Trận chiến giữa 2 biến thể quyết định tương lai đại dịch Covid-19

Omicron đang là biến thể thống trị ở Nam Phi nhưng chưa có dữ liệu rõ ràng ở các nước khác với tỷ lệ tiêm chủng cao hơn.

Khi biến thể Omicron lây lan ở miền nam châu Phi và xuất hiện ở nhiều quốc gia trên thế giới, các nhà khoa học đang lo lắng theo dõi một trận chiến có khả năng quyết định tương lai của đại dịch.

Liệu đối thủ cạnh tranh mới nhất của Delta có thể lật đổ biến thể đang thống trị thế giới hay không?

Một số nhà khoa học, đang nghiên cứu dữ liệu từ Nam Phi và Vương quốc Anh, cho rằng Omicron có thể chiến thắng.

Ảnh minh họa: The Sun

Tiến sĩ Jacob Lemieux, người theo dõi các biến thể trong hợp tác nghiên cứu của Đại học Harvard (Mỹ), nhận định: “Dù chúng ta vẫn đang ở những ngày đầu nhưng ngày càng nhiều dữ liệu cho thấy Omicron có khả năng vượt trội hơn Delta ở nhiều điểm”.

Nhưng những nhà khoa học khác đánh giá còn quá sớm để biết khả năng Omicron sẽ lây lan hiệu quả hơn Delta, hoặc nếu có, sẽ thay thế nhanh tới mức nào.

“Đặc biệt ở Mỹ, nơi chúng tôi đang chứng kiến ​​sự gia tăng đáng kể biến thể Delta, tôi nghĩ sẽ biết Omicron thay thế được Delta hay không sau khoảng 2 tuần”, Matthew Binnicker, Phòng khám Mayo ở Rochester, Minnesota, nói.

Nhiều câu hỏi quan trọng về Omicron vẫn chưa được trả lời, như virus gây bệnh nhẹ hay nặng hơn và mức độ tránh được khả năng miễn dịch nhờ tiêm vắc xin hoặc từng nhiễm bệnh.

Về vấn đề lây lan, các nhà khoa học đưa ra thực tế ở Nam Phi, nơi Omicron lần đầu tiên được phát hiện. Chuyên gia y tế lo ngại quốc gia này đang bắt đầu một làn sóng mới khiến các bệnh viện quá tải.

Biến thể mới nhanh chóng đưa Nam Phi từ dưới 200 ca mắc mới mỗi ngày vào giữa tháng 11, lên hơn 16.000 ca mỗi ngày vào cuối tuần. Omicron chiếm hơn 90% số ca được giải trình tự gen ở tỉnh Gauteng, tâm chấn của làn sóng mới. Biến thể mới đang nhanh chóng lan rộng và đạt được sự thống trị ở 8 tỉnh khác của Nam Phi.

Willem Hanekom, Giám đốc Viện Nghiên cứu Sức khỏe châu Phi, cho biết: “Virus đang lây lan nhanh, lớn hơn nhiều so với ba đợt sóng mà Nam Phi đã trải qua”.

Nhưng ông Hanekom cho biết, Nam Phi có số lượng ca nhiễm Delta thấp khi Omicron xuất hiện. “Tôi không nghĩ có thể nói Omicron vượt trội hơn Delta”, chuyên gia về các biến thể Covid-19 nhận định.

Các nhà khoa học chưa rõ liệu Omicron có tác động ở các quốc gia khác như giống như ở Nam Phi hay không. Tiến sĩ Lemieux thông tin, Vương quốc Anh đã thực hiện rất nhiều giải trình tự bộ gen. “Chúng tôi đang thấy những gì dường như là một tín hiệu về sự gia tăng theo cấp số nhân của Omicron so với Delta”, ông Lemieux nói.

Ở Mỹ, cũng như phần còn lại của thế giới, vẫn còn rất nhiều điều không chắc chắn. Dựa trên thực tế ở Nam Phi, Omicron có khả năng trở thành chủng vượt trội trong những tuần và tháng tới.

Ông Hanekom nhận định dữ liệu ban đầu từ Nam Phi cho thấy tỷ lệ tái nhiễm với Omicron cao hơn nhiều so với các biến thể trước đó, cho thấy virus phần nào thoát khỏi khả năng miễn dịch. Biến thể này dường như đang lây nhiễm ở những người trẻ tuổi, chủ yếu là nhóm chưa được tiêm chủng và hầu hết ca bệnh tương đối nhẹ.

Nhưng mọi thứ có thể diễn ra không giống vậy ở những nơi khác trên thế giới hoặc ở các nhóm bệnh nhân khác nhau.

Khi thế giới chờ đợi câu trả lời, các nhà khoa học đề nghị mọi người hãy làm tất cả những gì có thể để bảo vệ chính mình.

“Chúng tôi muốn đảm bảo rằng mọi người có càng nhiều khả năng miễn dịch từ việc tiêm chủng càng tốt. Sau đó làm tất cả những điều có hiệu quả để giảm lây truyền như đeo khẩu trang, giãn cách xã hội và tránh các cuộc tụ tập đông người trong nhà”, Tiến sĩ Lemieux khuyến cáo.