Trump cần tận dụng cơ hội cuối để ký thỏa thuận TPP

Mai Hoàng Minh11:25 18/11/2016

Cựu quan chức ngoại giao Mỹ ở Trung Quốc kêu gọi Tổng thống Mỹ đắc cử Donald Trump tiếp tục “ xoay trục ” về châu Á và tận dụng “cơ hội cuối cùng” để đạt thỏa thuận thương mại TPP .

Tổng thống Mỹ đắc cử Donald Trump nói về chính sách kinh tế tại Detroit ngày 8.8.

Trả lời phỏng vấn trên tờ Bưu điện Hoa nam Buổi sáng (SCMP), cựu bộ trưởng thương mại và Đại sứ Mỹ tại Bắc Kinh Gary Locke hối thúc ông Trump đưa Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) vào thực tiễn.

Trong khi Tổng thống Mỹ đắc cử chỉ mới tập trung vào vấn đề đối ngoại và việc thành lập nội các mới, ông Locke nói tỷ phú Mỹ cần tập hợp bên cạnh mình những cố vấn “chắc chắn và có kiến thức nhất” trong vấn đề Mỹ-Trung và “có thông tin chính xác trước khi hành động”. Ông Locke từng là Đại sứ Mỹ tại Trung Quốc giai đoạn 2011-2014.

Donald Trump chiến thắng trong cuộc bầu cử Mỹ dấy lên mối lo ngại rằng Washington sẽ hạn chế sự hiện diện ở châu Á. Trong chiến dịch tranh cử, ông Trump nói đồng minh Mỹ sẽ phải trả thêm tiền để binh sĩ Mỹ tiếp tục đóng quân. Tỷ phú Mỹ cũng nói sẽ rút khỏi TPP.

Ông Locke cảnh báo, Washington “sẽ mắc sai lầm nếu quay lưng với châu Á”. “Tương lai thương mại và sáng kiến ngoại giao Mỹ là ở các quốc gia thuộc Vành đai Thái Bình Dương và ở khu vực châu Á-Thái Bình Dương”, ông Locke nói. “Rất nhiều thay đổi đang diễn ra tại khu vực này, từ tăng trưởng kinh tế Trung Quốc cho đến sự trỗi dậy của Nhật Bản, Hàn Quốc và các sáng kiến mới bắt nguồn từ Singapore”.

Locke đã thu hút sự chú ý của các phương tiện truyền thông Trung Quốc năm 2011 khi ông trở thành người Mỹ gốc Trung Quốc đầu tiên trong phái đoàn đến Bắc Kinh.

Cũng trong năm 2011, Tổng thống Mỹ Barack Obama công bố chiến lược “xoay trục” sang châu Á là một trong những sáng kiến ngoại giao mang tính trọng tâm.

Video đang HOT

Dù Bắc Kinh tỏ ra hoài nghi nhưng ông Locke cho rằng chiến lược này là chìa khóa để hợp tác chặt chẽ hơn với các nước châu Á, bao gồm cả Trung Quốc.

Cựu Đại sứ Mỹ tại Trung Quốc, Gary Locke.

Ông Locke cũng hối thúc Tổng thống Mỹ đắc cử Trump tận dụng “cơ hội cuối” để thông qua TPP, vốn là trung tâm trong chiến lược “xoay trục”.

“Rõ ràng, nếu Mỹ không tiến tới TPP thì nhiều quốc gia khác sẽ tự thành lập thỏa thuận thương mại riêng hoặc thỏa thuận trong khu vực”, ông Locke nói. “Những tiêu chuẩn của thỏa thuận như vậy không thể sánh được với TPP”.

Không phê chuẩn TPP cũng là sự bỏ lỡ cơ hội đáng tiếc, ông Locke nói. “Công nhân và công ty Mỹ vẫn sẽ phải đứng trước nhiều bất lợi”.

