Trung Quốc quyến rũ khu vực sân sau của Mỹ
Hướng mũi nhọn sang Nam Mỹ, Trung Quốc muốn áp dụng chiến lược “tấn công quyến rũ” nhằm tăng cường hợp tác, từ đó gia tăng ảnh hưởng, chiếm lĩnh sân sau của Mỹ.
Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường (áo đen, cầm hoa) hôm 19/5 tới Brasilia, thủ đô của Brazil, trong chuyến công du dài 8 ngày tới 4 nước Nam Mỹ. Ảnh: Xinhua
Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường hôm 18/5 tới Brazil, mở đầu cho chuyến công du 8 ngày tới 4 quốc gia Nam Mỹ. Trong đợt công tác lần này, ông Lý đã ký kết nhiều thỏa thuận thương mại và đầu tư đầy tham vọng với Brazil, Peru, Chile và Colombia.
Xoay trục sang Nam Mỹ
Một trong những kế hoạch được đề cập nhiều nhất tuần qua là dự án xây dựng tuyến đường sắt xuyên lục địa, dài 5.300 km, nối bờ Thái Bình Dương của Peru với bờ Đại Tây Dương của Brazil. Nếu được hoàn thành, tuyến đường này sẽ giúp việc vận chuyển nguyên liệu thô từ Nam Mỹ sang Trung Quốc trở nên dễ dàng hơn. Nhưng các nhà hoạt động vì môi trường lo ngại siêu dự án này sẽ phá hoại sự hoang sơ của rừng nhiệt đới lớn nhất thế giới Amazon, cũng như khu vực sinh sống của những cộng đồng thổ dân lâu đời tại đây.
Theo Economist, địa điểm mà Thủ tướng Lý tới thăm và các phương án mà ông đề xuất thể hiện bước thay đổi tích cực trong mối quan hệ giữa Trung Quốc và khu vực Mỹ La-tinh. Tuy nhiên, bình luận viên Tom Phillips từTelegraph thì cho rằng những động thái trên chỉ cho thấy rằng Trung Quốc rõ ràng muốn áp dụng chiến lược “tấn công quyến rũ” nhằm gia tăng ảnh hưởng để lôi kéo ủng hộ ngay trên sân sau của Mỹ.
Hiện tại, kinh tế ở cả hai bờ Thái Bình Dương đều chững lại. Tình trạng suy thoái ở Trung Quốc khiến giá cả nhiều loại hàng hóa sụt giảm, kéo theo sự suy giảm giá trị xuất khẩu của Mỹ La-tinh. Xuất khẩu từ Brazil sang Trung Quốc năm nay giảm một phần ba so với cùng kỳ năm ngoái. Nhưng giá trị đầu tư và các khoản vay mà Trung Quốc rót vào Nam Mỹ vẫn tiếp tục tăng.
Hồi tháng một, Chủ tịch Tập Cận Bình tuyên bố các công ty Trung Quốc đặt mục tiêu đầu tư 250 tỷ USD vào Mỹ La-tinh trong 10 năm tới. Những lĩnh vực chủ chốt cũng mở rộng, từ khai thác dầu mỏ, khí đốt, khoáng sản, sang chế biến thực phẩm, sản xuất nông nghiệp, và đặc biệt là xây dựng hạ tầng.
Một số nhà phân tích nhận định những bước đi trên là một phần trong chiến lược “xoay trục sang Mỹ La-tinh” của Trung Quốc với mục đích đối chọi với “trục châu Á” của Mỹ. Nhiều quốc gia Nam Mỹ hiện chấp nhận Bắc Kinh như đối tác thay thế cho Washington. Với một khu vực còn nhiều hạn chế về cơ sở hạ tầng, đầu tư từ Trung Quốc thực sự mang lại nhiều lợi ích nhưng cũng ẩn chứa không ít rủi ro, theo Global Post.
Video đang HOT
Dự án đường sắt xuyên lục địa dài 5.300 km, nối bờ Thái Bình Dương của Peru với bờ Đại Tây Dương của Brazil, được ông Lý đề xuất trong chuyến công tác lần này. Ảnh: Alert-conservation
Mục tiêu thay đổi
Ông Lý về nước mang theo một loạt thỏa thuận giá trị với triển vọng giúp Trung Quốc làm khăng khít hơn mối quan hệ với khu vực Mỹ La-tinh. Điểm sáng nhất trong chuyến công du lần này thuộc về Brazil khi Thủ tướng Trung Quốc, chỉ trong vài ngày làm việc tại quốc gia này, đã kịp ký những khoản đầu tư trị giá tới hơn 53 tỷ USD, tập trung chủ yếu vào các dự án nâng cấp cơ sở hạ tầng.
“Trung Quốc rõ ràng sẽ đóng góp nhiều hơn cho khu vực, bất chấp tốc độ tăng trưởng chậm chạp ở cả hai phía”, AFP dẫn lời bà Margaret Myers, giám đốc chương trình Trung Quốc – Mỹ La-tinh thuộc tổ chức Đối thoại Liên Mỹ, đ.ánh giá.
