Trung Quốc cam kết xây dựng quan hệ nước lớn kiểu mới với Mỹ

Mai Phương Lý09:13 18/09/2015

Chủ tịch Tập Cận Bình hôm qua cho hay bất chấp những khác biệt, Trung Quốc cam kết cùng Mỹ xây dựng một mối quan hệ kiểu mới giữa các cường quốc.

Tổng thống Obama và Chủ tịch Tập tại yến tiệc ở Bắc Kinh tháng 12/2014. Ảnh: AP

Phát biểu tại cuộc gặp với một nhóm lãnh đạo doanh nghiệp và cựu quan chức Mỹ, ông Tập cho rằng nếu đạt được mục tiêu trên thì đó sẽ là điều tốt đẹp cho cả nhân dân Trung Quốc và Mỹ, cũng như hòa bình và phát triển của thế giới.

Xinhua cho hay dù Trung Quốc và Mỹ chia sẻ nhiều lợi ích chung ở nước ngoài, ông Tập thừa nhận vẫn tồn tại một số điểm bất đồng. Ông nói rằng cả hai bên phải hài hòa lợi ích cốt lõi của nhau, tránh tính toán sai lầm chiến lược và phải quản lý, kiểm soát những bất đồng hợp lý.

Chủ tịch Trung Quốc kêu gọi hai nước tăng cường phối hợp chính sách vĩ mô và hợp tác cùng nhau để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế toàn cầu. Ông cũng đề nghị Mỹ tạo điều kiện về thương mại và đầu tư, đồng thời hy vọng cộng đồng doanh nghiệp Mỹ sẽ ủng hộ chính sách cải cách và mở cửa của Trung Quốc.

Đề cập đến chuyến thăm Mỹ sắp tới, ông Tập cho biết ông sẵn sàng trao đổi cụ thể với Tổng thống Barack Obama về quan điểm trong những vấn đề lớn mà hai bên cùng quan tâm.

Ông hy vọng chuyến thăm sẽ làm sâu sắc thêm tình hữu nghị giữa hai dân tộc, mở rộng hợp tác và thúc đẩy sự phát triển của mối quan hệ Trung – Mỹ.

Anh Ngọc

Theo VNE

Video đang HOT

Xung đột Trung-Mỹ: Định mệnh không lối thoát?

Nhìn trên bàn cờ lớn, các diễn biến trên Biển Đông hiện nay cho thấy đây không còn là vấn đề an ninh khu vực thuần túy, mà là vấn đề an ninh toàn cầu.

Ấn dưới các "hành động lên gân" là những dấu hiệu cho thấy quan hệ Trung-Mỹ đang tiến rất gần đến "ngưỡng nguy hiểm".

Cái bẫy Thucydides (Thucydies Trap)

Thế giới chúng ta đang sống là một thế giới phức tạp với những mặt hay, dở; trái, ngược cùng song hành tồn tại.

Trong suốt chiều dài lịch sử, bên cạnh việc hình thành các nền văn minh vĩ đại, tính nhân văn cao cả, thì nhân loại cũng chứng kiến những cuộc cuộc "quần hùng, tranh bá" gây ra bao bất ổn, bi thương cho nhân loại.

Cách nay trên 2.400 năm, sử gia và nhà khoa học chính trị Hy Lạp Thucydides (460-400 trước CN) đã viết cuốn Lịch sử chiến tranh Peloponnsus - quyển sách khoa học chính trị đầu tiên với những phân tích, đánh giá khoa học về sự cạnh tranh quyền lực giữa các quốc gia. Trong cuốn sách này, Thucydides mô tả cuộc chiến Thế kỷ thứ 5 trước CN (từ 431 đến 404) giữa quốc gia mới nổi là Athens thách thức vị trí bá quyền của Sparta. Thucydies cho rằng "Điều làm cho chiến tranh trở thành tất yếu chính là sức mạnh của Athens ngày càng lớn và nỗi sợ hãi về hệ quả của sức mạnh này ở Sparta".

