Trung Quốc đánh Hổ trong làng báo?

Ngày 27/8, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao Trung Quốc đã chỉ định Viện KSND tỉnh Hà Nam tiến hành bắt giam ông Liêu Hồng, Bí thư đảng ủy, nguyên Tổng biên tập, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty cổ phần TNHH Nhân dân Nhật báo điện tử (people.com.cn) và bà Trần Trí Hà, Phó Chủ tịch Hội đồng quản trị vì bị cáo buộc phạm tội nhận hối lộ.

Liêu Hồng (trái) và Trần Trí Hà vừa bị bắt giam

Bất ngờ được báo trước…

Liêu Hồng năm nay 52 tuổi, từ tháng 8/1986 đến 10/1997 là Biên tập viên của Nhân dân nhật báo (NDNB), từ tháng 3/2004 đến 6/2010 là Phó giám đốc thường trực rồi Giám đốc Trung tâm báo điện tử NDNB.

Từ tháng 6/2010 đến nay ông ta là Chủ tịch Hội đồng quản trị NDNB điện tử; từ tháng 6/2010 đến tháng 4/2015 còn kiêm nhiệm Tổng biên tập NDNB điện tử.

Liêu Hồng cũng là đại biểu Đại hội Đảng 18, nhân tài của Ban Tuyên huấn T.Ư, được hưởng Phụ cấp đặc biệt của Quốc vụ viện, đã nhiều lần được giải thưởng báo chí, là Giáo sư kiêm chức của Học viện Báo chí và Truyền thông, Đại học Chính trị Pháp luật Trung Quốc.

Trần Trí Hà năm nay 44 tuổi, Thạc sĩ Xã hội học, từ 8/1997 đến 5/2001 là Biên tập viên NDNB điện tử; từ 5/2001 đến 11/2007 là Phó, rồi Giám đốc Trung tâm biên tập NDNB điện tử, sau đó là thành viên HĐQT, Phó Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty cổ phần. Tạp chí “Lộ Tiêu” cho biết, chiều 27/8, Lưu Hồng và Trần Trí Hà bị gọi đi dự “cuộc họp khẩn cấp” rồi bị bắt ngay. Ba tháng trước đó, hồi tháng 5/2015, một Phó Chủ tịch Hội đồng quản trị NDNB điện tử khác là Từ Huy cũng đã bị bắt, điều tra vì “vấn đề kinh tế”.

Liêu Hồng tốt nghiệp Khoa Công trình cơ khí, ĐH Công nghiệp Bắc Kinh năm 1986, đã công tác trong hệ thống Nhân dân Nhật báo gần 30 năm. Ngày 1/1/1997 khi NDNB mở trang báo điện tử, ông tham gia sáng lập và tháng 10 cùng năm được điều về Trung tâm báo điện tử, phụ trách biên tập.

Về mặt sự nghiệp, Liêu Hồng trên cương vị phụ trách biên tập đã chủ trì việc thông tin các sự kiện quan trọng, gây ảnh hưởng lớn trên mạng như vụ Đại sứ quán Trung Quốc ở Nam Tư bị Mỹ ném bom, Tai nạn mỏ Nam Đan tháng 7/2001 (mỏ than ở Quảng Tây bị ngập nước làm 81 người chết, bị lãnh đạo huyện bưng bít, bị NDNB phanh phui khiến 18 cán bộ bị xử lý kỷ luật); nhiều lần trực tiếp tổ chức công tác đưa tin, tuyên truyền về các kỳ họp Quốc hội, Chính Hiệp hàng năm. Năm 2009, Liêu Hồng nhận Giải nhất báo chí toàn quốc.

Liêu Hồng từng tuyên bố “định nghĩa” về tính báo chí của NDNB điện tử cùng các báo: “Phải là hai diễn đàn dư luận, một của Đảng, Nhà nước; một của quần chúng; nếu hai diễn đàn này trùng khớp nhiều thì tính trực diện và dẫn dắt mạnh; nếu trùng khớp ít thì tính trực diện và dẫn dắt bị yếu; nếu hai diễn đàn không trùng khớp nhau thì báo chí sẽ có nguy cơ bị mất ảnh hưởng dư luận”.

Theo tôn chỉ đó, NDNB điện tử rất chú trọng tới ảnh hưởng của dư luận. Trong thời gian Quốc hội và Chính Hiệp họp, NDNB điện tử mở chuyên mục “Tôi có vấn đề muốn hỏi Thủ tướng” và chuyên mục trích lời các lãnh đạo địa phương, các Bộ, ủy ban…với nhiều tin bài “sốc”.

Vụ việc mới nhất là ngày 28/2/2015, NDNB điện tử đã cho đăng tải bộ phim thời sự mang tên “Dưới mái vòm” của Sài Tĩnh điều tra về vấn đề ô nhiễm không khí, Ban biên tập trang nghe nhìn của báo đã phỏng vấn tác giả và có những bình luận gây tranh cãi và ảnh hưởng mạnh theo hướng tiêu cực.

