Trái đất ấm lên ‘hồi sinh’ nhiều loại virus

N.Mai09:06 23/08/2020

Trong khi đại dịch Covid-19 đang hoành hành thì người ta lại sốc khi có tin cho rằng virus ‘ngủ’ lâu ngày bỗng nhiên hồi tỉnh, dịch bệnh đậu mùa, sốt xuất huyết hoặc zika bất ngờ xuất hiện trở lại ở châu Âu.

Một số ý kiến cho rằng ngày càng có nhiều cơ sở hợp lý chứng minh đây là những viễn cảnh dịch bệnh nguy hiểm do hiện tượng nóng lên toàn cầu, một trong những tác động của biến đổi khí hậu gây ra. Tình trạng biến đổi khí hậu làm gia tăng nhiệt độ Trái đất được cho là điều kiện thuận lợi cho các loài muỗi sinh sôi nảy nở.

Thậm chí có người còn cho rằng Trái đất nóng lên làm tan các lớp băng vĩnh cửu chứa các mầm bệnh từ thời cổ đại, có nghĩa là chúng đã trở thành những “quả bom hẹn giờ” đầy nguy hiểm.

Video đang HOT

Nói như GS Vladimir Romanovsky (Đại học Alaska, Mỹ), thì các vi sinh vật có thể tồn tại trong các lớp băng trong một thời gian dài. Khi băng tan, các vi sinh vật bị “nhốt” trong hàng thiên niên kỷ sẽ theo dòng nước lên bề mặt.

Tương tự, GS Jean-Michel Claverie (Đại học Aix-Marseille, Pháp) nói: “Khi bạn gieo một hạt giống vào lớp đất đã bị đóng băng hàng nghìn năm, hạt giống không thể nảy mầm. Tuy nhiên, khi nhiệt độ Trái đất ấm lên, hạt giống hoàn toàn có thể nảy mầm và phát triển, hình thành cây con”. Điều đó với virus cũng không khác là bao.

Biến đổi khí hậu có thể khiến các virus 'ngủ' lâu ngày bỗng nhiên hồi tỉnh

Virus 'ngủ' lâu ngày bỗng nhiên hồi tỉnh, dịch bệnh đậu mùa, sốt xuất huyết hoặc zika bất ngờ xuất hiện trở lại ở châu Âu. Những điều này tưởng như chỉ có trong kịch bản các bộ phim đề tài thảm họa.

Tuy nhiên, theo các nhà khoa học, ngày càng có nhiều cơ sở hợp lý chứng minh đây là những viễn cảnh dịch bệnh nguy hiểm do hiện tượng nóng lên toàn cầu, một trong những tác động của biến đổi khí hậu, gây ra.

Muỗi Aedes, vật trung gian lây truyền virus Zika. Ảnh (tư liệu): AFP/TTXVN

Một số kết quả nghiên cứu gần đây cho thấy đại dịch viêm đường hô hấp cấp COVID-19 có nguồn gốc từ loài dơi hoang dã trong tự nhiên. Tuy nhiên, các nhà khoa học cho rằng việc con người ngày càng mở rộng "dấu chân sinh thái" có thể gây ra dịch bệnh theo nhiều cách khác nhau. Tình trạng biến đổi khí hậu, vốn làm gia tăng nhiệt độ Trái Đất, đang ngày càng nổi lên là nguyên nhân gây bệnh truyền nhiễm, hoặc bằng cách mở rộng phạm vi "hoành hành" của muỗi mang mầm bệnh sốt rét và sốt xuất huyết, hoặc làm tan các lớp băng vĩnh cửu ở vùng Siberia (Nga) chứa các mầm bệnh từ thời cổ đại. Các lớp băng vĩnh cửu, được ví như "quả bom hẹn giờ biến đổi khí hậu" trải khắp Nga, Canada và bang Alaska (Mỹ) chứa lượng carbon cao gấp 3 lần lượng khí thải ra kể từ thời kỳ công nghiệp hóa.

