Trùm phiến quân xỏ mũi Iraq và Mỹ

Người đứng đầu tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) đang chiếm đóng vùng lãnh thổ rộng lớn tại Iraq là Abu Bakr al-Baghdadi mới đây đã lần đầu tiên xuất hiện trước công chúng thông qua một đoạn video đăng tải trên mạng Internet. Đoạn video này được cho là quay vào ngày 4/6 tại nhà thờ Hồi giáo lớn ở Mosul, thành phố lớn thứ hai của Iraq, ghi lại cảnh al-Baghdadi đang thuyết giảng trước đám đông tín đồ.

Người đàn ông được cho là al-Baghdadi xuất hiện trong đoạn video

Đoạn video đã được đưa lên ít nhất hai trang mạng mà tổ chức này sử dụng, đưa Baghdadi từ một nhân vật trong bóng tối đang nổi lên thành “người xuất sắc nhất” trong cộng đồng những phần tử thánh chiến trên toàn thế giới.

Baghdadi, người được Mỹ treo thưởng 10 triệu USD nếu bắt được ông ta, đã tiếp quản tổ chức này cách đây 4 năm và sau đó đã thay đổi tổ chức này từ một nhánh của al-Qeada vốn chỉ tập trung hoạt động tại Iraq thành một lực lượng độc lập xuyên quốc gia kiểm soát một vùng rộng lớn ở biên giới Syria và Iraq.

Giới chức Iraq cho biết các cơ quan an ninh của nước này đang làm việc để xác minh tính xác thực đoạn video ghi cảnh Abu Bakr al-Baghdadi đang chủ trì một lễ cầu nguyện tại phía Bắc Iraq.

Ngày 6/7, Trung tướng Qassim al-Moussawi, phát ngôn viên quân sự Iraq, nói với các phóng viên rằng các cơ quan an ninh của Iraq vẫn đang phân tích đoạn video dài 21 phút này để xác minh xem liệu người trong đoạn băng có đúng là Baghdadi hay không, và rằng chính phủ sẽ “công bố mọi chi tiết khi có kết quả”.

Các tay súng IS tiến quân trên một chiếc xe bán tải

Đoạn video được cho là có sự xuất hiện của Baghdadi tại Mosul, thành phố có khoảng 2 triệu dân đã bị các phần tử thánh chiến chiếm giữ hồi tháng trước, được phát tán chỉ 5 ngày sau khi tổ chức của Baghdadi tuyên bố thành lập Vương quốc Hồi giáo, hay còn gọi là “caliphate”, ở những vùng lãnh thổ mà họ kiểm soát tại Iraq và Syria.

Tổ chức này tuyên bố Baghdadi là nhà lãnh đạo Vương quốc Hồi giáo và yêu cầu mọi tín đồ Hồi giáo phải cam kết trung thành với ông. Trong đoạn video, người đàn ông mặc đồ đen được cho là Baghdadi thúc giục những người ủng hộ ông tham gia thánh chiến, và nhấn mạnh tới việc thực hiện luật Hồi giáo nghiêm khắc.

Ngày 5/7, hãng tin AP của Mỹ dẫn lời một quan chức tình báo cấp cao giấu tên của Iraq nói rằng những phân tích ban đầu chỉ ra người đàn ông trong video thực sự là Baghdadi.

Các lực lượng chính phủ Iraq đông hơn, được trang bị tốt hơn song liên tiếp bị IS đánh bại

Theo cư dân địa phương, ngày 6/7, chính quyền Iraq đã thực hiện ít nhất 3 cuộc không kích tại Mosul, hai trong số này nhằm vào khu vực lân cận Rashidiyah và một nhằm vào khu vực 17 Tammuz. Chưa rõ các cuộc không kích này có liên quan tới đoạn video hay không và mục tiêu là gì.

