Trở ngại cho ‘bất ngờ tháng 10′ của Trump

Phương Vũ20:49 04/08/2020

Gần 18 tháng trước, Trump ra về tay trắng sau thượng đỉnh Mỹ – Triều, nhưng giờ đây, áp lực bầu cử có thể thôi thúc ông tạo bất ngờ mới.

Trong bài viết trên Tạp chí Bảo thủ Mỹ ngày 16/7, Harry Kazianis, phụ trách mảng nghiên cứu Triều Tiên tại Trung tâm Lợi ích Quốc gia ở Washington, dẫn lời một số cố vấn Nhà Trắng cao cấp giấu tên, cho biết chính quyền Tổng thống Donald Trump đang xem xét các lựa chọn để đưa Triều Tiên trở lại bàn đàm phán.

Ý tưởng của họ là tạo ra “bất ngờ tháng 10″, chiến lược phổ biến của các ứng viên tổng thống Mỹ nhằm ghi điểm với cử tri ngay trước thềm bầu cử. Nhưng Kazianis chỉ ra rằng Trump sẽ vấp phải rất nhiều khó khăn, trở ngại để đạt được bất ngờ này, đặc biệt là với tình trạng quan hệ Mỹ – Trung hiện nay.

Tổng thống Mỹ Trump (trái) và lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un tại Hàn Quốc tháng 6/2019. Ảnh: AFP.

Trở ngại lớn nhất đến từ Trung Quốc, đối tác thương mại và là đồng minh lớn nhất của Triều Tiên. Bắc Kinh có sức ảnh hưởng lớn với Bình Nhưỡng, đặc biệt khi nước này chịu lệnh trừng phạt của Liên Hợp Quốc vì chương trình hạt nhân. Tuy nhiên, quan hệ giữa Washington và Bắc Kinh đang ở mức thấp nhất trong nhiều thập kỷ.

“Một số người trong chính quyền Trump đang đi đến kết luận rằng không thể đồng thời kiềm chế sự trỗi dậy của Trung Quốc và chương trình hạt nhân của Triều Tiên. Trung Quốc là mục tiêu quan trọng hơn”.

Lindsey Ford, giám đốc các vấn đề an ninh chính trị tại Viện Chính sách Xã hội châu Á, cho rằng Mỹ khó có thể làm nên chuyện với Triều Tiên mà không có Bắc Kinh. “Chúng ta không thể đạt tiến bộ bền vững và có ý nghĩa với Triều Tiên nếu Trung Quốc không đóng vai trò quan trọng trong quá trình đó”, bà nói.

John Bolton, cựu cố vấn an ninh quốc gia của Trump, viết trong hồi ký rằng “bất ngờ tháng 10″ của Trump có thể là thỏa thuận phi hạt nhân hóa với Triều Tiên. “Nếu Tổng thống cảm thấy mình đang gặp rắc rối rất lớn, một cuộc gặp với người bạn Kim Jong-un có vẻ là điều có thể đảo ngược tình thế”, Bolton nói trong cuộc họp báo ngày 2/7.

Video đang HOT

Trump đã gửi lời đến Kim Jong-un trong một tweet vào tháng 11 rằng “ông nên hành động nhanh chóng, hãy đạt được thỏa thuận. Tôi sẽ sớm gặp lại ông!”, gợi ý về một cuộc gặp tiếp theo.

Dù Trump có kế hoạch gì, Thứ trưởng Ngoại giao Triều Tiên Choe Son-hui nói ngày 4/7 rằng Bình Nhưỡng không muốn tham gia vào trò chơi chính trị của Mỹ. Họ cho rằng Mỹ chỉ coi đối thoại Mỹ – Triều như công cụ để cứu vãn khủng hoảng chính trị.

Tuy nhiên, Cheng Xiaohe, giáo sư quan hệ quốc tế tại Đại học Nhân dân ở Bắc Kinh, cho biết dù lãnh đạo Trung Quốc hy vọng Bình Nhưỡng sẽ ưu tiên quan hệ với Bắc Kinh hơn với Washington, kịch bản nhiều khả năng xảy ra nhất là họ lúc thì nghiêng sang bên này, lúc lại xích gần bên khác.

“Triều Tiên không thể biến một nước láng giềng hùng mạnh thành đối thủ, nhưng nếu họ không cải thiện quan hệ với Mỹ, họ không có hy vọng thoát khỏi các lệnh trừng phạt từ Liên Hợp Quốc và Mỹ vốn đang bóp nghẹt nền kinh tế”, ông nói.

