Trịnh Kim Chi: ‘Sân khấu kịch đang ở tình trạng báo động’

Minh Tuấn09:23 14/01/2016

Á hậu Việt Nam 1994 bị cho là liều lĩnh khi mở sân khấu kịch ở thời điểm không mấy khả quan. Dù vậy, cô vẫn kiên định với kế hoạch của mình.

Trong buổi gặp gỡ cùng Zing.vn, Trịnh Kim Chi bày tỏ những khó khăn mà chị đang vướng phải khi đứng ra tổ chức một sân khấu kịch đúng nghĩa. Bên cạnh đó, nữ diễn viên phim Chuyện tình bà nội trợ còn chia sẻ một số thực trạng không mấy khả quan mà các sân khấu kịch đang phải đối diện.

Tôi liều lĩnh khi mở sân khấu kịch

- Ở thời điểm show truyền hình, phim điện ảnh đang phủ sóng, kịch không còn là thị hiếu như những năm về trước. Tại sao chị vẫn quyết định mở sân khấu?

- Sân khấu kịch đang ở tình trạng báo động. Đây là vấn đề chung hiện nay. Trong khi phim điện ảnh, truyền hình khá nổi trội thì sân khấu kịch có phần im ắng ở thời điểm cận Tết.

Lượng khán giả đến với sân khấu kịch ngày càng ít dần. Lúc tôi mở sân khấu kịch, ai cũng nói tôi liều, vì thời điểm này rất nhạy cảm. Ngay từ lúc làm, tôi đã thấy hình hình không khả quan, nhưng lòng đam mê và cái nghiệp cứ đeo đẳng khiến tôi muốn làm gì đó. Tôi mong được cùng các anh em nghệ sĩ gây dựng một thương hiệu.

Cho đến lúc này, tôi không hối hận. Tôi không dám nghĩ đến lợi nhuận chỉ mong sao sân khấu ổn định để các anh em nghệ sĩ có đam mê như mình được diễn hàng đêm. Nhờ tinh thần như vậy mà tôi có cảm hứng để làm.

Vì tâm huyết với nghề nên á hậu quyết tâm mở sân khấu kịch để những người có đam mê như cô được diễn xuất hàng đêm. Ảnh: NVCC

- Chị gặp khó khăn gì trong một tháng khai trương sân khấu Trịnh Kim Chi?

- Đối với nhiều người, việc xin giấy phép là một trong những khó khăn, nhưng tôi khá may mắn vì trước đó đã có sân khấu kịch cà phê nên lần này suôn sẻ. Khi chọn địa điểm tôi phải suy nghĩ rất kỹ. Khu vực này có khá nhiều rạp chiếu phim nhưng lại không có sân khấu kịch, cải lương. Tôi nghiên cứu thị hiếu của người dân quanh đây, họ rất thích xem kịch. Trước mắt tôi muốn phục vụ khán giả xung quanh. Nếu tiếng tăm của mình tốt, thì dù xa thế nào mọi người cũng tìm đến.

- Tên tuổi của diễn viên là một trong những yếu tố đảm bảo phòng vé, trong khi những vở gần đây của sân khấu Trịnh Kim Chi không có bất kỳ tên tuổi nào thu hút người xem. Chị lý giải điều này thế nào?

- Đương nhiên, vở có tên tuổi nổi tiếng khán giả sẽ thích và vững tin hơn. Nhưng cũng có nhiều người xem không đặt nặng vấn đề diễn viên mà chú trọng nội dung. Kịch bản có đúng sở thích và thị hiếu của họ hay không. Thực tế, vở Một nửa đàn bà mà sân khấu của tôi đang bán vé không có bất kỳ diễn viên nổi tiếng nào vẫn rất hút khán giả. Bên cạnh đó, chúng tôi cũng dựng nhiều vở có các tên tuổi như Lê Bê La, Thúy Diễm, Tấn Nhã, BB Trần…

Ban đầu sân khấu sẽ dựng những vở đáp ứng thị hiếu của người xem, xoay quanh các đề tài đang được quan tâm của xã hội. Khi mọi thứ ổn định, chúng tôi sẽ có một số vở chính kịch để thỏa đam mê.

Tự gồng mình với các khoản chi

- Chị có ông xã đứng sau hỗ trợ kinh tế nên mới mạnh tay đầu tư sân khấu kịch ở thời điểm báo động, chị sẽ nói gì?

