Trung Quốc: Đóng cửa ngay thị trường động vật hoang dã để tránh họa lớn
Sự bùng phát dịch bệnh viêm đường hô hấp cấp do chủng mới của virus Corona (Covid-19) đã đưa thói quen ẩm thực Trung Hoa vốn ưa chuộng thịt động vật quý hiếm vào “tầm ngắm”.
Dịch bệnh chết người này đang làm tê liệt đời sống xã hội, người Trung Quốc giận dữ hơn bao giờ hết đối với việc ăn thịt động vật hoang dã.
Thống kê cho thấy, hơn 70% các bệnh truyền nhiễm mới nổi gần đây đã được gây ra bởi mầm bệnh có nguồn gốc từ động vật hoặc các sản phẩm từ động vật. Các đợt dịch HIV, Ebola, MERS, SARS, cúm gia cầm, và giờ đây là Covid-19 đều truyền từ động vật hoang dã sang người. Các nhà khoa học cho biết, các virus tương tự sẽ tiếp tục xuất hiện trừ khi gốc rễ của vấn đề được giải quyết.
Trung Quốc tạm thời nghiêm cấm buôn bán động vật hoang dã để ngăn ngừa bệnh dịch lây lan
Nguy cơ đã được cảnh báo
Zhong Nanshan, chuyên gia hàng đầu của Trung Quốc về SARS, đã cảnh báo từ năm 2010 về một vụ dịch tương tự do thực trạng buôn bán động vật hoang dã. Ông Shi Zhengli, Giám đốc Trung tâm các bệnh truyền nhiễm mới nổi của Viện Virus học Vũ Hán cũng đã gióng lên hồi chuông cảnh báo vào năm 2018. Ông nói: “Ngăn chặn một bệnh truyền nhiễm ngay từ nguồn gốc của nó rất đơn giản, đó là hãy tránh xa động vật hoang dã”.
Sau khi dịch SARS bùng phát năm 2003, việc tiêu thụ cầy hương đã giảm trong vài năm, nhưng sau đó lặng lẽ hồi sinh. Vì vậy, dịch virus Corona chủng mới ở Vũ Hán chỉ là sự khẳng định nguy cơ tồi tệ nhất mà các chuyên gia từng cảnh báo. Các nhà khoa học và chuyên gia y tế đã truy tìm nguồn gốc của dịch Covid-19 và cho rằng, nó đến từ chợ hải sản Vũ Hán – nơi nuôi, giết mổ tại chỗ và bán thịt nhiều loại động vật hoang dã. Người ta tin rằng, virus ban đầu từ dơi, sau đó truyền sang người thông qua một vật chủ trung gian có khả năng được bán ở chợ.
Trong báo cáo về tình hình dịch Covid-19 được công bố ngày 11-2, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) cho hay, ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy virus Corona chủng mới có mối liên hệ với các loại virus Corona tương tự ở dơi. “Các nghiên cứu gần đây cho thấy có hơn 500 loại virus Corona được tìm thấy ở dơi tại Trung Quốc” – báo cáo viết. Chỉ có điều, dơi hiếm khi được tìm thấy tại các khu chợ ở Trung Quốc. Người dân thường bắt chúng và bán trực tiếp cho các nhà hàng để làm món ăn. Giả thuyết có khả năng nhất vào lúc này là một động vật giữ vai trò trung gian truyền bệnh như rắn, tê tê…
Việc xác định động vật trung gian lây truyền virus Corona chủng mới sẽ giúp đảm bảo không có các vụ bùng phát tương tự trong tương lai. Đây cũng là trường hợp xảy ra với dịch SARS, nguyên nhân được cho là ăn thịt cầy hương ở các vùng miền Nam Trung Quốc.
Sau khi dịch bệnh Covid-19 bùng phát, những đoạn phim có cảnh phụ nữ Trung Quốc ăn dơi đã lan truyền khắp thế giới. Một số phương tiện truyền thông quốc tế còn cho rằng, súp dơi là một món ăn phổ biến ở khu vực Vũ Hán dù điều đó không đúng chút nào.
