Trung Quốc hung hăng ở Biển Đông, chiến lược buộc Bắc Kinh “trả giá”
Bắc Kinh tập trung những hành động hung hăng nhằm củng cố thực trạng mới được tạo ra tại vùng biển châu Á. Cần phải chống lại sự thách thức trật tự thế giới hiện tại ở Biển Đông và Biển Hoa Đông của Trung Quốc, một tổ chức nghiên cứu an ninh Úc khuyến nghị.
Bản báo cáo vừa công bố của hai chuyên gia Ashlay Townshend và Rory Medcalf thuộc Viện Lowy về chính sách quốc tế nêu rõ, Bắc Kinh tập trung vào những hành động hung hăng nhằm củng cố thực trạng mới được tạo ra tại vùng biển châu Á.
Theo các chuyên gia Úc, chiến lược của Trung Quốc tập trung xung quanh chương trình xây đảo nhân tạo trái phép, và đã bồi lấp hơn 1.214 ha đất trên 7 thực thể địa lý mà Bắc Kinh cưỡng chiếm tại quần đảo Trường Sa của Việt Nam. Những hành động của Trung Quốc đã châm ngòi căng thẳng với các nước tuyên bố chủ quyền khác, bao gồm Philippines và Việt Nam và thúc đẩy Mỹ thực hiện các chuyến tuần tra thực thi tự do hàng hải ở Biển Đông.
Hai khu trục hạm Lassen và Wilbur từng thực hiện tuần tra tự do hàng hải thách thức Trung Quốc ở Biển Đông
Trong khi hầu như không thể buộc Trung Quốc triệt thoái các tiền đồn trên, chính sách cấp bách hiện nay bên cạnh việc bảo vệ tự do hàng hải, là ngăn chặn thực trạng đẩy mạnh quân sự hóa hoặc thiết lập một vùng nhận diện phòng không mới để trả đũa ở Biển Đông, chuyên gia Úc đề xuất.
Trung Quốc đã tuyên bố một khu vực nhận diện phòng không vào tháng 11/2013 tại biển Hoa Đông, bao trùm quần đảo Senkaku/Điếu Ngư tranh chấp với Nhật Bản. Trong bối cảnh Trung Quốc cố gắng áp đặt yêu sách chủ quyền phi lý, các nhà phân tích cho rằng Bắc Kinh có thể cố thiết lập một vùng nhận diện phòng không tương tự ở Biển Đông.
Mỹ đang lo ngại Trung Quốc có thể sắp bắt đầu khởi động việc bồi lấp, xây đảo nhân tạo tiếp theo tại khu vực bãi cạn Scarborough chiếm được của Philippines năm 2012. Ngày 19/4 vừa qua, Mỹ đã điều 6 máy bay quân sự tiến sát bãi cạn chỉ năm cách bờ biển Philippines khoảng 230km.
Đô đốc Harry Harris, chỉ huy bộ tư lệnh Thái Bình Dương của Mỹ đã cảnh báo, bổ sung thêm một đường băng nữa vào mạng lưới đương băng và các địa điểm giám sát hiện hữu Trung Quốc sẽ “tạo ra một cơ chế kiểm soát thực tế toàn bộ Biển Đông trong bất cứ kịch bản chiến tranh chớp nhoáng nào”.
Hai chuyên gia Ashlay Townshend và Rory Medcalf gọi chiến lược hiện nay của Trung Quốc là “sự hung hăng tiêu cực”, nơi Bắc Kinh lợi dụng danh nghĩa sự ổn định của khu vực hòng thúc đẩy việc xây dựng đảo nhân tạo trái phép, quân sự hóa khu vực và bành trướng lực lượng hải quân, cũng như tuần tra cưỡng chế nhằm tạo ra khu vực chủ quyền quân sự mới.
Một phần của chiến lược này là mô tả Mỹ và các đồng minh như những kẻ xâm lược. Chiến thuật này đã được sử dụng trong cuộc họp báo hàng tháng mới đây của bộ quốc phòng Trung Quốc. “Cái gọi là chiến dịch tự do hàng hải của Mỹ đã đẩy tình hình ở Biển Đông vào mất trật tự, hủy hoại sự ổn định khu vực và làm tổn hại đến lợi ích an ninh của các quốc gia ven biển”, phát ngôn viên bộ quốc phòng Trung Quốc Wu Qian cáo buộc.