- Tôi độc lập khi mở sân khấu kịch và cũng chưa đến lúc nhờ cậy tài chính từ ông xã. Tôi vẫn cố gắng xoay sở được. Chồng tôi chủ yếu ủng hộ về tinh thần. Dựng xong vở nào anh đều đến xem trước tiên để động viên tinh thần tôi cùng các anh em trong đoàn.

Video đang HOT

Việc có ông xã ở cạnh cũng khiến tôi an tâm phần nào, nếu thiếu thốn gì mình vẫn có thêm một nguồn hỗ trợ. Ông xã rất hiểu tình hình hiện nay. Anh khuyên tôi cứ yên tâm làm, miễn là cảm thấy vui. Thậm chí, anh còn nói với tôi: “Sân khấu kịch cứ ế ẩm như hiện nay thì sẽ không còn sân chơi cho nghệ sĩ yêu thích bộ môn này. Người đứng đầu cũng không thể cứ mãi bù lỗ khi tình hình cứ đi xuống”. Ông xã khuyên tôi cố gắng gây dựng thương hiệu. Cứ làm một thời gian xem tình hình thế nào, người ta ráng được thì mình cũng ráng được.

- Chị đang “gồng mình” cho sân khấu như vậy liệu có đảm bảo chi trả thù lao đúng mức cho các diễn viên sau mỗi đêm diễn?

- Đúng là cát-xê sân khấu kịch thấp hơn với những bộ môn nghệ thuật khác, trong khi diễn viên phải tập hàng tháng mới có thể công diễn, và đến đêm diễn họ mới được trả tiền thù lao. Nhiều người nản vì không mang đến cho họ lợi nhuận gì.

Tôi phải cố gắng cân nhắc khi mời diễn viên, chọn những người yêu nghề. Nhiều diễn viên bận đi một lúc 3-4 phim vẫn dành thời gian tập đều đặn. Thậm chí, có nhiều nghệ sĩ khi đến với sân khấu Trịnh Kim Chi nói rằng, tôi trả cát-xê bao nhiêu cũng được, họ không đặt nặng vấn đề đó.

Tuy nhiên, tôi cân nhắc việc trả lương cho mọi người rất kỹ. Mình không thể vì mối quan hệ mà trả thấp so với mặt bằng chung. Khi mọi người đã có lòng như vậy thì tôi không thể phụ họ. Tôi chi trả với mức tương xứng với công sức của diễn viên. Dù có bù lỗ nhưng tôi cảm thấy có thể gồng gánh được.

Nữ diễn viên vui vẻ bên chồng và con gái thứ 2. Ảnh: NVCC

- Nếu một năm tình hình vẫn không khả quan, chị có nghĩ đến phương án chuyển hướng sang loại hình nghệ thuật khác?

- Ở thời điểm sân khấu kịch ăn khách, ông bà bầu nào cũng xác định bù lỗ không dưới 6 tháng. Thời điểm hiện tại, tôi phải xác định “gồng mình” trong một năm. Tôi vẫn đang xem hình hình sẽ trụ được đến đâu.

Nếu sau một năm đầu tư, việc kinh doanh vẫn không khá hơn, tôi sẽ chuyển hướng làm phim, hoặc lĩnh vực nào đó thiên về nghệ thuật. Hoặc có thể chuyển sân khấu thành loại hình tạp kỹ, có xen kịch ngắn, ca nhạc… Tôi có nhiều hướng để làm vì ký hợp đồng thuê đến 5 năm.

Trịnh Kim Chi và Lê Bê La trong vở Tiếng hát réo linh hồn. Ảnh: NVCC

Nhiều nghệ sĩ nổi tiếng rời sân khấu kịch

- Thù lao cho mỗi đêm diễn chưa tương xứng, trong khi phải tập luyện vất vả là nguyên nhân khiến nhiều diễn viên chán nản, tìm đến các loại hình nghệ thuật khác. Chị nghĩ sao?

