“Trận lũ ở Yên Bái thể hiện rõ sự dị thường của thời tiết cực đoan”
“Có thể nói 2 trận lũ quét vừa qua ở Sơn La và Yên Bái đã thể hiện rất rõ nét sự dị thường của thời tiết cực đoan. Chúng tôi có mặt ở hiện trường rất sớm ngay sau khi xảy ra sự việc thì thấy cảnh tượng kinh hoàng… Không rõ là nước ở đâu có thể chảy ra nhiều như vậy với mức độ ghê gớm như vậy?”.
Trận mưa lũ lịch sử xảy ra vào đầu tháng 8/2017 ở các tỉnh miền núi Tây Bắc đã gây hại nặng nề về người và của, đặc biệt là 2 tỉnh Sơn La và Yên Bái. Các địa phương này đang rất khẩn trương khắc phục hậu quả để giúp người dân ổn định cuộc sống, đồng thời vẫn tích cực tìm kiếm những người còn đang mất tích.
Mưa lũ đã gây thiệt hại nặng nề cho huyện Mù Cang Chải – Yên Bái (Ảnh: Trần Thanh).
Một vấn đề đặt ra là làm thế nào để giảm thiểu đến mức thấp nhất thiệt hại do mưa lũ gây ra trong thời gian tới?
Liên quan đến nội dung này, phóng viên Dân trí đã có cuộc trao đổi với ông Nguyễn Đức Quang, Phó Chánh văn phòng thường trực Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống thiên tai (PCTT).
- Ông đ.ánh giá như nào về trận mưa lũ vừa qua xảy ra tại các tỉnh miền núi phía Bắc, đặc biệt ở 2 tỉnh Sơn La và Yên Bái?
- Có thể nói 2 trận lũ quét vừa qua ở Sơn La và Yên Bái đã thể hiện rất rõ nét sự dị thường của thời tiết cực đoan. Chúng tôi có mặt ở hiện trường rất sớm ngay sau khi xảy ra sự việc thì thấy cảnh tượng kinh hoàng, với lượng mưa hơn 100mm, với một lưu vực không phải là lớn và chiều dài sông suối ở đó không phải là dài lắm thì không rõ là nước ở đâu có thể chảy ra nhiều như vậy với mức độ ghê gớm như vậy?
Tôi đã nhìn thấy những đoạn đường, cây cầu bị nước lũ phá hủy, các dãy nhà bị cuốn trôi. Có những dòng suối đang chảy theo hướng này thì lại chuyển hẳn sang hướng khác, chạy qua đường và quét qua khu dân cư gây thiệt hại lớn như vậy.
Có thể nói đó là những biểu hiện hết sức cực đoan, dị thường của thiên tai, thời tiết.
Như chúng ta đã biết, Việt Nam là một trong những quốc gia chịu ảnh hưởng nhiều của các loại hình thiên tai và biến đổi khí hậu.
Những năm gần đây cùng với biến đổi khí hậu cùng với áp lực của sự phát triển thì thiên tai càng trở lên khó lường. Nhưng cũng có thể nói, thiệt hại cũng giảm đáng kể do chúng ta tích cực ứng phó với thiên tai ở trên biển. Và cùng với sự quan tâm của Đảng và Nhà nước, cả hệ thống chính trị vào cuộc chúng ta đã làm rất nhiều điều và có chuyển biến tích cực.
Riêng thiệt hại về người do lũ quét, sạt lở đất ở vùng núi thì vẫn còn là vấn đề rất nan giải. Nguyên nhân của sự việc này cũng khó, những cái nó khác biệt so với những thiên tai khác là do miền núi của chúng ta thường rất dốc, mưa lại kéo dài, địa chất phức tạp, nhiều nơi bở rời. Cho nên khi mưa xuống thì có hiện tượng là lũ đến rất nhanh, bất ngờ, rồi tập tục người dân sinh sống thường hay bám theo các sông, suối. Đây chính là nguyên nhân quan trọng gây ra thiệt hại lớn về người, tài sản.
Video đang HOT
- Vậy giải pháp để ứng phó với thiên tai trong thời gian tới là như nào, thưa ông?
- Chúng ta phải rà soát lại kế hoạch, phương án phòng chống thiên tai để cập nhật, bổ sung cho phù hợp. Rồi đ.ánh giá chỗ ở của người dân, làm sao phải an toàn. Ban chỉ đạo Trung ương về PCTT cũng đã chỉ đạo khẩn trương đ.ánh giá nơi ở an toàn cho người dân, để từ đó có giải pháp di dời, tái định cư về lâu dài hoặc sơ tán khi mà có tình huống xảy ra.
- Có ý kiến cho rằng, chúng ta phải nhận diện, khoanh vùng được những nơi mà thường xuyên chịu tác động của thiên tai để từ đó đưa ra các giải pháp phòng ngừa mới hiệu quả, ông nghĩ sao về vấn đề này?
