Trung, Nhật hủy đường dây nóng về biển đảo

Báo chí Nhật cáo buộc Trung Quốc gác lại kế hoạch lập cơ chế liên lạc phòng vệ hàng hải giữa hai nước, đáng lẽ sẽ đi vào thực thi từ cuối năm nay.

Tàu Haijian 83 của Trung Quốc tuần tra gần chuỗi đảo Điếu Ngư/Senkaku hôm 10/10. Ảnh: Xinhua

Cơ chế theo dự kiến được thiết lập cuối năm nay để giảm thiểu các cuộc va chạm ngẫu nhiên, sẽ bị gác lại, Yomiuri Shimbun dẫn lời một nguồn tin giấu tên hôm qua cho biết. Theo nguồn tin này, kế hoạch bị hoãn vì Trung Quốc dường như không sẵn sàng tiếp tục đàm phán, nhiều khả năng là do quyết định quốc hữu hóa chuỗi đảo tranh chấp Senkaku/Điếu Ngư của Nhật.

Cơ chế được cho là đã đạt được trong một cuộc họp hồi tháng 6. Nó bao gồm việc xây dựng đường dây nóng giữa lãnh đạo quốc phòng hai nước và thiết lập một tần số vô tuyến chung khi tàu thuyền hay máy bay hai nước tiến gần nhau. Dự án cũng bao gồm các kế hoạch gặp mặt thường niên giữa quan chức quốc phòng hai nước.

Global Times dẫn lời Li Jie, chuyên gia nghiên cứu tại Viện Nghiên cứu Hàng hải Trung Quốc cho rằng Trung Quốc “xếp xó” dự án nhằm tạo áp lực lên Nhật Bản. Còn Xu Guangyu, cố vấn cao cấp của Hiệp hội Giải trừ quân bị và Kiểm soát vũ khí Trung Quốc cho hay đường dây nóng này có thể giảm thiểu các xung đột quân sự một cách hiệu quả. Các cơ chế tương tự đã được thiết lập giữa Trung Quốc với Mỹ, Hàn Quốc và Nga.

Theo Jiji Press, để tránh căng thẳng leo thang, Tokyo và Washington dự kiến hủy cuộc diễn tập chiếm lại đảo từ lực lượng nước ngoài, theo kế hoạch sẽ diễn ra ở Okinawa vào tháng 11. Tuy nhiên thông tin này chưa được chính phủ Nhật xác nhận. Trong khi đó, 4 tàu hải giám Trung Quốc hôm 20/10 tiếp tục tiến gần vùng biển gần quần đảo Senkaku/Điếu Ngư sau một thời gian gián đoạn do bão lớn, theo Cục Hải dương Quốc gia của Trung Quốc.

Nhật Bản và Trung Quốc cùng tranh chấp nhóm đảo trên biển Hoa Đông mà Tokyo gọi là Senkaku, còn Bắc Kinh gọi là Điếu Ngư. Căng thẳng lên cao sau khi Nhật hoàn tất việc quốc hữu hóa ba trong số các đảo này. Hàng loạt cuộc biểu tình đã nổ ra ở cả hai nước khiến quan hệ song phương ở tình trạng xấu nhất sau nhiều thập kỷ. Nhật mới đây có cuộc duyệt binh lớn trên biển, với sự tham gia của 45 tàu các loại, nhân dịp kỷ niệm 60 năm ngày thành lập Lực lượng Tự vệ Hàng hải nước này. Trung Quốc tuần trước cũng thực hiện một cuộc tập trận quy mô lớn trên biển Hoa Đông với 11 tàu và 1.000 binh lính.

Theo VNE