TP. Hồ Chí Minh: Cần công bố thông tin chính xác về dự án BOT An Sương – An Lạc

BOT Cai Lậy hiện vẫn “xả trạm” từ cuối 2017 tới nay, nhưng vẫn là từ khóa “ nóng” trên trang tìm kiếm Google, được xem là sự “bắt đầu” của chuỗi BOT có sai phạm được các cơ quan thanh kiểm tra phát hiện sau đó. BOT An Sương – An Lạc cũng bị TTCP “nêu tên” từ tháng 6/2017, nhưng tới nay mới phát sinh thắc mắc về sự đúng – sai trong quá trình đầu tư, thực hiện dự án.

Một tiền lệ không tốt ?

Như Nhà báo & Công luận đã thông tin, chiều 3/12, nhiều tài xế khi qua trạm thu phí BOT An Sương – An Lạc trên quốc lộ 1 ( quận Bình Tân, TP.HCM) cho rằng chủ đầu tư – Công ty cổ phần đầu tư phát triển hạ tầng IDICO chỉ được thu phí đến tháng 1/2017, đã quá 31 tháng nên từ chối mua vé.

Lực lượng chức năng có mặt tại khu vực BOT An Sương – An Lạc tối 3/12/2018.

Phản ứng của tài xế suốt từ chiều và tối 3/12, tiếp tục vào tối 4/12 và rạng sáng 5/12, khiến giao thông khu vực tê liệt, IDICO phải liên tục “xả trạm”. Tới tối 5/12, khi các tài xế khi tới BOT An Sương – An Lạc tiếp tục từ chối mua vé, nhân viên trạm thu phí đã thực hiện mở gác chắn cho xe đi qua.

Về lý do các tài xế phản đối, theo tìm hiểu, kết luận 1423/KL-TTCP ngày 6/6/2017 của TTCP nêu rõ: Dự án BOT cải tạo, nâng cấp quốc lộ 1A, đoạn An Sương – An Lạc được Bộ GTVT giao cho IDICO làm nhà đầu tư; chiều dài tuyến 13,7 km; thi công từ tháng 4/2001 tới quý I/2004; tổng mức đầu tư hơn 831,6 tỉ đồng, trong đó 30% là vốn chủ sở hữu, 70% vốn vay ngân hàng; thời gian thu phí hoàn vốn là 114 tháng (tháng 1/2017).

Nhưng vì sao đã hết thời hạn thu phí mà IDICO vẫn không “dỡ trạm”?

Chiều 4/12, khi Sở GTVT TP.HCM và IDICO tổ chức họp báo, đã thông tin: Trước khi kết thúc thời hạn thu phí, IDICO tiếp tục đầu tư giai đoạn II các hạng mục như cầu vượt tỉnh lộ 10, tỉnh lộ 10B, cầu vượt hương lộ 2 và cầu vượt ngã tư Gò Mây. Vì vậy, thời gian thu phí được điều chỉnh tới 2033.

Rạng sáng 5/12, BOT An Sương – An Lạc phải “xả trạm”.

Trao đổi với báo chí, TS.KTS Ngô Viết Nam Sơn, chuyên gia quy hoạch cho rằng, khi nhận bàn giao hợp đồng với Bộ GTVT, UBND TP.HCM nên thực hiện đúng hợp đồng đã bàn giao. Sau đó, nếu thấy cần phải đầu tư thêm các hạng mục khác, có thể làm một hợp đồng mới với thời hạn thu phí mới.

Theo ông Sơn, BOT An Sương – An Lạc khi hết thời hạn thu phí, sau đó đầu tư thêm để kéo dài thời hạn thu phí là một tiền lệ không tốt và không nên nhân rộng mô hình này.

Sở GTVT TP.HCM phát ngôn cẩn trọng?

Chủ trì buổi họp báo chiều 4/12, Phó Giám đốc Sở GTVT TP.HCM Nguyễn Văn Tám đã xác nhận toàn bộ cơ sở pháp lý mà IDICO công bố. Ông Tám phát biểu: “ Dự án có đầy đủ cơ sở pháp lý, làm đúng theo quy định pháp luật, không hề có dấu hiệu tiêu cực nên rất dễ để giải thích cho người dân hiểu và đồng thuận. Tuy nhiên đối với những nhóm đối tượng cố tình hiểu nhầm, kích động,… cần có giải pháp giải quyết triệt để, tránh tái phạm.”

Đại diện quận UBND quận Bình Tân, Phó Chủ tịch Nguyễn Gia Thái Bình cũng đề nghị IDICO thông tin kịp thời tính pháp lý của dự án với các cơ quan truyền thông, đến trực tiếp tài xế, người dân… để hiểu rõ.

Khi mà UBND quận Bình Tân, cơ quan quản lý địa bàn còn đang đề nghị “thông tin kịp thời tính pháp lý của dự án”, thì Giám đốc Sở GTVT Bùi Xuân Cường ngày 4/12 đã khẳng định: “BOT An Sương không thu phí quá hạn” và “ đoạn đường từ An Sương đến An Lạc là đường đô thị”…

Theo ông Cường, chủ đầu tư đang thu phí theo hợp đồng mới với TP.HCM và việc này đã được Thủ tướng cho phép.

Việc Bộ GTVT hay UBND TP.HCM, Sở GTVT ký hợp đồng, các phụ lục hợp đồng BOT với IDICO đúng hay sai, cần rà soát các kết luận của TTCP. Riêng nhận định “đoạn từ An Sương đến An Lạc là đường đô thị” của ông Bùi Xuân Cường chưa thực sự cẩn trọng.

