Trở về từ Mỹ, Tổng thống Ukraine đối diện viễn cảnh bế tắc
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã được đón tiếp như một người hùng ở Mỹ, nhưng sẽ phải đối mặt với tình thế bế tắc trong xung đột ở quê nhà.
Tại Washington D.C tối 21.12 (giờ địa phương), ông Zelensky đã có bài phát biểu trước các nhà lập pháp lưỡng viện quốc hội Mỹ. Trong một khoảnh khắc mang tính biểu tượng cao, ông đã trao cho Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi lá cờ Ukraine có chữ ký của những người lính đang chiến đấu ở Bakhmut, một trong những mặt trận khốc liệt nhất lúc này tại quê nhà của ông. Sau khi nhận được những tràng pháo tay không ngớt từ các nghị sĩ, ông Zelensky bước ra khỏi hội trường cùng với lá cờ Mỹ đã tung bay trên Điện Capitol ngày hôm đó.
Ông Zelensky và ông Biden tại Nhà Trắng ngày 21.12. Ảnh REUTERS
Chuyến đi ngắn ngủi nhưng quan trọng
Nhà lãnh đạo 44 t.uổi của Ukraine chỉ ở Mỹ vỏn vẹn vài tiếng đồng hồ hôm 21.12, từ đầu buổi chiều đến tối, song chuyến đi mang ý nghĩa lớn vì đây là lần đầu tiên ông Zelensky rời khỏi Ukraine kể từ khi cuộc xung đột với Nga bùng nổ hồi cuối tháng 2. Chuyến đi cũng diễn ra giữa lúc quốc hội Mỹ đang chuẩn bị biểu quyết về ngân sách năm sau, bao gồm khoản viện trợ bổ sung trị giá 45 tỉ USD cho Ukraine. Việc thông qua gói ngân sách này có thể gặp khó khăn khi đảng Cộng hòa trở lại nắm quyền kiểm soát Hạ viện Mỹ từ đầu năm sau.
Xem nhanh: Chiến dịch ngày 301, tổng thống Ukraine đến Mỹ kêu gọi hỗ trợ, ông Putin họp củng cố quân đội
“Hai quốc gia chúng ta là đồng minh trong cuộc chiến này và năm tới sẽ là bước ngoặt”, ông Zelensky nói, theo báo The New York Times. Ông nhấn mạnh viện trợ của Mỹ không phải là từ thiện, mà là “một khoản đầu tư vào nền dân chủ và an ninh toàn cầu mà chúng tôi xử lý theo cách có trách nhiệm nhất”.
Mỹ đã cung cấp cho Ukraine 22 tỉ USD về hỗ trợ quân sự từ đầu chiến sự đến nay. Ngay khi ông Zelensky đang ở trên đất Mỹ, Nhà Trắng đã công bố khoản viện trợ mới trị giá 1,85 tỉ USD, trong đó lần đầu tiên Washington đồng ý chuyển cho Kyiv hệ thống tên lửa phòng không Patriot tân tiến. Dù vậy, sự hỗ trợ của Mỹ “thực sự vẫn chưa đủ”, theo Tổng thống Ukraine.
“Trận chiến này không thể bị đóng băng hoặc bị trì hoãn. Cũng không thể bị phớt lờ”, ông Zelensky nói với các nhà lập pháp Mỹ, đồng thời tuyên bố Ukraine sẽ “giữ vững lập trường và không bao giờ đầu hàng”, cũng như không thỏa hiệp. “Cuộc đấu tranh này sẽ xác định con cháu chúng ta sẽ sống trong thế giới nào”, ông nói.
Viễn cảnh nhiều thách thức
Trước khi phát biểu ở quốc hội Mỹ, ông Zelensky đã có cuộc họp kín kéo dài hơn 2 tiếng với Tổng thống Mỹ Joe Biden tại Nhà Trắng. Mối quan hệ của họ đã có những thời điểm căng thẳng trước khi xung đột nổ ra và thậm chí cả sau đó, khi nhà lãnh đạo Ukraine liên tục thúc ép Mỹ và phương Tây tăng cường viện trợ quân sự.
“Chúng tôi sẽ ở bên các bạn chừng nào còn cần thiết. Những gì các bạn đang làm, những gì các bạn đã đạt được, không chỉ quan trọng với Ukraine mà còn với toàn thế giới”, ông Biden nói trong cuộc họp báo chung với ông Zelensky, theo Financial Times.
Ông Zelensky đến Mỹ thế nào?