Theo Ủy ban Liên chính phủ về Biến đổi khí hậu của Liên hợp quốc (IPCC), ngay cả khi con người cố gắng hạn chế mức tăng nhiệt độ toàn cầu dưới 2 độ C so với thời kỳ tiền công nghiệp, vốn là mục tiêu của Hiệp định Paris năm 2015, băng vĩnh cửu sẽ vẫn tan chảy và giảm 25% diện tích vào năm 2100.

Ông Vladimir Romanovsky, Giáo sư Địa vật lý tại Đại học Alaska (Mỹ), cho rằng các vi sinh vật có thể tồn tại trong các lớp băng trong một thời gian dài. Khi băng tan, các vi sinh vật bị "nhốt" trong hàng thiên niên kỷ sẽ theo dòng nước lên bề mặt. Đã có nhiều trường hợp những con bọ cổ đại, bị đông cứng lâu ngày, bỗng nhiên xuất hiện trở lại.

Trong khi đó, ông Jean-Michel Claverie, Giáo sư danh dự chuyên ngành gene tại Trường Y thuộc Đại học Aix-Marseille (Pháp) cho biết virus hoạt động tương tự như một hạt giống. Tức là khi gieo một hạt giống vào lớp đất đã bị đóng băng hàng nghìn năm, hạt giống không thể nảy mầm. Tuy nhiên, khi nhiệt độ Trái Đất ấm lên, hạt giống hoàn toàn có thể nảy mầm và phát triển, hình thành cây con. Được biết, phòng thí nghiệm của Giáo sư Claverie đã "hồi sinh" thành công virus Siberia có tuổi đời ít nhất 3.000 năm. Theo ông, trong lịch sử, người Neanderthals - một loài trong chi Người đã tuyệt chủng, voi ma mút, tê giác lông cừu đều mắc bệnh và một số loại virus gây bệnh có lẽ vẫn tồn tại trong lòng đất.

Khởi nguồn ở Đông Nam Á, song loài muỗi hổ (Aedes albopictus) - mang mầm bệnh sốt xuất huyết và chikungunya, đã "di cư" đến Nam Âu vào thập kỷ đầu tiên của thế kỷ 21 và đã nhanh chóng bay về phương Bắc, đến Paris (Pháp) và thậm chí xa hơn. Trong khi đó, một loài muỗi mang bệnh sốt xuất huyết khác là Aedes aegypti cũng đã xuất hiện ở châu Âu. Trung tâm Phòng ngừa và Kiểm soát dịch bệnh châu Âu (ECDC) đã ghi nhận 40 trường hợp lây nhiễm virus gây bệnh sốt xuất huyết tại châu lục này từ năm 2010 đến năm 2019.

Theo ECDC, nhiệt độ trung bình của Trái Đất gia tăng có thể gây ra các đợt dịch sốt xuất huyết theo mùa ở khu vực phía Nam châu Âu nếu muỗi Aedes aegypti bị nhiễm virus làm ổ. Còn đối với bệnh sốt rét, căn bệnh từng hoành hành ở Nam Âu và miền Nam nước Mỹ, nguy cơ phơi nhiễm virus phần lớn phụ thuộc vào điều kiện kinh tế-xã hội.

Theo nghiên cứu của IPCC, nếu tình trạng biến đổi khí hậu không suy giảm, hơn 5 tỷ người có thể phải sống ở các vùng dịch sốt rét. Tuy nhiên, con số này có thể giảm xuống dưới 2 tỷ người nếu điều kiện kinh tế-xã hội được cải thiện.

Năm 2035, Bắc cực tan băng hoàn toàn Nghiên cứu mới, được công bố trên tạp chí chuyên về biến đổi khí hậu 'Nature Climat Change' (Anh), khẳng định, vùng Bắc cực có thể không còn băng tuyết trên biển từ năm 2035. Điều này gây ra xáo trộn lớn trên toàn thế giới. Băng vùng Bắc cực. Nhiệt độ cao ở vùng Bắc cực trong thời kỳ gian băng cuối...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Cha già nằm viện, con trai dọn dẹp nhà cửa vô tình vứt bỏ cả 'gia tài'00:16

Thiên thạch cổ đại lớn gấp 4 lần núi Everest đã mang sự sống đến trái đất?02:20

Ngăn chặn vụ 'bắt cóc' rô bốt phục vụ tiệm phở ở California08:11

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Tòa nhà 'xiêu vẹo', đứng vững trước nhiều trận động đất suốt 30 năm qua

06:23:02 28/01/2025

Tọa lạc tại thành phố Machala, Ecuador, tòa Nhà Bất Tử (El Inmortal) là một công trình mang tính biểu tượng, nổi bật với vẻ ngoài mong manh và lạ lùng.

