Tổng Thư ký NATO nhấn mạnh giải pháp ngoại giao cho khủng hoảng Ukraine

Việt Hải10:52 02/03/2022

Tổng Thư ký Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương ( NATO) Jens Stoltenberg ngày 1/3 đã nhấn mạnh đến nỗ lực ngoại giao nhằm giải quyết cuộc khủng hoảng tiếp diễn ở Ukraine.

Tổng Thư ký Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) Jens Stoltenberg phát biểu tại hội nghị thượng đỉnh trực tuyến của NATO về căng thẳng Nga-Ukraine, tại Brussels (Bỉ), ngày 25/2/2022. Ảnh: AFP/TTXVN

Phát biểu trong cuộc họp báo chung với Thủ tướng Estonia Kaja Kallas và Thủ tướng Anh Boris Johnson tại căn cứ lục quân Tapa ở miền Bắc Estonia, Tổng Thư ký NATO đã kêu gọi chấm dứt ngay lập tức xung đột ở Ukraine, Nga cần rút quân khỏi Ukraine và can dự các nỗ lực ngoại giao.

Về phần mình, Thủ tướng Anh Boris Johnson cho biết ông muốn khẳng định rõ rằng Anh sẽ không tham chiến với lực lượng Nga ở Ukraine và việc điều chỉnh lực lượng Anh sẽ chỉ nằm trong biên giới các nước thành viên NATO. Ông cũng khẳng định áp đặt “vùng cấm bay” với máy bay Nga ở không phận Ukraine là một bước rất lớn và “không nằm trong chương trình nghị sự của bất kì quốc gia NATO nào”.

Cũng trong ngày 1/3, Tổng thư ký NATO đã tới Ba Lan và có chuyến thăm căn cứ không quân Lask.
Trong khi đó, hãng tin Belta của Belarus đưa tin Tổng thống nước này Alexander Lukashenko ngày 1/3 thông báo đã điều thêm binh sĩ tới khu vực miền Nam giáp biên giới với Ukraine. Tuy nhiên, ông Lukashenko khẳng định lực lượng Belarus sẽ không tham gia chiến dịch quân sự đặc biệt của Nga tại Ukraine. Ngoài ra, Tổng thống Belarus cho biết lực lượng quân đội ở biên giới phía Tây giáp với Ba Lan cũng sẽ được bổ sung, nhằm ngăn chặn khả năng xảy ra một vụ tấn công của lực lượng NATO trên lãnh thổ Belarus.

Lý do Ukraine là 'chiến trường thử nghiệm' cạnh tranh nước lớn

Ukraine đang là điểm nóng phản ánh cạnh tranh, đối đầu gay gắt giữa Nga và phương Tây. Mỹ tiếp tục đe dọa sẽ áp trừng phạt hà khắc nhằm vào Nga nếu Moskva có ý định can thiệp quân sự ở Ukraine, điều Điện Kremlin nhiều lần phủ nhận.

Binh sĩ Ukraine luyện tập tại một công viên ở thủ đô Kiev ngày 22/1/2022. Ảnh: AP/TTXVN

Video đang HOT

Nguy cơ tiềm ẩn xung đột là thường trực. Nhưng khủng hoảng Ukraine cũng cho thấy rõ mức độ tập trung cạnh tranh quyền lực nước lớn theo cách trực tiếp hoặc gián tiếp. Tác động từ kết cục của cuộc đua này không chỉ bó hẹp trong phạm vi châu Âu, mà còn lan tỏa toàn cầu, liên quan trực tiếp đến các nước ngoài khu vực.

Những bên liên quan và quan điểm của "người chơi lớn"

Đầu tiên phải kể đến Nga. Trong các cuộc gặp với nhà lãnh đạo Liên Xô Mikhail Gorbachev ngày 9/2/1990, Ngoại trưởng Mỹ James Baker đã đưa ra lời bảo đảm về việc Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) không mở rộng về phía Đông, nhưng đây chỉ là cam kết miệng, không được xác định trong bất kỳ văn bản, thỏa thuận chính thức nào. Sau khi Liên Xô sụp đổ, NATO thông qua chính sách mở cửa, cho phép các Đông Âu, các nước cộng hòa thuộc Liên Xô cũ gia nhập tổ chức này.

Có 14 nước gia được kết nạp làm thành viên chính thức của NATO sau năm 1991. Nhưng khi liên minh quân sự này xem xét trường hợp của Gruzia và Ukraine, Tổng thống Nga Vladimir Putin vạch ra giới hạn đỏ, không chấp nhận để NATO áp sát biên giới, gây đe dọa trực tiếp tới Nga, ngăn chặn Ukraine gia nhập NATO bằng bất kỳ giá nào.