Chuyến đi của ông Zelensky bắt đầu bằng việc ông bí mật đi tàu lửa sang Ba Lan, nước láng giềng của Ukraine, vào tối 20.12 (giờ Ukraine), theo Reuters. Sáng hôm sau, ông có mặt tại thành phố Przemysl ở miền nam Ba Lan. Video mà một kênh truyền hình tư nhân quay được cho thấy ông xuất hiện ở ga tàu thành phố cùng với Đại sứ Mỹ tại Ukraine Bridget Brink.
Tại Ba Lan, ông lên một máy bay của chính phủ Mỹ. Đến khoảng trưa 21.12 (giờ Bờ Đông Mỹ), máy bay hạ cánh tại căn cứ Andrews ở bang Maryland, cách Washington D.C khoảng 20 km về phía đông nam. Sau đó, một đoàn xe hộ tống ông đến Blair House, nhà khách của tổng thống Mỹ nằm trên đại lộ Pennsylvania. Tiếp theo, ông di chuyển đến Nhà Trắng gần đó, được Tổng thống Biden và phu nhân chào đón. Thay vì mặc âu phục, ông Zelensky mặc áo len màu xanh quân đội mang tính biểu tượng.
Một quan chức Mỹ giấu tên cho biết Washington đã tham vấn chặt chẽ với Kyiv về “các thông số an ninh” để ông Zelensky có thể rời Ukraine và thăm Mỹ trong thời gian ngắn rồi quay trở lại.
Tổng thống Putin: Quân đội Nga phải khắc phục các vấn đề đã gặp ở Ukraine
Báo The New York Times dẫn lời các quan chức Mỹ nhận định, bước qua năm 2023, quân đội Ukraine sẽ phải đối mặt với nhiều thách thức hơn nữa trong việc giành lại các vùng lãnh thổ đang do Nga kiểm soát, trong khi lực lượng của Nga tập trung vào việc bảo vệ các vùng đất đó thay vì cố gắng tiến sâu hơn vào Ukraine. Theo đó, chiến sự nhiều khả năng sẽ lâm vào tình thế bế tắc mà hai bên đều không thể giành quyền kiểm soát thêm bất cứ khu vực nào bất chấp giao tranh ác liệt.
Hôm 21.12, Tổng thống Nga Vladimir Putin thừa nhận một số thiếu sót của quân đội nước này, nói lực lượng của Moscow cần “cải thiện hệ thống chỉ huy và kiểm soát”, cũng như khả năng đáp trả pháo binh của đối phương. Song ông cũng nhấn mạnh chính phủ sẽ “cung cấp tất cả mọi thứ mà quân đội yêu cầu”, gửi đi thông điệp rằng Moscow sẽ tiếp tục chiến đấu.
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình gặp lãnh đạo Hội đồng An ninh Nga
Thế giới tuần qua: Hội nghị cấp cao G20; Kết quả bầu cử giữa kỳ ở Mỹ đã ngã ngũ
Hội nghị cấp cao Nhóm các nền kinh tế phát triển và mới nổi hàng đầu thế giới (G20) lần thứ 17 cùng kết quả bầu cử giữa kỳ ở Mỹ là hai sự kiện quốc tế nổi bật tuần qua.
Logo Hội nghị cấp cao G20 tại Nusa Dua, Bali, Indonesia. Ảnh: Reuters
Hội nghị cấp cao G20
Trong hai ngày 15 - 16/11, hòn đảo du lịch Bali của Indonesia đã trở thành tâm điểm chú ý của cả thế giới khi đăng cai Hội nghị cấp cao G20 lần thứ 17. Hội nghị có sự tham dự của hàng chục nguyên thủ, người đứng đầu chính phủ, lãnh đạo tổ chức quốc tế, cùng khoảng 600 đại biểu và trên 2.100 nhà báo từ hơn 410 cơ quan truyền thông quốc tế.
Đây là một trong những sự kiện quốc tế có quy mô lớn nhất từ trước đến nay được tổ chức tại khu vực Đông Nam Á và cũng là sự kiện quan trọng nhất đ.ánh dấu nhiệm kỳ Chủ tịch G20 của Indonesia. Trên tinh thần "Cùng nhau phục hồi, Phục hồi mạnh mẽ hơn" của Chủ tịch G20 Indonesia 2022, hội nghị tập trung vào 3 chương trình nghị sự chính - gồm tăng cường cấu trúc y tế toàn cầu, chuyển đổi kinh tế kỹ thuật số và chuyển đổi năng lượng bền vững.
