bà Harris tranh cử tổng thống
Cựu Tổng thống Barack Obama có ý định ủng hộ bà Kamala Harris trở thành ứng cử viên tổng thống của đảng Dân chủ, sau nhiều cuộc điện đàm trong những ngày gần đây.
Bà Kamala Harris (bên trái) và cựu Tổng thống Barack Obama tham dự một sự kiện tại Nhà Trắng vào ngày 5/4/2022. Ảnh: Chip Somodevilla/Getty Images
Trích dẫn một số nguồn tin giấu tên, đài NBC News cho biết cựu Tổng thống Obama đã bày tỏ sự ủng hộ đối với ứng cử viên Harris và có kế hoạch ủng hộ bà.
"Ông Obama đã liên lạc thường xuyên với bà Harris và nghĩ rằng bà đã có một khởi đầu tuyệt vời", một trong những nguồn tin tiết lộ.
Obama, vị tổng thống da màu đầu tiên của nước Mỹ, vẫn là một trong những nhân vật được yêu thích nhất trong đảng Dân chủ mặc dù đã hơn một thập kỷ trôi qua kể từ lần ông đắc cử gần đây nhất. Ông Obama từng ủng hộ Tổng thống Biden trong các cuộc gây quỹ, một trong những sự kiện lớn nhất trong chiến dịch của ông. Ông cũng là điểm thu hút trong các sự kiện vận động tranh cử gần đây.
Giới quan sát nhận định sự ủng hộ của cựu Tổng thống Obama có thể kích hoạt, duy trì năng lượng và gây quỹ cho chiến dịch của bà Harris. Ông Obama cũng có khả năng sẽ tham gia chiến dịch vận động tranh cử cùng Phó Tổng thống Harris khi bà chính thức trở thành ứng cử viên của đảng Dân chủ.
Phó Tổng thống Harris và ông Obama đã thường xuyên liên lạc trong nhiều năm qua. Cựu tổng thống Obama từng đóng vai trò là người đưa ra ý kiến phản biện kể từ thời bà Harris còn đảm nhiệm vai trò Tổng chưởng lý California.
Ông Obama được cho là một trong những nhà lãnh đạo đảng Dân chủ bí mật kêu gọi Tổng thống Biden cân nhắc tái tranh cử. Tuy nhiên, ông Obama là một trong số ít những người nổi tiếng thuộc đảng Dân chủ chưa công khai ủng hộ bà Harris, người đã nhận được đủ sự ủng hộ cần thiết để trở thành ứng cử viên Tổng thống của đảng Dân chủ, thay thế ông Joe Biden.
Thay vào đó, ông Obama đã nói trong một tuyên bố vào hôm 21/7 rằng: "Chúng ta sẽ điều hướng vùng biển chưa được khám phá trong những ngày tới. Nhưng tôi vô cùng tin tưởng rằng các nhà lãnh đạo của đảng Dân chủ sẽ có thể tạo ra một quá trình mà từ đó một ứng cử viên xuất sắc sẽ xuất hiện".
Động thái của ông Obama đã bị nhiều thành viên đảng Dân chủ chỉ trích, họ coi đó là một sự xúc phạm. Một số người chỉ trích ông Obama vì đã giữ im lặng, đặc biệt là đối với một phụ nữ da màu.
Song việc chờ đợi trước khi xác nhận dường như là hành động có chủ ý. Một nguồn tin nói rằng ông Obama không muốn can thiệp vào quá trình xác định người được đề cử của đảng.
"Ông Obama tin rằng điều quan trọng đối với đảng Dân chủ là phải có một quy trình hợp pháp để các đại biểu lựa chọn ứng cử viên mới. Ông ấy nghĩ rằng Phó Tổng thống Harris đã có một khởi đầu ấn tượng", nguồn tin giấu tên cho hay.
Ứng cử viên tổng thống đảng Cộng hòa, cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump (bên trái) và ứng cử viên tổng thống đảng Dân chủ, Phó Tổng thống Mỹ Kamala Harris. Ảnh cắt từ clip của Reuters
Chỉ còn chưa đầy 100 ngày nữa là đến cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ. Theo các nhà phân tích, sự ủng hộ từ những người có ảnh hưởng có thể đóng vai trò then chốt trong việc giúp duy trì động lực mà chiến dịch của bà Harris đã đạt được kể từ khi tham gia cuộc đua cách đây chưa đầy một tuần.
Hôm 26/7, nhóm vận động tranh cử của bà Harris đã tung video chiến dịch đầu tiên, trong đó đề cập đến bạo lực s.úng đạn, chăm sóc sức khỏe và phá thai, với nhạc nền là bài hát Freedom của Beyoncé. Sự ủng hộ của những người nổi tiếng như tài tử điện ảnh George Clooney, ca sĩ Barbra Streisand, đạo diễn Spike Lee, diễn viên Robert De Niro và nhà từ thiện Melinda French Gates cùng nhiều người khác đã giúp chiến dịch của bà Harris huy động được số t.iền tài trợ kỷ lục trong tuần đầu tiên.
Trước đó, cựu tổng thống Bill Clinton và vợ ông Hillary Clinton - ứng cử viên từng thất bại năm 2016, là một trong những đảng viên Dân chủ có ảnh hưởng đầu tiên ủng hộ bà Harris, kêu gọi cử tri tập hợp để đ.ánh bại ông Donald Trump.
Sự ủng hộ của ông Obama và những lời khuyên cho cuộc đua vào Nhà Trắng của cựu Tổng thống này có thể rất quan trọng đối với bà Harris.
Hai nguồn tin giấu tên cũng tiết lộ rằng bà Michelle Obama, cựu đệ nhất phu nhân, cũng ủng hộ ứng cử viên Harris đại diện đảng Dân chủ tranh cử tổng thống.
Tổng thống Biden 'tiếp lửa' cho bà Harris trong cuộc vận động tại bang chiến địa Ngày 2/9, Tổng thống Mỹ Joe Biden và Phó Tổng thống Kamala Harris đã lần đầu tiên cùng tham gia chiến dịch vận động tranh cử kể từ khi bà Harris trở thành ứng cử viên chính thức của đảng Dân chủ trong cuộc đua vào Nhà Trắng tháng 11 tới. Tổng thống J.Biden (phải) kêu gọi đảng Dân chủ đoàn kết ủng...