Graham Allison, Giáo sư chính trị học của Harvard, gọi hiện tượng này là "Cái bẫy Thucydides" và thuật ngữ này hiện được dùng khá phổ biến trong giới nghiên nghiên cứu chính trị.

Graham nghiên cứu lịch sử thế giới trong 500 năm qua và thấy rằng trong 16 trường hợp khi một cường quốc mới trỗi dậy tìm cách "soán ngôi" của một cường quốc khác và thay đổi trật tự đã được thiết lập, thì 12 trường hợp đưa đến kết cục là chiến tranh.

Từ góc độ lịch sử, Graham có lý do để không lạc quan về chiều hướng phát triển của quan hệ Trung-Mỹ, đồng thời liên tục cảnh báo hai quốc gia này không rơi vào "Cái bẫy Thucydides".

"Định mệnh"

Cách đây không lâu, giới phân tích chính trị quốc tế khá lạc quan về quan hệ Trung-Mỹ. Nhiều người cho rằng xu hướng chỉ là xu hướng chứ không phải định mệnh và quan hệ Trung-Mỹ "khác xa" quan hệ giữa các nước lớn trong lịch sử. Lấy quan hệ Mỹ-Xô thời kỳ Chiến tranh lạnh để so sánh, họ cho rằng quan hệ Trung-Mỹ khác xa về mức độ tương tác và sự phụ thuộc lẫn nhau về kinh tế.

Chẳng hạn, con số 2.000 tỷ USD là tổng đầu tư trực tiếp từ Mỹ, quan hệ thương mại hai chiều và toàn bộ trái phiếu chính phủ Mỹ mà Trung Quốc đang sở hữu. Rồi mỗi ngày có khoảng 100 chuyến bay chở 30.000 công dân Trung Quốc đến các thành phố khác nhau của Mỹ, và khoảng 10.000 công dân Mỹ đến Trung Quốc làm ăn, du lịch.

Bên cạnh đó, cả Trung Quốc và Mỹ đều là thành viên thường trực Hội đồng bảo an LHQ, rất cần nhau trong việc giải quyết những hồ sơ toàn cầu quan trọng như chống khủng bố, chống phổ biến vũ khí, biến đổi khí hậu, vấn đề hạt nhân của CHDC nhân dân Triều Tiên.

Hình ảnh TQ xây dựng trái phép tại phía trái đảo Gạc Ma do phóng viên VietNamNet chụp. (Ảnh: Huy Phong)

Đó là chưa nói đến việc cả Trung Quốc và Mỹ đều là những cường quốc quân sự, cường quốc hạt nhân và cả hai sẽ bị "sứt đầu, mẻ trán" nghiêm trọng nếu xảy ra bất kỳ đụng độ quân sự nào.

Theo đó, trong bất kể trường hợp nào cả Trung Quốc và Mỹ đều cố gắng tránh xung đột, tuy rằng trong một số trường hợp họ có nhu cầu đẩy căng thẳng lên để "làm giá" rồi sau đó tìm cách thỏa hiệp với nhau và thỏa hiệp trên lưng các nước khác.

Tuy nhiên, quan hệ Trung-Mỹ hiện đang có những chuyển biến rất nhanh. Chưa bao giờ kể từ khi Chiến tranh lạnh kết thúc đến nay lại có nhiều báo cáo từ các Viện, các trung tâm nghiên cứu có uy tín của Mỹ như CNAS (Trung tâm nghiên cứu an ninh Mỹ mới), CSIS (Trung tâm nghiên cứu an ninh và chiến lược), CFR (Hội đồng Đối ngoại); sách, bài trên các tạp chí tên tuổi như Foreign Affairs, Foreign Policy, the National Interests...; các cuộc điều trần tại Quốc Hội Mỹ xuất hiện với tần suất dày đặc như hiện nay bàn về Trung Quốc và quan hệ Trung-Mỹ mặc dù Biển Đông có ảnh hưởng và liên quan trực tiếp đến lợi ích của nhiều quốc gia khác.