Trung Quốc có biên giới dài 1.400 km với Triều Tiên và là quốc gia duy nhất có hiệp ước hợp tác và viện trợ ràng buộc về mặt pháp lý với Bình Nhưỡng. Ma Sang-yoon, giáo sư quan hệ quốc tế tại Đại học Công giáo Hàn Quốc ở Seoul, nhận định mối quan hệ đó khiến Trung Quốc “có đòn bẩy với Triều Tiên lớn hơn bất kỳ quốc gia nào trên thế giới”.

“Trung Quốc đã ngần ngại tham gia vào vấn đề trừng phạt quốc tế đối với Triều Tiên, nhưng nếu đối đầu Mỹ – Trung gia tăng, họ có thể sử dụng nó như một lá bài chống lại Mỹ và các đồng minh của Washington”, ông nói.

Một số chuyên gia đánh giá việc chính quyền Trump tập trung vào việc kiềm chế Trung Quốc có thể tạo cơ hội cho Bình Nhưỡng thúc đẩy nới lỏng lệnh trừng phạt, điều họ không đạt được tại hội nghị thượng đỉnh Mỹ – Triều lần hai.

Nhưng Ma nói rằng Triều Tiên cũng nhận thức rõ giá trị của họ đối với Trung Quốc, vì vậy, họ có thể “hưởng lợi” từ tình thế cạnh tranh của hai siêu cường.

“Triều Tiên vẫn có giá trị đối với Trung Quốc như một vùng đệm, vì vậy Bình Nhưỡng có thể cố gắng khai thác điều này, đặc biệt trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng gay gắt giữa Washington và Bắc Kinh”, ông nói. Triều Tiên nằm giữa Trung Quốc và Hàn Quốc, nơi quân đội Mỹ duy trì lực lượng đồn trú hùng hậu.

Susan Thornton, cựu trợ lý ngoại trưởng về các vấn đề Đông Á và Thái Bình Dương, nói rằng đối đầu Mỹ – Trung sẽ cho Triều Tiên cơ hội để tính toán sâu xa hơn, khiến Mỹ và các đồng minh khu vực khó khiến họ nhượng bộ về chương trình hạt nhân. “Triều Tiên rất giỏi trong việc gây chia rẽ các bên”, bà nói.

Chung Kuyoun, giáo sư khoa học chính trị tại Đại học Quốc gia Kangwon ở Gangwon-do, Hàn Quốc cho rằng Kim Jong-un có thể mang đến cho Trump một “bất ngờ tháng 10″ kiểu khác, bằng các vụ thử tên lửa tầm xa.

Một hội đồng chuyên gia ngày 3/8 trình báo cáo lên ủy ban trừng phạt Triều Tiên thuộc Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc cho biết nhiều quốc gia tin rằng Triều Tiên vẫn đang thúc đẩy chương trình hạt nhân và có thể đã phát triển thành công thiết bị hạt nhân thu nhỏ để có thể gắn trên tên lửa đạn đạo tầm xa.

“Sắp tới sẽ có những hành động khiêu khích từ Triều Tiên”, giáo sư Chung nói. “Đây là điều họ thường làm để tạo đòn bẩy với các nước trong khu vực và các đồng minh của Mỹ”.

Căng thẳng Mỹ-Trung: Nhật Bản, Hàn Quốc toan tính thế nào?

Theo các nhà phân tích, Hàn Quốc sẽ không muốn đối đầu với Trung Quốc khi nghiêng về phía Mỹ, trong khi Nhật Bản có thể tận dụng áp lực từ cuộc đối đầu này.

Vốn là những đối tác thân thiết của Mỹ tại Đông Á, Hàn Quốc và Nhật Bản được Washington kỳ vọng sẽ là lực lượng đứng bên cạnh trong cuộc đối đầu toàn diện với Trung Quốc. Trên thực tế, cả hai nước đều có những tính toán hết sức cẩn trọng.

Tổng thống Hàn Quốc, Tổng thống Mỹ và Thủ tướng Nhật Bản.

Theo phân tích của các chuyên gia, ít có khả năng Seoul sẽ đi theo chủ trương cứng rắn của Mỹ với Trung Quốc để đối đầu trực diện với Bắc Kinh.

Tờ SCMP nhận định: "Bị kẹt giữa cuộc đối đầu Mỹ và Triều Tiên đã là một vấn đề kéo dài hàng thập niên đối với Hàn Quốc. Giờ đây, họ lại tiếp tục phải ứng phó với cạnh tranh Mỹ - Trung."

Trung Quốc vốn là đối tác thương mại lớn nhất của Hàn Quốc, việc Seoul xuôi theo áp lực của Washington trong cuộc đối đầu với Trung Quốc là khó xảy ra.