Trung Quốc từ năm 2005 đến 2014 cho khu vực Mỹ La-tinh vay trên 119 tỷ USD. Quốc gia dầu mỏ Venezuela là bên nhận nhiều nhất với 56,3 tỷ USD, tiếp sau là Brazil với 22 tỷ USD, theo một báo cáo của Đại học Boston. Trung Quốc mặt khác cũng đang dần chiếm lĩnh nguồn nguyên liệu thô và tài nguyên thiên nhiên của khu vực.
Giới chuyên gia dự đoán Bắc Kinh sẽ thế chỗ Liên minh châu Âu (EU) để trở thành đối tác thương mại lớn thứ hai của Mỹ La-tinh vào năm tới. Mỹ, hiện giữ ngôi đầu, bắt đầu cảm nhận được áp lực.
Tốc độ tăng trưởng chậm ở Trung Quốc đang tạo cơ hội để hai đối tác “làm sâu sắc hơn và mở rộng mối quan hệ”, Joao Augusto de Castro Neves, trưởng bộ phận Mỹ La-tinh thuộc công ty tư vấn Eurasia Group, nhận xét. “Ưu tiên hàng đầu của Trung Quốc ở Nam Mỹ lúc này là chuyển từ nhập khẩu hàng hóa sang xuất khẩu công nghiệp”.
“Điều này lý giải vì sao Trung Quốc chú trọng các dự án phát triển cơ sở hạ tầng ở Mỹ La-tinh”, ông Castro Neves nói. Kế hoạch xây dựng tuyến đường sắt xuyên lục địa mà Bắc Kinh hết lòng ủng hộ là minh chứng rõ nét nhất cho nhận định trên.
“Chiến lược của Trung Quốc hiện đáp ứng nhu cầu thu hút đầu tư ngày càng tăng của các quốc gia Nam Mỹ”, ông Castro Neves cho biết thêm. Nhưng tương lai chắc chắn sẽ xuất hiện nhiều “rào cản”.
Rủi ro
Theo bà Myers, mối quan hệ hiện tại giữa Trung Quốc và Mỹ La-tinh đang lâm vào tình trạng “mất cân bằng”. Một lượng lớn hàng hóa, nông sản giá trị gia tăng đã được xuất khẩu sang Trung Quốc nhưng như vậy là chưa đủ để khắc phục vấn đề trên, bà Alicia Barcena, chủ tịch Ủy ban Kinh tế khu vực Mỹ La-tinh và Caribbean (ECLAC), nhận xét.
“Chỉ có 5 sản phẩm, tất cả đều là hàng hóa tiêu dùng, chiếm tới 75% tổng giá xuất khẩu của khu vực sang Trung Quốc trong năm 2013, Barcena viết trên tờ El Pais của Tây Ban Nha. Trong khi đó, khoảng 90% lượng t.iền Trung Quốc đổ vào Mỹ La-tinh đều chảy về ngành khai thác tài nguyên. Việc giá cả hàng hóa sụt giảm những năm gần đây khiến thế bất đối xứng này trở nên rõ ràng hơn bao giờ hết.
Theo Bloomberg, các quốc gia Nam Mỹ có thể sẽ phải hối hận khi quá tin tưởng vào những khoản cho vay, đầu tư tưởng chừng như béo bở mà Trung Quốc đem đến. Venezuela là một ví dụ điển hinh. Nước này hiện phụ thuộc thái quá vào các khoản vay từ Trung Quốc. Những món nợ phần nào gây nên tình trạng bất ổn kinh tế chính trị ở Venezuela khi quốc gia này phải liên tục điều chỉnh chính sách dầu mỏ để phù hợp với các điều kiện gắt gao từ Trung Quốc.
Ecuador cũng lâm vào tình thế tương tự khi các công ty Trung Quốc hiện kiểm soát tới 90% lượng dầu mỏ sản xuất ra hàng năm của nước này. Argentina thì bị cô lập khỏi thị trường vốn quốc tế, phải “đáp lễ” các khoản vay từ Bắc Kinh bằng những dự án xây dựng không qua đấu thầu hay nới lỏng yêu cầu thị thực cho nhà đầu tư, công nhân Trung Quốc.
Nếu những bản thỏa thuận nêu ra trong chuyến công tác lần này đều được triển khai, Trung Quốc chắc chắn sẽ vươn lên trở thành đối tác tin cậy hàng đầu của khu vực. Tuy nhiên, thực tế là tất cả vẫn chỉ nằm trên giấy. Những lời hứa hẹn của Trung Quốc thường ít khi được hoàn thành 100%, theoPalm Beach Post.
Việc thực hiện những lời hứa được đưa ra sẽ đem lại lợi ích lớn cho cả đôi bên nhưng Mỹ La-tinh nên “hạ thấp kỳ vọng trước những con số khổng lồ của Bắc Kinh”, bà Myers nhấn mạnh.
Vũ Hoàng
Theo VNE
Mỹ bị Trung Quốc lấn “sân sau”
Trong khi Mỹ đang phải căng mình "dàn trận" ra khắp thế giới thì chuyến công du của Thủ tướng Chính phủ Trung Quốc tới Mỹ Latinh cho thấy, Trung Quốc có thể chơi "lấn sân" ngay tại khu vực mà xưa nay vẫn được xem là "sân sau" bất khả xâm phạm của Mỹ.
