Trung Quốc xây đảo nhân tạo đe dọa các nước láng giềng

Việc Trung Quốc xây dựng đảo nhân đạo ở quần đảo Trường Sa của Việt Nam nhằm củng cố tuyên bố chủ quyền phi lý của nước này trên biển Đông đe dọa các quốc gia láng giềng và thách thức Mỹ.

Trung Quốc xây dựng cầu cảng trái phép ở Gạc Ma, quần đảo Trường Sa của Việt Nam – Ảnh: Mai Thanh Hải

Dựa theo các hình ảnh vệ tinh, bãi đá Gạc Ma, có kích thước gần bằng một sân bóng đá, ban đầu là một rạn đá ngầm màu nâu được bao quanh bởi vành đai san hô trắng, ngập chìm dưới nước, chỉ có vài hòn đá nổi lên, theo hãng tin Al Jazeera (phiên bản Mỹ) ngày 5.12.

Nhưng kể từ năm 2013, Trung Quốc bắt đầu vét hàng triệu tấn đất và đá từ đáy biển để bồi đắp, xây đảo nhân tạo ở Gạc Ma. Bắc Kinh còn được cho là có mưu đồ xây đường băng trên Gạc Ma để phục vụ cho máy bay quân sự.

Ông Bill Hayton, tác giả quyển sách “Biển Đông: Cuộc tranh đấu giành quyền lực châu Á” (xuất bản năm 2014), nhận định: “Việc xây đảo nhân tạo sẽ giúp Trung Quốc bành trướng xuống tận cùng phía nam biển Đông và động thái này có thể đe dọa Việt Nam, Philippines hoặc Malaysia hoặc thậm chí Hải quân Mỹ, nếu xảy ra sự đối đầu và Mỹ cố đóng eo biển Malacca ngăn cản tàu Trung Quốc đi qua”.

Không chỉ Gạc Ma, Bắc Kinh còn mưu đồ biến 6 bãi đá ở Trường Sa thành đảo nhân tạo. Tại bãi đá Ga Ven (hay còn gọi Đá Lạc), Trung Quốc đẩy mạnh tiến độ xây dựng kể từ tháng 8.2014 và đang tiếp tục hoạt động xây dựng trái phép ở bãi Chữ Thập với mưu đồ biến bãi đá Chữ Thập thành đảo nhân tạo lớn nhất ở quần đảo Trường Sa.

Ông Wang Hanling, chuyên gia nghiên cứu biển Đông thuộc Viện Khoa học Xã hội Trung Quốc, cho rằng Trung Quốc đã xây dựng được khoảng 1 km2 ở bãi đá Chữ Thập, khẳng định Bắc Kinh sẽ đặt các cơ sở dân sự và quân sự tại đây, bao gồm sân bay và cảng phục vụ quân đội, theo tờ South China Morning Post (Hồng Kông).

Giáo sư Jin Canrong, thuộc khoa quan hệ quốc tế thuộc Đại học Renmin ở thủ đô Bắc Kinh, nhận định đảo nhân tạo mà Trung Quốc định xây có kích thước ít nhất gấp đôi kích thước căn cứ căn cứ quân sự Mỹ (diện tích 44 km2) ở đảo sang hô vòng Diego Garcia trên Ấn Độ Dương.

Cả Al Jazeera và tạp chí quốc phòng IHS Jane’s (Anh) nhận định việc Trung Quốc xây đảo nhân tạo ở Trường Sa là nhằm củng cố tuyên bố chủ quyền phi lý “đường lưỡi bò” nuốt trọn gần cả biển Đông, đe dọa các quốc gia láng giềng và thách thức Mỹ.

Tàu hộ về tên lửa của TQ bảo vệ việc xây dựng, củng cố đảo Gạc Ma – Ảnh: Mai Thanh Hải

Việt Nam ngày 6.11 đã gửi công hàm đến Đại sứ quán Trung Quốc tại Hà Nội phản đối việc Trung Quốc tiến hành các hoạt động cải tạo phi pháp trên bãi Chữ Thập thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam. Phó phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Việt Nam Phạm Thu Hằng hồi tháng 10 nhấn mạnh mọi hoạt động của Trung Quốc tại Trường Sa là bất hợp pháp, theo TTXVN.

Mỹ cũng đã đề nghị Trung Quốc ngừng hoạt động xây dựng trên biển Đông, nhưng thiếu trướng Trung Quốc La Viện ngày 24.11 đã ngang ngược lên tiếng cảnh báo Mỹ “tránh xa” việc Bắc Kinh xây đảo nhân tạo ở quần đảo Trường Sa.

“Nếu hoạt động của Trung Quốc trên những hòn đảo nhân tạo bắt đầu đe dọa quan điểm của Mỹ về tự do hàng hải, thì đây trở thành một vấn đề thật sự giữa hai nước. Và nếu xảy ra sự chồng chéo tranh chấp lãnh thổ giữa các nước trong khu vực thì vấn đề tranh chấp toàn cầu lớn hơn giữa Trung Quốc và Mỹ sẽ là vấn đề ai đóng vai trò cảnh sát của thế giới ”, ông Hayton nhận định.

Hiện tại, Trung Quốc có vẻ đang “giả điếc” trước nguy cơ chạm trán với Mỹ, nhưng không có dấu hiệu nào cho thấy Bắc Kinh ngừng lại hoạt động xây dựng đảo trái phép ở Trường Sa, theo Al Jazeera .

Al Jazeera dẫn một báo cáo gần đây của Cơ quan Thông tin Năng lượng Mỹ cho biết biển Đông ước tính có trữ lượng lên đến 11 tỉ thùng dầu và 5,3 nghìn tỉ m3 khí đốt tự nhiên. Đây cũng là một trong những tuyến đường hàng hải quan trọng và nhộn nhịp nhất thế giới, với 10 triệu thùng dầu được vận chuyển qua trên biển Đông mỗi ngày.

Phúc Duy

Theo Thanhnien