Nói về giải pháp ứng phó với thiên tai một cách bền vững hơn trong thời gian tới, đại diện Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống thiên tai cho biết, cần khoanh vùng những nơi thường xuyên chịu tác động của thiên tai để từ đó đưa ra các giải pháp phòng ngừa và sắp xếp lại dân cư đến khu vực an toàn hơn.
- Tôi đồng ý với ý kiến này, có nhiều việc phải làm. Nhưng theo tôi trước hết cần tăng cường tuyên truyền, nhận thức cho người dân để người dân hiểu về thiên tai thường xảy ra. Rồi trang bị kỹ năng phòng, tránh cho người dân. Chủ động xây dựng các phương án, kế hoạch, kịch bản ứng phó với các loại hình thiên tai. Kiên quyết di dời dân ra khỏi nơi nguy hiểm, nếu không làm tốt sẽ rất nguy hiểm vì lũ ống, lũ quét về rất nhanh. Về lâu dài cần đẩy nhanh chương trình tái định cư gắn với việc ổn định sinh kế cho người dân.
Nâng cao năng lực cơ quan quản lý nhà nước về PCTT, cũng như cơ quan điều phối liên ngành, ban chỉ huy các cấp. Tăng cường năng lực dân sự trong ứng cứu giờ đầu tại cơ sở, khi mà có thiên tai chỉ có lực lượng tại chỗ mới đáp ứng được, còn khi lực lượng chuyên nghiệp đến sẽ có độ trễ và lúc đó giao thông đã có thể bị chia cắt.
- Liệu thời gian tới chúng ta có thể cảnh báo được sớm hơn nữa về rủi ro thiên tai cho người dân?
- Công tác cảnh báo sớm là hết sức quan trọng, nếu cảnh báo sớm được sẽ tăng được tính chủ động. Hoạt động cảnh báo sớm kết hợp rất nhiều hoạt động, công tác dự báo của chúng ta phải được nâng lên, phải được cải thiện. Ngoài cơ quan quản lý nhà nước bên khí tượng thủy văn thì chúng ta cần tăng cường hệ thống đo mưa chuyên dụng để khu vực có nguy cơ đó được bổ sung, cập nhật.
Cái thứ hai nữa chúng ta sớm hoàn thiện cung cấp và hướng dẫn về bản đồ lũ quét, sạt lở đất và phải có cập nhật thường xuyên cho sát với điều kiện thực tế.
Quy hoạch dân cư phải hết sức quan tâm, quy hoạch phải kết hợp lồng ghép với nội dung phòng chống thiên tai. Chuyển từ bị động ứng phó sang chủ động phòng ngừa, sắp xếp lại dân cư, sinh kế bền vững cho người dân để tránh trường hợp chuyển người dân đi rồi sinh kế không phù hợp lại quay về chỗ cũ, chỗ nguy hiểm.
Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Hoàng Văn Thắng cho biết: Tái định cư là câu chuyện khó khăn nhất trong việc ứng phó rủi ro với thiên tai. Thủ tướng Chính phủ đã có Quyết định 1776 về di dân vùng thiên tai, vùng nguy cơ cao xảy ra thiên tai. Tuy nhiên, thời gian tới chúng ta cần quan tâm hơn nữa, tham mưu cho Chính phủ về vấn đề này. Việc chọn nơi ở cho người dân, tôi cho rằng chính quyền địa phương phải có trách nhiệm.
Nhưng nơi ở phải gắn với sinh kế của người dân nữa. Bộ NN&PTNT cũng sẽ cùng với các bộ ngành khác, địa phương bàn bạc thêm về vấn đề tái định cư cho người dân vùng thiên tai.
- Xin cảm ơn ông!
Nguyễn Dương (thực hiện)
Theo Dantri
Ám ảnh vì tận mắt nhìn nhà mình bị lũ cuốn phăng trong chớp mắt
Gần sáng, nghe thấy tiếng động mạnh, nước chảy ầm ầm phía sau nhà, anh Lẩu cùng vợ con đang ngủ bỗng tỉnh giấc chạy ra ngoài thì dòng nước lũ ập tới, cuốn phăng ngôi nhà ngay trước mắt anh.
Sáng 4/8, cả vùng "rốn" lũ tổ 8, thị trấn Mù Cang Chải (huyên Mu Cang Chai, tinh Yên Bai) vẫn tan hoang, ngổn ngang và đau buồn sau trận lũ ống lịch sử đêm 2/8, rạng sáng 3/8.
Do tính chất cơn lũ ống xảy ra bất ngờ trong đêm với cường độ rất mạnh nên gần như tất cả hộ dân sống ven con suối tại tổ 8 đều bị lũ cuốn trôi.
May mắn kịp đưa các con rời khỏi khu vực nguy hiểm và chứng kiến cả ngôi nhà mình bị lũ cuốn đi trong chớp mắt, anh Giàng A Lẩu, 41 t.uổi, vẫn chưa khỏi bàng hoàng sợ hãi. Giây phút chứng kiến cơn lũ ập tới cuốn phăng đi căn nhà, với anh là nỗi ám ảnh không bao giờ quên.