Ukraine: Ukraine có lý do để tin rằng mình bị "phản bội". Đó là bởi năm 1994, các bên liên quan đã ký Bản ghi nhớ Budapest năm 1994. Thỏa thuận này quy định Nga, Mỹ và Anh cam kết tôn trọng chủ quyền, biên giới hiện có và độc lập của Ukraine theo Đạo luật cuối cùng của Tổ chức An ninh và Hợp tác châu Âu (OSCE) cũng như không sử dụng bất kỳ vũ khí nào chống lại độc lập chính trị và toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine.

Bản ghi nhờ Budapest là nhân tố chủ chốt khiến Ukraine từ bỏ kho vũ khí hạt nhân được thừa hưởng từ thời Liên Xô. Hiện tại, khi cẳng thẳng và mâu thuẫn giữa Nga và Ukraine gia tăng, Mỹ và Anh không sẵn sàng gửi quân trực tiếp tới Ukraine để hỗ trợ chính quyền Kiev. Ukraine cũng không phải là thành viên NATO, nên liên minh quân sự này không có trách nhiệm ràng buộc phải bảo vệ Ukraine.

Xét tới yếu tố chiến lược và địa chính trị, Kiev nhận thấy rằng không thể xem thường quyết tâm của Moskva trong ngăn chặn NATO, thiết lập vùng đệm an toàn, bởi chính Ukraine đã từng phải nếm trải biến cố Crimea sáp nhập vào Nga (năm 2014), cùng với đó là xung đột ở miền đông - nơi các lực lượng đòi độc lập có được sự hậu thuẫn mạnh mẽ từ Moskva.

Mỹ: Sau khi chứng ki Nga đưa quân can thiệp quân sự ở Gruzia (2008), đứng nhìn Crima sáp nhập vào Nga và mới đây là chiến dịch rút quân náo loạn khỏi Afghanistan, Mỹ muốn "chiếu tướng" đường lối cứng rắn của Moskva thông qua việc giương cao luận điểm gia nhập hay đứng ngoài NATO là quyền tự do lựa chọn của Kiev.

Không có ý định gửi quân trực tiếp tới Ukraine, nhưng Washington lo ngại việc Nga mở rộng ảnh hưởng về phía Tây có thể sẽ khiến nhiều đồng minh NATO rơi vào tình thế dễ bị tổn thương. Đó là lý do Mỹ đang thực hiện các bước đi mang tính biểu tượng trong việc củng cố đoàn kết với đồng minh, kể cả cung cấp vũ khí cho Ukraine.

Mỹ cũng quan ngại nếu tuyến đường ống khí đốt Dòng chảy phương Bắc 2 (Nord Stream 2) đi vào vận hành, sẽ có nhiều nước thành viên NATO phụ thuộc vào ngày một lớn vào nguồn cung năng lượng của Nga, từ đó làm suy yếu vai trò của NATO.

Liên minh châu Âu: Các nước thành viên Liên minh châu Âu (EU) và đồng minh NATO đang cố gắng tạo lập một mặt trận thống nhất. Nhưng rạn nứt là điều dễ nhận thấy. Khoảng 40% nhập khẩu năng lượng của EU phụ thuộc vào Nga là một nhân tố không dễ bỏ qua.

Tổng thống Mỹ Joe Biden có thể tuyên bố dứt khoát một cuộc tấn công của Nga nhằm vào Ukraine sẽ đặt dấu chấm hết cho Nord Stream 2. Nhưng không dễ dàng để Đức đưa ra một khẳng định tương tự. Lựa chọn tốt nhất cho EU vì thế là giải pháp ngoại giao. Đó là lý do tại sao Tổng thống Pháp Emmanuel Macron cùng Thủ tướng Đức Olaf Scholz gần đây liên tục có các chuyến ngoại giao con thoi tới Nga và Ukraine.

Những người chơi khác: Trung Quốc có lẽ là nước được hưởng lợi lớn nhất từ khủng hoảng Ukraine. Đối đầu tại điểm nóng này khiến chú tâm của Mỹ dịch chuyển từ Trung Quốc sang châu Âu. Bắc Kinh qua đây cũng có cơ hội để nâng cấp hợp tác với Moskva lên mức chưa từng có. Trung Quốc không có bất kỳ trách nhiệm ràng buộc nào ở Ukraine và có thể đứng ngoài, thể hiện quan điểm trung lập và không phải trả bất kỳ mức giá nào.