Video đang HOT
“Phát biểu của Trung Quốc là ví dụ mới nhất về những cố gắng tuyên truyền của nước này nhằm phác họa Mỹ như một nhân tố khiêu khích chính trên biển. Bằng cách mô tả Mỹ và các đối tác của Mỹ như những lực lượng gây bất ổn, chiến dịch tuyên truyền của Trung Quốc có thể gây lẫn lộn về việc ai đang gây căng thẳng trên biển ở châu Á”, nhà nghiên cứu Townshend vạch rõ.
Cụm tác chiến tàu sân bay Mỹ thường trực tại châu Á-Thái Bình Dương
Để chiến đấu với chiến lược hung hăng của Trung Quốc, các nước có lợi ích nên thông qua những giải pháp nhằm áp đặt những cái giá phải trả gián tiếp và trực tiếp đối với Trung Quốc. Khuyến nghị bao gồm:
Tăng cường và mở rộng các biện pháp xây dựng lòng tin về hàng hải và hàng không nhằm đưa quy tắc ứng xử Trung Quốc-Nhật Bản và Trung Quốc-ASEAN lên cấp độ ngang với quy chế Trung Quốc-Mỹ. Bộ quy tắc về những va chạm ngẫu nhiên trên biển nên bao gồm cả các lực lượng tuần duyên và các cơ quan thực thi pháp luật dân sự trên biển khác.
Các quốc gia nên thực thi tự do hàng không và lưu thông trong phạm vi khu vực 12 hải lý của các đảo nhân tạo Trung Quốc yêu sách chủ quyền và vùng đặc quyền 200 hải lý tính từ bờ biển Trung Quốc.
Cũng nên mở rộng năng lực hàng hải cho tất cả các nước nhằm phản ứng trước sự hiện diện ngày càng tăng của Trung Quốc. Bao gồm việc chuyển giao các tàu bè, máy bay và các công nghệ giám sát cho phép các nước như Philippines và Malaysia tuần tra vùng biển của nước mình.
Mở rộng chiến dịch chỉ trích ngoại giao nhằm vào danh tiếng như một thành viên có trách nhiệm trong cộng đồng quốc tế của Trung Quốc, bao gồm tăng cường ủng hộ vụ Philippines kiện Trung Quốc tại Tòa án Trọng tài Thường trực quốc tế.
Theo VietTimes
Biển Đông sôi sục, Trung Quốc hung hăng, Mỹ quyết "xoay trục"
Trong vòng 20 tháng, Trung Quốc đã cải tạo diện tích đất gấp 17 lần diện tích cải tạo của các nước có tuyên bố chủ quyền cộng lại trong vòng 40 năm qua, chiếm khoảng 95% tổng diện tích đất đã cải tạo ở quần đảo Trường Sa", một trong những khu vực tranh chấp căng thẳng nhất ở Biển Đông.
Theo Time, mặc dù tình hình địa chính trị ở châu Á có vẻ tương đối ổn định trong năm 2016, đặc biệt so với những điểm nóng khác, trên thực tế không thiếu những xung đột âm ỉ đang diễn ra. 5 thực tế dưới đây sẽ cung cấp một cái nhìn cụ thể về thực trạng an ninh dễ biến động ở châu Á.
Trung Quốc đang xây thêm đường băng ở Đá Subi thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam
Mỹ "xoay trục" châu Á
Dù cách xa hẳn một đại dương rộng lớn nhưng sự hiện diện quân sự của Mỹ ở châu Á vẫn tỏ ra vượt trội. Theo Bộ Quốc phòng Mỹ, hiện có tổng cộng 150.600 nhân viên quân sự nước này đồn trú trên khắp thế giới, trong đó khoảng 50.000 ở Nhật Bản và gần 28.000 đóng quân ở Hàn Quốc.
