Trẻ thích làm theo ý mình có phải là chống đối?
Nếu biết cách dạy trẻ bướng bỉnh, cha mẹ có thể nuôi dưỡng tính độc lập cho con mà vẫn uốn nắn được những điểm chưa tốt.
Người lớn cần bình tĩnh và trao cơ hội để trẻ bày tỏ. Ảnh minh họa
Với sự dẫn dắt của người lớn, trẻ không những sẽ hợp tác hơn mà còn thể hiện sự thông minh và có chính kiến.
Đến lúc thách thức quyền uy
Trong quá trình tư vấn tâm lý, chuyên gia Nguyễn Thu Hoài (Trung tâm Tư vấn tâm lý Sao Mai, Hà Nội) thường nghe phụ huynh tâm sự về con mình đến tuổ.i “choai choai” lại có những thay đổi khác thường. Họ luôn có cảm giác con trẻ đang “thách thức” uy quyền của mình mà trước đây nó từng tuân theo.
Theo bà Hoài, đây là vấn đề thường thấy trong giao tiếp giữa cha mẹ và con trẻ đến tuổ.i dậy thì. Khó chịu, tức giận và bị xúc phạm là cảm giác chung của người lớn. Những cuộc khẩu chiến như thế là thử thách đầu tiên và không thể tránh khỏi khi trong nhà có trẻ đang tuổ.i “tập làm người lớn”.
“Có trường hợp cha mẹ coi trẻ như robot, chỉ được nghe theo. Điều này khiến con cảm thấy mệt mỏi, tất yếu đến lúc sẽ muốn phản kháng lại. Và khi đó, trẻ sẽ “bật” ra rất mạnh mẽ, đôi lúc làm người lớn bất ngờ và dễ phát điên” – chuyên viên tâm lý Nguyễn Thu Hoài chia sẻ.
Việc hiểu được nguyên nhân dẫn đến cách hành xử của trẻ sẽ giúp cha mẹ hạn chế được mâu thuẫn không đáng có. Từ đó biết cách ứng xử cho phù hợp, vừa không làm con nổi loạn hay ấm ức vừa không làm mất vị thế của cha mẹ trước mặt trẻ.
Cha mẹ cần bớt áp đặt suy nghĩ của mình lên con cái. Đây là mâu thuẫn lớn nhất khiến trẻ có xu hướng chống đối lại. Một số cha mẹ coi mọi lời nói của mình là duy nhất mà bỏ qua suy nghĩ của con.
Trong nhiều trường hợp, cha mẹ khẳng định mình luôn đúng và con chỉ cần tuân theo. Tuy nhiên, trẻ ở tuổ.i mới lớn đồng nghĩa với việc khi lớn lên các em đã có kiến thức và thế giới quan của riêng mình.
Phân tích của bà Hoài cho thấy, việc trẻ đến tuổ.i “ô mai” thường hãy cãi với cha mẹ và người lớn xuất phát từ những thay đổi tâm sinh lý của trẻ. Kèm theo đó là cảm giác muốn độc lập, thành người lớn, được tôn trọng và đối xử công bằng. Nên khi thấy cha mẹ không chịu nhìn nhận, không thay đổi cách đối xử, trẻ cảm thấy không được tôn trọng rồi bắt đầu cãi lại với thái độ khó chấp nhận.
Bà Hoài đưa ra lời khuyên: “Trẻ nhỏ cần được biết hành vi cãi lại là không đúng và đem lại nhiều hậu quả. Không chỉ lời nói mà ngay cả những cử chỉ như lườm, liếc mắt… cũng không được phép. Và khi có thái độ không đúng, con sẽ phải nhận hình phạt. Chẳng hạn như không được xem tivi trong 1 tuần, không được ăn món yêu thích, bị cắt giảm thời gian chơi điện tử…”.
Ảnh minh họa ITN.
Video đang HOT
“Bắt mạch” những dấu hiệu bướng bỉnh
Nhiều cha mẹ chia sẻ “đau đầu” khi con tự dưng chống đối vô cớ. Có phụ huynh chia sẻ, những tưởng độ tuổ.i nào đó, con sẽ ngoan hơn nhưng mỗi tuổ.i lại khiến người lớn mệt mỏi theo những cách khác nhau.
Cô giáo Đỗ Thị Hường, Hệ thống trường Liên cấp IQ School (Hà Nội) cho biết, các bậc cha mẹ cần “bắt mạch” những dấu hiệu bướng bỉnh của trẻ để có cách giáo dục con tốt hơn.
Mặc dù, cha mẹ có thể gặp khá nhiều khó khăn khi nuôi dạy con ở thời kỳ trẻ bướng bỉnh, không nghe lời. Thế nhưng, đây lại thường là các bé độc lập, có chính kiến và cá tính.
Theo cô Hường, không phải tất cả trẻ thích làm theo ý kiến của mình đều là trẻ bướng bỉnh. Đôi khi, chỉ là do con có chính kiến và cá tính mạnh. Vì vậy, người lớn cần tìm hiểu thật kỹ xem những hành động của con là biểu hiện của tính quả quyết hay bướng bỉnh.