Các đồng minh NATO và đối tác của Mỹ ở Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương như Đài Loan/Trung Quốc, Nhật Bản, Australia, Hàn Quốc cũng đang theo dõi sát phản ứng của Mỹ, NATO trong khủng hoảng hiện nay. Bởi rất có thể họ sẽ rơi vào tình cảnh của Ukraine nếu Trung Quốc quyết định hành động mạnh tay trong vấn đề thống nhất Đài Loan hay mở rộng tham vọng chủ quyền ở Biển Đông, Biển Hoa Đông.

Dự báo các kịch bản cho khủng hoảng Ukraine

Tổng thống Pháp Emmanuel Macron (phải) trong cuộc hội đàm với người đồng cấp Nga Vladimir Putin tại Moskva, ngày 7/2/2022, nhằm tìm kiếm giải pháp ngoại giao cho khủng hoảng Ukraine. Ảnh: AP

Xung đột toàn diện: Giới phân tích cho rằng cân đối giữa lợi ích và thiệt hại khiến Nga gần như không có kế hoạch tấn công quân sự toàn diện nhằm vào Ukraine. Mỹ và EU sẽ có phản ứng, với các đòn trừng phạt, cấm vận nhằm vào Nga. Về phần mình, NATO cũng không có được lợi ích gì ngoài việc phản ứng ra mặt để giữ thể diện mà không đạt mục tiêu chủ yếu nào. Với NATO, một Ukraine bị Nga thu phục còn tệ hơn một Ukraine đóng vai trò là vùng đệm như hình thái hiện nay.

Can dự hạn chế: Nga sẽ công nhận Cộng hòa Donestk và Cộng hòa Luhansk tự xưng. Đây là hai điểm nóng ở miền đông Ukraine, nơi các lực lượng đòi độc lập đã đơn phương ra tuyên bố thành lập hai nhà nước cộng hòa nhân dân. Nga qua đây "nhắc" Ukraine một bài học và thử phản ứng của NATO.

Mức giá mà Nga phải trả trong trường hợp này sẽ nhỏ hơn so với kịch bản tấn công quân sự tổng lực nhằm vào Ukraine. Nhưng tổn thất kinh tế từ các lệnh trừng phạt của Mỹ và phương Tây là không đổi. Ukraine khi đó cũng sẽ có thêm động lực để quyết tâm gia nhập NATO.

Đối đầu tiếp diễn: Nếu không thay đổi được chiều hướng Ukraine gia nhập NATO, Nga sẽ bị nhìn nhận là bên thua cuộc. Nhưng nếu NATO ra tuyên bố không kết nạp Ukraine là thành viên, đó sẽ là chiến thắng của Nga. Uy tín của NATO bị hủy hoại, còn các đồng minh ở Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương sẽ mất lòng tin vào Mỹ. Đối đầu tiếp diễn sẽ khiến cả Nga và Ukraine phải gánh chịu tổn thất tài chính lớn.

Ngoại giao thắng thế: Đây là lựa chọn tốt nhất cho lợi ích toàn cầu. Các bên liên quan khi đó sẽ tìm ra tiếng nói chung để giảm leo thang căng thẳng, không khiến bên nào bị coi là mất thể diện trước bên còn lại.

Tỷ lệ ủng hộ Tổng thống Nga Putin tăng lên 71% Ngày 1/3, kết quả thăm dò dư luận mới nhất cho thấy tỷ lệ công chúng Nga ủng hộ Tổng thống nước này Vladimir Putin đã tăng lên 71%. Tổng thống Nga Vladimir Putin. Ảnh: Điện Kremlin Đài Sputnik cho biết số liệu thăm dò của Quĩ Dư luận công (POF) cho biết tỷ lệ tín nhiệm Tổng thống Putin trong dân chúng...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Thực hư tin Campuchia điều binh sĩ tới biên giới với Thái Lan sau vụ đối đầu08:43

Sự cố chấn động điền kinh: VĐV bị đối thủ vụt gậy vào đầu, nghi vỡ hộp sọ02:05

Xung đột Nga - Ukraine trước bước ngoặt08:59

Vụ trộm bồn cầu làm bằng 98 kg vàng: nghi phạm ra tay trong 5 phút09:08

Báo Mỹ: Ông Trump "khó chịu" vì trang phục của ông Zelensky01:28

Ông Trump khen ông Zelensky dũng cảm, không cam kết hỗ trợ lực lượng châu Âu tại Ukraine08:00

Phát sốt đoạn phim ông Trump, ông Netanyahu nhâm nhi cocktail ở bãi biển Gaza08:01

Không chỉ Mỹ, Pháp cũng đàm phán về khoáng sản quan trọng với Ukraine09:14

Đặc phái viên Mỹ hé lộ điều Nga - Ukraine phải làm để đạt thỏa thuận hòa bình07:56

Xe mất thắng lao xuống rãnh ven đường, ít nhất 18 người thiệt mạng tại Thái Lan01:07

Chi tiết màn tranh cãi "đốt nóng" cuộc gặp giữa ông Trump và ông Zelensky01:38

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Hàn Quốc công bố kết quả điều tra sơ bộ vụ máy bay ném bom nhầm

21:15:50 10/03/2025

Không quân Hàn Quốc khi đó thông báo lỗi thả bom sai vị trí là do phi công của máy bay đầu tiên nhập nhầm tọa độ mục tiêu trước khi cất cánh.