Nếu đem so sánh thì hiện tại có chưa đến 10.000 lính Mỹ đóng quân ở Afghanistan, nơi họ vẫn đang chiến đấu và hy sinh. Tại các quốc gia bất ổn nhất ở Trung Đông cũng chỉ còn chưa tới 45.000 nhân viên quân sự Mỹ. Điều này cũng không mấy ngạc nhiên khi thị trường châu Á là đích đến của hơn 25% hàng hóa xuất khẩu của Mỹ và tạo ra 1/3 việc làm liên quan tới xuất khẩu của Mỹ. Với hiệp định thương mại Đối tác xuyên Thái Bình Dương sắp có thể được phê chuẩn, Mỹ thậm chí sẽ có nhiều cơ hội hơn để duy trì sự hiện diện quân sự mạnh mẽ ở khu vực này.
Trung Quốc hung hăng
Trung Quốc không mấy hào hứng với viễn cảnh đó. Nền kinh tế cũng như chi tiêu quốc phòng của nước này tăng vọt trong những thập niên gần đây. Trong vòng 2 thập niên qua, hầu như năm nào tỷ lệ gia tăng ngân sách quân sự của Bắc Kinh cũng ở mức hai con số. Dù hiện tại Trung Quốc đang là nước có chi tiêu quân sự lớn thứ hai trên thế giới, trên thực tế mức chi này vẫn chỉ gần bằng chi phí quốc phòng của Mỹ. Trước mắt Trung Quốc chỉ giới hạn tham vọng quân sự ở các nước sân sau nhưng Bắc Kinh cũng vừa tuyên bố sẽ xây dựng một căn cứ quân sự quốc tế đầu tiên bên ngoài châu Á tại Dijbouti (Đông Phi). Trong khi đó, chỉ riêng ở Hàn Quốc, Mỹ đã có tới 85 cơ sở quân sự.
Cho đến nay, Trung Quốc mới chỉ phô trương sức mạnh quân sự với mục đích bảo vệ lợi ích lãnh thổ và kinh tế của mình, và bằng lòng chấp nhận việc Mỹ đóng vai trò giám sát an ninh ở những nơi khác trên thế giới . Nhưng Bắc Kinh không muốn có kỳ phùng địch thủ ở châu Á. Trung Quốc đã ngày càng trở nên hung hăng hơn khiến các nước láng giềng không khỏi lo ngại.
Biển Đông nóng bỏng
Tranh chấp giữa Trung Quốc và một số quốc gia Đông Nam Á ngày càng leo thang căng thẳng. Nằm ở trung tâm của cuộc tranh chấp là các mỏ dầu và khí đốt tự nhiên cũng như quyền kiểm soát một trong các tuyến đường thương mại quan trọng nhất của thế giới. Khoảng 30% thương mại hàng hải đi qua Biển Đông hàng năm.
Nhờ sự trỗi dậy kinh tế, Trung Quốc càng trở nên hung hăng và đã bắt đầu xây dựng trái phép các đảo nhân tạo nhằm củng cố các tuyên bố pháp lý của mình. Theo báo cáo của Lầu Năm Góc mùa hè vừa qua "Trong vòng 20 tháng, Trung Quốc đã cải tạo diện tích đất gấp 17 lần diện tích cải tạo của các nước có tuyên bố chủ quyền cộng lại trong vòng 40 năm qua, chiếm khoảng 95% tổng diện tích đất đã cải tạo ở quần đảo Trường Sa", một trong những khu vực tranh chấp căng thẳng nhất ở Biển Đông. Các nước châu Á khác lo ngại điều này sẽ còn tiếp tục trong thời gian tới.
Mỹ muốn đảm bảo chắc chắn rằng tình hình không vượt khỏi tầm kiểm soát. Ngoài lượng hàng hóa trị giá 1,2 nghìn tỷ USD đến các thị trường của Mỹ qua Biển Đông hàng năm, Mỹ lo ngại Trung Quốc và các nước láng giềng sẽ nổ ra chiến sự. Nếu chiến tranh nổ ra ở châu Á, về mặt pháp lý, Mỹ có thể bị buộc phải bảo vệ Nhật Bản, Hàn Quốc, Philippines và Thái Lan, những nước có liên minh quân sự chính thức với Mỹ. Nếu Mỹ không muốn tiếp tục sa lầy ở Trung Đông thì dĩ nhiên nước này cũng không mong đợi những xung đột mới ở châu Á.