Trước nguy cơ kinh tế toàn cầu rơi vào suy thoái, các nhà lãnh đạo G20 đã nhấn mạnh những nỗ lực chung và biện pháp phục hồi hậu đại dịch COVID-19. Theo đó, G20 cam kết tăng đầu tư công và tiến hành cải cách cơ cấu, thúc đẩy đầu tư tư nhân, thương mại đa phương và tăng cường khả năng phục hồi của chuỗi cung ứng toàn cầu nhằm hỗ trợ tăng trưởng dài hạn, chuyển đổi bền vững và bao trùm, xanh và công bằng.
Phiên họp tại Hội nghị thượng đỉnh các nhà lãnh đạo G20, ở Nusa Dua, Bali, Indonesia, hôm 16/11. Ảnh: Reuters
Theo hãng tin Reuters, dù không nằm trong chương trình nghị sự chính của hội nghị, cuộc xung đột tại Ukraine đã trở thành chủ đề chi phối các cuộc thảo luận. Tuyên bố chung của các nhà lãnh đạo cho biết hầu hết thành viên lên án mạnh mẽ cuộc xung đột ở Ukraine, song giới chức cũng thừa nhận có những quan điểm và đ.ánh giá khác nhau về tình hình cũng như về các biện pháp trừng phạt, và cho rằng G20 "không phải là diễn đàn để giải quyết các vấn đề an ninh".
Tuyên bố của các nhà lãnh đạo G20 cũng nhấn mạnh sự cần thiết duy trì luật pháp quốc tế và hệ thống đa phương nhằm bảo vệ hòa bình và duy trì ổn định, nhấn mạnh giải pháp hòa bình cho các xung đột, các nỗ lực giải quyết khủng hoảng, cũng như ngoại giao và đối thoại.
Đáng chú ý, trước hội nghị, Tổng thống Mỹ Joe Biden và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã có cuộc gặp song phương lần đầu tiên kể từ tháng 1/2021. Cuộc gặp kéo dài 3 giờ đã cho thấy những khác biệt lớn, đặc biệt là về vấn đề Đài Loan, các hạn chế thương mại và chuyển giao công nghệ. Song cả Mỹ và Trung Quốc đều nhất trí duy trì liên lạc cởi mở và tránh đối đầu. Giới chuyên gia nhận định dù không mang lại kết quả hữu hình, song nhìn chung đây là một cuộc gặp tích cực trong bối cảnh mối quan hệ giữa 2 siêu cường giảm xuống mức thấp nhất trong lịch sử hồi đầu năm.
Có thể thấy, những cam kết được G20 đưa ra tại hội nghị cho thấy quyết tâm hợp tác của khối trong việc đi đầu nỗ lực đối phó thách thức chung, cũng như sức mạnh của chủ nghĩa đa phương, gắn với đoàn kết, minh bạch và sự phối hợp toàn cầu, đồng thời một lần nữa cho thấy vai trò quan trọng của G20 trong việc dẫn dắt thế giới vượt qua các cuộc khủng hoảng, hướng tới phục hồi bền vững.
Tuy nhiên, những gì diễn ra ở G20 phần nào phản ánh bức tranh về hệ thống quốc tế gặp nhiều khó khăn khi đối mặt với những thách thức chung mang tính toàn cầu. Bà Kristalina Georgieva, Giám đốc điều hành Quỹ T.iền tệ Quốc tế, bình luận: "Chúng ta không thể giải quyết vấn đề chính trị bằng các biện pháp chính sách kinh tế. Kết thúc cuộc chiến ở Ukraine là động lực mạnh mẽ nhất để xoay chuyển tình hình kinh tế thế giới".
Kết quả bầu cử giữa kỳ ở Mỹ đã ngã ngũ
Đảng Cộng hòa giành chiến thắng trong cuộc đua vào Hạ viện Mỹ năm 2022. Ảnh: CNN
Mặc dù "làn sóng đỏ" bầu cử không diễn ra, đảng Cộng hoà vẫn giành đủ 218/435 ghế - ngưỡng đa số tối thiểu để nắm quyền kiểm soát Hạ viện.
Theo hãng thông tấn AP, kết quả quyết định này tới từ tiểu bang California, sau khi Hạ nghị sĩ Cộng hòa Mike Garcia đã chiến thắng trong cuộc đua vào Hạ viện tại khu vực bầu cử số 27 của bang này , giúp đảng của ông đạt 218/435 ghế tại Hạ viện, ngưỡng đa số tối thiểu để thâu tóm quyền lãnh đạo cơ quan lập pháp này.
