Trung Quốc ‘đáp trả nếu lợi ích bị đe dọa’

Dù Mỹ tuyên bố chiến lược quân sự mới không nhằm đe dọa Bắc Kinh, các quan chức và học giả Trung Quốc cho rằng nước này cần tăng năng lực quốc phòng để sẵn sàng “đáp trả nếu lợi quốc gia bị đe dọa”

Ông Nhiệm Hải Tuyền, phó giám đốc Viện Khoa học Quân sự Trung Quốc, người dẫn đầu đoàn Trung Quốc tới Đối thoại Shangri La tại Singapore, nhận xét rằng kế hoạch triển khai tàu chiến của Mỹ không phải là một sự “đe dọa nghiêm trọng” nhưng cũng không phải “không có ảnh hưởng gì”.

“Chúng tôi vẫn phải đối mặt với một tình thế rất phức tạp, đôi khi là rất khốc liệt. Chúng tôi phải chuẩn bị cho mọi tình huống. Chúng tôi có câu: Hy vọng điều tốt nhất, chuẩn bị cho điều xấu nhất”, China Daily dẫn lời trung tướng Nhiệm Hải Tuyền nói.

“Chúng tôi sẽ cải thiện các chiến lược quân sự, năng lực quốc phòng và năng lực chiến đấu của quân đội. Chúng tôi không tấn công trừ phi bị tấn công”, ông Nhiệm nói với các phóng viên tại Singapore.

“Chúng tôi có các biện pháp đáp trả một khi các lợi ích quốc gia cơ bản bị đe dọa”, ông Nhiệm nói.

Khu trục hạm tên lửa Cáp Nhĩ Tân của hải quân Trung Quốc. Ảnh: Xinhua

Tuần trước, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Leon Panetta phát biểu tại Hội nghị An ninh châu Á lần thứ 11 tại Singapore, cho biết Mỹ dự kiến đến năm 2020 sẽ sử dụng 60% lực lượng hải quân trên Thái Bình dương. Đây được coi là công bố cụ thể đầu tiên của Mỹ về chiến lược quân sự mới. Mỹ hiện có 285 tàu hoạt động trên toàn bộ Đại Tây dương và Thái Bình dương.

Phát biểu của ông Panetta được đưa ra trong bối cảnh các nước tại châu Á có những tranh chấp về chủ quyền trên biển. Căng thẳng giữa Trung Quốc và Philippines suốt gần hai tháng qua chưa có dấu hiệu hạ nhiệt. Trung Quốc cho rằng Mỹ có thể triển khai binh sĩ tại Philippines như đã triển khai 2.500 lính thủy đánh bộ tại Australia.

Khi được hỏi liệu sự thay đổi số lượng và tỷ lệ tàu chiến có phải là nhằm tạo mối đe dọa đối với Trung Quốc, Panetta trả lời một cách chắc chắn: “Tôi hoàn toàn phản đối cách nhìn đó”.

Tuy nhiên, các nhà phân tích Trung Quốc tỏ ra cảnh giác và cho rằng tuyên bố của ông Panetta chứng tỏ quyết tâm tái cân bằng lực lượng của Mỹ là có thật và Trung Quốc cần phải lưu tâm.

“Đó là một sự răn đe, như để nói với các cường quốc trong khu vực tránh bất cứ hành động liều lĩnh nào. Thay đổi chiến lược của Mỹ ở châu Á – Thái Bình dương có nghĩa rằng vai trò của Mỹ trong khu vực sẽ được nâng cao, không chỉ là người tạo chính sách mà sẽ thực sự tham gia giữ gìn trật tự”, Wang Peiran, một học giả thỉnh giảng về các vấn đề an ninh tại đại học Vrije Universiteit ở Brussels, nói với China Daily.

Tuy nhiên, một chuyên gia khác lưu ý một điều là các quan chức Mỹ không nói rõ phần nào của hạm đội Đại Tây dương sẽ được bố trí lại. “Sự thay đổi có thể không thật sự lớn như Panetta nói, điều chúng ta cần xem xét là những hạng mục quân sự nào sẽ được di dời sang”, Gary Li, chuyên gia phân tích quân sự và tình báo từ London nhận xét.

“Panetta nói đến các tàu sân bay, tàu khu trục và tàu tuần dương nhưng còn tàu ngầm thì sao? Các tàu ngầm sẽ đóng tại đâu? Các tàu ngầm đóng tại Trân Châu cảng thì không ảnh hưởng nhiều bằng việc đóng tại Guam. Ngoài ra, còn phải xem xét các tàu này sẽ hoạt động như thế nao”, Li nói.

Thực tế là trong những phát biểu tại hội nghị an ninh vừa rồi, Panetta tìm cách xua tan những quan điểm cho rằng Mỹ chống lại sự trỗi dậy của Trung Quốc và nói rằng “việc hợp tác và trao đổi giữa quân đội Mỹ và Trung Quốc là rất quan trọng”.

“Đó là mối quan hệ chín muồi mà cuối cùng hai nước đã đạt được”, Panetta nói và thừa nhận sự khác biệt giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới trong nhiều vấn đề, trong đó có vấn đề trên Biển Đông.

Tuy có sự gia tăng lực lượng quân sự trong khu vực, nhưng dường như Mỹ không thay đổi quan điểm trung lập trong các tranh chấp của Trung Quốc với một số quốc gia láng giềng, Niu Jun, giáo sư về chính trị quốc tế của Đại học Bắc Kinh nói.

“Washington có những đồng minh thân cận ở châu Á nhưng họ cũng có thể kiềm chế các đồng minh tránh những cuộc xung đột với Trung Quốc”, ông Niu cho hay.

Năm ngoái, Mỹ đã có 172 cuộc tập trận chung với 24 quốc gia, ông Panetta cam kết sẽ tăng con số này trong những năm tới. Ngoài Australia và Philippines, Mỹ đang tìm kiếm những nước khác để thiết lập cơ sở cho các hoạt động của mình tại châu Á Thái Bình dương. Tuy nhiên các căn cứ mới không được thiết kế để trở thành các căn cứ vĩnh viễn như trước đây.

Theo VNExpress