Như một câu nói của người Trung Quốc xưa: “Bệnh lây qua miệng”, nhưng khi nói đến sự háu ăn, một số người luôn sẵn sàng vượt qua sự coi thường về an toàn thực phẩm. Trong thực tế, chuyện ăn thịt chó, thịt dơi, cầy hương hay thịt chuột phổ biến ở từng vùng của Trung Quốc. Nhưng phân tích dữ liệu tiết lộ rằng, trong 10 năm qua, thịt nhím và tê tê là những động vật hoang dã được tìm kiếm nhiều nhất, chiếm 50% lượng tìm kiếm “món lạ”. Dơi và cầy hương, thủ phạm của SARS, cũng đóng góp lần lượt 15% và 8% các tìm kiếm liên quan.
Việc sử dụng động vật hoang dã làm thực phẩm và thuốc men bắt nguồn từ thời xưa, khi người dân Trung Hoa tin rằng chúng có nhiều lợi ích về sức khỏe. Khảo sát trực tuyến cho thấy, nhiều người tin rằng thịt động vật hoang dã có nhiều giá trị dinh dưỡng hơn so với động vật thuần hóa. Trong khi đó, có người ăn thịt động vật quý hiếm như một cách để phô trương sự giàu có của họ. Tuy nhiên, quan điểm chủ đạo ở Trung Quốc vẫn cho rằng, ăn thịt động vật hoang dã chỉ là sở thích của một số ít người.
C
Chuyên gia y tế và những người bảo vệ động vật khẳng định việc buôn bán động vật hoang dã cần bị cấm vĩnh viễn
Video đang HOT
Chặn “đường cao tốc” đưa virus vào cơ thể người
Các chuyên gia cho biết, virus có thể dễ dàng biến đổi và lây lan sang người khi ở các chợ này, những loài động vật hoang dã và thuần hóa được giữ gần nhau.
Thế nhưng nhiều năm qua, chính quyền không tính hết đến rủi ro sức khỏe này. Ngày 26-1, Trung Quốc đã tuyên bố lệnh cấm tạm thời đối với tất cả các hoạt động buôn bán động vật hoang dã và tăng cường thực thi pháp luật đối với hành vi tội phạm liên quan. Động thái này được các nhóm vận động bảo vệ động vật và công chúng hoan nghênh. “Chúng tôi hy vọng bước đi dũng cảm này được thực hiện vĩnh viễn và mở rộng cho tất cả các hoạt động xuất, nhập khẩu động vật hoang dã, giúp ngăn chặn bất kỳ cuộc khủng hoảng nào trong tương lai”, Kate Nustyt, Giám đốc về động vật hoang dã của tổ chức Bảo vệ Động vật toàn cầu cho biết.
“Tôi muốn tất cả các chợ bán động vật hoang dã phải đóng cửa. Nếu đưa động vật hoang dã vào một khu chợ chung với động vật nuôi khác, đó là cơ hội để virus nhảy từ động vật này sang động vật khác, và cuối cùng là tới con người. Điều đó không khác nào mở một đường cao tốc để virus đi từ tự nhiên vào người. Chúng ta không thể làm điều này nữa”, Tiến sỹ Ian Lipkin chuyên gia về dịch tễ tại Đại học Columbia, người tham vấn cho các quan chức Trung Quốc từ dịch SARS năm 2003 tới dịch Covid-2019 hiện nay nói.
Truyền thông chính thống Trung Quốc cũng tung ra các chiến dịch như “Kiểm soát sự thèm ăn của bạn, nói không với thịt động vật hoang dã” trước Tết Nguyên đán. Thống kê số lượng bài báo, hình ảnh và video giải thích về sự nguy hiểm của việc ăn động vật hoang dã đã được công bố trên Internet trong tuần đầu tháng 2-2020 đã bằng tổng của 10 năm qua cộng lại. “Tôn trọng tự nhiên, nếu không muốn bị trừng phạt”, khẩu hiệu đó lan truyền đối với rất nhiều người sử dụng phương tiện truyền thông xã hội Trung Quốc khi nhắc nhở về nguyên nhân của cuộc khủng hoảng bệnh dịch lần này.
