Tranh cãi vị trí chỗ ngồi giữa kiểm sát viên và luật sư
Việc bố trí chỗ ngồi của đại diện viện kiểm sát và luật sư ở các tòa án cấp tỉnh/thành trên cả nước hiện không thống nhất. Đây là vấn đề đã gây không ít tranh cãi với nhiều quan điểm trái chiều, đặc biệt là vị trí ngồi của kiểm sát viên và luật sư trong một phiên tòa.
Sau khi đưa trụ sở mới xây vào hoạt động, TAND TP Đà Nẵng đã điều chỉnh vị trí ngồi của kiểm sát viên (KSV) và luật sư (LS) ngang bằng và đối diện nhau. Giới LS thì ủng hộ, trong khi KSV phản ứng vì cho rằng vai trò, địa vị của họ cao hơn luật sư nên không thể ngồi ngang hàng.
TAND TP Đà Nẵng bố trí vị trí ngồi của Kiểm sát viên và Luật sư ngang bằng nhau trong quá trình xét xử
Ông Đặng Ánh – Phó Chánh án TAND TP Đà Nẵng – cho rằng, hiện nay pháp luật chưa có quy định về việc tổ chức phiên tòa cũng như xác định vị trí chỗ nngồi của người tiến hành tố tụng (THTT) và người tham gia tố tụng (TGTT). Điều này dẫn đến tình trạng việc tổ chức phiên tòa, bố trí ngồi không thống nhất giữa các địa phương trong cả nước, chưa thể hiện được hết vai trò, chức năng đặc thù riêng của từng cơ quan, người THTT và người TGTT.
Do đó, vấn đề “chỗ ngồi” đang là đề tài nóng với nhiều quan điểm trái chiều, đặc biệt là vị trí ngồi của đại diện VKS và LS trong một phiên tòa.
Hiện nay, phần lớn TAND các địa phương thường bố trí vị trí ngồi theo mô hình: Hội đồng xét xử (HĐXX) ngồi chính giữa hội trường, đại diện VKS và Thư ký phiên tòa ngồi hai bên và ngang hàng với HĐXX, LS, người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp và những người tham gia tố tụng ngồi phía dưới, thấp hơn vị trí ngồi của HĐXX, VKS và Thư ký.
Mô hình vị trí ngồi của các bên liên quan đang được áp dụng phổ biến hiện nay
Kể từ khi đưa trụ sở mới vào hoạt động, TAND TP Đà Nẵng là đơn vị tiên phong thay đổi cách bố trí vị trí ngồi trong phòng xử án như mô hình ở trên với lý do với mô hình này thể hiện một số hạn chế, bất cập.
Sau nhiều năm thực hiện theo mô hình trên, TAND hai cấp TP Đà Nẵng nhận thấy việc bố trí vị trí ngồi như vậy là không phù hợp và đảm bảo đúng định hướng theo tinh thần cải cách tư pháp (CCTP), cũng không đáp ứng được yêu cầu dân chủ, tiến bộ trong hoạt động xét xử, gây khó khăn cho hoạt động tranh tụng tại phiên tòa.
Việc bố trí đại diện VKS và Thư ký phiên tòa ngồi ngang hàng với HĐXX khiến vai trò của chủ thể không được thể hiện đúng, dẫn đến việc ngộ nhận về thẩm quyền, chức năng của HĐXX và các chủ thể khác trong hoạt động xét xử.
Vì vậy, từ năm 2014, TAND hai cấp TP Đà Nẵng đã chủ động báo cáo với Ban Chỉ đạo CCTP, Thành ủy Đà Nẵng và đã thay đổi vị trí ngồi những người THTT và những người TGTT tại phiên tòa theo mô hình mới.
Theo đó, chỉ có HĐXX mới được ngồi vị trí cao nhất, riêng biệt, dưới Quốc huy và chính giữa hội trường; ngồi phía dưới và ngay trước HĐXX là bàn của Thư ký phiên tòa. Cũng ngồi phía dưới và bên tay phải HĐXX là bàn của đại diện VKS; bên tay trái, đối diện với VKS là bàn của LS, người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự. Riêng những người tham gia tố tụng ngồi phía dưới, đối diện với thư ký phiên tòa.
Ông Đặng Ánh cho rằng, việc bố trí chỗ ngồi theo mô hình mới sẽ khắc phục được toàn bộ các hạn chế, bất cập của mô hình cũ đồng thời thể hiện được một số ưu điểm tích cực, đảm bảo thể hiện được vị trí, vai trò trung tâm của HĐXX.
Video đang HOT
Dưới Quốc huy, HĐXX nhân danh Nhà nước đưa ra phán quyết. Đại diện VKS, LS, người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đượng sự và những người TGTT với tư cách là các chủ thể của HĐTT đã có được vị trí ngồi bình đẳng.