Nội dung chủ yếu bàn về sự quyết đoán trong chính sách an ninh-đối ngoại của Trung Quốc, các thách thức an ninh của Trung Quốc đặt ra đối với Mỹ, sự thất bại trong chính sách can dự của Mỹ, những căng thẳng khó tránh trong quan hệ Trung-Mỹ, cùng những đòi hỏi Mỹ phải có cách tiếp cận mới, cứng rắn hơn đối với Trung Quốc.

Còn về phía Trung Quốc, các phản ứng thể hiện rõ sự ngờ vực chiến lược đối với Mỹ, quyết tâm thực hiện "Giấc mơ phục hưng Trung Hoa", đưa Trung Quốc trở thành cường quốc biển, cường quốc thế giới. Các tuyên bố và cách làm của Trung Quốc không còn úp mở, mà thể hiện rõ: "nguyên trạng" khu vực hiện không còn "nguyên" nữa, mà đang thay đổi; Trung Quốc chính là nguyên nhân, là động lực, là trung tâm của sự thay đổi đó; Mỹ và các quốc gia ở khu vực phải chấp nhận và điều chỉnh theo thực tế đó.

Cả Mỹ và Trung Quốc đều nhận thấy "Cái bẫy Thucydides" nguy hiểm đang rình rập và tìm mọi cách thoát ra. Tuy nhiên, khi không có một cái hãm đủ mạnh, khi so sánh lực lượng hai bên đang tiến tới chỗ ngang bằng thì việc cố gắng "quẫy ra" lại vô hình trung làm cho họ tiến nhanh, tiến gần hơn "Cái bẫy Thucydides" định mệnh. Phải chăng các cố gắng thiết lập thêm các kênh đối thoại Trung-Mỹ (hiện lên tới trên 100) là những nỗ lực vô vọng hòng "bịt" các lỗ hổng thiếu lòng tin chiến lược?

Phải chăng các nỗ lực xây dựng "Quan hệ nước lớn kiểu mới"cũng là những nỗ lực vô vọng làm "trì hoãn" các xung đột, các mâu thuẫn mang tính cơ cấu ngày càng trở nên khó điều hòa?

Biển Đông: Tâm điểm của "Cái bẫy Thucydides"

Không nghi ngờ gì nữa, tâm điểm cạnh tranh Trung-Mỹ hiện nay chính là Biển Đông, mặc dù Biển Đông có ảnh hưởng và liên quan trực tiếp đến lợi ích của nhiều quốc gia khác.

Ảnh vệ tinh chụp bãi đá Châu Viên vào tháng 11/2014. (Ảnh: CSIS)

Việc cả Trung Quốc và Mỹ đều cứng rắn, không nhân nhượng lẫn nhau, nổi bật nhất là việc Trung Quốc tôn tạo đảo nhân tạo và tìm cách giải thích luật quốc tế theo cách riêng của mình, cho thấy rõ: Đối với Trung Quốc, Biển Đông là biển quan trọng nhất trong Tứ Hải của Bắc Kinh và việc kiểm soát, khống chế Biển Đông mang ý nghĩa sống còn trong việc đưa Trung Quốc trở thành siêu cường thế giới.

Đối với Mỹ, việc "mất" Biển Đông, tức để Trung Quốc kiểm soát và khống chế vùng biển quan trọng này, thì vị trí siêu cường số 1 thế giới của Mỹ bị lung lay nghiêm trọng, do nảy sinh thách thức đối với: (i) sự an toàn của 40% tổng thương mại, 50% nguồn năng lượng nhập khẩu thế giới đi qua khu vực Biển Đông; (ii) nguyên tắc tối thượng về tự do hàng hải - nguyên tắc mà nhờ đó Mỹ đã phát triển và duy trì vị thế siêu cường;

(iii) Các diễn giải luật quốc tế theo cách riêng của Trung Quốc về quy chế đối với đảo không người ở, thành quy chế đảo có người ở và nếu không bị "ngăn chặn" thì có thể đưa đến các diễn giải khác nữa về luật quốc tế; (iv) Cam kết của Mỹ đối với đảm bảo an ninh quốc tế.

