Trăm năm tham vọng vũ khí laser
Sau gần 100 năm có ý tưởng ban đầu, đến nay thế giới mới đạt được những ứng dụng thực tế đầu tiên về vũ khí laser.
Mỹ đạt nhiều bước tiến về việc triển khai vũ khí laser cho tàu chiến – Ảnh: BAE System
Những ngày này, hải quân Mỹ đang háo hức chính thức trình làng siêu chiến hạm USS Zumwalt (DDG-1.000), chiếc đầu tiên của lớp tàu khu trục Zumwalt. Dự kiến, sự kiện sẽ diễn ra vào ngày 12.4 sắp tới. Đây được xem như một cuộc cách mạng về hiện đại hóa của hải quân xứ cờ hoa. Tuy nhiên, Lầu Năm Góc cũng đang theo đuổi một chiến lược hiện đại hóa hải quân khác, đó là trang bị vũ khí laser cho chiến hạm. Ngày 1.4, Cơ quan Khảo cứu quốc hội Mỹ công bố báo cáo về chương trình phát triển vũ khí laser của Lầu Năm Góc.
Tham vọng ngàn năm
Thực ra, cách đây hàng ngàn năm, con người đã có những ý tưởng đầu tiên về việc sử dụng một loại vũ khí hoạt động dựa trên cơ chế tập trung năng lượng kiểu laser. Theo truyền thuyết, trong một cuộc chiến Syracuse diễn ra từ năm 214 – 212 trước Công nguyên, quân đội Hy Lạp dựa theo chỉ dẫn từ nhà khoa học Archimedes đã sử dụng hệ thống gương khổng lồ để tập trung ánh sáng đốt cháy chiến hạm La Mã. Về lý thuyết, điều này có thể thực hiện được, nhưng thực tế làm được hay không lại là vấn đề khác, bởi phụ thuộc vào quy mô hệ thống gương, thời tiết… cùng nhiều yếu tố khác. Bởi vậy, đến nay, đây vẫn là một truyền thuyết gây tranh cãi.
Trong khi đó, hơn 2.000 năm sau thời đại của Archimedes, nhà bác học Albert Einstein vào năm 1917 đã đề ra ý tưởng về việc kích thích các chùm tia đạt mức năng lượng cao, đủ sức phá hủy vật thể. Từ ý tưởng này, giới khoa học của nhiều cường quốc đã tập trung nghiên cứu vũ khí laser. Theo USA Today, đến năm 1928, nhà vật lý nguyên tử người Đức tên Rudolf Ladenburg mới chứng minh được rằng ý tưởng trên là có thể.
Tuy vậy, trong suốt hàng thập kỷ, việc ứng dụng tia laser chỉ dừng lại ở mức phát triển đầu đọc đĩa, cắt kim loại mỏng… Vũ khí laser vẫn là một thứ sản phẩm của khoa học viễn tưởng, xuất hiện trên điện ảnh như bộ phim Chiến tranh các vì sao (Star Wars) từng thể hiện.
Mãi đến đầu năm 2011, gần 1 thế kỷ từ khi Einstein hình thành ý tưởng, Cơ quan Nghiên cứu hải quân Mỹ bất ngờ công bố vừa thử nghiệm thành công việc phóng chùm laser có công suất phát xạ đạt ngưỡng megawatt.
Một hệ thống LaWS – Ảnh: CRS
Video đang HOT
Bước tiến của Mỹ
Cùng khoảng thời gian trên, Lầu Năm Góc liên tục công bố các bước tiến sẵn sàng lắp đặt hệ thống vũ khí laser trên tàu chiến. Từ tháng 7 – 9.2012, hệ thống vũ khí laser được tích hợp trên tàu khu trục Dewey thuộc lớp Arleigh Burke có 3 lần thành công khi thử nghiệm bắ.n hạ máy bay không người lái. Tháng 2.2014, truyền thông quốc tế đồng loạt đưa tin Lầu Năm Góc sẽ chính thức trang bị hệ thống vũ khí laser (LaWS) đầu tiên cho tàu chiến trong năm nay. Cụ thể, tàu đổ bộ USS Ponce sẽ được nhận vinh dự này.
Theo báo cáo do Cơ quan Khảo cứu quốc hội Mỹ công bố ngày 1.4, LaWS còn có một loạt ưu điểm khác để trang bị cho chiến hạm nước này. Cụ thể, chi phí để bắ.n đi một “phát đạn” của LaWS chỉ tiêu tốn 1 USD, quá rẻ so với số tiề.n trăm ngàn USD dành cho một tên lửa phòng không tầm ngắn. Không những thế, “cơ số đạn” của LaWS gần như không giới hạn, chỉ cần chiến hạm còn nhiên liệu thì có thể tiếp tục bắ.n, không cần phải nạp đạn. Ngược lại, các loại vũ khí phòng thủ như hệ thống pháo cận chiến Phalanx, mà tàu chiến Mỹ đang trang bị, lại bị giới hạn về cơ số đạn, cần thời gian nạp đạn và độ chính xác không bằng LaWS. Chính vì thế, trong thời gian tới, Lầu Năm Góc dự kiến trang bị vũ khí laser sẽ bổ sung cho hệ thống sún.g Phalanx, sún.g máy MK38 trên tàu chiến. Khi đó, vũ khí laser sẽ đóng vai trò chủ lực trong việc tấ.n côn.g các mục tiêu cỡ nhỏ ở tầm ngắn. Đến năm 2016, LaWS sẽ bắt đầu được trang bị cho những tàu khu trục lớp Arleigh Burke.