- Xứng đáng hay không là do cảm nhận của chính họ. Họ chấp nhận giá đó thì họ sẽ thấy xứng đáng, nhưng ở ngoài nhìn vào sẽ thấy cát-xê không là gì so với công sức của diễn viên. Tôi là nghệ sĩ, từng đứng trên sân khấu nên tôi hiểu điều đó. Khi dự sự kiện, tôi có thể nhận được 1000-2000 USD, nhưng đứng trên sân khấu thì con số ít hơn rất nhiều, đôi khi chỉ có 800-1 triệu, nhưng tôi vẫn làm vì đó là thế giới của mình và cảm thấy thích. Nếu chưa đủ đam mê, say nghề thì họ ra đi cũng là điều dễ hiểu.

- Nhiều nghệ sĩ đinh ở các sân khấu kịch chuyển hướng sang truyền hình, điện ảnh đã đẩy một số sân khấu vào tình trạng ế ẩm. Theo chị đây có phải là thực trạng đáng lo của các sân khấu kịch hiện nay?

- Truyền hình đang có sức hút, một số những nghệ sĩ nổi tiếng chạy show không ngừng nghỉ khi được các nhà tổ chức mời. Việc họ rời bỏ sân khấu khiến nhiều vở diễn mất dần sức hút, khán giả vì thế cũng thưa dần.

Mỗi người có suy nghĩ và quyết định riêng. Họ chọn phim vì nhiều tiền hơn, ai cũng có những lý lẽ riêng. Tôi tin rằng, sau khi ra đi một thời gian họ sẽ quay trở lại với kịch, mọi người sẽ không đi luôn. Người nghệ sĩ bước ra từ sân khấu khó mà dứt áo ra đi.

Tôi vẫn vững tin, dù họ ra đi nhưng vẫn đau đáu sẽ trở lại để làm công việc mình mong muốn. Sức hút của kịch rất lạ lùng, khó giải thích. Không có gì cản được nghệ sĩ yêu nghề.

Theo Zing

Pha hấp hối tiền tỷ của các đại gia làng giải trí

Nghệ thuật sân khấu đang trụ mình trước cơn bão giải trí hiện đại một cách nhọc nhằn. Tuy nhiên đâu đó vẫn còn nhiều điểm sáng cần được ghi nhận.

Nhiều sân khấu đóng cửa

Bức tranh sân khấu kịch TP HCM năm 2015 không có nhiều khả quan với những mảng tối vốn tồn đọng từ lâu trong ngành nghệ thuật này. Nói là từ lâu vì tiến độ chuyển mình của kịch thường diễn ra khá chậm. Người ta có thể đếm không xuể số lần biến động ở mảng ca nhạc trong năm qua trong khi một bước chuyển mình của kịch lại cần đến 2-3 năm.

Vài năm trở lại đây, trừ các sân khấu thiên về hài, các sân khấu kịch nói lừng lẫy một thời của TP HCM lại đang từng bước đi vào ngõ cụt. Hàng chục buổi hội thảo được mở ra, nguyên nhân đã tìm thấy nhưng tìm xong để đó vì tồn đọng nhiều bất cập trong khâu giải quyết.

Sự kiện đáng chú ý nhất trong năm 2015 là nhà hát kịch lâu năm 5B đóng cửa vào hồi cuối tháng 5. Đơn vị này thành lập từ năm 1997, đi vào hoạt động 18 năm, từng biểu diễn hơn 100 vở kịch, trong đó có nhiều tác phẩm chất lượng và gặt hái các giải thưởng của Hội sân khấu Việt Nam. Tuy vậy nhà hát vẫn phải đóng cửa hồi cuối tháng 5 với lý do trùng tu, sửa chữa.

Điểm đáng lưu ý là vào thời điểm đó, NSƯT Việt Anh cho biết số tiền khoảng 6,5 tỷ đồng để sửa chữa nhà hát đã được UBND TP HCM duyệt. Nhưng cho đến nay, NSƯT Mỹ Uyên cho biết chuyện kinh phí vẫn chưa đi đến đâu và chuyện mở lại nhà hát kịch 5B khi nào là việc không thể nói trước.

Một cảnh trong vở Tình lá diêu bông của nhà hát 5B.

Kỳ thực, nhà hát 5B không làm kịch cứng nhắc mà rõ ràng cũng ý thức được việc phải thay đổi, chuyển mình để dung hòa giữa hai yếu tố thị trường và chuyên môn. Những người đứng đầu đơn vị từng vắt óc làm đủ mọi cách xoay sở như cập nhật vấn đề nóng vào kịch, dựng kịch ma, mời diễn viên ngôi sao hay làm mới đội ngũ diễn viên bằng những người trẻ ... với tinh thần sẵn sàng bỏ tiền túi bù lỗ trong nhiều năm liền để gồng gánh duy trì sân khấu.