Mỹ có thể phải lo đối phó với Nga ở châu Âu, k.hủng b.ố và chủ nghĩa cực đoan tại Trung Đông, Bắc Phi hay Nam Á và gần đây là sự trỗi dậy kèm sự hung hăng của Trung Quốc ở Biển Hoa Đông, Biển Đông... song cường quốc này có lẽ không ngờ rằng có ngày phải lo đối phó với đối thủ cạnh tranh ảnh hưởng ngay tại Mỹ Latinh, khu vực vẫn được xem là "sân sau" của họ từ trước tới nay. Điều này có thể thấy rất rõ qua chuyến công du của Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường tới Brazil, Colombia, Peru và Chile kéo dài một tuần, bắt đầu từ ngày 19-5.
Người đứng đầu Chính phủ Trung Quốc khép lại một chuyến thăm Mỹ Latinh thành công bằng việc ký kết hàng loạt hiệp định và thỏa thuận hợp tác trong các lĩnh vực khoáng sản, cơ sở hạ tầng, năng lượng... đặc biệt là thỏa thuận thành lập Ngân hàng Xây dựng Trung Quốc tại Chile, chặng dừng chân cuối cùng trong chuyến công du khu vực này. Những thỏa thuận và hợp đồng làm ăn này hứa hẹn sẽ còn làm gia tăng mạnh hơn nữa kim ngạch thương mại Trung Quốc - Chile vốn đã lên tới trên 34 tỷ USD vào năm 2014 vừa qua.
Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường và Tổng thống Brazil Dilma Rousseff phấn khởi trao nhau những thỏa thuận làm ăn lớn vừa ký kết
Những dự án, hợp đồng làm ăn thuộc dạng "khủng" giữa thời buổi kinh tế thế giới cũng như khu vực Mỹ Latinh còn nhiều khó khăn này còn có thể thấy qua các chặng dừng chân của ông Lý Khắc Cường tại Brazil, Colombia và Peru, mà điển hình một trong những số đó là thỏa thuận hợp tác nghiên cứu tính khả thi của dự án xây dựng tuyến đường sắt dài 3.500km nối hai bờ Thái Bình Dương và Đại Tây Dương đi qua lãnh thổ Peru và Brazil với số vốn đầu tư có thể lên tới 10 tỷ USD. Chỉ riêng tại nền kinh tế lớn nhất khu vực là Brazil, ông Lý Khắc Cường đã hài lòng vỗ tay khi chứng kiến hàng loạt thỏa thuận hợp tác đầu tư, thương mại và kinh tế với tổng trị giá lên tới 53 tỷ USD.
Chuyến công du với các hợp đồng "nặng túi" của ông Lý Khắc Cường hứa hẹn sẽ còn tăng mạnh hơn nữa vị thế và ảnh hưởng của Trung Quốc tại Mỹ Latinh vốn đã không ngừng gia tăng trong thời gian qua. Mới đây nhất, phát biểu tại Diễn đàn Trung Quốc - Cộng đồng các nước Mỹ Latinh và Caribe (CELAC) diễn ra đầu năm 2015 tại Bắc Kinh, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tuyên bố trong 10 năm tới Bắc Kinh sẽ đầu tư 250 tỷ USD vào khu vực này, đồng thời đặt mục tiêu nâng kim ngạch trao đổi thương mại hai chiều với khu vực này lên 500 tỷ USD.
Trước đó, Trung Quốc đã trở thành đối tác thương mại lớn thứ hai của Mỹ Latinh (sau Mỹ và trên Liên minh châu Âu - EU) với trao đổi thương mại hai chiều tăng gần 22 lần, từ hơn 12 tỷ USD năm 2000 lên gần 275 tỷ USD năm 2013, trong khi trao đổi thương mại giữa khu vực Mỹ Latinh với thế giới chỉ tăng 3 lần.
Chỉ tính riêng đầu tư của Trung Quốc tại Mỹ Latinh đã tăng từ 1 tỷ USD năm 2003 lên 87,8 tỷ USD năm 2012, trong khi chỉ riêng năm 2014, các thể chế tài chính của Trung Quốc đã cấp hơn 22 tỷ USD tín dụng cho các nước Mỹ Latinh, vượt tổng số tín dụng của Ngân hàng Thế giới (WB) và Ngân hàng Phát triển liên Mỹ, hai nguồn cho vay truyền thống, cấp cho khu vực này.
Theo_An ninh thủ đô
Hướng tới “quyền lực mềm” Mang theo những thỏa thuận thương mại lớn cùng hơn 120 doanh nhân tháp tùng, chuyến công du (từ ngày 18 đến 26-5) của Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường tới 4 nước Mỹ Latinh (Brazil, Colombia, Peru và Chile) không ngoài tham vọng gia tăng ảnh hưởng của Bắc Kinh tại khu vực giàu tiềm năng này. Trung Quốc đặt mục...
