Trung Quốc: Nghịch lý khi giới trẻ quan tâm đến thú cưng nhiều hơn sinh con

Dân số suy giảm, giới trẻ Trung Quốc dường như ít quan tâm hơn tới việc sinh con mà thay vào đó là hướng sự chú ý tới thú cưng.

Điều này đã tạo ra một ngành công nghiệp phục vụ thú cưng phát triển mạnh mẽ trong thời gian qua tại nền kinh tế số 2 thế giới.

Thú cưng được đưa đi dạo tại lễ hội. Ảnh: TTXVN

Khi Trung Quốc nới lỏng chính sách một con cách đây một thập kỷ, các nhà sản xuất thực phẩm và sữa bột cho tr.ẻ e.m bắt đầu đổ hàng tỷ nhân dân tệ vào các thương hiệu, sản phẩm và nhà máy mới, với mức đầu tư vào ngành này tăng gần 33% so với năm 2016.

Nhưng bất kỳ hy vọng nào về một cuộc bùng nổ sinh đẻ đều trở nên “mong manh” vì những người Trung Quốc trẻ tuổ.i ngày nay dường như dành niềm quan tâm hơn đối với chó và mèo và các loài thú cưng khác.

“Thú cưng có thể lấp đầy những nhu cầu tình cảm mà con người không có. Các thế hệ trẻ coi chúng như gia đình, không giống như quan niệm truyền thống cho rằng chó và mèo chỉ là loài thú”, Hu Weihua, chủ một bệnh viện thú y ở Thâm Quyến cho biết.

Dân số Trung Quốc đã giảm trong 3 năm liên tiếp và tỷ lệ kết hôn giảm mạnh với mức 20% vào năm 2024, đạt mức thấp nhất trong gần nửa thế kỷ qua. Với số lượng trẻ sơ sinh ít hơn, thị trường sữa công thức của Trung Quốc đã giảm 21% từ năm 2021 đến năm 2024.

Trong khi đó, Tập đoàn Goldman Sachs dự đoán rằng đến năm 2030, số lượng thú cưng sẽ vượt xa số lượng trẻ mới biết đi gần gấp đôi. Nhà phân tích Linda Huang của Tập đoàn Macquarie cho biết các công ty sữa công thức dành cho trẻ sơ sinh “cần một lối thoát”.

Đối với nhiều nhà sản xuất sữa công thức và thực phẩm cho tr.ẻ e.m, lối thoát để cứu cánh cho nguồn lợi nhuận là chuyển sang các sản phẩm dành cho thú cưng. Yili Group, công ty sữa lớn nhất Trung Quốc cũng như dẫn đầu về sữa công thức, đã lập thêm một thương hiệu mới thức ăn cho thú cưng cách đây 18 tháng. China Mengniu Dairy, nhà sản xuất sữa đứng số 2, đã đầu tư vào một bộ phận chuyên điều hành phòng khám thú y. Sau khi chứng kiến ​​doanh số bán sữa công thức của mình giảm trong ba trong năm năm qua, công ty Beingmate đã thành lập một công ty con vào năm 2024 để bán thức ăn cho thú cưng “đạt tiêu chuẩn dành cho trẻ sơ sinh”.

Theo Bloomberg Intelligence, nền kinh tế thú cưng của Trung Quốc đang trên đà tăng trưởng, dự báo sẽ tăng gần 40% vào năm 2030 và đạt doanh thu tới 352 tỷ nhân dân tệ (49 tỷ USD). Các nhà đầu tư quốc tế dương như đang nhìn thấy một cơ hội không hề nhỏ. Công ty cổ phần tư nhân Singapore Hillhouse Investment Management đã bơm hơn 1 tỷ USD vào hơn 100 công ty liên quan đến thú cưng tại Trung Quốc. Trong năm ngoái, các công ty cổ phần tư nhân Advent International và Boyu Capital đã bỏ ra 140 triệu USD để mua 46% cổ phần của nhà sản xuất thực phẩm Shandong Seek Pet Products. Và Pet’em, một công ty có trụ sở chính Bắc Kinh với hơn 200 cửa hàng chăm sóc thú cưng trên khắp Trung Quốc, đã huy động được ít nhất 55 triệu USD chỉ trong vài vòng kêu gọi vốn.

Eva Xu, đồng sở hữu Pet&Fresh, một cửa hàng thức ăn cho thú cưng ở Thượng Hải khai trương vào tháng 2 và đặt mục tiêu có 100 cửa hàng vào cuối năm, cho biết: “Mọi người muốn cung cấp cho thú cưng của mình những gì tốt nhất, hy vọng chúng sẽ khỏe mạnh hơn và sống lâu hơn”.

Hàng triệu động vật Trung Quốc đã được nhận nuôi trong thời kỳ đại dịch, và một ngành công nghiệp đã phát triển để “chiều chuộng” chúng. Nước này đang có khoảng 4,7 triệu công ty liên quan đến vật nuôi, tăng gần một nửa trong năm qua. Số lượng các chuồng chó – mà nhiều chủ sở hữu thích gọi là “nhà trẻ” – đã tăng gấp đôi, lên con số hơn 32.000. Hiện có 38.000 cửa hàng thức ăn cho vật nuôi, tăng khoảng 66%. Trong khi đó số lượng phòng khám thú y đã tăng 60%, lên con số 731.000.