Xa hơn, từ năm 2022, các khu trục hạm lớp Arleigh Burke thế hệ mới sẽ sở hữu LaWS công suất 300 – 500 kW để chống lại tên lửa hành trình đối hạm. Từ năm 2025, Mỹ dự kiến trang bị LaWS công suất trên 1 MW cho tàu sân bay để đán.h trả tên lửa hành trình đối hạm, đầu đạn được phát đi từ tên lửa đạn đạo, tiến tới hoàn thiện năng lực phòng thủ tên lửa đạn đạo…
Tất cả nhằm đưa Mỹ đến một cuộc cách mạng mới về vũ khí laser để hiện đại hóa không chỉ hải quân mà còn lục quân, không quân. Trước đây, Washington từng đạt nhiều thành công trong việc trang bị vũ khí laser để không quân vô hiệu hóa các mối đ.e dọ.a.
Khả năng tấ.n côn.g của các mức năng lượng laser – Mức năng lượng 10 – 100 kW đủ sức phá hủy một số dòng máy bay không người lái cỡ nhỏ. – Mức năng lượng 100 kW đủ sức phá hủy các tàu cỡ nhỏ và một số loại máy bay không người lái cỡ lớn. – Mức năng lượng hàng trăm kW đủ sức phá hủy máy bay có người lái và một số loại tên lửa. – Mức năng lượng trên 1 MW đủ sức tiê.u diệ.t tên lửa đạn đạo và tên lửa hành trình siêu âm đối hạm trong phạm vi gần 20 km. ( Theo CRS)
Nga, Trung chạy đua Thực ra, nhiều năm qua, cả Moscow và Bắc Kinh cũng không bỏ quên mảng vũ khí laser lợi hại. Năm 2010, RIA Novosti dẫn lời tướng Nikolai Makarov, Tổng tham mưu trưởng quân đội Nga khi đó, tiết lộ nước này cũng đang phát triển vũ khí laser. Cụ thể, ông Makarov cho biết: “Thế giới đang phát triển vũ khí laser và chúng tôi không đứng ngoài xu hướng này”. Tuy nhiên, thông tin về năng lực vũ khí laser của Moscow chưa được tiết lộ gì thêm. Ngoài ra, tháng 8.2013, trang Want China Times dẫn một số nguồn tin cho biết Trung Quốc từ năm 1995 đã đẩy mạnh phát triển vũ khí laser. Sau đó, nước này cũng đạt một số thành quả nhất định nhưng kết quả cụ thể vẫn là một ẩn số. Trong khi đó, tháng 2.2014, tờ South China Morning Post dẫn lời chuẩn đô đốc Trương Thiệu Trung, thuộc lực lượng quân đội Trung Quốc, lại “tự hào” rằng việc nước này ô nhiễm với khói bụi nhiều là ưu thế lớn để vô hiệu hóa vũ khí laser Mỹ.
Theo TNO
Hải quân Mỹ sắp triển khai vũ khí laser siêu hiện đại
Một vài trong số những loại vụ khí hiện đại, tưởng như chỉ có những bộ phim viễn tưởng, như sún.g laser có khả năng bắ.n hạ máy bay không người lái và sún.g điện phóng đầu đạn với tốc độ siêu thanh sẽ được hải quân Mỹ triển khai từ cuối năm nay.
Theo hãng tin AP, từ cuối năm nay hải quân Mỹ sẽ lắp đặt khẩu sún.g laser đầu tiên trên một chiếc tàu chiến. Ngoài ra họ còn có kế hoạch lắp một mẫu sún.g phóng đầu đạn bằng điện từ cho một chiến hạm trong vòng 2 năm tới.
Sún.g laser đã được hải quân Mỹ thử nghiệm bắ.n hạ máy bay không người lái
Đối với hải quân Mỹ, điều đáng chú ý nhất không phải ở yếu tố công nghệ, mà ở tính kinh tế của những vũ khí này. Cả hai loại trên đều chỉ tiêu tốn một phần nhỏ so với các loại tên lửa hay bom thông minh, trong khi chúng có thể được bắ.n liên tục, còn bom hay tên lửa lại chỉ có giới hạn về số lượng.
"Nó về cơ bản sẽ thay đổi cách chúng ta chiến đấu", đại úy Mike Ziv, giám đốc chương trình các hệ thống vũ khí điện và năng lượng được điều hướng, thuộc Bộ chỉ huy các hệ thống biển của hải quân Mỹ khẳng định.
Công nghệ laser của hải quân Mỹ đã tiến triển tới mức một phiên bản thử nghiệm có thể được triển khai trên tàu USS Ponce trong mùa Hè này, và chỉ cần một thủy thủ điều khiển, ông Ziv khẳng định.