Việc đảng đảng Cộng hòa sẽ giành thế đa số tại Hạ viện đồng nghĩa với việc đảng này sẽ nắm ghế Chủ tịch Hạ viện trong Quốc hội Mỹ khóa tới. Sau khi kết quả cuộc bầu cử giữa kỳ đã dần ngã ngũ, Nghị sĩ Kevin McCarthy, 57 t.uổi, đã được bầu làm lãnh đạo đảng Cộng hòa tại Hạ viện trong cuộc bỏ phiếu kín ngày 15/11. Ông McCarthy đại diện bang California và là thành viên cấp cao trong ban lãnh đạo đảng Cộng hòa tại Hạ viện từ năm 2014. Với vị trí này, nhiều khả năng ông McCarthy sẽ trở thành Chủ tịch Hạ viện Mỹ, thay bà Nancy Pelosi của đảng Dân chủ.
Trong khi đó bà Nancy Pelosi, Chủ tịch Hạ viện Mỹ, ngày 17/11 đã tuyên bố từ chức lãnh đạo đảng Dân chủ, sau khi đảng Cộng hòa có đủ số ghế cần thiết để giành lại quyền kiểm soát cơ quan lập pháp này.
Cuộc đua vào Hạ viện Mỹ năm nay cũng cho thấy sự cạnh tranh sít sao và gay cấn giữa hai đảng và phải 1 tuần sau ngày bầu cử, kết quả mới ngã ngũ. Trước đó, theo kết quả kiểm phiếu tại Thượng viện công bố ngày 13/11, đảng Dân chủ của Tổng thống Joe Biden đã thành công trong duy trì quyền kiểm soát tại Thượng viện.
Ngày 8/11, cử tri Mỹ đã tham gia bỏ phiếu trong cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ năm 2022 quyết định việc đảng nào chiếm đa số trong lưỡng viện Quốc hội. Năm nay, cử tri Mỹ bầu lại toàn bộ 435 ghế hạ nghị sĩ liên bang với nhiệm kỳ 2 năm; 35 trong tổng số 100 ghế thượng nghị sĩ liên bang nhiệm kỳ 6 năm. Ngoài ra, các cử tri cũng bầu chọn 36 ghế thống đốc bang, 30 ghế tổng chưởng lý và 27 ghế tổng thư ký bang, hàng nghìn nghị sĩ cấp bang và quan chức địa phương.
Các nhà phân tích cho rằng việc đảng Dân chủ tiếp tục kiểm soát Thượng viện, nhưng lại mất quyền kiểm soát Hạ viện vào tay phe Cộng hòa, cán cân quyền lực tại Mỹ sau cuộc bầu cử giữa kỳ năm nay sẽ thúc đẩy nhiều động lực hơn cho cả hai đảng, trong bối cảnh chính quyền Tổng thống Biden tiếp tục triển khai các chính sách kiềm chế lạm phát, phục hồi nền kinh tế hậu đại dịch COVID-19.
Ngoài ra, việc kiểm soát Hạ viện sẽ giúp đảng Cộng hòa có thêm quyền lực để thúc đẩy, triển khai các chính sách quan trọng của Mỹ về cả đối nội và đối ngoại nhằm hướng tới cuộc bầu cử tổng thống năm 2024.
Đáng chú ý, tuyên bố tái tranh cử của cựu Tổng thống Donald Trump cùng với việc có nhiều thành viên đảng Cộng hòa do ông hậu thuẫn giành chiến thắng trong kỳ bầu cử năm nay sẽ khiến cuộc đua vào Nhà Trắng và các cuộc tranh cử quan trọng khác của năm 2024 trở nên gay cấn và khó dự đoán hơn.
Bà Nancy Pelosi thông báo rút khỏi vị trí lãnh đạo nhóm nghị sĩ Dân chủ tại Hạ viện Mỹ Theo phóng viên TTXVN tại Washington, ngày 17/11, Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi thông báo quyết định rút khỏi vị trí lãnh đạo nhóm nghị sĩ Dân chủ tại Hạ viện sau khi đảng Cộng hòa có đủ số ghế cần thiết để giành lại quyền kiểm soát cơ quan lập pháp này từ tháng 1/2023. Chủ tịch Hạ viện Mỹ...