Trung Quốc bị tố vượt rào bán tên lửa

Trung Quốc tiếp tục vi phạm thỏa thuận quốc tế khi bán tên lửa và bộ phận tên lửa cho nhiều nước, theo tài liệu mật mới được tiết lộ.

Trong cuộc tập trận rầm rộ gần eo biển chiến lược Hormuz đầu năm nay, Iran đã bắn thử một số tên lửa đối hạm và đất đối đất với tầm bắn khác nhau. Trong đó có ít nhất 2 loại được chế tạo “theo thiết kế của Trung Quốc”, theo hãng tin ISNA. Trong một báo cáo đưa ra cuối năm ngoái, Ủy ban Đánh giá kinh tế và an ninh của quốc hội Mỹ cũng nhận định các biện pháp trừng phạt của nước này không ngăn chặn được Trung Quốc bán cho Iran các tên lửa đạn đạo “có thể bắn các tàu qua eo biển Hormuz”.

Theo tài liệu do website WikiLeaks tung ra và được báo The Washington Times đăng tải gần đây, Trung Quốc còn bị cáo buộc vi phạm thỏa thuận quốc tế khi bán tên lửa và bộ phận tên lửa cho nhiều nước. Trong đó, một thư tín đề ngày 18.9.2009 của Bộ Ngoại giao Mỹ nói vấn đề trên đã được gửi tới một hội nghị quốc tế của Chế độ Kiểm soát công nghệ tên lửa (MTCR) diễn ra cùng năm tại Rio de Janeiro (Brazil). MTCR là một tổ chức của 34 quốc gia nhằm tìm cách hạn chế xuất khẩu tên lửa với tầm bắn trên 298 km và đầu đạn nặng hơn 454 kg. Được gửi với chữ ký của Ngoại trưởng Mỹ Hillary Clinton, bức thư tín bao gồm một báo cáo viết Trung Quốc thiếu “ý chí chính trị” trong việc ngăn chặn các hoạt động chuyển giao tên lửa.

Các thư tín mật khác được WikiLeaks công bố cho thấy Trung Quốc nhiều lần vi phạm hoặc lách các quy định của MTCR, thông qua hoạt động bán, chuyển giao tên lửa và bộ phận tên lửa của 2 công ty Dalian Sunny Industries (còn được gọi là LIMMT) và Shanghai Techical By-Products. Năm 2009, Washington đã áp đặt các biện pháp trừng phạt nhằm vào LIMMT với cáo buộc bán than chì, vonfram, con quay và dụng cụ gia tốc – những thành phần cần thiết cho một tên lửa.

Phiên bản mới của tên lửa DF-11 – Ảnh: China-defense-mashup.com

“Chuyện riêng của Trung Quốc”

Trong thư tín ngày 18.9.2009, giới chức Mỹ chỉ trích nhà chức trách Trung Quốc không kiểm soát việc xuất khẩu tên lửa của nước này do nguồn lợi quá hấp dẫn. Bức điện còn dẫn lời một quan chức Trung Quốc cảnh báo rằng “chuyện của Trung Quốc là của riêng Trung Quốc”. Ông John Tkacik, cựu chuyên gia tình báo của Bộ Ngoại giao Mỹ, nhận định: “Chính phủ Trung Quốc hỗ trợ và tiếp tay cho việc phổ biến tên lửa chứ không chỉ là thiếu ý chí chính trị trong việc ngăn chặn nó”. Báo cáo của Bộ Ngoại giao Mỹ kết luận: “Trừ khi có biện pháp ngăn chặn hữu hiệu, các quốc gia đáng lo ngại sẽ tiếp tục tìm kiếm và tiếp nhận từ các công ty Trung Quốc những bộ phận tên lửa bị cấm theo quy định của MTCR”.

WikiLeaks còn tung ra thêm một bức thư tín thứ hai, cũng đề năm 2009, nói Iran đã sử dụng các nhà máy xe hơi như “tấm bình phong cho chương trình tên lửa của nước này”. Về việc này, chuyên gia Tkacik đặc biệt lưu ý đến thỏa thuận được ký vào năm 2007 giữa Iran và Tập đoàn xe hơi Chery của Trung Quốc nhằm xây dựng một nhà máy ở nước CH Hồi giáo. “Dưới vỏ bọc mua linh kiện, máy móc để sản xuất xe hơi, Iran có thể mua các loại hàng hóa vừa có thể sử dụng trong ngành công nghiệp xe hơi nhưng cũng vừa cần thiết cho những nỗ lực phát triển và sản xuất tên lửa của nước này”, ông Tkacik nhận định.

Chưa hết, tài liệu mật từ WikiLeaks cho rằng CHDCND Triều Tiên đã phát triển ngành công nghệ tên lửa với những bộ phận thiết yếu từ các nhà cung cấp nước ngoài, phổ biến nhất là các công ty đóng tại Trung Quốc. Syria, một điểm nóng khác hiện nay ở Trung Đông, cũng là khách hàng quen thuộc của tên lửa Trung Quốc.

Trung Quốc bị cho là vi phạm MTCR từ nhiều năm nay và bán tên lửa tầm ngắn DF-11 cho Pakistan trước nhất, trong khi vẫn tuyên bố tuân thủ các quy định của tổ chức này. Ngoài ra, The Washington Times dẫn thư tín vừa được WikiLeaks tung ra tiết lộ giới chức Trung Quốc đã nói với các quan chức của Đại sứ quán Mỹ tại Bắc Kinh rằng những công ty bị Washington cáo buộc phổ biến tên lửa đã bị đóng cửa. Tuy nhiên, thông tin tình báo cho thấy các công ty này vẫn hoạt động “mà không gặp trở ngại gì”.

Theo Thanh Niên