Trùm ma túy quyền lực nhất thế giới sa lưới

Tên tội phạm bị truy nã gắt gao nhất thế giới Joaquin Guzman vừa sa lưới sau hơn 10 năm lẩn trốn sự truy tìm của Mỹ và Mexico.

Trùm ma túy Guzman bị binh sĩ Mexico bắt ngày 22.2 – Ảnh: AFP

Sáng 22.2 (giờ địa phương), một nhóm binh sĩ Mexico bắt giữ thành công Guzman, thủ lĩnh tập đoàn tội phạm Sinaloa, tại thành phố Mazatlan thuộc bang Sinaloa. Đây là băng đảng buôn lậu ma túy lớn nhất Mexico, hoạt động trải dọc bờ biển Thái Bình Dương của nước này, đồng thời đóng vai trò nguồn cung ma túy lớn cho Mỹ, châu Âu và châu Á. AFP hôm qua dẫn lời Bộ trưởng Tư pháp Mexico Jesus Murillo Karam cho hay vụ bắt giữ này là kết quả của chiến dịch hợp tác với phía Mỹ.

Trước đó, lực lượng an ninh 2 nước đã lần ra dấu vết Guzman ở Culiacan (Sinaloa) và suýt bắt được y vào hôm 17.2. Tuy nhiên, Guzman đã kịp tẩu thoát qua một đường hầm nối với hệ thống thoát nước của thành phố. Sau 5 ngày nỗ lực truy lùng, cuối cùng tình báo Mỹ đã xác định được tên trùm đang ở Mazatlan và lập tức báo cho quân đội Mexico. Một đội đặc nhiệm thủy quân lục chiến được triển khai bao vây nơi ẩn náu của Guzman và nhanh chóng ập vào tận phòng để khống chế y mà không gặp phải sự chống trả nào. Guzman đã bị đưa đến một nhà tù an ninh tối đa ở Mexico, kết thúc 13 năm bị truy nã kể từ khi vượt ngục vào năm 2001.

Đào thoát “như phim”

Guzman sinh năm 1954 trong một gia đình nghèo ở bang Sinaloa và sớm bỏ học để kiếm tiền, theo tờ The Wall Street Journal. Khi mới 15 tuổi, y đã cùng các anh em họ trồng cần sa và gia nhập một đường dây bán ma túy vào năm 20 tuổi. Đến năm 1980, Guzman tự lập băng nhóm riêng và nhanh chóng mở rộng ảnh hưởng ở nhiều bang thông qua các cuộc thanh toán giành địa bàn đẫm máu.

Tuy nhiên, Guzman bị bắt vào năm 1993 và lãnh án 20 năm 9 tháng tù giam về tội buôn lậu ma túy, hối lộ, sở hữu vũ khí trái phép, buôn lậu và giết người. Mặc dù vậy, Guzman vẫn điều hành việc làm ăn của Sinaloa Cartel một cách bình thường thông qua em trai là Arturo Guzman. Y còn bị chính quyền Mỹ truy tố về tội rửa tiền và tuồn hàng tấn cocaine vào bang California, theo báo Los Angeles Times.

Trong lúc ngồi “bóc lịch”, Guzman đã lên kế hoạch vượt ngục vô cùng kỹ lưỡng, sai đàn em hối lộ hầu như toàn bộ ban quản lý nhà tù. Ngày 19.1.2001, nhân viên quản giáo Francisco Camberos Rivera mở cửa phòng giam, đưa Guzman trốn trong một xe chở đồ giặt ủi rồi cứ thế thản nhiên đẩy ra khỏi trại giam bằng cổng chính. Sau đó, Guzman lên xe hơi chờ sẵn bên ngoài tẩu thoát. Giới chức ước tính có tới 78 người tham gia kế hoạch giải cứu Guzman. Vụ vượt ngục “như phim hình sự” này giúp Guzman được nâng lên hàng “huyền thoại” trong giới tội phạm Mexico và khu vực phía nam nước Mỹ, theo BBC.