Bên cạnh đó, Thư ký phiên tòa được bố trí ở vị trí thuận lợi nhất để có thể nắm rõ việc điều hành của HĐXX, nghe rõ lời phát biểu của đại diện VKS với lời trình bày của những người tham gia tố tụng…
Mô hình vị trí ngồi cũ một số Tòa đang áp dụng
Cho đến nay, cách thức bố trí ngồi tại phiên tòa của TAND hai cấp TP Đà Nẵng đã được cấp ủy, chính quyền thành phố đán.h giá cao, các cơ quan tố tụng của Đà Nẵng ủng hộ và nhận được đồng tình rất lớn của dư luận quần chúng nhân dân.
Tuy mô hình này nhận được nhiều ý kiến đồng thuận và đán.h giá cao nhưng cũng còn một số ý kiến của kiểm sát viên (KSV) bày tỏ sự không đồng tình với cách tổ chức mới này. Theo họ mô hình chỗ ngồi tại phiên tòa, KSV ngang hàng với HĐXX là phù hợp và cũng phù hợp với tổ chức và hoạt động của bộ máy cơ quan tư pháp, với chức năng, nhiệm vụ của VKS và Tòa án.
Vì vậy KSV không thể ngồi ngang hàng với LS. Thậm chí, có ý kiến của một KSV cho rằng nếu không ngồi ngang với HĐXX thì KSV cũng phải ngồi trên bục thấp hơn một chút chứ không thể ngồi ngang hàng với LS.
Một đại diện VKS Nhân dân TP Đà Nẵng cho biết, theo quy định của Luật tổ chức VKS Nhân dân, Bộ luật TTHS thì người bào chữa nói chung và luật sư nói riêng thì họ là người tham gia tố tụng, còn KSV là người tiến hành tố tụng.
Như vậy, chủ thể KSV và người bào chữa, LS có địa vị pháp lý khác nhau. KSV là người được nhà nước bổ nhiệm, thay mặt nhà nước thực hiện nhiệm vụ do nhà nước giao, còn người bào chữa, LS không phải là người được nhà nước bổ nhiệm mà là người của một tổ chức xã hội nghề nghiệp, được tổ chức đó cử đi thực hiện nhiệm vụ từng vụ việc theo yêu cầu của người tiến hành tố tụng hoặc người tham gia tố tụng khác.
Do đó địa vị pháp lý của KSV và người bào chữa, LS khác nhau. Vì lẽ đó, tại phiên tòa xét xử vụ án hình sự kiểm sát viên và người bào chữa, LS không thể ngồi cùng vị trí ngang bằng.
Tuy nhiên, một số LS lại đồng ý với cách bố trí vị trí ngồi như hiện nay ở TAND TP Đà Nẵng, thể hiện bằng quan điểm: Việc LS ngồi ngang hàng với KSV mới thể hiện sự văn minh, bình đẳng trước pháp luật.
Tại phiên tòa, bên buộ.c tộ.i (VKS) và bên gỡ tội (LS) nếu lại ngồi ở vị trí cao thấp khác nhau thì chỉ nhìn vào đó người ta đã thấy sự bất bình đẳng giữa bên buộ.c tộ.i, bên gỡ tội và không thấy vị trí trung tâm của HĐXX (tòa án). Vì vậy, việc bố trí LS và đại diện VKS ngồi ngang nhau sẽ không thấy sự bất bình đẳng giữa bên buộc và bên gỡ tội.
Công Bính
Theo Dantri
Bỏ vành móng ngựa, có bàn cho bị cáo?
"Sắp tới chúng tôi sẽ mạnh dạn tiên phong trong việc bỏ vành móng ngựa tại phiên tòa hình sự", Chánh án TAND TP.Đà Nẵng Nguyễn Thành cho biết.
Tại một hội thảo do TAND Tối cao vừa tổ chức, mô hình phòng xử của TAND TP.Đà Nẵng trong đó kiểm sát viên ngồi ngang hàng với luật sư đã được đán.h giá rất cao.
Chúng tôi đã trao đổi với Chánh án TAND TP.Đà Nẵng Nguyễn Thành về mô hình này.
Ông Nguyễn Thành khẳng định việc thay đổi vị trí chỗ ngồi của kiểm sát viên (KSV) ngang hàng với luật sư (LS) tại phiên tòa hình sự là bước tiến cho một nền tố tụng tiến bộ.
Chánh án TAND TP.Đà Nẵng Nguyễn Thành.
Xóa bỏ là thụt lùi!
. Phóng viên: Thưa ông, dự thảo BLTTHS vẫn giữ nguyên vị trí chỗ ngồi tại phiên tòa như cũ, tức HĐXX, thư ký phiên tòa (TKPT), KSV ngồi phía trên, phía dưới là người tham gia tố tụng, trong đó có LS. Ông nghĩ sao về chuyện này?