Những trẻ cá tính mạnh và chính kiến có thể rất thông minh và sáng tạo. Ngược lại, những trẻ bướng bỉnh thường chỉ cố chấp theo ý kiến của mình và không sẵn sàng lắng nghe ý kiến người khác.
Một số đặc điểm trẻ bướng bỉnh có thể có là có nhu cầu được thừa nhận và lắng nghe. Trẻ có thể tìm kiếm sự chú ý của người lớn thường xuyên. Tuy nhiên, bướng bỉnh ở một số trẻ có thể là sự độc lập tới mức cực đoan, làm những gì mình thích cho bằng được hoặc nổi giận nhiều hơn những trẻ khác.
“Việc dạy dỗ trẻ bướng bỉnh có thể khó nhưng cũng có nhiều điều thú vị. Khi đã xác định được con mình có tính này, cần điều chỉnh cách dạy con phù hợp”, cô Hường nói.
Theo cô Hường, đối với trẻ ở độ tuổ.i nhỏ, khi bướng bỉnh có thể không chịu ăn hay không chịu ngủ đúng giờ khiến người lớn gặp nhiều khó khăn trong việc chăm sóc. Trường hợp này, cha mẹ cần cố gắng lắng nghe để có những giao tiếp phù hợp. Cần ghi nhớ rằng, nếu muốn con lắng nghe mình, thì người lớn cũng cần sẵn sàng lắng nghe bé.
Trẻ bướng bỉnh có thể có ý kiến riêng và thường sẽ tranh luận với người khác. Trẻ có thể trở nên ngang tàng nếu cảm thấy mình không được lắng nghe. Vậy nên, cha mẹ hãy thật sự lắng nghe ý kiến, băn khoăn của con và trò chuyện cởi mở để bé ngoan ngoãn hơn.
“Đôi khi, trẻ trở nên bướng bỉnh vì không có được thứ mình muốn. Vậy nên, bạn cần trò chuyện với con để xem con có mong muốn, khó chịu, buồn bực gì hay không. Vì thế, người lớn cần bình tĩnh và trao cơ hội để trẻ bày tỏ. Bởi có thể con có lý do riêng cho những đối đầu đó”, cô Hường chia sẻ.
Theo cô Hường, khi trẻ bướng bỉnh và chống đối, cha mẹ thường cảm thấy tức giận và dễ lớn tiếng với bé. Tuy nhiên, phản ứng này không làm cho con hiểu ý kiến của bạn mà chỉ khiến bé tỏ ra chống đối hơn nữa.
Để luôn giữ tâm trạng bình tĩnh và cân bằng với con, cha mẹ có thể cùng bé chơi thể thao, nghe nhạc hay làm những việc cả hai cùng thích. Khi tham gia những hoạt động thư giãn cùng nhau, bé cũng dần xem cha mẹ là “bạn” và sẽ hợp tác hơn.
Bên cạnh đó, cô giáo Trường Liên cấp IQ School cũng cho rằng, để trẻ hợp tác hơn, hãy cố gắng hướng hành vi của trẻ theo chiều hướng tích cực. Một cách để ba mẹ có thể có phản ứng vui vẻ từ trẻ là hỏi con những câu như “Con thích đi chơi không?”, “Con thích ăn kem không?” hay “Con thích đi tưới cây không?”. Những câu hỏi này thường sẽ gợi được phản ứng hào hứng, vui vẻ từ bé và giúp bé có cảm giác mình được lắng nghe. Khi đã vui vẻ, tích cực, bé sẽ ngoan ngoãn, hợp tác hơn.
Theo cô Hường, những trẻ bướng bỉnh hoặc cá tính mạnh rất nhạy cảm với cách ba mẹ đối xử với mình. Vì vậy, bạn hãy chú ý đến giọng điệu, ngôn ngữ cơ thể và từ ngữ mình sử dụng để tránh khiến trẻ cảm thấy con đang bị ép buộc, ra lệnh. Thay vì bảo con phải làm một việc gì đó, hãy cùng con làm.
Trẻ trước 3 tuổ.i có biểu hiện này vô cùng thông minh, điều cuối cùng nhiều bố mẹ không thích
Đối với trẻ dưới 3 tuổ.i, bố mẹ có thể nhận biết thông qua việc quan sát một số hành vi hàng ngày của con.
Thực tế, hiện nay nhiều bố mẹ không nhận ra thời điểm vàng trẻ phát triển trí não tốt nhất, nên thường vô tình bỏ qua giai đoạn để uốn nắn, hay cải thiện IQ cho con.
Muốn biết chỉ số IQ của trẻ cao hay thấp, khi trẻ dưới 3 tuổ.i, bố mẹ có thể nhận biết thông qua việc quan sát một số hành vi của con hàng ngày.
Trẻ có chỉ số IQ cao, trước 3 tuổ.i thường chủ yếu biểu hiện trên các khía cạnh sau.