Từ trước đến nay, quốc gia này luôn phải đứng giữa trong mối quan hệ giữa Trung Quốc, Nhật Bản, Nga. Trong khi đó, Seoul dường như coi Mỹ là đồng minh hoàn hảo vì khoảng cách ở xa và ít khả năng lấn át Hàn Quốc về vật chất. Dù vậy, nghiêng về Mỹ không có nghĩa là Hàn Quốc muốn ở thế đối đầu với Trung Quốc.

Tháng 4/2020, Chủ tịch Quốc hội Hàn Quốc Moon Hee-sang nói bảo Hàn Quốc chọn giữa Mỹ và Trung Quốc giống như hỏi một đứa trẻ xem thích bố hay mẹ hơn. "Chúng tôi không thể bỏ kinh tế vì an ninh, không thể bỏ an ninh vì kinh tế."

Viễn cảnh duy nhất Seoul có thể cho phép Mỹ "khiêu chiến" với Trung Quốc là nếu Mỹ làm điều đó để bảo vệ Hàn Quốc. Ông Moon Hee-sang giải thích rằng người Hàn Quốc sẽ không muốn vướng vào cuộc cạnh tranh "trừ khi sự sống còn của chúng tôi gặp nguy hiểm".

Trong khi đó, Nhật Bản có thể muốn tận dụng cơ hội trong cuộc cạnh tranh này. Gần như cùng thời điểm khi Mỹ lên án các hành vi "bắt nạt" láng giềng của Trung Quốc, đồng thời bác các yêu sách chủ quyền phi pháp của nước này ở Biển Đông, Nhật Bản cũng ra Sách trắng quốc phòng trong đó phê phán các yêu sách lãnh thổ của Trung Quốc.

Trung Quốc "đang tiếp tục cố gắng thay đổi hiện trạng ở Biển Hoa Đông và Biển Đông", Nhật Bản cho biết trong Sách trắng Quốc phòng. Sách trắng mô tả sự xâm nhập "không ngừng" ở vùng biển xung quanh nhóm đảo nhỏ mà hai quốc gia tuyên bố chủ quyền ở Senkaku/Điếu Ngư.

Có vẻ như mục tiêu của chính quyền Trump vừa là cố định chính sách với Trung Quốc, vừa gây ảnh hưởng đến hành vi của Bắc Kinh. Nếu vậy, điều đó có thể tạo ra không gian cho các động thái ngoại giao của Nhật Bản, mặc dù Tokyo sẽ cần cẩn trọng và khéo léo, tờ Japan Times nhận định.

Nhật Bản không thể kỳ vọng vào một cách tiếp cận "người đóng vai ác, người đóng vai thiện" để hưởng mọi lợi ích từ các diễn biến trong khi Mỹ phải đương đầu với hậu quả. Thay vào đó, họ có thể hành động để tối đa hóa áp lực và mang lại sự tích cực từ việc Bắc Kinh thay đổi hành vi, theo các nhà phân tích.

Mỹ xem xét rút bớt quân khỏi Hàn Quốc Lầu Năm Góc trình Nhà Trắng những lựa chọn cắt giảm hiện diện quân sự ở Hàn Quốc để phục vụ chiến lược triển khai lực lượng mới. Lầu Năm Góc đưa ra hàng loạt kế hoạch điều chỉnh lực lượng Mỹ ở Hàn Quốc để chính quyền Tổng thống Donald Trump lựa chọn trong bối cảnh Washington đang yêu cầu Seoul tăng...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Nội bộ Mỹ mâu thuẫn về Ukraine?08:24

Ông Trump 'ra tay' trước khi nhậm chức09:28

Nga liên lạc với 'lực lượng mạnh nhất' ở Syria14:18

Trăn khổng lồ xuất hiện trên đường ngập nước sau trận mưa lớn08:31

Triều Tiên lần đầu lên tiếng về vụ thiết quân luật Hàn Quốc09:01

Nga phóng gần 300 tên lửa và UAV, Ukraine điều F-16 ứng phó?08:24

Tổng thống Putin: Nga sẵn sàng cho một cuộc 'đấu tên lửa' với Mỹ08:11

Chính phủ mới Syria muốn Nga 'xem xét lại' hiện diện quân sự08:31

Mỹ cảnh báo khả năng Nga công nhận chương trình hạt nhân Triều Tiên15:14

Chồng tổ chức hiếp dâm tập thể đối với vợ, lãnh án 20 năm tù09:18

Tin đồn 'ông Putin cho con trai đến Ukraine chiến đấu' có chính xác?06:34

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Phí kênh đào làm quan hệ Mỹ - Panama thêm sóng gió

15:01:23 23/12/2024

Tuyến đường thủy quan trọng nối Đại Tây Dương và Ấn Độ Dương này, cho phép tới 14.000 tàu thuyền qua lại mỗi năm, chiếm 2,5% hoạt động giao thương đường biển toàn cầu.