Anh Lẩu nói: "Thực sự đến bây giờ tôi vẫn còn rất sợ hãi. Từ xưa đến giờ, từ cha sinh mẹ đẻ, sống ở đây tôi chưa bao giờ gặp phải cơn lũ nào kinh hoàng đến thế!.
Lúc đó, nghe thấy tiếng động mạnh, nước chảy ầm ầm phía sau nhà, tôi cùng vợ con đang ngủ bỗng tỉnh giấc chạy ra ngoài thì dòng nước lũ ập tới, tận mắt tôi nhìn thấy lũ cuốn phăng ngôi nhà ngay trước mắt".
Vợ anh Lẩu không kìm được nước mắt khi mất đi toàn bộ tài sản
Anh Lẩu cho biết, tổng thiệt hại do cơn lũ gây ra với gia đình anh vào khoảng gần 100 triệu đồng, bao gồm xe máy, máy cày và nhiều đồ đạc điện tử khác. Chưa kể ngôi nhà anh mới làm cách đây 2 năm.
Anh Hoàng Văn Nọi, một hộ dân cũng sống trong tổ 8, chia sẻ: "Đêm hôm đấy khi đang ngủ tôi bỗng nghe thấy có tiếng ầm ầm như b.om n.ổ. Tôi liền bật dậy chạy ra ngoài thì nhìn thấy cơn lũ đã lao ngay tới trước mặt.
Hốt hoảng tôi chỉ kịp chạy ra ngoài leo lên ngọn đồi sau nhà, may mắn thoát c.hết. Tất cả đồ đạc có trong nhà đều bị hư hỏng nặng. Cơn lũ còn cuốn trôi mất một chiếc xe máy và bộ bàn ghế nhà tôi".
Những đồ đạc còn lại trong nhà anh Nọi.
Anh Mùa A Tông kể lại giây phút kinh hoàng khi dong nươc khung khiêp đô âp vao ngôi nha anh đang ơ, cuôn phăng moi thư. Anh chi kip goi vơ cung 2 đưa con vung dây chay thoat thân.
"Luc đo vơ chông chung tôi chi kip ôm con rôi vung dây chay ra khoi nha đê thoat nan, may măn la moi ngươi trong gia đinh vân an toan. Đên bây giơ chung tôi vân chưa hêt bang hoang khi nghi vê thơi điêm đó. Cả nhà mất hết sạch không còn lại gì sau cơn lũ, gia đình tôi bây giờ phải đi ở nhờ khổ lắm".
Anh Mùa A Tông dù bị cuốn phăng nhiều tài sản vẫn cảm thấy may mắn vì cả gia đình bảo toàn được tính mạng.
Một gia đình may mắn khác là Chị Lý Thị Vàng. Khi cơn lũ xuất hiện cả gia đình chị có 4 người hò hét nhau chạy tán loạn và may mắn đều thoát c.hết. Nhưng nhà cửa không còn gì, hiện gia đình chị đang đi ở nhờ.
Chị Vàng kể về một trường hợp vô cùng may mắn khi đã thoát cơn lũ kinh hoàng trong đêm. Đó là anh Nguyễn Doãn Dũng, 30 t.uổi.
Nhà anh Dũng ở ngay cạnh lòng khe suối, là nơi cơn lũ mạnh cuốn qua. Cả ngôi nhà anh đã bị lũ cuốn trôi sạch. Sau khi lũ đi qua, không thấy anh Dũng đâu, ai nấy đều nghĩ anh đã m.ất m.ạng trong lũ.
Không ngờ sau đó anh Dũng bất ngờ trở về, khỏe mạnh. Anh Dũng kể nhờ leo lên được một cây to nên anh đã thoát được trận lũ ống kinh hoàng.
Trả lời PV Dân trí, ông Đỗ Đức Duy - Chủ tịch UBND tỉnh Yên Bái đang có mặt tại hiện trường - cho biết: "Hiện nay chúng tôi đang tiếp tục công tác cứu nạn cứu hộ, huy động toàn bộ các lực lượng để khắc phục hậu quả do cơn lũ gây ra. Rất nhiều công trình vẫn đang bị vùi lấp trong đất đá và dòng nước, trong khi trời vẫn đang tiếp tục mưa.
Sáng nay, 4/8, hàng trăm người bao gồm lực lượng bộ đội dân phòng, lực lượng cứu hộ cứu nạn, người dân đang nỗ lực khắc phục hậu quả sau cơn lũ và tiếp tục tìm kiếm các nạn nhân bị mất tích.
Trần Thanh
Theo Dantri
Xuất hiện áp thấp nhiệt đới gần biển Đông Sáng 24/11, một áp thấp nhiệt đới hình thành trên vùng biển phía đông miền nam Philippines và có khả năng đi vào biển Đông. Trung tâm dự báo khí tượng thủy văn Trung ương cho biết, 13h chiều nay, áp thấp nhiệt đới trên khu vực miền nam Philippines, sức gió mạnh nhất 50 km/h, tương đương cấp 6. Di chuyển hướng...