Hơn cả trùm al-Qaeda

Kể từ khi vượt ngục, Guzman ráo riết gây chiến với các đối thủ để giành quyền kiểm soát tuyến đường tuồn ma túy vào Mỹ ở miền bắc Mexico và Sinaloa Cartel trở thành tập đoàn tội phạm nguy hiểm nhất nước này. Bản thân tên trùm này mang trên mình rất nhiều “cái nhất”. Theo tờ El Universal, Cơ quan Bài trừ ma túy Mỹ (DEA) hồi năm 2005 đã treo thưởng 5 triệu USD cho ai cung cấp thông tin giúp bắt giữ Guzman. Trước khi bị bắt, y đứng đầu danh sách 10 kẻ bị truy nã gắt gao nhất thế giới, trên cả thủ lĩnh al-Qaeda Ayman al-Zawahiri. Bộ Tài chính Mỹ gọi y là “trùm ma túy quyền lực nhất thế giới”, còn tạp chí Forbes nhiều năm liền đưa tên Guzman vào các danh sách các nhân vật quyền lực nhất và giàu nhất với tài sản của y vào khoảng 1 tỉ USD. Việc một tên tội phạm được xếp chung với các nguyên thủ quốc gia hay các tỉ phú nổi tiếng cũng đã gây ra rất nhiều tranh cãi trong thời gian qua, theo El Universal. Hồi năm ngoái, Ủy ban Chống tội phạm thành phố Chicago (Mỹ) còn tuyên bố Guzman là “kẻ thù số một của nhân dân” và y là kẻ thứ hai trong lịch sử phải mang hỗn danh này ở Chicago, sau ông trùm khét tiếng Al Capone hồi thập niên 1930.

Tại Mexico, Guzman xây dựng được tầm ảnh hưởng to lớn bằng thủ đoạn tàn ác, quan hệ chặt chẽ với nhiều quan chức và cả những “chiến tích” được truyền tụng trong giới tội phạm và những khu vực nghèo khổ. Thậm chí, y còn bỏ tiền mướn các nghệ sĩ dân ca hát rong sáng tác bài hát tán tụng mình, vợ thứ ba của y là một hoa hậu từng chiến thắng nhiều cuộc thi sắc đẹp ở Mexico. “Có thể nói Guzman là trùm ma túy nổi tiếng nhất thời hiện đại với hình ảnh vượt cả Pablo Escobar”, BBC dẫn lời chuyên gia Ioan Grillo nói. Điều này khiến việc truy bắt Guzman gặp rất nhiều khó khăn trong hơn 10 năm qua vì nhiều người “vừa sợ vừa kính phục y” và không chịu hợp tác với chính quyền, theo ông Grillo. Vì thế, Bộ trưởng Tư pháp Mỹ Eric Holder hôm qua hồ hởi ca ngợi việc bắt giữ tên trùm này là “thành công mang tính bước ngoặt và chiến thắng cho công dân của cả Mexico và Mỹ”, còn Tổng thống Mexico Enrique Pea Nieto và những người tiền nhiệm như Vicente Fox và Felipe Calderon đều lên tiếng khen ngợi chiến công của lực lượng an ninh.

Trong nhiều năm qua, Sinaloa Cartel khi thì liên minh, khi thì chém giết đẫm máu với các tập đoàn khét tiếng khác như Los Zetas, Gulf Cartel và Juarez Cartel để thống trị thị trường ma túy và buôn người ở Mexico cũng như miền nam nước Mỹ. Theo AFP, cuộc tranh giành giữa các băng nhóm đã khiến khoảng 80.000 người thiệt mạng trong 7 năm qua. Giới quan sát lo ngại rằng có nguy cơ vụ bắt giữ Guzman sẽ kích hoạt một cuộc chiến khốc liệt khác để giành ghế ông trùm.

Theo TNO