Trung Quốc xem xét điều chỉnh luật
Luật Bảo vệ động vật hoang dã của Trung Quốc được thông qua năm 1988, cho phép thuần hóa và nhân giống động vật hoang dã. Năm 2003, chính quyền cho phép 54 loài hoang dã được nhân giống tại các trang trại và được bán để tiêu thụ, bao gồm gấu trúc, chồn và hươu sika.
Bản sửa đổi năm 2016 của luật này tiếp tục cho phép nuôi và sử dụng động vật hoang dã cho mục đích thương mại. Nó cũng cho phép sử dụng động vật hoang dã để làm thuốc y học cổ truyền Trung Quốc, bổ sung chăm sóc sức khỏe và thực phẩm. Ông Xie Yan, một nhà nghiên cứu tại Học viện Động vật học Trung ương Trung Quốc cho biết, những quy định đó kích thích nhu cầu đối với các sản phẩm động vật hoang dã.
Tiếp tục sửa đổi Luật Bảo vệ động vật hoang dã sẽ là nội dung được bàn thảo tại Quốc hội Trung Quốc trong năm nay. Bên cạnh đó, các học giả, chuyên gia y tế và những người bảo vệ động vật tin rằng cần phải hành động mạnh tay hơn nữa. Họ khẳng định việc buôn bán động vật hoang dã – nguyên nhân gây ra 2 vụ dịch lớn và gây tổn hại cho danh tiếng cùng hình ảnh của Trung Quốc – cần bị cấm vĩnh viễn.
Đầu tháng 2-2020, 19 học giả Trung Quốc đã cùng nhau kêu gọi các nhà lập pháp sửa đổi luật về động vật hoang dã để bảo vệ sức khỏe, an toàn công cộng và tiêu thụ động vật hoang dã là hành vi phi pháp. “Chỉ riêng lệnh đóng cửa chợ sẽ không ngăn chặn được hoạt động buôn bán động vật hoang dã bất hợp pháp nếu nhu cầu vẫn tồn tại. Cuộc khủng hoảng sức khỏe này phải là lời cảnh tỉnh để chấm dứt nhu cầu về thực phẩm và dược liệu từ động vật quý hiếm”, Quỹ Động vật hoang dã thế giới tuyên bố.
“Đóng cửa thị trường động vật hoang dã là một quyết định khó khăn của Trung Quốc trong việc chấm dứt thói quen đã có từ hàng nghìn năm nay. Nhưng chúng ta phải đóng cửa những chợ động vật hoang dã này, không chỉ ở Trung Quốc mà còn trên khắp châu Á, Tây Phi, Nam và Trung Mỹ, thậm chí có thể là các chợ đen ở Mỹ. Nếu không làm điều đó, cứ sau vài năm chúng ta lại thấy một bệnh truyền nhiễm mới”
Tiến sỹ Ian Lipkin – chuyên gia dịch tễ học tại Đại học Columbia (Mỹ)
Theo anninhthudo.vn
Ăn thịt thú hoang dã - thói quen nghìn năm làm hại người Trung Quốc
Niềm tin về công dụng thần kỳ cho sức khỏe, danh vọng xã hội, khiến người Trung Quốc tiếp tục thói quen ăn thịt động vật hoang dã đang bị chỉ trích là mang lại nguy cơ nhiễm bệnh.
Tại Trung Quốc, thói quen ăn thịt cầy hương, nhím, cũng như các loài động vật hoang dã của người dân đã kéo dài nhiều thế kỷ. Nhưng nay, thói quen ấy một lần nữa trở thành tâm điểm chỉ trích khi các nhà khoa học lần theo nguồn gốc chủng mới virus corona và tìm ra chúng tồn tại trên loài dơi, với nghi ngờ đây chính là vật chủ phát tán virus.
