Trao 2 cảng chiến lược cho Nga : Iran được gì?

Tehran sẽ không dễ dàng trao 2 cảng biển chiến lược quan trọng cho Nga nếu như lợi ích mà Iran nhận lại không tương xứng.

Trong cuộc họp gần đây với Nga, Lãnh tụ Tối cao Iran Ali Khamenei và lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) đã thống nhất kế hoạch cho phép tàu chiến Nga sử dụng cơ sở vật chất ở hai cảng quân sự Bandar-e-Bushehr và Chabahar .

Tàu chiến và tàu ngầm hạt nhân của Nga sẽ neo đậu ở Bandar-e-Bushehr và Chabahar dưới sự canh gác của hàng trăm binh lính thuộc Lực lượng Đặc biệt có vai trò như những “cố vấn quân sự”.

Ngoài ra, Iran còn cho phép Nga sử dụng một căn cứ không quân gần Bandar-e-Bushehr – nơi có thể tập trung 35 máy bay Sukhoi Su-57.

Đợt tập trận chung tiếp theo giữa Nga và Iran ở Ấn Độ Dương và Eo biển Hormuz cũng sẽ đánh dấu cho sự khởi đầu của việc Moscow mở rộng hoạt động quân sự tại Tehran.

Vị trí hai cảng chiến lược Bandar-e-Bushehr và Chabahar.

Động thái này của Iran diễn ra trong bối cảnh leo thang căng thẳng vùng Vịnh có nguy cơ bùng phát thành một cuộc chiến nguy hiểm. Quyết định của Iran khi ngả hẳn về phía Nga khiến giới quan sát ngạc nhiên bởi hai quốc gia vốn không cùng chung lợi ích trong nhiều vấn đề.

Thực tế, Iran không có lựa chọn nào khác ngoại trừ Nga với trong cuộc chiến chống lại lệnh trừng phạt và sức ép từ phía Mỹ.

Mặc khác, Tổng thống Iran Rouhani cùng những cộng sự của ông ủng hộ việc hòa hợp với phương Tây và thỏa thuận hạt nhân đã không thể thuyết phục được những người đã bỏ phiếu cho ông và thậm chí cả Lãnh tụ tối cao Ali Khamenei rằng JCPOA sẽ đem lại sự thịnh vượng cho Tehran.

Theo một quan chức cấp cao Iran, Lãnh tụ tối cao Ali Khamnei từng ủng hộ Tổng thống Rouhani một vài năm đầu nhưng hiện ông không còn lựa chọn nào khác ngoài việc nhất trí với những đề xuất của lực lượng IRGC mà trong đó, thỏa thuận với Nga được đặt lên trước.

Một số ý kiến cho rằng, việc Iran trao 2 cảng biển chiến lược quan trọng cho Nga vừa là một quyết định bất đắc dĩ mà cũng là một quyết định tự nguyện. Song giới quan sát lại nghĩ khác.

Iran chắc chắn đã phải cân nhắc rất kỹ trước khi đi đến quyết định nói trên. Tehran sẽ không dễ dàng trao 2 cảng biển chiến lược quan trọng cho Nga nếu như lợi ích mà Iran nhận lại không tương xứng.

Theo thỏa thuận được ký bởi Thứ trưởng dầu khí Iran Amir-Hossein Zamaninia, và Thứ trưởng năng lượng Nga Kirill Molodtsov, Nga sẽ cấp 50 tỷ USD mỗi năm trong ít nhất năm năm để có thể hoàn thành các dự án dầu khí ưu tiên hàng đầu theo tiêu chuẩn phương Tây, ước tính trị giá khoảng 250 tỷ USD.

Một khoản tiền khác trị giá 250 tỷ USD sau đó sẽ được cung cấp trong 5 năm tiếp theo để Iran xây dựng các hạng mục còn lại của nền kinh tế.

Để đổi lấy điều này, Iran sẽ ưu tiên cho các công ty Nga trong tất cả các thỏa thuận thăm dò và phát triển mỏ dầu khí trong tương lai, bổ sung vào bản thỏa thuận đã đạt được tại thời điểm đó.

Ngoài ra, Iran đã đồng ý mua hệ thống phòng thủ tên lửa S-400 của Nga, và cho phép Nga mở rộng số lượng các trạm nhận tín hiệu ở Iran và tăng gấp đôi số sĩ quan cấp cao của IRGC được biệt phái sang Moscow để đào tạo liên tục.

Thỏa thuận cũng có một điều khoản không cho phép Iran áp dụng bất kỳ hình phạt nào đối với bất kỳ công ty phát triển nào của Nga khi chậm tiến độ trong bất kỳ lĩnh vực nào trong 10 năm.

Cũng trong khoảng thời gian 10 năm, người Nga sẽ có quyền ra lệnh chính xác lượng dầu được sản xuất từ mỗi mỏ, thời gian bán hàng, được bán cho ai và với giá bao nhiêu.

Sự hiện diện của Nga tại Vùng Vịnh sẽ đảm bảo cho Iran trước mọi sự đe dọa từ phương Tây. Ngoài ra, Iran sẽ thu được nguồn lợi to lớn từ các hợp đồng kinh tế trong bối cảnh nước này đang chịu lệnh cấm vận ngặt nghèo từ Mỹ và đồng minh.

Thành Chung

Theo baodatviet