Giới chuyên gia cảnh báo hậu quả nếu Mỹ rút khỏi WHO

14:57:11 23/12/2024

Các chuyên gia cho rằng điều này, nếu xảy ra, sẽ gây ra thảm họa cho ngành y tế toàn cầu.

Trung Quốc bắt giữ quan chức tham nhũng nhiều kỷ lục trong năm 2024

14:54:58 23/12/2024

Cựu phó tổng biên tập tờ Study Times của Trường Đảng trung ương Trung Quốc - ông Deng Yuwen - nhận định: "Lưới chống tham nhũng đã giăng rộng hơn, trong khi mắt lưới ngày càng nhỏ. Bởi vậy, nhiều người bị bắt hơn và ít người có thể thoá...

Tai nạn máy bay tại Mexico khiến 7 người tử vong

14:52:18 23/12/2024

Vụ tai nạn xảy ra tại khu vực rừng rậm hẻo lánh khiến công tác tìm kiếm cứu hộ và vận chuyển nạn nhân ra khỏi hiện trường gặp rất nhiều khó khăn. Nguyên nhân vụ việc đang được điều tra làm rõ.

Khám phá những truyền thống Giáng sinh độc đáo trên thế giới

14:46:50 23/12/2024

Mặc dù Giáng sinh không phải là ngày lễ truyền thống ở Nhật Bản, nhưng từ những năm 1970, nhờ một chiến dịch quảng cáo thành công của KFC, việc thưởng thức gà rán vào dịp này đã trở thành một phong tục phổ biến.

Hai công dân Israel đã tiết lộ những thông tin tình báo gì cho Hezbollah?

14:44:01 23/12/2024

Nghi phạm thứ hai là Ta ar Ali, đã chuyển cho Dania các bài báo liên quan đến an ninh của Israel. Cả hai người này đều được yêu cầu liên lạc với một quan chức tình báo cấp cao có tên là Al-Haj .

Cuộc chiến thiết bị bay không người lái: Kỷ nguyên xung đột mới

14:42:18 23/12/2024

Tuy nhiên, sự thay đổi lớn này đặt ra nhiều câu hỏi về đạo đức và đòi hỏi thế giới phải đánh giá lại khái niệm an ninh toàn cầu trong thời đại mà ranh giới giữa con người và máy móc, giữa chiến tranh và hòa bình, ngày càng mờ nhạt.

Những nguyên nhân khiến Iran gặp khủng hoảng năng lượng

13:03:09 23/12/2024

Những khó khăn này xuất phát từ nhiều nguyên nhân, bao gồm quản lý yếu kém, tham nhũng và chính sách giá thấp khiến việc tiêu thụ lãng phí gia tăng.

Đánh giá về các lực lượng thân Iran sau chính biến tại Syria

11:55:22 23/12/2024

Học giả Ali Akbar Dareini tại Tehran đánh giá, hiện tại Tehran đã mất đi một đồng minh chiến lược ở Syria sau khi chính phủ của Tổng thống Bashar al-Assad sụp đổ và điều đó sẽ tác động đến ảnh hưởng của nước này trong khu vực về ngắn hạ...

Malaysia triển khai nhiều sáng kiến thúc đẩy thịnh vượng trong suốt năm 2024

11:52:45 23/12/2024

Để thúc đẩy cân bằng kinh tế xã hội, Chính phủ Malaysia cũng triển khai Kế hoạch chuyển đổi kinh tế Bumiputera, với mục tiêu thúc đẩy sự tham gia của cộng đồng Bumiputera vào nền kinh tế.

Hành lang Lobito sẽ thay đổi cách vận chuyển khoáng sản trên thế giới?

11:51:22 23/12/2024

Hành lang này cũng sẽ thúc đẩy dòng chảy thương mại khoáng sản sang phía Tây, qua Đại Tây Dương, thay vì tập trung vào hướng Đông qua cảng Dar es Salaam của Tanzania như trước đây.

Thủ lĩnh lực lượng HTS ở Syria cam kết không can thiệp vào Liban

11:46:55 23/12/2024

Ông Sharaa cam kết Syria sẽ duy trì "khoảng cách cân bằng" với tất cả các phe phái tại Liban, đồng thời thừa nhận rằng Syria từng là "nguồn gốc của nỗi sợ hãi và lo âu" cho người dân Liban.