Ông Nguyễn Thành: Vị trí chỗ ngồi kiểu cũ không phản ánh đúng vai trò của từng thành phần tham gia tố tụng. Chỗ ngồi kiểu cũ khiến nhiều người dự khán lầm tưởng là cả KSV lẫn TKPT đều nằm trong HĐXX và cũng đang điều khiển phiên tòa.
Xét về vai trò thì HĐXX là trung tâm, điều hành và ra phán quyết. Còn KSV đại diện cơ quan công tố thực hiện việc buộ.c tộ.i, LS là bên gỡ tội, TKPT giúp việc cho HĐXX. Chỉ có chủ tọa phiên tòa mới có quyền điều khiển phiên tòa, được cắt ngang phần tranh luận của LS và yêu cầu KSV tranh luận lại với LS. Khi HĐXX ra hoặc vào phòng xử thì mọi người đều phải đứng dậy chào, kể cả KSV. Do đó không thể để HĐXX ngồi ngang hàng với KSV và TKPT được. Có như vậy mới đảm bảo tính uy nghiêm của chốn công đường, đảm bảo sự bình đẳng giữa bên buộ.c tộ.i và bên gỡ tội, đúng tính chất xét xử tranh tụng.
Nếu TAND TP.Đà Nẵng phải hủy bỏ vị trí chỗ ngồi đổi mới hiện nay mà quay về vị trí cũ thì có lẽ đó là bước thụt lùi trong nền tố tụng.
. Phía VKSND không đồng tình với sự thay đổi này vì cho rằng ngoài chức năng công tố, họ còn có chức năng kiểm sát, xét xử, thưa ông?
BLTTHS quy định nguyên tắc mọi người đều bình đẳng trước tòa án nên dù KSV đại diện Nhà nước hay LS đại diện cho người bị xét xử, người bị hại... thì cũng phải bình đẳng như nhau trước tòa. Có ngang hàng thì mới có bình đẳng, có bình đẳng thì mới có tranh tụng chất lượng.
Tất cả người tham gia phiên tòa đều phải chịu sự điều khiển của chủ tọa phiên tòa. Duy nhất HĐXX mới có quyền kết án. Trong quá trình xét xử, nếu thấy cần thiết tòa có quyền triệu tập điều tra viên, KSV kiểm sát quá trình điều tra đến phiên tòa để làm sáng tỏ vụ án. Không lẽ KSV bị HĐXX xét hỏi mà vẫn ngồi ngang hàng với HĐXX?
Tranh tụng hiệu quả hơn rõ rệt
TAND TP.Đà Nẵng dự kiến bỏ vành móng ngựa tại phiên tòa hình sự. Ảnh: HT
. Từ khi thay đổi vị trí chỗ ngồi, kết quả tranh tụng tại phiên tòa ở Đà Nẵng có gì khác so với trước, thưa ông?
Khác chứ! Thái độ tranh tụng tại phiên tòa của các bên đã khác rất rõ rệt, góp phần giúp tranh tụng đạt hiệu quả hơn. Trước đây, do KSV ngồi phía trên nên vô tình các bên ngộ nhận rằng vai trò của KSV lớn hơn LS. LS thì thường thủ phận, chưa mạnh dạn tranh luận. Từ khi thay đổi vị trí chỗ ngồi này KSV tham gia phiên tòa ý thức được trách nhiệm của họ phải làm sao xét hỏi, tranh luận để làm rõ hành vi phạm tội của bị cáo, từ đó bảo vệ quan điểm trong cáo trạng.
Còn về phía LS, họ được ngồi ngang hàng nên tâm lý thoải mái hơn, tự tin hơn khi tranh luận. Chẳng hạn trước đây gặp trường hợp KSV chỉ "giữ nguyên quan điểm như cáo trạng" hoặc nói "tôi không tranh luận gì thêm" thì LS thường im lặng. Nhưng hiện nay rất nhiều trường hợp LS đã lên tiếng đề nghị tòa nhắc KSV phải tranh luận lại với LS.
Thêm nữa, sự thay đổi về vị trí chỗ ngồi còn có ý nghĩa rất lớn đối với bị cáo. Nhìn vào vị trí chỗ ngồi này bị cáo thấy được rằng ở phía trên người buộ.c tộ.i còn có HĐXX là cơ quan tài phán lắng nghe và ra phán quyết, từ đó họ cảm thấy yên tâm hơn về số phận pháp lý của mình.
Bỏ vành móng ngựa?
. Hiện tòa hai cấp ở Đà Nẵng đã triển khai mô hình này như thế nào, thưa ông?