“Những người đến văn phòng của tôi không bao giờ ngần ngại chi tiề.n cho vật nuôi của họ. Tôi bận rộn, quá bận rộn mỗi ngày”, Jin Rishan, một bác sĩ châm cứu cho động vật ở Thượng Hải cho biết.

Một lực cản tiềm tàng đối với tăng trưởng ngành thú cưng là việc Trung Quốc thiếu các quy định đối với việc kiểm soát các sản phẩm cho động vật nuôi. Các công ty dường như phải đối mặt với rất ít hậu quả khi bán hàng kém chất lượng, hàng giả hoặc thậm chí là hàng độc hại.

Năm ngoái, kênh truyền hình nhà nước tại Trung Quốc đã phát sóng một phân đoạn được ghi hình tại thành phố Xingtai ở phía bắc Trung Quốc, nơi sản xuất phần lớn thức ăn cho vật nuôi của nước này. Nội dung phóng sự này đã cáo buộc các nhà sản xuất sử dụng ngũ cốc và thịt kém chất lượng gây nguy hiểm cho động vật, và một chủ nhà máy cho biết “điều duy nhất được ghi trên bao bì là trọng lượng”.

Vào tháng 8, Hiệp hội Người tiêu dùng Thượng Hải đã phân tích hàng chục nhãn hiệu thức ăn cho thú cưng và phát hiện ra rằng hàm lượng protein trong 5 nhãn hiệu có chỉ số thấp hơn 1/4 so với quảng cáo. Trong khi đó, một số sản phẩm của các thương hiệu khác lại có quá nhiều vi khuẩn, trong đó có một nhãn hiệu chứa gấp 280 lần mức được coi là an toàn cho thú cưng.

“Chúng ta nên có một số quy định. Niềm tin của chủ vật nuôi rất mong manh và nếu niềm tin đó sụp đổ, nó sẽ gây tổn hại đến toàn bộ ngành công nghiệp”, Li Fengting, người giám sát hoạt động kinh doanh tại Trung Quốc của H&H Group, cho biết. H&H Group là công ty Hong Kong đang chuyển sang thức ăn cho thú cưng khi hoạt động kinh doanh sữa công thức của mình đang chững lại.

Một mối lo ngại khác là viễn cảnh kiểm soát chặt chẽ hơn của chính quyền đối với việc sở hữu vật nuôi. Một số thành phố và thị trấn đã bắt đầu yêu cầu giấy phép và tiêm chủng cho vật nuôi. Nhiều người lo ngại rằng nếu những quy định như vậy được áp dụng trên toàn quốc, sẽ có ít người chọn nhận nuôi một “người bạn lông lá” hơn.

“Các quy định chặt chẽ hơn có thể làm tăng chi phí ẩn khi sở hữu vật nuôi”, Cecilia Yu, một người dân sống ở Bắc Kinh với 6 con mèo, cho biết.

Tuy vậy, cho đến nay, những điều này dường như không quá tác động nhiều đến nền kinh tế thú cưng đang phát triển tại Trung Quốc. Không chỉ phục vụ các thú cưng khi đang sống mà ngày càng nhiều dịch vụ phục vụ khi chúng đã “lìa xa” chủ nhân của mình. Tại nước này, hơn 6.000 nhà tang lễ thú cưng đã mọc lên và tính phí lên tới 1.500 USD để thực hiện các dịch vụ như: ướp xác, tụng kinh, hỏa táng và có các nhà ngoại cảm tự nhận là giao tiếp với linh hồn của những con vật đã chế.t.

Gần đây, một người chủ nhân đã thông qua một công ty tại Thượng Hải để thuê luôn một chuyến bay để tổ chức chuyến đi kéo dài 9 ngày tới Thái Lan cho chính thú cưng của mình.

Ở quận Minhang, Thượng Hải, một “trường mẫu giáo” dành cho chó có tên AtHomeHub vận hành một “ xe buýt trường học” mỗi sáng để đón khoảng chục chú cún từ khắp thành phố. Những chú chó này phải trải qua một buổi “phỏng vấn” để đảm bảo chúng có thể hòa nhập, và chủ nuôi có thể theo dõi chúng thông qua liên kết phát trực tiếp.

Một ngày bình thường tại trung tâm bao gồm các trò chơi, đồ ăn nhẹ, giấc ngủ trưa và “trà chiều” – về cơ bản là nhiều đồ ăn nhẹ hơn nhưng được giấu bên trong các đồ chơi của một mê cung. “Chúng tôi muốn cung cấp một trung tâm chăm sóc ban ngày thực sự, giống như một trung tâm dành cho trẻ mới biết đi của con người”, Ciel Chen, đồng sở hữu tiệm cho biết. Tuy nhiên, đê trải nghiệm, các chủ nhân phải bỏ ra mức chi phí hơn 500 nhân dân tệ mỗi ngày khi bao gồm cả dịch vụ huấn luyện và chi phí này thậm chí còn đắt hơn dành cho chăm sóc tr.ẻ e.m.