Những năm gần đây, người dân các thành phố lớn của Trung Quốc đã giảm việc ăn thịt các loài động vật hoang dã, thế nhưng, thói quen này vẫn tồn tại trong nhiều cộng đồng dân cư. Ngoài niềm tin kỳ lạ về những công dụng thần kỳ cho sức khỏe, nhiều người tiếp tục ăn thịt động vật hoang dã như một cách để khoe khoang sự giàu có, trong bối cảnh giới nhà giàu và trung lưu tại Trung Quốc ngày một đông đúc.
Khoe khoang giàu sang, tin công dụng sức khỏe
Vào bữa tối ngay trước Tết nguyên đán hôm 24/1, một gia đình tại thành phố Quảng Châu, tỉnh Quảng Đông, tranh luận về lợi ích và tác hại của thói quen ăn thịt các loài động vật hoang dã. Những người này buộc phải dành toàn bộ kỳ nghỉ Tết tại nhà do sự bùng phát của chủng mới virus corona.
"Con không thể tin là người ta có thể ăn thịt chuột và dơi", người con trai 26 tuổi tuyên bố, trong giọng nói có thể thấy sự kinh sợ.
Một số báo cáo đã cho thấy chủng mới của virus corona đã nhảy từ dơi sang con người thông qua một số vật chủ tạm thời như rắn và chuột, bán tại các chợ động vật thiếu vệ sinh ở thành phố Vũ Hán, tâm điểm bùng phát dịch bệnh.
Sau cuộc tranh luận sôi nổi, người chị gái nhắc nhở em trai về thực tế là gia đình này cũng từng ăn thịt động vật hoang dã vài năm trước. Đó là khi người quen của gia đình tặng họ một con hươu. Cậu em trai nhớ lại và bình phẩm thịt hươu ăn không khác gì thịt bò dai.
Cày hương là động vật có thịt được người Trung Quốc ưa chuộng. Ảnh: Reuters.
Tại Trung Quốc, đất nước có nền kinh tế lớn thứ hai thế giới, các loại thịt bò, thịt gà, thịt lợn luôn xếp đầy các kệ hàng trong siêu thị. Thế nhưng, nhiều người vẫn có xu hướng tìm tới những loài động vật hoang dã. Những loài vật mà người dân Trung Quốc ưa chuộng có thể kể đến chuột, cáo, cày hương, nhím, thậm chí một số loài có nguy cơ tuyệt chủng được bảo vệ.
Vấn đề dai dẳng về ăn thịt động vật hoang dã một phần nằm ở danh tiếng xã hội. Việc ăn thịt những loài động vật hiếm, đắt tiền là cái cách thể hiện sự giàu sang. Nhiều người sử dụng thịt động vật hoang dã làm quà biếu cho những đối tượng quan trọng, như cái cách gia đình tại Quảng Châu đã nhận được quà biếu là những con hươu.
Đối với giới trẻ, việc ăn thịt động vật hoang dã cũng là cách đánh bóng tên tuổi trên mạng xã hội. Đoạn video một phụ nữ ăn nguyên một con dơi đã trở nên nổi tiếng trên mạng xã hồi vào giữa tháng 1, làm dấy lên sự chỉ trích trong bối cảnh virus corona khi đó bắt đầu lan rộng. Nhiều người sau đó đã phải xóa bài đăng liên quan tới động vật hoang dã.
Lý do lớn nhất khiến nhiều người Trung Quốc trung thành với thoái quen ăn thịt động vật hoang dã là niềm tin vào công dụng của chúng với sức khỏe.
Một số ý kiến khẳng định công dụng này xuát phát từ thực tế động vật hoang dã không ăn thức ăn công nghiệp và sử dụng thuốc của con người. Một số ý kiến lại nêu ra mối liên hệ giữa động vật hoang dã với các bài thuốc truyền thống của Trung QUốc.