Tỉ phú Musk kêu gọi Mỹ rời NATO lẫn Liên Hiệp Quốc

21:02:47 10/03/2025

Tỉ phú Elon Musk đã lên tiếng kêu gọi Mỹ rời khỏi Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) và cho rằng chuyện Mỹ phải tự chi trả cho công tác bảo vệ châu Âu là không hợp lý .

Mật vụ Mỹ bắn hạ tay súng gần Nhà Trắng

20:39:48 10/03/2025

Rạng sáng 9.3 (giờ Washington D.C), Mật vụ Mỹ đã bắn một tay súng trong một vụ chạm trán gần Nhà Trắng, theo Reuters.

Ukraine tấn công sâu vào lãnh thổ Nga?

20:36:31 10/03/2025

Máy bay không người lái của Ukraine đã tấn công một cơ sở công nghiệp ở cộng hòa Chuvashia thuộc Nga trong đêm 8.3 và rạng sáng 9.3, theo lãnh đạo Chuvashia Oleg Nikolayev.

Hàn Quốc: Hàng chục ngàn người xuống đường sau khi ông Yoon Suk Yeol được thả

20:29:24 10/03/2025

Yonhap đưa tin hàng chục ngàn người ở cả hai phe ủng hộ và phản đối xuống đường tại thủ đô Seoul trong hôm nay 9.3, sau khi Tổng thống Hàn Quốc bị luận tội Yoon Suk Yeol được thả.

Nga tăng cường áp lực quân sự: Tín hiệu cứng rắn trước đàm phán Mỹ - Ukraine

20:06:53 10/03/2025

Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW), một tổ chức tư vấn có trụ sở tại Mỹ chuyên theo dõi diễn biến trên chiến trường, cho biết lực lượng Nga đã tăng cường chiến dịch đa hướng nhằm xóa bỏ vị trí còn lại của quân đội Ukraine tại Kursk trong...

Lập kỷ lục Guinness thế giới nhờ mặt có nhiều lông

19:46:25 10/03/2025

Mới đây, Patidar đã đến Milan (Italy) tham dự chương trình Lo Show dei Record, nơi kỷ lục của anh được chính thức công nhận. Tôi thực sự không biết nói gì. Tôi rất hạnh phúc khi nhận được danh hiệu này! , Patidar phấn khích chia sẻ.

Syria điều tra các vụ bạo lực đẫm máu ở khu vực ven biển

19:45:12 10/03/2025

Quan ngại trước những diễn biến bạo lực leo thang tại Syria, Mỹ và Nga đã đề nghị Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc tổ chức cuộc họp kín vào ngày 10/3 để thảo luận về vấn đề này.

Triều Tiên phóng nhiều tên lửa đạn đạo về phía Hoàng Hải

19:44:36 10/03/2025

Quân đội Hàn Quốc thông báo Triều Tiên đã bắn nhiều tên lửa đạn đạo không xác định về phía Hoàng Hải trong ngày 10/3.

Chuyên gia chỉ ra ba bài học Iran cần rút ra từ những diễn biến ở Ukraine

19:42:17 10/03/2025

Họ trì hoãn chuyển giao vũ khí và không rõ ràng (trong quan điểm) liên quan đến tranh chấp đảo giữa Iran và Các tiểu vương quốc Arab Thống nhất (UAE)".

Ukraine cân nhắc thoả thuận ngừng bắn để giành lại hỗ trợ quân sự từ Mỹ

19:37:15 10/03/2025

Trong khi đó, các quan chức nói với hãng tin Reuters rằng Mỹ muốn sử dụng các cuộc đàm phán để xem liệu Ukraine có sẵn sàng thỏa hiệp với Liên bang Nga hay không.

CDC Mỹ nghiên cứu mối liên hệ giữa vaccine và bệnh tự kỷ ở trẻ em

19:31:57 10/03/2025

Đáng chú ý, trong phiên điều trần xác nhận chức vụ tại Thượng viện Mỹ, ông Kennedy Jr. đã từ chối khẳng định rằng vaccine không gây tự kỷ - một quan điểm đi ngược lại với kết luận của nhiều nghiên cứu khoa học, vốn đã bác bỏ hoàn toàn m...