TAND TP.Đà Nẵng và tất cả bảy TAND quận/huyện tại Đà Nẵng đều đã thay đổi vị trí chỗ ngồi theo mô hình mới này. Trong bảy tòa quận/huyện, có hai tòa là TAND quận Hải Châu và TAND quận Thanh Khê do phòng xử quá chật nên chưa thể đưa bàn của KSV ngang hàng với LS nhưng chúng tôi đã đẩy bàn của KSV xuống thấp hơn bàn của HĐXX, sắp tới chúng tôi sẽ cố gắng thay đổi toàn diện.
Sự thay đổi này của chúng tôi đã nhận được sự ủng hộ mạnh mẽ của dư luận, chính quyền địa phương, các ban, ngành liên quan, chuyên gia pháp luật... Tôi mong rằng trong thời gian gần nhất mô hình này sẽ được các tòa trong cả nước triển khai nhân rộng, đồng thời không chỉ triển khai về mặt hình thức mà cả về chất lượng xét xử. Làm sao để trong nền tố tụng của chúng ta không một người dân nào còn phải chịu một bản án oan nữa. Liên quan tới vấn đề này, nếu được ủng hộ, sắp tới chúng tôi sẽ mạnh dạn tiên phong trong việc bỏ vành móng ngựa tại phiên tòa hình sự.
. Vì sao lại bỏ vành móng ngựa, thưa ông?
Bị cáo ra tòa phải đứng vào chiếc vành móng ngựa có hình vòng cung, nhìn vào là thấy ngay họ như đang bị giam lại. Về nguyên tắc, khi chưa có bản án kết tội có hiệu lực pháp luật thì bị cáo chưa có tội, tức phải được tôn trọng và đảm bảo quyền lợi của một công dân. Nếu ra tòa mà bắt bị cáo đứng vào vành móng ngựa thì họ nghĩ cơ quan tố tụng đã mặc định họ có tội, ảnh hưởng trực tiếp đến tâm lý tranh luận của họ.
Theo tôi nên bỏ chiếc vành móng ngựa đi, thay vào đó là bàn cho bị cáo. Chiếc bàn này có các song gỗ chạy dọc và có trụ phía dưới, cao ngang ngực bị cáo. Bị cáo phải đứng nên vẫn giữ được tính uy nghiêm.
Chiếc bàn thể hiện sự tôn trọng đối với quyền công dân của bị cáo, sẽ tạo tâm lý thoải mái cho bị cáo. Mặt bàn nên thiết kế rộng khoảng 30cm nhằm tạo điều kiện cho bị cáo trưng chứng cứ, tài liệu để trả lời khi được xét hỏi và tranh luận. Như vậy sẽ đảm bảo hơn quyền lợi của bị cáo. Kèm theo đó nên thiết kế một chiếc ghế cao có tựa lưng để trong trường hợp bị cáo sức khỏe yếu thì HĐXX có thể xem xét cho họ ngồi khi tham gia phiên tòa.
. Xin cảm ơn ông.
Giúp LS tự tin hơn Mô hình phòng xử của TAND TP.Đà Nẵng là bước tiến trong nền tố tụng, rất phù hợp và đảm bảo đúng tính chất mô hình tranh tụng tại phiên tòa hình sự, cần phải nhân rộng. Việc LS ngồi ngang hàng với KSV không đơn thuần là hình thức mà còn có ảnh hưởng trực tiếp đến nội dung, chất lượng tranh tụng. Nó giúp LS tự tin hơn trong việc tranh tụng vì họ thấy được sự bình đẳng. LS Trần Cảnh Nhứt, Chủ nhiệm Đoàn LS TP.Đà Nẵng Có ngang hàng mới có bình đẳng Nhiều nước tiến bộ trên thế giới đã áp dụng mô hình này từ lâu rồi, theo tôi nước ta cũng nên mạnh dạn thay đổi. Không thể lấy lý do KSV đại diện cho Nhà nước, LS chỉ đại diện cho bị cáo để có sự phân biệt về vị trí ngồi. KSV là bên buộ.c tộ.i thì phải ngồi ngang hàng với LS là bên gỡ tội. Có ngang hàng thì mới có tranh luận bình đẳng, bắt LS phải ngước lên để tranh luận là bất bình đẳng rồi. LS Hoàng Cao Sang, Đoàn LS TP.HCM
Theo_Dân việt
Kiểm sát viên đán.h cắp con dấu, đổ trách nhiệm cho đồng nghiệp Thủ phạm đán.h cắp con dấu cùng giấy đăng ký sử dụng con dấu của cơ quan Viện KSND Thị xã Duyên Hải (Trà Vinh) không ai khác chính là một Kiểm sát viên nội bộ cơ quan này. Ngày 4/9/2015, Viện KSND tỉnh Trà Vinh cho biết, Cơ quan điều tra Công an thị xã Duyên Hải (Trà Vinh) đã xác định...