Cựu quan chức ngoại giao Mỹ cảnh báo ông Trump về sự cô lập. “Tôi hy vọng ông ấy không tự cô lập nước Mỹ. Tôi hy vọng rằng ông Trump có thể phát triển thương mại quốc tế và thương mại một cách công bằng”.

Ngoài việc muốn kéo Mỹ ra khỏi cái gọi là thỏa thuận thương mại không công bằng, ông Trump còn nhiều lần cáo buộc Trung Quốc thao túng tiền tệ, khiến cho người Mỹ mất công ăn việc làm. Ông Trump còn tính đến chiến tranh thương mại với Trung Quốc.

Nhưng liệu những lời lẽ cứng rắn trong chiến dịch tranh cử có chuyển thành chính sách không thì vẫn còn là dấu hỏi lớn. Ông Locke hy vọng Tổng thống Mỹ đắc cử vẫn tiếp tục “tiến về phía trước” như quan hệ Mỹ-Trung ngày nay.

“Ông Trump có quan điểm khắt khe với Trung Quốc. Nhưng tôi hy vọng ông ấy có thể nói chuyện với nhà lãnh đạo Trung Quốc một cách thẳng thắn nhất, trên cơ sở tôn trọng lẫn nhau”, ông Locke nói.

Theo Đăng Nguyễn – SCMP (Dân Việt)

Di sản Châu Á của ông Obama có gì?

Báo Mỹ có nhiều điều để bàn luận về chuyến thăm châu Á cuối cùng của tổng thống Obama, từ việc ông bị "phục kích" bởi nhiều tình huống khó xử đến câu hỏi liệu di sản của ông ở châu Á có được giữ lại sau khi ông rời Nhà Trắng.

Ông Obama trò chuyện với Ngoại trưởng Myanmar, bà Aung San Suu Kyi tại Vientiane khi đến dự hội nghị cấp cao với khối nước ASEAN - Ảnh: Reuters

Giới quan sát đã bàn tán các "dấu hiệu" ông Obama "bị lăng nhục" khi bước từ chiếc Không Lực Một xuống sân bay Hàng Châu bên Trung Quốc, trên chiếc thang máy bay mà không có thảm đỏ theo nguyên tắc tiếp đón nguyên thủ. Tiếp đến, ông có cuộc gặp đầy ngượng ngùng với ông Rodrigo Duterte sau sự cố phát ngôn văng tục của tổng thống Philippines, một đồng minh thân cận của Washington tại khu vực. Nhiều ý kiến đồn đoán sự cố cho thấy Manila đang ngả về phía Bắc Kinh.

Dù vậy ông Obama khẳng định các sự việc trên đã bị thổi phồng. "Ở mọi nơi chúng tôi đến, chúng tôi được tiếp đón rất tuyệt vời. Bất cứ người nào hiểu lý lẽ, dĩ nhiên là bất cứ ai trong khu vực, đều thấy khó hiểu về việc làm sao những lời (nhận xét) đó có thể phản ánh những gì chúng tôi làm ở đây" - ông nhấn mạnh trong một cuộc họp báo.

Xoay trục về châu Á

Nhưng vấn đề chính là những thông điệp của ông có được lắng nghe hay không. "ASEAN là trụ cột trong chính sách tái cân bằng của Mỹ ở châu Á" - ông Obama phát biểu tại Hội nghị cấp cao ASEAN tại Lào. "Tái cân bằng" và "xoay trục" thường xuyên được ông sử dụng khi nhắc đếu khu vực.

Tổng thống Mỹ kết thúc chuyến thăm cuối cùng tại châu Á với cam kết sẽ tăng cường sự ảnh hưởng của Washington tại khu vực. "Đây là một phần của thế giới có nhiều ý nghĩa với tôi bởi tôi sống ở Indonesia từ khi còn nhỏ. Và cam kết của tôi về việc siết chặt quan hệ với Đông Nam Á là rất thật lòng". Ông cũng công bố khoản tiền 90 triệu USD để giúp Lào dọn dẹp những bom mìn Mỹ còn sót lại sau chiến tranh Việt nam.