Biết bò, biết đi sớm, khả năng vận động tốt
Ở trẻ 3 tuổ.i, các hoạt động tinh của con càng rõ ràng thì càng chứng tỏ bé thông minh. Khả năng này dần phát triển thông qua kinh nghiệm của trẻ, học hỏi từ người lớn và tiếp xúc với nhiều loại đồ chơi, vật liệu, thậm chí cả thực phẩm.
Bởi khi não bộ và hệ thần kinh của trẻ phát triển, cùng với cơ thể khỏe mạnh, nhanh nhẹn, trẻ sẽ có thể học nhanh các kỹ năng khó.
Nhà tâm lý học Gadner cho rằng, trí tuệ được thể hiện trên nhiều khía cạnh, trong đó thể chất là một phương diện thể hiện trí tuệ.
Khả nặng vận động tốt có liên quan đến việc phát triển trí não ở trẻ.
Nếu bố mẹ nhận thấy trẻ biết bò, học đi, học nhảy và các hoạt động khác sớm hơn những đứ.a tr.ẻ khác, điều đó có nghĩa khả năng của trẻ phát triển rất tốt, đồng thời con có trí thông minh cao.
Trong quá trình phát triển của não bộ, các tế bào thần kinh luôn liên kết với nhau, tốc độ dẫn truyền giữa chúng càng nhanh thì càng thông minh.
Khi vận động, não tiết ra chất dẫn truyền thần kinh dopamine, chất này có thể làm tăng tốc độ dẫn truyền của các tế bào thần kinh. Vì vậy, những đứ.a tr.ẻ ưa thích vận động, có năng khiếu thể thao thường thông minh, đề kháng cao hơn.
Nhạy cảm khi ngủ, dễ thức giấc
Trẻ 3 tuổ.i đang trong thời kỳ vàng để nhận thức và tìm hiểu thế giới bên ngoài. Nếu thấy con mình có phản ứng nhanh nhạy với bất kỳ tình huống bất ngờ, hoặc những thay đổi trong cuộc sống như âm thanh, nhiệt độ phòng, đôi khi là ánh sáng... thì đó cũng là biểu hiện của chỉ số IQ cao.
Một số phụ huynh lo lắng khi trẻ ngủ không được sâu giấc, dễ tỉnh giấc hay giật mình trong khi ngủ chỉ vì những âm thanh hay tiếng động nhỏ xung quanh.
Thực tế, việc trẻ nhạy cảm với những tiếng động xung quanh trong lúc ngủ là do não bộ của bé đang phát triển, các tế bào thần kinh hoạt động nhanh nhạy và phản ứng liên tục với các tác động bên ngoài.
Bên cạnh đó, khả năng cảm nhận tuyệt vời này có thể cho thấy não bộ của trẻ đang phát triển cực kỳ tốt, trong tương lai có thể sẽ là một đứ.a tr.ẻ lanh lợi và thông minh.
Việc trẻ nhạy cảm với những tiếng động xung quanh trong lúc ngủ là do não bộ của bé đang phát triển.
Tính tình ương ngạnh, bướng bỉnh
Đây là một trong những biểu hiện trẻ thông minh, nhưng hầu hết bố mẹ không thích điều này, bởi ai cũng mong con mình sẽ là đứ.a tr.ẻ ngoan, biết nghe lời.
Thực tế, trẻ 3 tuổ.i đã có nhận thức về thế giới xung quanh, lúc này tâm lý của con cũng sẽ có bước biến chuyển, trẻ thích hiện mong muốn và cái tôi nhiều hơn.
Một nghiên cứu từng chỉ ra rằng, trẻ có chỉ số thông minh cao thường ý thức độc lập mạnh mẽ hơn, có ý kiến riêng và tư duy độc đáo trong việc xử lý các quy trình. Vì vậy, đứng từ góc độ tâm lý những đứ.a tr.ẻ thông minh thường "cứng đầu" và không dễ bảo.
Những đứ.a tr.ẻ như vậy thường có tư duy độc lập và yếu tố chuyển đổi tư duy logic trong công việc và học tập, có ý kiến riêng và đưa ra quyết định tương ứng. Trẻ sở hữu IQ cao có thể kiên trì làm những việc mình thích và tỷ lệ thực hiện được công việc đó rất cao.
Trẻ 3 tuổ.i đã có nhận thức về thế giới xung quanh, lúc này trẻ thích hiện mong muốn và cái tôi nhiều hơn.
Sinh nhật mẹ vợ, tôi để lì xì 10 triệu, vô tình vợ gọi điện tôi bật loa ngoài, bà nghe thấy hất tung bàn ăn Mẹ vợ thì luôn bắt vợ tôi làm theo ý mình nhưng vợ lại bướng bỉnh cho rằng bà không đúng. Từ khi yêu vợ, tôi đã nhận thấy rằng giữa vợ và mẹ của cô ấy có mối quan hệ không tốt. Tôi chẳng hiểu vì sao mà đôi lúc họ vẫn có thể to tiếng được với nhau. Mẹ vợ thì...