Sau vụ này, Liêu Hồng bị “mất lòng cấp trên”, không còn được làm Tổng biên tập nữa, bị thay thế bởi Dư Thanh Sở, Trưởng phân xã Phúc Kiến. Từ đó, Liêu Hồng đã dần dần bị khống chế.

Nhiều sai phạm về kinh tế và hoạt động báo chí

Công ty cổ phần TNHH NDNB điện tử được thành lập tháng 2/2005, Liêu Hồng đã bày binh bố trận việc tổ chức doanh nghiệp, lên sàn thành công, trở thành báo điện tử đầu tiên, công ty truyền thông đầu tiên niêm yết với tư cách cổ phiếu hạng A (blue chip) giao dịch trên sàn thị trường chứng khoán Thượng Hải, Tòa soạn NDNB là cổ đông khống chế của công ty.

NDNB điện tử trở thành tập đoàn truyền thông, dưới trướng có các công ty cổ phần “Nhân dân online”. “Nhân dân nghe nhìn”, “Mạng Hoàn Cầu”, “Mạng hải ngoại”, “Kim Đài đầu tư”, “Nhân dân Áo khách”, “Công ty TNHH khoa học kỹ thuật Cổ Khương Thành Đô” và các kênh địa phương (công ty chi nhánh) đặt ở khắp 31 tỉnh, thành, khu tự trị trong cả nước.

Liêu Hồng rất chú trọng việc đưa tin về lĩnh vực kinh tế, ông ta từng công khai phát biểu coi giám sát và đưa tin về các công ty, xí nghiệp là “trách nhiệm không thể thoái thác” đối với xã hội.

Ông ta cho lập Viện nghiên cứu kinh tế tài chính, cử người tham gia các diễn đàn, các cuộc hội thảo… dần dần sa vào các hoạt động phi pháp, vi phạm quy định nghề nghiệp như: đưa tin đổi quảng cáo, quảng cáo trá hình, ép buộc quảng cáo, nhận tiền nhưng không viết bài, đe dọa tống tiền…

Tiêu biểu là Phó Chủ tịch Hội đồng quản trị Từ Huy, bị tố cáo và bị bắt để điều tra. Có tin chính Từ Huy đã khai ra Liêu Hồng và Trần Trí Hà khiến hai người bị ngã ngựa.

Trụ sở NDNB điện tử

Một người trong nghề giấu tên phát biểu: “Liêu Hồng là người đẻ ra mô thức kinh doanh, làm báo của NDNB điện tử. Một công ty chi nhánh ở tỉnh phía Nam năm nào cũng đứng đầu về lợi nhuận, chủ yếu dựa vào tống tiền một công ty địa ốc; về sau mô thức đó được nhân rộng ra mấy chi nhánh địa phương khác. Kiểu làm ăn đó đúng là bôi tro trát trấu lên giới báo chí”.

Từ 13h chiều ngày 28/8, cổ phiếu của Công ty cổ phần TNHH NDNB điện tử (mã 603000.SH) đã ngừng giao dịch trên thị trường chứng khoán, nguyên nhân được nêu “để làm rõ các thông tin của báo chí nêu”.

Buổi chiều, Ban biên tập NDNB đã ra thông báo xác nhận thông tin ông Liêu Hồng và bà Trần Trí Hà bị bắt, cho biết báo sẽ chấp hành mọi nghĩa vụ, rút ra bài học, lấy đó làm gương, chấn chỉnh kết cấu công ty, hoàn thiện công tác quản lý; đồng thời đưa tin ông Ngưu Nhất Binh, Chủ nhiệm Trang địa phương của NDNB đã được giới thiệu làm ứng cử viên để các thành viên Hội đồng quản trị bầu làm Chủ tịch Hội đồng quản trị NDNB điện tử vào ngày gần đây.

Theo thông báo được công bố tối 26/8 trên NDNB điện tử, nửa đầu năm 2015, doanh thu của công ty đạt 725 triệu tệ, tăng 17,07% so với cùng kỳ năm ngoái, nhưng lãi ròng chỉ được 58.279.600 tệ, giảm 39,42% so với cùng kỳ năm trước.

Về việc hai người đứng đầu NDNB điện tử bị bắt, ông Tổng giám đốc Công ty Khoa học kỹ thuật Áo Kim thẳng thắn bày tỏ trên mạng Sina.com: “NDNB điện tử có rất nhiều vi phạm như đưa tin giả, bán vé xổ số trái phép, quyên góp tiền vốn trái phép, tổ chức đánh bạc trên mạng, người đứng đầu bị bắt là xác đáng”. Trên các diễn đàn, nhiều ý kiến yêu cầu lãnh đạo tập đoàn NDNB phải lên Đài truyền hình trung ương (CCTV) để xin lỗi cả nước. Cũng có ý kiến cho rằng: phía sau Liêu Hồng và Trần Trí Hà còn có những “lão Hổ” lớn hơn, thời gian tới sẽ bị hạ gục…

Theo Thu Thủy (tổng hợp)

Tiền Phong