Trung Quốc rập rình lập ADIZ ở Biển Đông

Theo nhật báo “Asahi” của Nhật Bản, các quan chức Không quân Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA) đã dự thảo các kế hoạch thiết lập mộtVùng Nhận dạng Phòng không (ADIZ) có thể bao trùm các quần đảo tranh chấp Hoàng Sa và Trường Sa ở Biển Đông.

Giao thông hàng không trở nên hỗn loạn sau khi Trung Quốc lập ADIZ mới gây nhiều tranh cãi trên biển Hoa Đông.

Tuy nhiên, các quan chức Trung Quốc Đại lục hiện chưa đưa ra phản ứng nào về thông tin do báo Asahi đăng tải và các chuyên gia phân tích của Trung Quốc Đại lục cũng nhận định rằng Trung Quốc chưa chắc đã lập AIDZ ở Biển Đông trong tương lai gần.

Giáo sư Thời Ân Hoằng, một chuyên gia về quan hệ quốc tế thuộc Đại học Nhân dân ở Bắc Kinh, nhận định: “Xét từ chiến lược khu vực và những tuyên bố chính thức gần đây của Trung Quốc, chưa chắc Bắc Kinh sẽ thiết lập một ADIZ ở biển Hoa Nam (Biển Đông) và làm gia tăng căng thẳng trong khu vực.” Giáo sư Giả Khánh Quốc thuộc Viện Nghiên cứu Quốc tế của Đại học Bắc Kinh nhận định rằng sự cần thiết phải thành lập một ADIZ ở Biển Đông là ít cấp bách hơn so với ADIZ ở biển Hoa Đông.

Kế hoạch lập ADIZ ở Biển Đông dù mới manh nha đã nhanh chóng gây lo ngại cho cộng đồng quốc tế.

Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ phụ trách khu vực châu Á-Thái Bình Dương, ông Daniel Russel trong trả lời báo giới tại Trung tâm Báo chí của Bộ Ngoại giao Mỹ ngày 4-2 cho biết Washington đã kêu gọi Trung Quốc không tiếp tục thiết lập ADIZ ở các khu vực có tranh chấp chủ quyền, đặc biệt ở Biển Đông.

Ông Russel khẳng định Mỹ rất quan ngại về những diễn biến gần đây ở biển Hoa Đông cũng như Biển Đông, đặc biệt là các hành động đơn phương, mang tính khiêu khích, các tuyên bố không mang tính ngoại giao và không có tính pháp lý. Ông Russel đồng thời tuyên bố rằng Mỹ coi việc lập ADIZ chỉ làm khu vực trở nên bất ổn, tạo căng thẳng, làm cản trở tiến trình lưu thông trên các vùng không phận quốc tế. Thậm chí, vị trợ lý Ngoại trưởng Mỹ còn cảnh báo “hành động này có thể dẫn tới những tính toán sai lầm, và các đối đầu bất ngờ”.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Marie Harf hôm 31-1 đã tuyên bố rằng bất kỳ động thái nào nhằm thiết lập một ADIZ ở Biển Đông đều sẽ bị xem là “một hành động khiêu khích và là hành động đơn phương, làm gia tăng những căng thẳng và gây ra nghi ngờ thực sự về cam kết của Trung Quốc đối với việc giải quyết các tranh chấp lãnh hải bằng biện pháp ngoại giao”. Tuy nhiên, bà nói thêm rằng hiện việc Trung Quốc dự tính tuyên bố lập Vùng Phòng không trên Biển Đông mới chỉ là tin tức chưa được xác nhận.

Ông Evan Medeiros, Giám đốc phụ trách các vấn đề châu Á thuộc Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ nói Mỹ phản đối việc thiết lập một vùng nhận dạng phòng không tại các nơi khác, trong đó có Biển Đông, cho rằng đây sẽ chỉ là một hành động gây hấn và làm mất ổn định khu vực và điều này sẽ dẫn đến những thay đổi trong sự hiện diện của quân đội Mỹ trong khu vực.

Trước đó, trả lời hãng tin Bloomberg vài ngày sau khi Trung Quốc tuyên bố lập ADIZ không trên biển Hoa Đông cuối tháng 11-2013, Giáo sư Carl Thayer thuộc học viện quốc phòng Australia đã nhận định Trung Quốc có thể thiết lập vùng nhận dạng phòng không tương tự tại vùng đảo Hải Nam rộng lớn của nước này ở Biển Đông.

Tuy nhiên, việc mở rộng vùng nhận dạng phòng không bao trùm toàn bộ đường đứt khúc 9 đoạn thì vẫn là một ẩn số lớn. Đáng chú ý là khu vực Biển Đông rộng lớn hơn so với khu vực nhận dạng phòng không mà Trung Quốc mới thiết lập tại biển Hoa Đông. Bên cạnh đó, Biển Đông cũng bao gồm nhiều nước hơn so với vùng Biển Hoa Đông.

Theo ông, việc thiết lập một vùng nhận dạng phòng không tại đây sẽ đi ngược lại những cử chỉ tỏ ra thiện chí của Bắc Kinh với các nước ASEAN thời gian gần đây.

Theo Báo Hải Quan