Bộ trưởng quốc phòng Mỹ Carter trên trực thăng khi thăm tàu sân bay trên Biển Đông tuần qua
Nhật Bản tái vũ trang
Để hiểu được thái độ hung hăng của Trung Quốc gây lo ngại như thế nào, hãy xem xét trường hợp Nhật Bản. Kể từ khi kết thúc Thế Chiến II, Nhật Bản đã theo đuổi chiến lược quân sự phòng thủ thuần túy, phó mặc an ninh cho Washington. Nhưng hiện tại Nhật Bản đã hoài nghi về việc Mỹ có thể duy trì sức mạnh ở châu Á lâu hơn, và cũng lo ngại rằng các cuộc xung đột ở Biển Đông sẽ thiết lập một tiền lệ nguy hiểm cho tranh chấp lãnh hải với Trung Quốc ở Biển Hoa Đông.
Các tranh chấp ở Biển Hoa Đông vài năm trước đây làm cho hàng hóa của Nhật Bản sang Trung Quốc giảm 14,1 % so với năm trước đó sau khi Trung Quốc bắt đầu tẩy chay hàng Nhật. Trong bối cảnh thương mại song phương hàng năm hiện chạm mốc 300 tỷ USD, một bước đi sai lầm có thể dẫn đến những thiệt hại lớn hơn nhiều.
Hồi tháng 9/2015, Quốc hội Nhật Bản thông qua luật mới cho phép chính phủ sử dụng lực lượng quân sự của mình trong các cuộc xung đột quốc tế, ngay cả khi Nhật Bản không bị tấn công trực tiếp.
Căng thẳng Bán đảo Triều Tiên
Mặc dù xung đột trên biển đã làm dấy lên những căng thẳng giữa các nước lớn ở châu Á, điều may mắn là những tranh chấp này đang chuyển động tương đối chậm. Và nếu xét đến các lợi ích kinh tế ở Biển Đông, việc các cường quốc khu vực, kể cả Mỹ, ra sức duy trì mối quan hệ ôn hòa là cần thiết. Tuy nhiên, Triều Tiên lại là một câu chuyện khác.
Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên là một chiếc hộp đen của chính trị quốc tế. Ngay cả đồng minh truyền thống của nước này là Trung Quốc cũng không thể chắc chắn về những gì đang xảy ra ở đây. Bắc Kinh nhận thức được rằng chính sự hiếu chiến của Triều Tiên đã giữ chân hàng ngàn binh lính Mỹ ở Hàn Quốc. Nhưng để tránh sự sụp đổ của chế độ cũng như làn sóng tị nạn từ Triều Tiên - có thể lên tới khoảng 200.000 người - Trung Quốc đã tiếp tục hậu thuẫn Kim Jong-un. Tính đến năm 2014, 90% năng lượng , 80% tổng số hàng tiêu dùng và 45% nguồn thực phẩm của nước này là do Trung Quốc cung cấp.
Tuy nhiên, những động thái khó hiểu của lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un ngày càng gây khó khăn cho việc duy trì viện trợ của Bắc Kinh. Đó là lý do tại sao Trung Quốc đã tiến hành một bước đi bất thường khi tuyên bố sẵn sàng đàm phán 5 bên về tương lai của CHDCND Triều Tiên, tức không có sự góp mặt của đại diện nước này. Khi bối cảnh an ninh của châu Á đang thay đổi, có lẽ chiến lược của Trung Quốc cũng sẽ thay đổi.
Theo VietTimes
Nghị sỹ Cộng hòa ủng hộ chính sách Biển Đông của Tổng thống Obama Đài TNHK đưa tin chính sách về Biển Đông của Tổng thống Mỹ Barack Obama đã bị chính một thành viên đảng Dân chủ chỉ trích ngày 19/4, và điều bất ngờ là một người thuộc đảng Cộng hòa lại đứng lên bênh vực chính quyền hiện hành. Tổng thống Mỹ Barack Obama. (Nguồn: TTXVN) Sự việc xảy ra khi các quan chức...