Trí thức Pháp kêu gọi NATO khai trừ Thổ Nhĩ Kỳ

Bức thư ngỏ cho rằng mối đe dọa người tị nạn Syria là không có cơ sở, trong khi việc bị khai trừ khỏi NATO sẽ khiến Thổ Nhĩ Kỳ kém hấp dẫn đi trong mắt Nga.

Sự can thiệp của Thổ Nhĩ Kỳ vào các vấn đề Syria không chỉ vi phạm các nguyên tắc dân chủ của Liên minh Bắc Đại Tây Dương, mà còn đe dọa đến an ninh của châu Âu, và đó là lý do tại sao nên khai trừ đất nước này khỏi NATO – theo thư ngỏ của nhà nghiên cứu Stephane Breton và nhà văn Patrice Franceschi đăng tải trên Le Monde.

Các tác giả lưu ý rằng, điều kiện trong thỏa thuận ngừng bắn tạm thời ký ngày 17/10 giữa Thổ Nhĩ Kỳ và Mỹ đã xác nhận mục tiêu của ông Erdogan: đẩy người Kurd ra khỏi lãnh thổ của họ và chiếm một nửa vùng tự trị Rojava của Syria. Hiện giờ người Mỹ chỉ đơn thuần là đề nghị người Kurd chạy trốn và bỏ lại lãnh thổ cho kẻ thù.

Trong thư ngỏ, các tác giả nhắc nhở rằng, kể từ khi thành lập 100 năm trước, Thổ Nhĩ Kỳ không ít lần dùng đến bạo lực để thực hiện tham vọng của mình: quốc gia này chịu trách nhiệm về vụ diệt chủng người Armenia năm 1915, nạn diệt chủng người Hy Lạp và người Assyria vào đầu những năm 1920, thảm sát Dersim năm 1937, xâm chiếm đảo Síp năm 1974, xâm chiếm Jarabulus và al-Bab ở Syria năm 2016, xâm chiếm và thanh lọc sắc tộc của người Kurd ở Afrin năm 2018. 100 năm trước, một phần ba dân số Thổ Nhĩ Kỳ là Kito hữu, nhưng giờ đây chỉ còn vài nghìn người. Bây giờ đến lượt người Kurd.

Trí thức Pháp kêu gọi khai trừ Thổ Nhĩ Kỳ khỏi NATO. (Ảnh: Reuters)

Thổ Nhĩ Kỳ chưa bao giờ bị trừng phạt, và do đó họ tin rằng sự miễn phạt đó là không giới hạn – thư ngỏ viết. Các ông Breton và Franceschi cảnh báo, sự im lặng của phương Tây, mà trong mắt của Thổ Nhĩ Kỳ là một sự khuyến khích bạo lực, một ngày nào đó rồi sẽ quay lưng lại với chính họ.

Sau khi gia nhập NATO vào năm 1952, Thổ Nhĩ Kỳ hành xử như “ con sói giữa bầy cừu“: lợi dụng Liên minh để thực hiện các toan tính của mình. Trong khi NATO được thành lập là để bảo vệ các quốc gia dân chủ. Do đó, theo tác giả, các quốc gia phương Tây sẽ vi phạm thỏa thuận chính trị nếu không lên án Thổ Nhĩ Kỳ.

Yếu tố ngăn cản lớn nhất, theo các trí thức Pháp, là lời đe dọa của ông Erdogan sẽ gửi hàng triệu người tị nạn Syria đến châu Âu. Tuy nhiên, đây chỉ là một lời đe dọa xáo rỗng. Thứ nhất, không giống như hồi năm 2015, những người tị nạn không ở lại trên đường phố – họ đang trú ẩn trong các trại ở xa biển, được tài trợ một phần bởi các nước châu Âu. Từ giờ trở đi, việc gửi họ đến châu Âu đã không còn dễ dàng như trước. Và dù nếu điều đó có xảy ra, các nước EU hoàn toàn có thể đáp trả bằng cách áp đặt lệnh cấm đối với hàng hóa Thổ Nhĩ Kỳ – tác động đến một nửa kim ngạch xuất khẩu của nước này.

Thứ hai, số người tị nạn này chính là vũ khí mà ông Erdogan muốn sử dụng chống lại người Kurd để thay đổi thành phần sắc tộc trong khu vực. Và họ thì không thể cùng lúc di chuyển theo cả hai hướng được.

Ngoài ra, còn một mối lo ngại khác là, khai trừ Thổ Nhĩ Kỳ khỏi NATO, châu Âu sẽ đẩy quốc gia này vào vòng tay của Nga. Nhưng trên thực tế, mọi thứ hoàn toàn ngược lại: sau khi quân đội Mỹ rút đi, quân đội Nga ngay lập tức chiếm đóng miền Bắc Syria để kiềm chế sự tấn công của Thổ Nhĩ Kỳ. Giờ đây, sau khi người Thổ Nhĩ Kỳ lui quân, Nga vốn trở thành người chiến thắng chiến lược ở giai đoạn này, và không cần thiết phải cố gắng lôi kéo Thổ Nhĩ Kỳ.

Nhiệm vụ của Matxcơva với tư cách “ người đỡ đầu” cho ông Bashar al-Assad là sự toàn vẹn lãnh thổ của Syria. Thêm vào đó, như các tác giả nhắc nhở, ông Erdogan hiện đang có sự hỗ trợ rất yếu và đã thua trong cuộc bầu cử thị chính năm nay. Với sự phiêu lưu quân sự tại Syria, ông đang cố gắng giành lại những người ủng hộ. Và giờ đây, dừng lại tại chỗ là cách duy nhất để ngăn chặn cuộc xung đột leo thang.

“ Quay lưng lại với Thổ Nhĩ Kỳ, chúng ta sẽ khiến nó suy yếu, làm cho Thổ Nhĩ Kỳ trở nên kém hấp dẫn hơn trong mắt Nga, đồng thời khẳng định được đâu là cốt lõi quan trọng trong các giá trị chính trị của NATO và làm rõ quan điểm chiến lược của chúng ta” – các tác giả Breton và Franceschi kết luận.

(Nguồn: Le Monde)

VĂN ĐỨC

Theo VTC