Kiếm tiền tỷ từ nghề nuôi rắn hổ mang

06:22:52 28/01/2025

Gần 10 năm gắn bó với nghề nuôi rắn hổ mang, anh Phan Thanh Bình, ngụ xã Mỹ Tú (huyện Mỹ Tú, tỉnh Sóc Trăng) được nhiều người gọi vui là Vua nuôi rắn hổ miền Tây .

Hành trình của viên kim cương Hope mang lời nguyền bí ẩn

06:22:39 28/01/2025

Viên kim cương Hope, một viên đá quý màu xanh đậm 45,52 carat, xuất xứ Ấn Độ, được coi là một trong những viên kim cương đẹp nhất thế giới

Rắn sợ những loài động vật nào?

05:49:52 28/01/2025

Dù là loài săn mồi nổi tiếng, rắn cũng là con mồi của nhiều loài vật đáng gờm khác nhau nên có những loài động vật rắn sợ hơn con người.

Những ngôi nhà thách thức thần chết ở Bolivia

12:42:07 27/01/2025

1/5 số ngôi nhà đã đăng ký ở Lapaz của Bolivia ở mức độ nguy hiểm cao hoặc rất cao do nằm trên vùng đất không ổn định.

Cuộc sống như mơ hay cơn ác mộng?: Bí ẩn vùng đất ít ai biết đến chỉ có 100 người dân

12:41:15 27/01/2025

Cuộc sống trên một hòn đảo nhỏ hẻo lánh với nét văn hóa độc đáo và những con người gắn bó chặt chẽ với thiên nhiên đã được ghi lại đầy chân thực.

Cuộc sống "mê hoặc" tại nơi hẻo lánh nhất thế giới

09:46:43 27/01/2025

Một ngày bình thường ở quần đảo Svalbard - Na Uy rất khác biệt: Thưởng thức cà phê dưới ánh cực quang, mặt trời lúc nửa đêm hoặc với tuần lộc.

Loài rắn lạ lắm răng, mang tên một ngôi sao Hollywood

23:43:14 26/01/2025

Rắn Himalaya DiCaprio sở hữu lớp vảy màu đồng, đầu ngắn, nhiều răng. Đây là loài bò sát có khả năng sinh tồn ở độ cao gần 1.900 m.

Ấn tượng khoảnh khắc hàng ngàn con sáo đá bay vút qua bầu trời

11:50:19 26/01/2025

Với tình yêu mãnh liệt với loài sáo đá, nhiếp ảnh gia Đan Mạch Sren Solkr quyết định đi du lịch khắp châu Âu để ghi lại những hình ảnh ấn tượng của chúng.

Cặp vợ chồng ly hôn, đòi phân chia tiền lì xì của 2 con gái

11:11:34 26/01/2025

Do mâu thuẫn tình cảm, cặp vợ chồng người Trung Quốc đã đệ đơn chia tay , yêu cầu tòa án phân chia quyền nuôi dưỡng hai con gái và tiền lì xì của 2 bé.

Đám trẻ phát hiện 1 "thanh sắt gỉ", chuyên gia lập tức yêu cầu phong tỏa cả ngọn núi: Kho báu 2.700 năm tuổi được tìm thấy sau 90 ngày đêm khai quật

09:13:17 25/01/2025

Từ một thanh sắt gỉ, các chuyên gia Trung Quốc đã tìm thấy và khai quật thành công kho báu quý giá hàng ngàn năm tuổi.

Phát hiện cổ vật 2.000 năm tuổi vứt bỏ bên thùng rác

09:11:43 25/01/2025

Ngày 22/1, Cảnh sát Hy Lạp cho biết đã phát hiện một bức tượng phụ nữ bằng đá cẩm thạch trong một túi rác ở thị trấn Neoi Epivates, ngoại ô thành phố Thessaloniki, phía bắc Hy Lạp.