Một sân khấu lớn khác đang có dấu hiệu hấp hối là Hoàng Thái Thanh. Vợ chồng Ái Như - Thành Hội từng nổi như cồn với những vở kịch ăn khách mà vẫn hoàn toàn tự do trước áp lực phải cài vào những chiêu trò câu khách. Ở thời hoàng kim, những vở như Hãy khóc đi em, Nửa đời ngơ ngác, Sông dài... từng cháy vé nhiều tháng liền và khách đến xem luôn kín rạp. Tuy nhiên thời gian gần đây, những vở mới dựng ở sân khấu Hoàng Thái Thanh bắt đầu lộ những yếu điểm, đơn cử như vở Nửa đời hương phấn bị nhiều khách quen chê sến, cũ kỹ. Nguyên nhân được lý giải là do người thực hiện quá cứng nhắc, không chịu đổi mới tư duy làm kịch khiến màu kịch vốn từng hút khách, tạo nên thương hiệu riêng cho sàn diễn nay lại thành ra lỗi thời, ngán ngẩm.

Vở Nửa đời hương phấn đánh dấu sự đi xuống trong nội dung tác phẩm của sân khấu Hoàng Thái Thanh.

Bên cạnh đó, nhiều biểu hiện cho thấy sân khấu Hoàng Thái Thanh lục đục nội bộ khi một loạt đào, kép chính liên tục ra đi như Thanh Thủy, Trí Quang, Ngọc Lan... khiến nơi đây rơi vào khủng hoảng do thiếu nhân lực. Hệ quả là Hồng Ánh, Tuyết Thu phải gồng sức gánh những vở của Thanh Thủy, Ngọc Lan còn những vai nam chính của Trí Quang lại đâm ra kệch cỡm khi NSUT Thành Hội đã quá tuổi hay Quang Thảo quá "yếu" để thay thế.

Bù lỗ cho đến khi đóng cửa

Đầu tiên, vấn đề chung của hầu hết sân khấu kịch ở TP HCM là tình trạng vắng khán giả. Đạo diễn Ái Như, đồng sáng lập sân khấu kịch Hoàng Thái Thanh cho biết bà thấy rất áp lực khi trong vòng 2 năm, lượng khách đến đã giảm gần một nửa. Đây cũng là tình hình chung của các sân khấu còn lại khi hình ảnh khán giả chỉ ngồi nửa rạp hoặc thậm chí chỉ vài hàng ghế đầu trong mỗi suất diễn đã không còn hiếm thấy.

Lý giải đầu tiên về mặt khách quan, một là khán giả hiện nay đang có quá nhiều lựa chọn phương thức giải trí khiến mảng kịch bị xao nhãng. Hai là việc ra đời tác phẩm kịch nhưng không đi kèm với phương thức giao lưu, quảng bá, biểu diễn mang tính cộng đồng khiến nguồn khán giả trẻ bị thiếu hụt. Điều này dẫn tới lượng vé bán ra không đảm bảo.

Nghệ sĩ hài Cát Phượng từng tiết lộ chi phí cho mỗi vở kịch lên đến hàng trăm triệu đồng nhưng số tiền thu lại rất thấp. Chính nguồn thu đầu vào quá thấp khiến đa phần "đầu tàu" phải tự bỏ tiền túi bù lỗ cho đến khi không thể tiếp tục gồng gánh và phải đóng cửa sân khấu.

NSND Hồng Vân, đạo diễn Ái Như trăn trở với nghề.

Về chủ quan, diễn viên và kịch bản cũng là 2 vấn đề nhức nhối của mỗi sân khấu. Nếu như kịch bản cho nghệ thuật kịch nói luôn rơi vào cảnh khan hiếm thì vấn đề nhân sự của các sàn diễn lại nằm ở chỗ thiếu diễn viên "đinh". Thực trạng chua chát là hiếm có diễn viên kịch nào có thể sống thoải mái với nghề mà không phải làm thêm các công việc khác như đóng phim, diễn hài, tham gia chương trình truyền hình thực tế... để có được thu nhập ổn định như hầu hết hiện nay. Đồng lương èo ọt nhưng yêu cầu diễn kịch lại cao và khắt khe hơn hẳn so với đóng phim nên việc diễn viên kịch lấn sân là điều tất nhiên.

