Trận đánh táo bạo của 1 du kích đã khơi nguồn cho Đặc công Việt Nam thế nào?

Đặc công là một binh chủng mạnh trong quân đội Việt Nam với nhiều chiến công đã đi vào huyền thoại. Mặc dù đến tận tháng 3/1967, bộ tư lệnh binh chủng Đặc công mới được thành lập nhưng các đơn vị đặc công và cách đánh đặc công đã được hình thành từ trong kháng chiến chống Pháp sau một trận đánh cực kỳ táo bạo của một anh du kích địa phương.

Trong hồi ký Nhiệm vụ đặc biệt, Thiếu tướng Nguyễn Tư Cường, nguyên tư lệnh binh chủng Đặc công có kể về sự kiện đã tạo cảm hứng và khơi nguồn cho cách đánh đặc công của quân đội Việt Nam như sau:

“Thế là sau khi bay qua một chặng đường hàng không vòng vèo, tôi đã đến với chiến trường Đông Nam Bộ. Giây phút đầu tiên thật bồi hồi, xúc động về cái mảnh đất xa mà gần, lạ mà thân quen gắn bó từ lâu, làm thức dậy trong tôi một ký ức khó quên, trở thành máu thịt. Ấy là khi lần đầu tiên được nghe các anh giáo viên đặc công quê ở Đông Nam Bộ kể về trận đánh theo kiểu “đặc công” đầu tiên ở quê anh, tại lớp học đặc công ở Liên khu V hồi tháng 10 năm 1952.

Chuyện ngẫu nhiên đó xảy ra vào một đêm cuối năm 1947, một du kích sau khi bảo vệ đoàn cán bộ vượt qua đường Tân Ba – Tân Uyên trở về, thì trời đổ mưa to kèm theo là sấm chớp rất dữ; quần áo ướt sũng, toàn thân run lên vì thấm lạnh, anh liền đến một tháp canh của địch cạnh đó trú tạm vì quanh đấy đều tráng địa. Nhưng do cái việc “liều” không tính trước ấy đã giúp anh phát hiện địch có rất nhiều sơ hở, diệt chúng dễ ợt.

Nhưng cái bí là lấy đâu ra vũ khí, chí ít cũng phải có dăm ba trái nổ (lựu đạn). Sáng hôm sau, anh dậy sớm tìm đến một đơn vị bộ đội địa phương đóng gần đó hỏi mượn trái nổ. Lúc này vũ khí thật hiếm, bộ đội tập trung huyện, tỉnh chỉ được trang bị loại trái nổ OF do xưởng quân giới Miền Nam tự sản xuất, nhưng cũng không được nhiều.

Đồng chí chỉ huy đơn vị nửa đùa nửa thật nói:

- Mượn thì phải trả, có chịu không?

- Chịu chứ! – Đồng chí du kích tự tin khẳng định – Đánh thắng về tôi trả lãi gấp đôi.

Có được ba trái lựu đạn, đêm đó anh mang thêm một cái thang sau đó bí mật tiếp cận, anh bắc thang trèo lên cửa ra vào, cứ thế thả trái nổ xuống chỗ địch nằm chẳng khác nào thả cái vào lỗ đáo. Chỉ có ba trái nổ, toàn bộ bọn địch bị diệt gọn, thu tám súng…

Tượng đài kỷ niệm những trận đánh vào tháp canh cầu Bà Kiên.

Ba tháng sau (đêm 18 rạng 19 tháng 3 năm 1948) từ chuyện thắng lợi bất ngờ mà giòn giã kể trên, du kích Tân Uyên do đồng chí Trần Công An (tức Hai Cà) trợ lý tác chiến huyện đội, đã vận dụng vào trận tháp canh cầu Bà Kiên (ấp Mỹ Chánh, xã Phước Bình) diệt toàn bộ địch ở đây. Tiếp đó đêm 18 rạng 19 tháng 5, đồng chí Trần Công An lại chỉ huy du kích bí mật tiềm nhập, cắt rào, dùng bộc phá tự chế “FT” (phá tường) đánh sập tháp canh cầu Bà Kiên lần thứ hai.

Các kiểu công đồn đặc biệt đó được anh em đặt cho cái tên là “đặc công”. Những chuyện trên tuy đơn sơ, mộc mạc nhưng đã gây cho tôi những cảm xúc không quên với những người đi trước. Tất cả những sự kiện và những con người đó, trên chính mảnh đất mà tôi đang đứng này, cứ nối tiếp hiện lên như cổ vũ khích lệ tôi về một quá khứ thật anh hùng”.

Câu chuyện vừa rồi đã nói chi tiết về sự kiện khởi nguồn cho cách đánh đặc công. Qua đó cũng cho chúng ta biết rằng, từ đặc công vốn ban đầu là nói rút gọn của cụm từ “công đồn đặc biệt”. Đến sau này, vào ngày 19/3/1967, khi thành lập binh chủng đặc công, Chủ tịch Hồ Chí Minh có huấn thị rằng: “Đặc công tức là công tác đặc biệt, là vinh dự đặc biệt, cần phải có cố gắng đặc biệt”.

Tổng kết chiến tranh, chỉ tính riêng chiến tranh chống Mỹ, đặc công đã đánh hàng chục ngàn trận, tiêu diệt và đánh thiệt hại hàng trăm sở chỉ huy các cấp của địch, phá hủy và phá hỏng hàng ngàn máy bay cùng 1600 khẩu pháo, 30 giàn tên lửa, 9000 xe quân sự, đốt cháy 600 triệu lít xăng dầu, phá hủy 2,7 triệu tấn bom đạn…

Ngày nay binh chủng đặc công vẫn là một binh chủng được quân đội Việt Nam chú trọng phát triển. Trong đặc công hiện nay chia ra ba chủng loại: đặc công nước, đặc công bộ và đặc công biệt động. Những người được tuyển vào đặc công phải trải qua một quá trình huấn luyện cực kỳ khắt khe cho nên sau khi hoàn thành huấn luyện, ai ai cũng có kỹ năng chiến đấu rất tốt.