Trung Quốc “kiên quyết phản đối” Đài Loan gia nhập hiệp định CPTPP

Trung Quốc hôm nay đã chỉ trích nỗ lực của Đài Loan nhằm gia nhập hiệp định CPTPP, tuyên bố phản đối hòn đảo tham gia bất kỳ thỏa thuận và tổ chức quốc tế chính thức nào.

Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên (Ảnh: Xinhua).

“Chúng tôi kiên quyết phản đối trao đổi chính thức của bất kỳ quốc gia nào với Đài Loan, và kiên quyết phản đối sự gia nhập của Đài Loan vào bất kỳ tổ chức và hiệp định chính thức nào”, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên tuyên bố trong cuộc họp báo ngày 23/9.

Truyền thông Đài Loan ngày 22/9 đưa tin, hòn đảo đã chính thức nộp đơn xin gia nhập Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), chưa đầy một tuần sau khi Trung Quốc có động thái tương tự.

Đài Loan đã đệ đơn gia nhập CPTPP dưới tên gọi “Vùng thuế quan riêng biệt của Đài Loan, Bành Hồ, Kim Môn và Mã Tổ (Đài Bắc Trung Hoa)” – tên mà hòn đảo sử dụng trong Tổ chức Thương mại Thế giới ( WTO). Trung Quốc cũng là một thành viên của WTO.

Trưởng đoàn đàm phán Đài Loan John Deng cho rằng Đài Loan nên có cơ hội tham gia CPTPP vì Đài Loan là một thị trường tự do với pháp quyền và các chính sách minh bạch. Ông nói thêm rằng CPTPP có các yêu cầu cao hơn nhiều so với WTO xét về góc độ các hệ thống thị trường và pháp lý.

Ông Deng cũng xác nhận về việc sử dụng tên gọi trên vì hòn đảo lâu nay đã sử dụng nó để tham gia các tổ chức thương mại toàn cầu.

Các nước khác trong CPTPP nói gì?

Đài Loan là nền kinh tế thứ 3 thế giới chính thức đề nghị gia nhập CPTPP, sau Anh hồi tháng 2 năm nay và Trung Quốc hồi tuần trước. Bước tiếp theo là toàn bộ khối CPTPP – thông qua Ủy ban CPTPP – sẽ xem xét để quyết định xem có khởi động tiến trình gia nhập đối với Đài Loan hay không.

Phía New Zealand xác nhận đã nhận được đơn chính thức từ “Đài Bắc Trung Hoa”. Bộ Ngoại giao nước này cho biết, với tư cách là bên phụ trách hành chính của CPTPP, New Zealand sẽ thông báo về đơn xin gia nhập của Đài Loan với các quốc gia thành viên khác trong CPTPP.

Nhật Bản, với tư cách là chủ tịch CPTPP năm nay, đã hoan nghênh đơn gia nhập khối thương mại này của Đài Loan, hãng tin Kyodo cho biết. Ngoại trưởng Nhật Bản Toshimitsu Motegi miêu tả Đài Loan là “một đối tác rất quan trọng của Nhật Bản”.

Ông Motegi nói thêm rằng Tokyo sẽ phản ứng với đơn gia nhập của Đài Loan “dựa trên quan điểm chiến lược và sự hiểu biết của công chúng”.

Trong khi đó, Bộ trưởng Thương Mại Australia Dan Tehan cho hay, Canberra sẽ xem xét đơn xin gia nhập của Đài Loan trên “cơ sở đồng thuận” với các quốc gia thành viên khác trong CPTPP.

CPTPP là một hiệp định thương mại tự do gồm 11 quốc gia thành viên là Singapore, Australia, Brunei, Canada, Chile, Nhật Bản, Việt Nam, Malaysia, Mexico, Peru, New Zealand. Tổng GDP của 11 quốc gia thành viên CPTPP hiện đạt khoảng 13,5 nghìn tỷ USD, tương đương 13,4% GDP toàn cầu. Hiệp định được ký kết vào năm 2018 tại thành phố Santiago, Chile. CPTPP xóa bỏ 95% thuế quan giữa các nước thành viên.

Tiền thân của hiệp định này là Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) mà Mỹ là một trong các nước tham gia đàm phán. Tuy vậy, Mỹ đã rút khỏi đàm phán vào năm 2017 không lâu sau khi cựu Tổng thống Donald Trump nhậm chức.