Bởi Điều 39 Luật GTĐB ghi rõ: Quốc lộ là “đường nối liền Thủ đô Hà Nội với trung tâm hành chính cấp tỉnh; đường nối liền trung tâm hành chính cấp tỉnh từ 3 địa phương trở lên;… đường có vị trí đặc biệt quan trọng với sự phát triển kinh tế – xã hội của vùng, khu vực”; Đường đô thị là “đường trong phạm vi ranh giới địa chính nội thành, nội thị”.

Cần phải khẳng định rằng, quốc lộ 1A đoạn qua An Sương – An Lạc là quốc lộ, có vị trí đặc biệt quan trọng với sự phát triển kinh tế – xã hội tầm quốc gia.

Có hợp lý hay không khi coi tuyến đường này là đường đô thị của TP.HCM, để TP.HCM ký thêm các hạng mục BOT cho IDICO thu phí cả phương tiện từ các tỉnh khác, khi hợp đồng BOT do Bộ GTVT ký đã quá thời hạn thu phí?

Cần thông tin minh bạch về dự án để bảo vệ môi trường đầu tư

Về dự án BOT An Sương – An Lạc, kết luận 1423/KL-TTCP ngày 6/6/2017 của TTCP đã chỉ ra rất nhiều vấn đề về đầu tư, tài chính,…, được Nhà báo & Công luận đăng tải qua bài viết “Vì sao BOT An Sương – An Lạc bị tài xế phản đối, liên tục “xả trạm”?.

Đáng chú ý, TTCP kết luận, vốn chủ sở hữu thực tế đầu tư dự án cải tạo, nâng cấp quốc lộ 1A, đoạn An Sương – An Lạc chỉ hơn 194,5 tỷ đồng, tương đương 25,76% tổng mức đầu tư dự án, không đủ tỷ lệ 30% theo quy định của hợp đồng vốn chủ sở hữu phải đạt, vi phạm quy định tại Khoản 2 Điều 6 Nghị định 77/CP ngày 18/6/1997 của Chính phủ.

BOT An Sương – An Lạc hết thời hạn thu phí từ tháng 1/2017, nay nới tới 2033.

Theo VTC, UBND TP.HCM đã có phản hồi, cho rằng việc giao IDICO thực hiện 2 dự án bổ sung dựa trên chủ trương của Thủ tướng. Thêm nữa, trong 3 văn bản chứng nhận đầu tư của thành phố đều thể hiện rõ khả năng tài chính yếu kém của IDICO trong việc thực hiện các hạng mục đầu tư bổ sung này.

Cụ thể, tại dự án đầu tư bổ sung lần 1 công trình cầu vượt tại nút giao Tỉnh lộ 10/Quốc lộ 1 và Tỉnh lộ 10B/Quốc lộ 1 với tổng mức đầu tư hơn 704,5 tỉ đồng, chủ đầu tư chỉ có gần 112 tỉ đồng, số còn lại (634 tỉ đồng, chiếm 85%), IDICO phải đi vay.

Tương tự, tại 2 dự án đầu tư bổ sung ở nút giao Hương lộ 2/Tây Lân/Quốc lộ 1 với tổng mức đầu tư hơn 407 tỉ đồng; công trình cầu vượt tại nút giao Lê Trọng Tấn/Nguyễn Thị Tú/Quốc lộ 1 với tổng mức đầu tư hơn 511,5 tỉ đồng, IDICO đều chỉ có 15% vốn và phải vay đến 85% tổng vốn.

UBND TP.HCM cho rằng, các hạng mục bổ sung không phải là một dự án độc lập mà thuộc phạm vi tuyến An Sương – An Lạc nên không thể đầu tư độc lập theo hình thức BOT mà phải gắn liền trong tổng thể dự án BOT An Sương – An Lạc. Vì vậy, việc giao lại cho IDICO là hoàn toàn hợp lý (cả 4 hạng mục ngàn tỉ nói trên đều không qua đấu thầu công khai).

Đại diện chủ đầu tư thông tin về trạm thu phí BOT An Sương – An Lạc – DTO.

Như vậy, dù TTCP chỉ ra sai phạm, nhưng UBND TP.HCM chưa đồng thuận, thì người dân phải làm thế nào để tránh khỏi “hiểu nhầm”, khi chưa có một cơ quan có thẩm quyền nào đưa ra phán quyết chính xác cuối cùng?

Về phía IDICO, khi cầm những hợp đồng, phụ lục hợp đồng, giấy chứng nhận đầu tư còn giá trị pháp lý, thì những thiệt hại về nguồn thu do các tài xế từ chối mua vé cần sớm được cơ quan chức năng TP.HCM vào cuộc xử lý trên tinh thần thượng tôn luật pháp, để không làm xấu đi môi trường đầu tư, bảo đảm an ninh trật tự, giúp hoạt động sản xuất, kinh doanh, đi lại của người dân địa phương và cả nước được thông suốt.

Theo các luật sư, bên cạnh việc đòi hỏi trách nhiệm của TP.HCM trong việc đẩy mạnh thông tin tuyên truyền, minh định sự hợp pháp của toàn bộ dự án, IDICO hoàn toàn có thể lập tức khởi kiện UBND TP.HCM hoặc các tài xế ra tòa và yêu cầu bồi thường.

Kiên Giang

Theo Dantri