Sự xoay trục của Mỹ không chỉ vì đây là khu vực có tốc độ phát triển nhanh nhất thế giới mà còn vì sự trỗi dậy về kinh tế và quân sự mạnh mẽ của Trung Quốc. Trong thời gian cầm quyền, ông Obama đã xây dựng mối quan hệ chặt chẽ với Úc, Philippines và Việt Nam và ủng hộ sự chuyển giao dân chủ ở Myanmar.

Nhưng theo báo Washington Post, chính sách này còn nhiều trắc trở, nhất là khi chính quyền Mỹ còn nhiều mối bận tâm khác như sự trỗi dậy của Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng ở Syria, tình hình đông Ukraine... CHDCND Triều Tiên cũng phóng đến ba quả tên lửa đạn đạo về phía vùng biển Nhật Bản trong thời gian ông Obama đang ở châu Á như nhắc nhở Mỹ về sự bế tắc ở bán đảo Triều Tiên.

Bên cạnh đó, Trung Quốc cũng đưa hàng loạt cam kết hấp dẫn gấp nhiều lần Mỹ tại khu vực. Nhiều quan chức, bao gồm thủ tướng Lý Khắc Cường, đã đi thăm và đem theo hàng tỉ USD đầu tư vào các dự án như đập thủy điện ở Nam Ngiep, tuyến đường ray xe lửa nối Vân Nam và Vientiane và một đặc khu kinh tế ở ngoại ô thủ đô Lào.

Di sản châu Á

Nhưng theo CNN, điểm yếu trong chiến lược xoay trục của ông Obama là điều gì sẽ xảy ra khi ông rời Nhà Trắng. "Tôi hy vọng rằng người kế nhiệm tôi sẽ duy trì cam kết này" - ông Obama từng phát biểu khi đặt chân đến Vientiane. Nhưng sự thật là ông sẽ chuyển giao cho người kế nhiệm một chiến lược vẫn còn chưa hoàn thiện và không có sự đảm bảo nào.

Đến nay, cả hai ứng viên tổng thống của đảng Cộng hòa lẫn Dân chủ đều không ủng hộ Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP), được coi là trọng tâm trong chiến lược xoay trục châu Á. Thậm chí, hiệp định do Washington khởi xướng nhằm tạo đối trọng với sự trỗi dậy của Trung Quốc vẫn đang mắc cạn ở quốc hội Mỹ.

"Trái tim và ý định của ông ấy đặt đúng chỗ nhưng chính sách thương mại (của Mỹ) sẽ làm hỏng di sản của ông ấy - báo Washington Post của Mỹ dẫn lời nhà phân tích Victor Cha thuộc Trung tâm nghiên cứu quốc tế và chiến lược - Ông ấy sẽ không thể hoàn thành vòng chạy chiến thắng ở châu Á cho đến khi xong TPP".

Nỗ lực cuối cùng của ông Obama

Trước khi lên đường trở về Washington, tổng thống Obama đã công bố danh sách các mục tiêu mà ông hy vọng hoàn thành trước khi kết thúc nhiệm kỳ, theo báo Wall Street Journal ngày 8-9. Các mục tiêu bao gồm đóng cửa nhà tù Guantanamo ở Cuba, hoàn thành Hiệp định TPP với châu Á, thuyết phục Trung Quốc giúp Washington giải quyết mối đe dọa trên bán đảo Triều tiên.

Theo Tuổi Trẻ

TPP giúp Tổng thống Mỹ củng cố chiến lược xoay trục châu Á Việc 12 nước đạt được thỏa thuận Hiệp định Đối tác Kinh tế xuyên Thái Bình Dương (TPP) giúp Tổng thống Mỹ củng cố cam kết từng đưa ra trước đây là xoay trục sang châu Á-Thái Bình Dương. Tổng thống Mỹ Barack Obama phát biểu trước các đối tác tham gia TPP tại Toà đại sứ Mỹ ở Bắc Kinh ngày 10.11.2014...