Nhà phân tích Charles Lister thuộc Trung tâm Brookings Doha nói: “Một trong số những kẻ bị truy lùng gắt gao nhất thế giới lại có thể thực hiện bài thuyết giáo dài 30 phút tại nhà thờ Hồi giáo linh thiêng nhất ở thành phố lớn nhất hiện đang nằm dưới sự kiểm soát của tổ chức thánh chiến khét tiếng nhất thời đại của chúng ta. Thực tế là Baghdadi xuất hiện công khai ở một vị trí trung tâm như vậy cho thấy sự tự tin rất lớn trong tổ chức của ông ta”.

Trên khắp Iraq và Syria, tổ chức của Baghdadi khét tiếng tàn bạo, tổ chức này đã hành quyết và đóng đinh những người đối lập tại Syria và thực hiện hàng loạt vụ đánh bom trên khắp Iraq.

Ông Will McCants, cựu cố vấn chống khủng bố thuộc Bộ Ngoại giao Mỹ và hiện làm việc cho Trung tâm nghiên cứu Chính sách Trung Đông Saban, cho biết: “Tổ chức này đang ngày càng bạo gan hơn, do đó hoàn toàn có thể hiểu được khi Baghdadi sẽ bước ra khỏi bóng tối và đứng dưới ánh đèn sân khấu. Bài thuyết giáo của Baghdadi không có ý nghĩa gì về mặt an ninh, song nó lại có rất nhiều ý nghĩa trong bối cảnh ông ta đang cạnh tranh với al-Qeada để giành vai trò lãnh đạo thánh chiến toàn cầu”.

al-Baghdadi đang rất tự tin khi công khai xuất hiện

Tổ chức thánh chiến của Baghdadi thu hút hàng nghìn tay súng nước ngoài, bao gồm cả những người đến từ nhiều nước phương Tây. Các chuyên gia cho rằng IS có khả năng thu hút được nhiều người hơn nhờ vào thực tế IS được coi là đang tìm cách xây dựng một vương quốc Hồi giáo lý tưởng.

Tổ chức này tìm cách thu hút cả những người không nói tiếng Arập bằng cách xuất bản các tạp chí và video bằng tiếng Anh cũng như nhiều tiếng châu Âu khác.

Giới phân tích đánh giá Baghdadi từ lâu đã tìm cách khẳng định là nhà lãnh đạo thánh chiến toàn cầu chứ không phải thủ lĩnh Zawahiri và những nhân vật khác trong trung tâm chỉ huy của al-Qeada. Việc kiểm soát Mosul và những khu vực khác tại Iraq là điều kiện tuyệt vời nhất để ông ta khẳng định mình là nhà lãnh đạo thánh chiến chính. Vì vậy, đối với một “caliph” thì việc xuất hiện công khai rất quan trọng.

Cuộc tấn công quân sự của IS đã làm gia tăng áp lực buộc các nhà lãnh đạo Iraq phải nhanh chóng thành lập một chính phủ mới để đương đầu với những kẻ nổi loạn và giữ cho đất nước không bị chia cắt vì sự chia rẽ sắc tộc và bè phái.

Thủ tướng Nouri al-Maliki, một người Shi’ite, đang tìm cách giành được nhiệm kỳ thứ 3 liên tiếp và hồi tuần trước cam kết sẽ tiếp tục tranh cử bất chấp những kêu gọi ông hãy từ bỏ. Liên minh Nhà nước Pháp quyền của ông đã giành được nhiều phiếu bầu nhất trong cuộc bầu cử tháng 4 vừa qua.

Ông Maliki bị nhiều người cáo buộc là đang nỗ lực độc chiếm quyền lực. Các đối thủ và những đồng minh cũ của ông cho rằng ông đã làm cuộc khủng hoảng tại Iraq tồi tệ thêm vì đã không thể hòa giải với thiểu số người Sunni tại Iraq, những người luôn phàn nàn rằng chính quyền của ông Maliki đối xử với họ như những công dân hạng hai.

Đông Triều

Theo Vietbao