Niềm tin thiếu cơ sở
Niềm tin của người Trung Quốc vào thịt động vật hoang dã liên quan tới y học cổ truyền xuất phát từ cuốn Bản thảo cương mục của Lý Thời Trân, tài liệu y học có từ thời Minh trong đó nêu lên công dụng và dược tính của 1.900 loài thực vật, khoáng chất và động vật. Trong đó, loài dơi được miêu tả là giúp chống lại bệnh viêm thực quản và ho dai dẳng.
Y học hiện đại, thực tế, đã bác bỏ những thông tin như vậy.
"Nhiều người tin rằng thuốc cổ truyền có nghĩa là ăn thịt động vật hoang dã, nhưng họ đã nhầm. Bác sĩ nào lại khuyên bệnh nhân ăn vi trùng cơ chứ? Đó chỉ là một loại thức ăn cổ truyền, một phương thức dân gian dựa trên những suy nghĩ bừa bãi mà thôi", một dược sĩ 55 tuổi tại Quảng Châu cho biết.
Một bác sĩ đông y tại bệnh viện lớn ở thành phố Quảng Châu cho biết động vật hoang dã có thể đóng vai trò trong một số loại thuốc, tuy nhiên nhấn mạnh rằng các chuyên gia luôn làm sạch và xử lý y tế các loài sinh vật trước khi chiết xuất những gì cần thiết từ chúng.
Nhà chức trách thu giữ động vật tại chợ động vật hoang dã ở Vũ Hán. Ảnh: Reuters.
Covid-19 không phải là dịch bệnh đầu tiên làm dấy lên sự chỉ trích nhắm vào thói quen tiêu thụ thịt động vật hoang dã tại Trung Quốc.
Khi dịch viêm đường hô hấp cấp SARS bùng phát tại tỉnh Quảng Đông năm 2002, sau đó làn rộng ra toàn cầu, nhiều ý kiến cho rằng cầy hương là loài đã truyền virus sang con người. Chính quyền Trung Quốc khi đó đã cấm các chợ và nhà hàng mua bán động vật hoang dã.
So với năm 1999, số lượng nhà hàng bán động vật hoang dã đã giảm 6,6% vào năm 2005. Trong khi đó, Hiệp hội bảo tồn động vật hoang dã Trung Quốc cho biết tỷ lệ người dân chưa từng ăn thử thịt động vật hoang dã tại nước này đã tăng từ khoảng 30% lên 71,7% trong cùng thời kỳ.
Tuy nhiên, khi tiến hành điều tra khẩn cấp trong bối cảnh chủng mới của virus corona xuất hiện, nhà chức trách Trung Quốc khám phá ra số lượng lớn doanh nghiệp tiếp tục kinh doanh động vật hoang dã, cả ở nông thông cũng như các thành phố lớn như Quảng Châu, Thâm Quyến, hay như tại Vũ Hán.
Bùng phát Covid-19 càng thổi bùng sự chỉ trích đối với hành vi ăn thịt động vật hoang dã.
Tuy nhiên, đây là thói quen ẩm thực đã tồn tại trong nhiều thế kỷ, và không ai có thể bảo đảm virus corona sẽ thay đổi thái độ về danh vọng xã hội hay lợi ích về sức khỏe dù không có cơ sở khoa học trong suy nghĩ của người dân Trung Quốc.
Theo news.zing.vn
Hơn 100 loài động vật cần hỗ trợ khẩn cấp sau cháy rừng ở Australia Loài cần trợ giúp nhất trong số này là chuột trên đảo Kangaroo, thằn lằn ở vùng núi Blue, cầm điểu, động vật có túi đuôi chồn và chồn lùn núi. Gấu túi được chăm sóc sau khi được cứu khỏi đám cháy rừng tại Kingscote, Australia, ngày 7/1/2020. (Ảnh: AFP/ TTXVN) Chính phủ Australia đã công bố một danh sách gồm 113...