Rõ ràng, các lợi ích quốc gia, lợi ích sống còn của cả Trung Quốc và Mỹ ở Biển Đông là quá lớn và hai bên có rất ít dư địa để thỏa hiệp. Tuy nhiên, việc "chiến" hay "hòa", hay hình thức quản lý xung đột lợi ích ở khu vực này ra sao thì không chỉ do Trung-Mỹ quyết định.

Hoàng Anh Tuấn (Viện trưởng viện nghiên cứu chiến lược ngoại giao, Bộ Ngoại giao)

Theo Vietnamnet

'Trung Quốc không dám đối đầu với Mỹ trên Biển Đông' Dù Trung Quốc ngang ngược tuyên bố đã buộc máy bay do thám Mỹ phải "bỏ chạy" nhưng theo các chuyên gia không hẳn như vậy. Trong ngày 21/5, kênh CNN đã phát đi đoạn video quay từ máy bay do thám P-8 Poseidon của Hải quân Mỹ trên vùng trời phía trên các đảo nhân tạo mà Trung Quốc xây dựng trái...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có

Không

Tin liên quan

Chủ đề: quan hệ trung-mỹ

Xem thêm Share

Xem nhiều

Tang lễ Giáo hoàng Francis: Mộ phần đơn giản và thánh đường không ngủ01:37

Giáo hoàng Francis về với thánh đường Vatican lần cuối09:39

Tiết lộ chiến đấu cơ tàng hình tối tân của Mỹ, uy lực số 1 thế giới17:39

Houthi lại bắn hạ MQ-9, Mỹ tập kích Yemen dồn dập08:25

Bác sĩ kể lại giờ phút cuối và điều tiếc nuối của Giáo hoàng Francis09:47

Tổng thống Trump đến Rome dự tang lễ Giáo hoàng Francis09:43

Iran công bố nguyên nhân vụ cháy nổ thảm khốc ở cảng01:49

Chiến hạm nước ngoài đầu tiên đến căn cứ Ream của Campuchia sau quá trình cải tạo08:38

NATO tăng mạnh hiện diện quân sự ở biển Baltic08:10

Xả súng ở trường gà Ecuador, ít nhất 12 người chết01:50

"Truyền nhân" Vanga dự đoán thảm họa lớn xảy ra vào tháng 7, dư luận hoang mang05:05

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Israel kiểm soát cháy rừng sau tình trạng khẩn cấp

22:38:26 03/05/2025

Tờ The Times of Israel hôm qua đưa tin Cơ quan Cứu hỏa và Cứu nạn của Israel thông báo lực lượng cứu hỏa đã kiểm soát được đám cháy rừng tàn phá các ngọn đồi Jerusalem trong gần 30 giờ.

Bế tắc triển vọng hòa bình ở Ukraine lẫn Trung Đông

22:32:17 03/05/2025

Nhận định về tình hình Ukraine hiện nay, Phó tổng thống Mỹ JD Vance cho rằng cuộc xung đột đã kéo dài hơn 3 năm qua sẽ không đi đến đâu cả và không sớm kết thúc .

Cuộc đua vào Nhà Xanh ngày càng nóng bỏng

22:28:30 03/05/2025

Những diễn biến dồn dập trên chính trường Hàn Quốc vài ngày qua khiến cuộc đua giành ghế tổng thống nước này ngày càng trở nên quyết liệt và khó lường.

Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio giữ 4 chức cùng lúc

22:11:21 03/05/2025

Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 1.5 đề cử Cố vấn an ninh quốc giaMike Waltzlàm Đại sứ Mỹ tại Liên Hiệp Quốc và bổ nhiệm Ngoại trưởngMarco Rubiotạm thời thay ông Waltz giữ chức cố vấn an ninh quốc gia.