Hệ thống vũ khí laser thể rắn này được thiết kế để nhắm tới cái mà hải quân miêu tả là "những mối đ.e dọ.a bất đối xứng". Những mối đ.e dọ.a này bao gồm các thiết bị không người lái trên không, xuồng cao tốc, đám đông tàu bè, tất cả các mối đ.e dọ.a tiềm tàng đối với các chiến hạm tại vịnh Ba Tư, nơi chiến hạm Ponce dự kiến được triển khai.
Hiện đại nhưng...rất hại điện
Sún.g phóng đầu đạn điện từ, từng được thử nghiệm trên bộ tại bang Virginia, bắ.n đi một đầu đạn với vận tốc gấp 5-6 lần tốc độ âm thanh - đủ để gây ra thiệt hại nghiêm trọng. Hải quân Mỹ xem đây như một loại vũ khí thay thế hoặc bổ sung cho các loại sún.g truyền thống, có thể bắ.n đi những đầu đạn chế.t người từ khoảng cách xa.
Tuy nhiên cả hai hệ thống đều có những nhược điểm.
Sún.g phóng đầu đạn sử dụng điện từ sẽ rất tốn điện
Laser thường có xu hưởng trở nên kém hiệu quả khi trời mưa, không khí có nhiều bụi hoặc có sự nhiễu động trong không khí. Trong khi đó sún.g điện từ đòi hỏi phải tiêu tốn một lượng điện khổng lồ để phóng đầu đạn, Loren Thompson nhà phân tích quân sự tại Viện Lexington nói.
"Hải quân nói rằng họ đã tìm ra cách để giải quyết các khó khăn khi sử dụng laser trong thời tiết xấu, nhưng hầu như chắc chắn tầm bắ.n của vũ khí này sẽ bị hạn chế bởi mây, bụi hoặc mưa", ông Thompson khẳng định.
Việc cung cấp đủ năng lượng cho một khẩu sún.g điện từ cũng là một thách thức nữa.
Tàu khu trục mới nhất của hải quân Mỹ Zumwalt, hiện đang được đóng tại bang Maine, là chiếc tàu duy nhất cung cấp đủ điện cho một khẩu sún.g như vậy. Con tàu tàng hình hoạt động bằng các máy phát điện tua bin khí này có thể tạo ra tới 74 MW điện. Lượng điện này đủ cho cả một thành phố quy mô trung bình, và thừa khả năng cấp điện cho một sún.g điện từ.
Công nghệ từ 3 con tàu Zumwalt trong loạt DDG-1000 có khả năng sẽ trở thành tương lai của các tàu chiến, đại uý James Downey, giám đốc chương trình khẳng định.
Các kỹ sư hiện cũng đang nghiên cứu một hệ thống pin có thể tích đủ năng lượng để vận hành một khẩu sún.g điện từ trên các chiến hạm hiện có.
Chiến hạm Zumwalt được tin rằng sẽ mang loại vũ khí mới nhất của hải quân Mỹ
Cả hai hệ thống vũ khí này đều được đán.h gia cao bởi chúng giúp "vượt trên đường cong chi phí", Ziv khẳng định. Nói cách khác các hệ thống vũ khí này đều có chi phí thấp.
Đơn cử mỗi tên lửa đán.h chặn được trang bị trên một tàu chiến Mỹ có chi phí ít nhất 1 triệu USD, khiến việc bảo vệ tàu trong các môi trường thù địch, trong đó đối phương sử dụng máy bay, máy bay không người lái, đạn pháo, tên lửa hành trình bị trở ngại về mặt chi phí, Thompson nói.
Với một khẩu sún.g laser hoạt động trên nguồn điện 30 kW - thậm chí có thể cao gấp 3 lần trong tương lai - chi phí cho mỗi lần khai hỏa chỉ vài USD, chuyên gia này phân tích.
Cũng giống như trong các bộ phim, một khẩu sún.g laser của hải quân Mỹ sẽ bắ.n tia năng lượng đủ để đốt cháy một mục tiêu, hoặc làm cháy các thiết bị điện tử nhạy cảm. Chỉ có điều là khác với phim ảnh, mắt thường sẽ không quan sát thấy tia năng lượng này.
Hệ thống ngắm sẽ khóa mục tiêu, bắ.n đi một tia năng lượng rất nóng. "Bạn chỉ thấy hiệu quả trên mục tiêu mà không nhìn thấy một tia thực sự", Ziv khẳng định.
Theo Dantri
Mỹ trang bị vũ khí laser cho tiêm kích thế hệ 6 Dù thế hệ thứ 5 mới trong giai đoạn sản xuất và hoàn thiện nhưng Mỹ đã chuẩn bị cho sự ra đời của chiếc chiến đấu cơ thế hệ thứ 6. Lực lượng không quân Mỹ, dù thế hệ máy bay thứ 5 đang trong tiến trình sản xuất và hoàn thiện, đã bắt đầu nghiên cứu về khả năng chế tạo...