Nam diễn viên Nguyên Bảo cho biết việc lấn sân đóng phim, game show cũng một là ý tưởng hay, giúp diễn viên kịch có thể tự tạo dựng sức hút truyền thông, tương tác nhiều hơn với công chúng rồi từ đó câu kéo khán giả đến sân khấu kịch.

Cần có sự phối hợp

Theo NSND Hồng Vân từng, một phần trách nhiệm còn nằm ở phía cơ quan có thẩm quyền. Bà cho rằng thực trạng hiện này là do thiếu sự phối hợp tổ chức của chính quyền, sự định hướng, hỗ trợ và kết hợp đồng bộ giữa các cơ quan chức năng và văn nghệ sĩ. Bầu Hồng Vân mong muốn giữa các đơn vị kịch và cơ quan Nhà nước sẽ có sự bắt tay cùng triển khai xây dựng và định hướng cho lứa thế hệ khán giả mới.

NSƯT Thành Hội cũng từng than thở rằng các sân khấu kịch hoạt động hiệu quả, có nhiều đóng góp lớn nhưng lại như những đứa con rơi chẳng được quan tâm, chăm sóc. Vợ ông, nghệ sĩ Ái Như cũng không còn tha thiết gì với việc xin kinh phí vì bà đã từng kiến nghị cơ quan chức năng giúp đỡ và tham gia họp nhiều lần nhưng vẫn không có gì thay đổi. Trong khi đó, sân khấu kịch 5B đã đóng cửa hơn 7 tháng để chờ xin kinh phí sửa chữa, trùng tu nhưng số tiền này vẫn còn treo... lơ lửng.

Tuy nhiên, đâu đó trong toàn cảnh bức tranh kịch nói TP HCM vẫn còn những điểm sáng: những sàn diễn còn sáng đèn hàng đêm như Idecaf, Nụ cười mới, Thế giới trẻ... hay sân khấu của NSƯT Trịnh Kim Chi vừa khai trương tại quận 6. Trước câu hỏi cho rằng cô quá can đảm khi ngành kịch nói đang đi vào ngõ cụt thế này, Trịnh Kim Chi cho hay đã sẵn sàng bù lỗ 2 năm và làm sân khấu này bằng tất cả khả năng, tâm huyết, tình yêu dành cho nghề.

Diễn viên Lê Nguyên Bảo.

Diễn viên trẻ Lê Nguyên Bảo tâm sự: "Mỗi sân khấu đều được làm nên từ tâm huyết của rất nhiều người. Sân khấu chọn diễn viên, còn khán giả thì có quyền lựa chọn sân khấu. Riêng về sự phát triển sân khấu, tôi nghĩ nó như một vòng tuần hoàn từ xưa đến nay, tạo dựng, phát triển tố, thời hoàng, thoái trào và lặp lại.

Sân khấu nào cũng đang cố gắng hết sức để duy trì, hoàn thiện và đổi mới để thu hút khán giả yêu kịch hơn. Tôi luôn tin sự cố gắng của những diễn viên yêu nghề và nghiêm túc với nghề cố gắng nhiều sẽ làm khán giả sẽ lại ủng hộ sân khấu nhiều hơn. Hy vọng năm tới sẽ là một năm khởi sắc của các hoạt động sân khấu và khán giả luôn yêu thương sân khấu và kịch nói vẫn luôn là một nét văn hoá thật đẹp của Sài Gòn và Nam Bộ".

Theo Gia Bảo/ Vietnamnet

Trịnh Kim Chi yêu Huy Khánh trong phim mới Nữ diễn viên đảm nhận vai góa phụ, vướng vào cuộc tình cùng chàng "phi công trẻ" - Huy Khánh trong "Chuyện tình bà nội trợ". Trong phim mới, Trịnh Kim Chi đảm nhận vai Huệ, người phụ nữ trung niên nhưng có vẻ ngoài ưa nhìn và trẻ hơn so với tuổi. Sau khi chồng qua đời, Huệ dọn về sống cùng...