Hàn Quốc: Đảng cầm quyền lựa chọn ứng cử viên tổng thống

22:05:58 03/05/2025

Cựu Bộ trưởng Lao động và Việc làm Kim Moon Soo đã giành được sự ủng hộ trong khối bảo thủ sau khi từ chối xin lỗi về sắc lệnh thiết quân luật của ông Yoon Suk Yeol và phản đối việc luận tội tổng thống

Hé lộ khả năng diễu binh ở Mỹ vào sinh nhật ông Trump

22:05:38 03/05/2025

AP ngày 2.5 đưa tin một số tài liệu cho thấy kế hoạch chi tiết cho một cuộc diễu binh của Lục quân Mỹ có thể diễn ra vào sinh nhật của Tổng thống Donald Trump.

Israel không kích nhiều địa điểm ở Syria

22:02:50 03/05/2025

Ở miền Nam Syria, không lực Israel không kích vùng ngoại ô của 2 thị trấn Mothbeen và Izraa thuộc tỉnh Daraa. Còn ở miền Trung, khu vực ngoại ô làng Shahta trở thành các mục tiêu bị tấn công mới nhất.

Vừa từ chức, cựu thủ tướng Hàn Quốc ra tranh cử tổng thống, nêu 3 mục tiêu

22:01:04 03/05/2025

Cựu Thủ tướng Hàn Quốc Han Duck-soo hôm 2.5 tuyên bố ông sẽ ra tranh cử tổng thống, cam kết rút ngắn nhiệm kỳ tổng thống xuống còn ba năm.

Thiếu niên tự kỷ Nigeria lập kỷ lục thế giới về hội họa

22:00:48 03/05/2025

Ở Nigeria cũng như nhiều quốc gia khác, chứng tự kỷ thường được chẩn đoán muộn hơn và không có nhiều dữ liệu chính thức. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), cứ 100 trẻ em trên toàn thế giới thì có một trẻ mắc chứng tự kỷ.

Chiến lược 'hai mũi nhọn' của EU đối phó với thuế quan của Tổng thống Trump

21:58:14 03/05/2025

Động thái này nhằm tạo vị thế mạnh mẽ cho EU khi đàm phán với Washington, đồng thời tạo áp lực buộc Mỹ phải nghiêm túc trong các cuộc thảo luận.

Nhà Trắng nói cố vấn an ninh được 'cất nhắc', không phải bị trừng phạt

21:47:04 03/05/2025

Tổng thống Mỹ Donald Trump đã điều chuyển Cố vấn an ninh quốc gia Mike Waltz sang chức đại sứ Mỹ tại Liên Hiệp Quốc sau vụ việc rò rỉ thông tin qua mạng xã hội.

Mỹ tái cơ cấu mạnh mẽ Cơ quan Bảo vệ môi trường

21:44:51 03/05/2025

Người phát ngôn CIA hiện chưa xác nhận thông tin trên nhưng cho biết Giám đốc John Ratcliffe đang hành động nhanh chóng để đảm bảo CIA phục vụ các ưu tiên an ninh quốc gia của chính quyền".

Có thể bạn quan tâm

Sao nam nghèo nhất Trung Quốc trẻ mãi không già sau 30 năm, tài năng xuất chúng nhưng chẳng thèm kiếm tiền

Hậu trường phim

23:52:42 03/05/2025

Phú Đại Long - cái tên được mệnh danh là Ảnh đế nghèo nhất Cbiz , người đàn ông gần 50 tuổi vẫn sống giản dị, không ồn ào nhưng luôn khiến khán giả phải kính nể bởi thực lực và nhân cách vàng.

Bài học quá đời từ Lật Mặt 8: Đời cha ăn mặn, đời con không nhất thiết khát nước!

Phim việt

23:35:04 03/05/2025

Lý Hải nhân dịp kỷ niệm 10 năm đã vẽ nên bức tranh gia đình chuẩn vị Việt, nơi mà mâu thuẫn gia đình, thế hệ giữa cha và con được khắc họa chân thực đến giật mình.