Trung Quốc nói Mỹ ‘quấy rối’ sau vụ bắt nhà khoa học

Bắc Kinh cáo buộc Washington “theo dõi, quấy rối và cố tình bắt” các sinh viên, nhà nghiên cứu Trung Quốc tại Mỹ.

Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Vương Văn Bân hôm 3/8 lên tiếng sau khi tòa án California, Mỹ, bác đơn xin tại ngoại của Tang Juan, nhà nghiên cứu khoa học bị bắt vì cáo buộc cố ý che giấu quan hệ với quân đội Trung Quốc khi xin thị thực Mỹ. Trong tuyên bố đưa ra tại Bắc Kinh, ông Wang cáo buộc Washington “theo dõi, quấy rối và cố tình bắt” các sinh viên, nhà nghiên cứu Trung Quốc tại Mỹ.

Theo hồ sơ Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI) trình lên tòa án tại San Francisco hôm 20/7, Tang, 37 tuổi, đã che giấu vai trò trong quân đội Trung Quốc khi nộp đơn xin thị thực hồi tháng 10 năm ngoái để tới làm việc tại đại học California và tiếp tục khai gian với FBI vài tháng sau.

Nhà khoa học Trung Quốc Tang Juan. Ảnh: SCMP.

Ông Vương nói rằng giới chức Trung Quốc không có ý định giúp Tang trốn khỏi Mỹ và từ chối bình luận trực tiếp về cáo buộc đối với nhà khoa học này. Tuy nhiên, ông cho hay “Trung Quốc kêu gọi Mỹ xử lý sự việc một cách công bằng theo luật pháp, đảm bảo sự an toàn cũng như các quyền lợi chính đáng, hợp pháp của Tang”.

Các đặc vụ Mỹ tìm thấy hình ảnh bà Tang mặc quân phục và những bài báo viết về bà để xác định mối liên hệ giữa Tang với Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA). Công tố viên cho hay Tang đã rời nơi cư trú, đến trốn trong lãnh sự quán Trung Quốc ở San Francisco sau khi bị FBI thẩm vấn hồi tháng 6.

Bà bị cảnh sát tư pháp Mỹ bắt tối 23/7 và được đưa tới nhà tù hạt Sacramento, bang California. Một quan chức cấp cao của Bộ Tư pháp Mỹ cho biết thêm Juan không có quyền miễn trừ ngoại giao vì bà không được tuyên bố là quan chức ngoại giao. Đại học California-Davis cho biết Tang hồi tháng 6 đã thôi vị trí nghiên cứu viên dự thính tại Khoa Nghiên cứu Xạ trị Ung thư của trường này.

Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc hôm qua cũng chỉ trích chính quyền Tổng thống Trump áp các biện pháp trừng phạt đối với cá nhân, tổ chức ở Tân Cương, mà Washington cáo buộc họ vi phạm nhân quyền đối với các dân tộc thiểu số ở khu tự trị này.

Quan hệ Washington – Bắc Kinh đang ở mức thấp nhất trong nhiều năm. Mỹ nhiều lần cáo buộc Trung Quốc giấu dịch khiến Covid-19 lây lan, ảnh hưởng tới công tác chống dịch của nước khác, điều mà Bắc Kinh kiên quyết phủ nhận. Chỉ trong vài tuần, chính quyền Tổng thống Mỹ Trump cũng áp đặt trừng phạt với Trung Quốc vì những chính sách liên quan đến Hong Kong và Tân Cương, đồng thời gây sức ép để các đồng minh dừng hợp tác với Huawei.

Mỹ hôm 21/7 yêu cầu Trung Quốc đóng cửa Tổng lãnh sự quán ở Houston, bang Texas, trong 72 giờ. Đáp trả, Trung Quốc cũng yêu cầu đóng cửa Tổng lãnh sự quán Mỹ tại Thành Đô, Tứ Xuyên.