Trung Quốc nói đã ngừng cải tạo đất ở Biển Đông

Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị ngày 5/8 cho biết tại một cuộc họp của khối ASEAN rằng Bắc Kinh đã ngừng hoạt động cải tạo đất ở Biển Đông. Tuy nhiên, một nguồn tin ngoại giao Đông Nam Á tiết lộ rằng Trung Quốc sẽ tiếp tục đẩy mạnh xây dựng phi pháp trên các đảo nhân tạo.

Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị (Ảnh: AFP)

“Trung Quốc đã ngừng rồi đấy. Các bạn nhìn xem, ai đang xây dựng? Hãy lên máy bay để kiểm chứng”, ông Vương nói với báo giới tại Kuala Lumpur khi được hỏi về công tác cải tạo đất, AFP đưa tin.

Bình luận trên của Ngoại trưởng Trung Quốc được đưa ra khi ông có mặt tại Malaysia để tham dự các cuộc họp cấp cao của ASEAN với các đối tác.

“Ngừng cải tạo đất nhưng tiếp tục xây dựng”

Tuy nhiên, một nguồn tin ngoại giao cho hay Ngoại trưởng Vương Nghị đã nói trong một cuộc gặp với những người đồng cấp trong khu vực tại diễn đàn an ninh ở Malaysia rằng Bắc Kinh sẽ tiếp tục các kế hoạch xây dựng trên các đảo mới bồi đắp.

Nguồn tin ngoại giao nói thêm, ông Vương nói việc cải tạo đất đã hoàn thành nhưng công tác xây dựng sẽ tiếp tục. Các dự án xây dựng bao gồm các ngọn hải đăng, các cơ sở cứu hộ khẩn cấp và y tế, các cơ sở khí tượng và hàng hải.

Trung Quốc đã gây ra những lo ngại khi bồi đắp các bãi đá nhỏ và xây dựng các cơ sở quân sự trên một số bãi đá để đẩy mạnh các tuyên bố chủ quyền đối với hầu hết Biển Đông.

Trên thực tế, Trung Quốc không có dấu hiệu dừng xây dựng trên các đảo nhân tạo tại các khu vực tranh chấp ở Biển Đông. Kể từ năm ngoái, Bắc Kinh đã tăng tốc các hoạt động xây đảo nhân tạo tại 7 bãi cạn thuộc quần đảo Trường Sa. Các hình ảnh vệ tinh được chụp gần đây cho thấy Trung Quốc vẫn đang tiến hành các hoạt động cải tạo, xây dựng phi pháp ở Biển Đông.

Trung Quốc hiện đang gấp rút hoàn thành công tác xây dựng một đường băng dài 3.000 m trên bãi Chữ Thập, thuộc quần đảo Trường Sa.

Viện Nghiên cứu Chính sách và Chiến lược (CSIS) tại Washington mới đây còn cho biết, các bức ảnh vệ tinh mới về một bãi đá khác là Xu Bi – nơi gần 400 ha đất đã được cải tạo – cho thấy Bắc Kinh có thể đang sẵn sàng xây dựng một đường băng khác tại đây với chiều dài tương tự.

Trước khi các hội nghị cấp cao của ASEAN diễn ra tại Malaysia, Trung Quốc đã nói rằng nước này không muốn thảo luận vấn đề Biển Đông tại diễn đàn này. Tuy nhiên, tranh chấp chủ quyền ở Biển Đông trở thành chủ đề rất được quan tâm tại các hội nghị cấp cao của ASEAN. Một số Ngoại trưởng ASEAN, trong đó có Ngoại trưởng nước chủ nhà Malaysia, đã bác bỏ đề nghị của Bắc Kinh, nói rằng vấn đề Biển Đông quá quan trọng nên không thể bỏ qua.

Ngoại trưởng Mỹ John Kerry, người cũng có mặt tại Kuala Lumpur, đã thẳng thắn nêu ra vấn đề Biển Đông trong cuộc gặp song phương với người đồng cấp Trung Quốc vào hôm nay 5/8. Ông Kerry đã bày tỏ lo ngại về việc cải tạo đất và hoạt động xây dựng trên các đảo nhân tạo ở Biển Đông.

Nhà ngoại giao hàng đầu của Mỹ nhấn mạnh rằng Washington không đứng về bên nào trong tranh chấp chủ quyền tại vùng biển chiến lược, nhưng mong muốn các vấn đề này được giải quyết hòa bình theo luật pháp quốc tế.

Bắc Kinh thực lòng muốn đẩy nhanh tham vấn COC?

Trong một diễn biến liên quan, cũng trong ngày 5/8, Ngoại trưởng Trung Quốc và Thái Lan cho hay Trung Quốc và ASEAN đã nhất trí đẩy nhanh các cuộc tham vấn về Bộ Quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC).

Trong nhiều năm, ASEAN đã kêu gọi Trung Quốc đàm phán về COC để ngăn chặn các hành động có thể dẫn tới xung đột. Bắc Kinh tỏ ra không mấy quan tâm, nhưng vào năm 2013 đã nhất trí tham gia các cuộc tham vấn về COC, mặc dù không phải các cuộc đàm phán đầy đủ.

“Các quốc gia cạnh Biển Đông… nên đẩy nhanh các cuộc tham vấn COC và tích cực tìm kiếm các biện pháp đề phòng để quản lý các rủi ro trên biển”, ông Vương nói.

Tuy nhiên, các nhà phân tích từ lâu vẫn nói rằng Trung Quốc đang tìm cách làm chậm tiến trình trong khi đẩy nhanh sự hiện diện trên các bãi đá.

An Bình

Theo Dantri