Trung Quốc dọa đáp trả Canada
Trung Quốc cáo buộc Canada can thiệp vào tình hình Hong Kong, cảnh báo sẽ đáp trả sau khi Ottawa đình chỉ hiệp ước dẫn độ với đặc khu.
“Trung Quốc lên án mạnh mẽ hành động này và bảo lưu quyền áp dụng các biện pháp đáp trả xa hơn. Mọi hậu quả từ đây sẽ là trách nhiệm của Canada”, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên cho biết trong cuộc họp báo tại Bắc Kinh hôm nay.
Đại sứ quán Trung Quốc ở Canada cũng phát cảnh báo đi lại, kêu gọi người dân cảnh giác vì “hàng loạt hành động bạo lực của các cơ quan thực thi pháp luật tại Canada, vốn dẫn đến nhiều cuộc biểu tình”.
Phát biểu được đưa ra sau khi Thủ tướng Canada Justin Trudeau tuần trước đình chỉ Hiệp ước Canada – Hong Kong, thỏa thuận song phương về giao nộp tội phạm trốn chạy được ký ngày 13/6/1997, trước thời điểm Anh bàn giao Hong Kong cho Trung Quốc. Ottawa cũng ngừng xuất khẩu vật tư và thiết bị quân sự nhạy cảm cho đặc khu.
Video đang HOT
Phát ngôn viên Triệu Lập Kiên trong cuộc họp báo tại Bắc Kinh ngày 8/4. Ảnh: Reuters.
“Mọi nỗ lực nhằm gây áp lực lên Trung Quốc sẽ thất bại. Chúng tôi kêu gọi Canada lập tức sửa chữa sai lầm, chấm dứt can thiệp vào tình hình Hong Kong và công việc nội bộ của Trung Quốc, tránh phá hoại quan hệ song phương”, ông Triệu nói thêm.
Các quyết định của Canada nhằm phản ứng việc Trung Quốc thông qua luật an ninh Hong Kong, xác định 4 tội danh xâm phạm an ninh quốc gia gồm ly khai, lật đổ, khủng bố và cấu kết với nước ngoài. Nhiều nước lo ngại đạo luật mới này sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng tới quyền tự trị của Hong Kong.
Ngoại trưởng Canada Francois-Philippe Champagne cáo buộc luật an ninh Hong Kong “vi phạm nghĩa vụ quốc tế, xem nhẹ Luật Cơ bản của Hong Kong và tính tự trị cao của đặc khu theo khuôn khổ ‘một quốc gia, hai chế độ’”.
Lãnh đạo cơ quan an ninh Hong Kong John Lee nói Canada cần giải thích trước pháp luật, cũng như với thế giới lý do đình chỉ hiệp ước dẫn độ, cho biết ông cảm thấy “vô cùng thất vọng” và kịch liệt phản đối quyết định trên. Lãnh đạo cơ quan tư pháp Hong Kong Teresa Cheng cũng bày tỏ thất vọng và vô cùng lấy làm tiếc về động thái của Canada, cho rằng điều này có thể đã vi phạm luật pháp quốc tế.
Quan hệ giữa Bắc Kinh và Ottawa căng thẳng từ năm 2018 sau khi Canada bắt giám đốc tài chính Huawei Mạnh Vãn Chu theo đề nghị của Mỹ. Trung Quốc sau đó bắt hai công dân Canada với cáo buộc gián điệp, hành động được xem là để trả đũa.
Canada cảnh báo công dân ở Hong Kong
Canada cảnh báo công dân ở Hong Kong rằng họ phải đối mặt nguy cơ "bị giam tùy tiện" sau khi Trung Quốc thông qua luật an ninh với đặc khu.
"Luật an ninh quốc gia đối với Hong Kong có hiệu lực vào ngày 1/7/2020", chính phủ Canada cho biết trong một thông báo hôm nay. "Bạn có nguy cơ bị giam bất cứ lúc nào trên cơ sở luật an ninh này và có thể bị dẫn độ về Trung Quốc đại lục", thông báo cho hay.
Thông báo được chính phủ Canada đưa ra sau khi Ủy ban Thường vụ Quốc hội Trung Quốc hôm qua thông qua luật an ninh Hong Kong. Luật dự kiến áp dụng hình phạt tối đa là tù chung thân, trái với thông tin chỉ quy định mức án tối đa 10 năm tù như trước đó và có hiệu lực từ hôm nay, ngày kỷ niệm 23 năm Hong Kong được Anh trao trả cho Trung Quốc.
Cảnh sát Hong Kong được triển khai tại trạm tàu điện ngầm Sha Tin trong thành phố, hôm 12/6. Ảnh: Reuters.
Luật an ninh Hong Kong làm dấy lên lo ngại về số phận chính sách "một quốc gia, hai chế độ", cam kết cho Hong Kong mức độ tự trị cao khi Anh trao trả đặc khu cho Trung Quốc năm 1997. Trong khi đó, Bắc Kinh khẳng định luật trên thực tế củng cố nguyên tắc "một quốc gia, hai chế độ", phục vụ lợi ích và hỗ trợ Hong Kong phát triển.
Cảnh báo của Canada cho thấy mối lo ngại ngày càng gia tăng của một số chính phủ phương Tây sau khi Trung Quốc thông qua luật an ninh Hong Kong.
Quan hệ giữa Canada và Trung Quốc đang ở mức thấp nhất trong nhiều năm, với việc cựu nhà ngoại giao Canada Michael Kovrig và doanh nhân Michael Spavor bị giam, chỉ 9 ngày sau khi Canada bắt giám đốc tài chính Huawei Mạnh Vãn Chu theo yêu cầu của Mỹ. Thủ tướng Canada Trudeau tuần trước nói việc Trung Quốc bắt và truy tố hai công dân Canada với cáo buộc gián điệp là tùy tiện và vì mục đích chính trị.
Trung Quốc tới nay đã chặn hàng tỷ USD nông sản xuất khẩu của Canada, được coi như động thái trả đũa vụ bắt Mạnh Vãn Chu. Trudeau cho biết ông lấy làm tiếc về "quyết định chính trị của chính phủ Trung Quốc" tiếp tục gây áp lực với Canada.
Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho hay cáo buộc gián điệp chống lại hai công dân Canada không liên quan đến việc Canada bắt giám đốc tài chính Huawei Mạnh Vãn Chu, đồng thời tuyên bố không có cái gọi là "giam giữ tùy tiện" ở Trung Quốc.
Hành động bắt Mạnh Vãn Chu của Canada đã gây rạn nứt ngoại giao chưa từng có với Trung Quốc. Bắc Kinh nhiều lần tố Ottawa là "kẻ đồng lõa với Mỹ" nhằm nỗ lực hạ bệ tập đoàn công nghệ Huawei khi ra phán quyết bất lợi cho bà Mạnh.
Canada từ chối trao đổi Mạnh Vãn Chu Thủ tướng Justin Trudeau khẳng định Canada sẽ không chấp nhận thả Mạnh Vãn Chu để đổi lấy tự do cho hai công dân đang bị Trung Quốc bắt. Thủ tướng Canada Justin Trudeau hôm 25/6 bác bỏ lời kêu gọi của một nhóm công dân Canada nổi tiếng, trong đó có cựu thẩm phán tòa án tối cao, để chấm dứt vụ...